അന്താരാഷ്ട്ര യോഗ ദിനത്തില്‍ യോഗയുടെയും ധ്യാനത്തിന്റെയും നാടായ കാശ്മീരില്‍ എത്താന്‍ കഴിഞ്ഞതില്‍ ഞാന്‍ ഭാഗ്യവാനാണ്. കശ്മീരിലെയും ശ്രീനഗറിലെയും പരിസ്ഥിതിയും ഊര്‍ജവും അനുഭവങ്ങളും യോഗയില്‍ നിന്ന് നമുക്ക് ലഭിക്കുന്ന ശക്തി അനുഭവിക്കാന്‍ നമ്മെ അനുവദിക്കുന്നു. യോഗാ ദിനത്തില്‍ രാജ്യത്തെ എല്ലാ ജനങ്ങള്‍ക്കും ലോകത്തിന്റെ എല്ലാ കോണുകളിലും യോഗ പരിശീലിക്കുന്നവര്‍ക്കും ഞാന്‍ കാശ്മീര്‍ ഭൂമിയില്‍ നിന്ന് ആശംസകള്‍ നേരുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

അന്താരാഷ്ട്ര യോഗ ദിനം 10 വര്‍ഷത്തെ ചരിത്ര യാത്ര പൂര്‍ത്തിയാക്കി. 2014-ല്‍ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയില്‍ ഞാന്‍ അന്താരാഷ്ട്ര യോഗാ ദിനം നിര്‍ദ്ദേശിച്ചു. ഭാരതിന്റെ ഈ നിര്‍ദ്ദേശത്തെ 177 രാജ്യങ്ങള്‍ പിന്തുണച്ചു, അത് തന്നെ ഒരു റെക്കോര്‍ഡായിരുന്നു. അതിനുശേഷം യോഗ ദിനം പുതിയ റെക്കോര്‍ഡുകള്‍ സൃഷ്ടിച്ചു. 2015ല്‍ ഡല്‍ഹിയിലെ കര്‍ത്തവ്യപഥില്‍ 35,000 പേര്‍ ഒരുമിച്ച് യോഗ അഭ്യസിച്ചത് ലോക റെക്കോര്‍ഡ് കൂടിയായിരുന്നു. കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം, 130-ലധികം രാജ്യങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള ആളുകള്‍ പങ്കെടുത്ത യു.എന്‍ ആസ്ഥാനമായ യു.എസ്.എയില്‍ യോഗ ദിനാചരണം നയിക്കാന്‍ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചു. യോഗയുടെ ഈ യാത്ര അഭേദ്യമായി തുടരുന്നു. ഭാരതത്തിലെ യോഗ പരിശീലകര്‍ക്കായി ആയുഷ് വകുപ്പ് യോഗ സര്‍ട്ടിഫിക്കേഷന്‍ ബോര്‍ഡ് സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ന് രാജ്യത്തെ നൂറിലധികം പ്രമുഖ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ഈ ബോര്‍ഡ് അംഗീകരിച്ചതില്‍ എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്. വിദേശത്തുള്ള പത്ത് പ്രമുഖ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്കും ഈ ബോര്‍ഡില്‍ നിന്ന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

ലോകമെമ്പാടും യോഗ പരിശീലിക്കുന്നവരുടെ എണ്ണം ക്രമാനുഗതമായി വര്‍ദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്, അതുപോലെ തന്നെ യോഗയോടുള്ള ആകര്‍ഷണവും. യോഗയുടെ പ്രയോജനത്തെക്കുറിച്ച് ആളുകള്‍ കൂടുതല്‍ ബോധവാന്‍മാരായിട്ടുണ്ട്. ലോകത്തെവിടെയും ഞാന്‍ ആഗോള തലവന്മാരെ കാണുമ്പോഴെല്ലാം, മിക്കവാറും എല്ലാവരും എന്നോട് യോഗയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കും. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള മുതിര്‍ന്ന നേതാക്കള്‍ എപ്പോഴും എന്നോട് യോഗയെക്കുറിച്ച് ചര്‍ച്ച ചെയ്യുകയും വളരെ ആകാംക്ഷയോടെ ചോദ്യങ്ങള്‍ ചോദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പല രാജ്യങ്ങളിലും യോഗ ദൈനംദിന ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമായി മാറുകയാണ്. 2015ല്‍ തുര്‍ക്ക്‌മെനിസ്ഥാനില്‍ ഒരു യോഗാ കേന്ദ്രം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തത് ഞാന്‍ ഓര്‍ക്കുന്നു. ഇന്ന് യോഗ അവിടെ വളരെ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. തുര്‍ക്ക്‌മെനിസ്ഥാനിലെ സ്റ്റേറ്റ് മെഡിക്കല്‍ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലും യോഗ തെറാപ്പി ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. സൗദി അറേബ്യ തങ്ങളുടെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തില്‍ യോഗയെപ്പോലും ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. മംഗോളിയന്‍ യോഗ ഫൗണ്ടേഷന്റെ കീഴില്‍ നിരവധി യോഗ സ്‌കൂളുകള്‍ മംഗോളിയയില്‍ നടത്തുന്നുണ്ട്. യൂറോപ്യന്‍ രാജ്യങ്ങളിലും യോഗയുടെ പ്രവണത അതിവേഗം വര്‍ധിച്ചുവരികയാണ്. ഇന്ന് ജര്‍മ്മനിയില്‍ ഏകദേശം 1.5 കോടി ആളുകള്‍ യോഗ അഭ്യാസികളായി മാറിയിരിക്കുന്നു. ഫ്രാന്‍സില്‍ നിന്നുള്ള 101 വയസ്സുള്ള ഒരു വനിതാ യോഗ അധ്യാപികയ്ക്ക് ഈ വര്‍ഷം ഭാരതത്തില്‍ പത്മശ്രീ ലഭിച്ചത് നിങ്ങള്‍ ഓര്‍ക്കുന്നുണ്ടാകും. അവള്‍ ഒരിക്കലും ഭാരതത്തില്‍ പോയിട്ടില്ല, പക്ഷേ അവള്‍ തന്റെ ജീവിതം മുഴുവന്‍ യോഗയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി സമര്‍പ്പിച്ചു. ഇന്ന്, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പ്രമുഖ സ്ഥാപനങ്ങളും സര്‍വകലാശാലകളും യോഗയെക്കുറിച്ച് ഗവേഷണം നടത്തുകയും ഗവേഷണ പ്രബന്ധങ്ങള്‍ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

കഴിഞ്ഞ പത്തുവര്‍ഷമായി യോഗയുടെ വികാസം യോഗയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ധാരണകളെ മാറ്റിമറിച്ചു. പരിമിതമായ അതിരുകള്‍ക്കപ്പുറത്തേക്ക് യോഗ ഇപ്പോള്‍ ഉയര്‍ന്നുവരുന്നു. ഒരു പുതിയ യോഗ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ ഉദയത്തിന് ലോകം സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു. ഭാരതത്തില്‍, ഋഷികേശില്‍ നിന്നും കാശിയില്‍ നിന്നും കേരളത്തിലേക്ക് യോഗ ടൂറിസത്തിന്റെ ഒരു പുതിയ പ്രവണത ഉയര്‍ന്നു വരുന്നു. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വിനോദസഞ്ചാരികള്‍ ഭാരതത്തിലേക്ക് വരുന്നത് ആധികാരികമായ യോഗ പഠിക്കാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നതിനാലാണ്. ഇവിടെ യോഗ റിട്രീറ്റുകളും യോഗ റിസോര്‍ട്ടുകളും സ്ഥാപിക്കപ്പെന്നു. വിമാനത്താവളങ്ങളിലും ഹോട്ടലുകളിലും യോഗയ്ക്കുള്ള പ്രത്യേക സൗകര്യങ്ങള്‍ ഒരുക്കുന്നുണ്ട്. യോഗയ്ക്കുള്ള ഡിസൈനര്‍ വസ്ത്രങ്ങളും ഉപകരണങ്ങളും വിപണിയില്‍ ദൃശ്യമാണ്. ആളുകള്‍ ഇപ്പോള്‍ അവരുടെ ശാരീരികക്ഷമതയ്ക്കായി വ്യക്തിഗത യോഗ പരിശീലകരെ നിയമിക്കുന്നു. ജീവനക്കാരുടെ സ്വാസ്ഥ്യ സംരംഭങ്ങളുടെ ഭാഗമായി കമ്പനികള്‍ യോഗ, മൈന്‍ഡ്ഫുള്‍നസ് പ്രോഗ്രാമുകളും ആരംഭിക്കുന്നു. ഇവയെല്ലാം യുവാക്കള്‍ക്ക് പുതിയ അവസരങ്ങളും തൊഴിലവസരങ്ങളും സൃഷ്ടിച്ചു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

ഈ വര്‍ഷത്തെ അന്താരാഷ്ട്ര യോഗ ദിനത്തിന്റെ പ്രമേയം 'യോഗ തനിക്കും സമൂഹത്തിനും' എന്നതാണ്. ആഗോള നന്മയുടെ ശക്തമായ ഒരു ഏജന്റായിട്ടാണ് ലോകം യോഗയെ കാണുന്നത്. ഭൂതകാലത്തിന്റെ ലഗേജുകളില്ലാതെ വര്‍ത്തമാന നിമിഷത്തില്‍ ജീവിക്കാന്‍ യോഗ നമ്മെ സഹായിക്കുന്നു. അത് നമ്മെ നമ്മുമായും നമ്മുടെ ആഴത്തിലുള്ള വികാരങ്ങളുമായും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. അത് മനസ്സിന്റെയും ശരീരത്തിന്റെയും ആത്മാവിന്റെയും ഏകത്വം കൊണ്ടുവരുന്നു. നമ്മുടെ ക്ഷേമം നമുക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ലോകത്തിന്റെ ക്ഷേമവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവെന്ന് മനസ്സിലാക്കാന്‍ യോഗ സഹായിക്കുന്നു. ഉള്ളില്‍ സമാധാനം ഉള്ളവരായിരിക്കുമ്പോള്‍, നമുക്ക് ലോകത്തില്‍ നല്ല സ്വാധീനം ചെലുത്താനും കഴിയും.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

യോഗ ഒരു അച്ചടക്കം മാത്രമല്ല ഒരു ശാസ്ത്രം കൂടിയാണ്. വിവരവിപ്ലവത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടത്തില്‍, എല്ലായിടത്തും വിവര സ്രോതസ്സുകളുടെ കുത്തൊഴുക്കില്‍, ഒരു വിഷയത്തില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുക എന്നത് മനുഷ്യ മനസ്സിന് വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. യോഗ ഇതിനും ഒരു പരിഹാരം നല്‍കുന്നു. ഏകാഗ്രതയാണ് മനുഷ്യ മനസ്സിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ശക്തി എന്ന് നമുക്കറിയാം. യോഗ, ധ്യാനം എന്നിവയിലൂടെയും ഈ കഴിവ് വര്‍ദ്ധിക്കുന്നു. അതിനാല്‍, കായികം മുതല്‍ യോഗ വരെ സൈന്യത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരികള്‍ക്ക് അവരുടെ ബഹിരാകാശ പരിപാടി പരിശീലനത്തിന്റെ ഭാഗമായി യോഗ, ധ്യാന പരിശീലനവും നല്‍കുന്നുണ്ട്. ഇത് ഉല്‍പ്പാദനക്ഷമതയും സഹിഷ്ണുതയും വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഇക്കാലത്ത്, പല ജയിലുകളിലും തടവുകാരെ പോലും യോഗ പരിശീലിപ്പിക്കുന്നു, അതിനാല്‍ അവര്‍ക്ക് അവരുടെ മനസ്സിനെ പോസിറ്റീവ് ചിന്തകളില്‍ കേന്ദ്രീകരിക്കാന്‍ കഴിയും. സമൂഹത്തില്‍ നല്ല മാറ്റങ്ങള്‍ക്ക് വഴിയൊരുക്കുകയാണ് യോഗ.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

യോഗയില്‍ നിന്നുള്ള പ്രചോദനം നമ്മുടെ ക്രിയാത്മകമായ പരിശ്രമങ്ങള്‍ക്ക് ഊര്‍ജം പകരുന്നത് തുടരുമെന്ന് ഞാന്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു.

സുഹൃത്തുക്കളേ,

മഴ കാരണം ചില തടസ്സങ്ങളുണ്ടായതിനാല്‍ ഇന്ന് അല്‍പ്പം വൈകി, എന്നാല്‍ ഇന്നലെ മുതല്‍ യോഗയോടുള്ള ആകര്‍ഷണവും ജമ്മു കശ്മീരിലെ പ്രത്യേകിച്ച് ശ്രീനഗറിലെ ആളുകള്‍ യോഗയില്‍ ചേരാന്‍ ഉത്സാഹിക്കുന്നതും ഞാന്‍ കണ്ടു. ജമ്മു കശ്മീരിലെ ടൂറിസം ശക്തിപ്പെടുത്താനുള്ള അവസരമാണിത്. ഈ പ്രോഗ്രാമിന് ശേഷം യോഗയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആളുകളെ ഞാന്‍ തീര്‍ച്ചയായും കാണും. മഴകാരണമാണ് ഇന്ന് ഈ സമയത്ത് പരിപാടി നടത്തേണ്ടി വന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, ജമ്മു കശ്മീരിലെ 50-60 ആയിരം ആളുകള്‍ യോഗ പരിപാടിയില്‍ പങ്കെടുത്തത് വലിയ നേട്ടമായി ഞാന്‍ കരുതുന്നു, ജമ്മു കശ്മീരിലെ ജനങ്ങളെ ഞാന്‍ അഭിനന്ദിക്കുന്നു. ഒരിക്കല്‍ കൂടി, നിങ്ങള്‍ക്കെല്ലാവര്‍ക്കും ഞാന്‍ യോഗ ദിന ആശംസകള്‍ നേരുന്നു. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള എല്ലാ യോഗ പ്രേമികള്‍ക്കും എന്റെ ആശംസകള്‍.

വളരെ നന്ദി!

NS