17 ನೇ ಲೋಕಸಭೆ ಅವಧಿ 2024 ರ ಜೂನ್‌ 16 ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 324 ನೇ ವಿಧಿಯು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ (ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಇಸಿಐ) ಸಂಬಂಧಿತ ಅಧಿಕಾರಗಳು, ಕರ್ತವ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 83(2) ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯಿದೆ-1951 ರ ವಿಭಾಗ 14 ರಡಿ ಅಧಿಕಾರ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಲೋಕಸಭೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ಮೊದಲು ಹೊಸ ಲೋಕಸಭೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.  ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ವಯ ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ 18ನೇ ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ, ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಕೈಗೆಟುವ, ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯುತ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ಸಂಬಂಧ ಸಮಗ್ರ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ.

2. ಮುಂದುವರೆದು ಇಸಿಐ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ್‌, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಿಗೆ ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುತ್ತಿದ್ದು, ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ 324 ರ 179 [1] ಪರಿಚ್ಚೇದದ ವಿಭಾಗ 15 ರ ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯ್ದೆ 1951 ರಡಿ ಪ್ರದತ್ತವಾದ ಅಧಿಕಾರ ಬಳಸಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.   
3. ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅವಧಿ  ಮುಗಿದ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ಇದೆ.

ರಾಜ್ಯದ ಹೆಸರು	ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯ ಅವಧಿ	ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆ. ಎಸಿ ಸೀಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ	ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿದೆ	ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿದೆ
ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ	ಜೂನ್ 12 , 2019ರಿಂದ ಜೂನ್ 11 , 2024	175	29	7
ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ	3ಜೂನ್ 2019 ರಿಂದ 2ಜೂನ್ , 2024	60	-	59
ಒಡಿಶಾ	ಜೂನ್ 25 , 2019ರಿಂದ ಜೂನ್ 24 , 2024	147	24	33
ಸಿಕ್ಕಿಂ	3ಜೂನ್ 2019 ರಿಂದ 2ಜೂನ್, 2024	32	2	-

 

4. ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಅಪರಿಮಿತ ಸವಾಲುಗಳಿವೆ, ಅದು ಸಾಗಾಣೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರು/ಮಹಿಳೆಯರು ಹಾಗೂ ಪರಿಕರಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಗದ ಪ್ರಯತ್ನವು ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಂಬಂಧಿತ ಇಲಾಖೆಗಳು / ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಸಹಕಾರ ಪಡೆದು ಮತ್ತು ಮತ್ತೊಂದು ಸುತ್ತಿನ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿ ತಲುಪಿಸಲು ಸಂಘಟಿತ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
5. 543 ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ (ಪಿಸಿಗಳು) ಮತ್ತು 4 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿವಿಧ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಅವುಗಳ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಹಂತಗಳ ಕುರಿತು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ನಿಖರವಾಗಿ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಈ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ, ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ, ಶಾಂತಿಯುತ ಮತ್ತು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು  ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಚುನಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
6. ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೋಕಸಭೆ – 2024 ರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಆಯೋಗ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ [ಸಿಇಒಗಳ] ಸಭೆಯನ್ನು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ 2024ರ ಜನವರಿ 11 ಮತ್ತು 12 ರಂದು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣಾ ಸನ್ನದ್ಧತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ಕುರಿತಂತೆ ಸಿಇಒಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಯಿತು.
7. ಆಯೋಗ ಚಂಡಿಘಡ, ಚೆನ್ನೈ, ಗುವಾಹತಿ, ಅಹ್ಮದಾಬಾದ್‌ ಮತ್ತು ಲಖನೌನಲ್ಲಿ ಐದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದು, ಚುನಾವಣೆ ಸಿದ್ಧತೆ, ಅಂತರಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ಕುರಿತಂತೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಈ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳನ್ನು ಆಯೋಗದ ಪ್ರಮುಖ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಹಾಗೂ ನೋಡೆಲ್‌ ಪೊಲೀಸ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
8. ಆಯೋಗ ಹಲವಾರು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಚುನಾವಣಾ ಸಿದ್ಧತೆ ಕುರಿತು ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸಿತು ಮತ್ತು ಭೇಟಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ಜಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಎಸ್.ಎಸ್.ಪಿಗಳು/ಎಸ್.ಪಿಗಳು, ವಿಭಾಗೀಯ ಆಯುಕ್ತರು, ವಲಯ ಐಜಿಗಳು, ಸಿಎಸ್/ಡಿಜಿಪಿಗಳು ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
9. ಆಯೋಗದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಕಳವಳಗಳು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯಗಳು/ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುವ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪೊಲೀಸ್‌ ಪಡೆಗಳ[ಸಿಇಪಿಎಫ್ ಗಳು] ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯುತ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೇಲುಸ್ತುವಾರಿ ನಡೆಸುವ ಜೊತೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಯಿತು.
10. ಆಯೋಗವು ಮಣಿಪುರದ ನೆಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ಘರ್ಷಣೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಣಿಪುರದ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮತದಾರರನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಆಯೋಗ ಗಮನಿಸಿತು. ಈಗ ಮತದಾರರು ಮಣಿಪುರದ ವಿವಿಧ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಯೋಗವು ವಿವಿಧ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ನಂತರ, ಅಂತಹ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತದಾರರು ತಮ್ಮ ಮತಗಳನ್ನು ಇವಿಎಂಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ/ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಮಣಿಪುರದ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ವಿವರವಾದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಆಯೋಗವು 29 ಫೆಬ್ರವರಿ 2024 ರಂದು ಹೊರಡಿಸಿದೆ.
11. ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಹಲವಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಲಸಿಗರಿಗೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಶ್ಮೀರ ವಲಯದಲ್ಲಿ 1980 ಮತ್ತು 1990 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದವರಿಗಾಗಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಉಗ್ರರ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಗಡಿಯಾಚೆಯಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿವೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅಯೋಗ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಜೊತೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿತು. ಅವರು ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದರೂ ಅವರಿಗೆ 1996 ರಿಂದ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. 2002 ರಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಬಂದು ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ದೆಹಲಿ, ಉದಂಪುರ್‌ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮುವಿನಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಆಗಸ್ಟ್ 9, 2019 ರ ದಿನಾಂಕದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯಂತೆ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 370 ನೇ ವಿಧಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯಿದೆ, 2019 ಅನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವು ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ವಲಸಿಗ ಮತದಾರರಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಆಯೋಗವು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.

ಈ ವಿಶೇಷ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಮಾಡಬೇಕು. ಸಿಇಒಗಳು/ಡಿಇಒಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಾಗಾಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ನಡೆಸಲು ಈಗಾಗಲೇ ವಿಶೇಷ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

12. ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಹಾಗೂ ಶಾಂತಿಯುತ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ದೇಶಕ್ಕೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದವರ/ ಇಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಚಲನೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಬಳಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಈ ಪಡೆಗಳ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ, ನಿಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣದಾಯಕ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ವಿವರವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು / ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ಗಳು / ರಾಜ್ಯಗಳ ಪೊಲೀಸ್ ನೋಡಲ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಲವಾರು ಸುತ್ತಿನ ಸಮಾಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. / ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪಡೆಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಸಮನ್ವಯತೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಆಯೋಗವು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿತು.
13. ರಾಜ್ಯಗಳು/ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ್ಯಂತ ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪೊಲೀಸ್ ಪಡೆಗಳ ಸುಗಮ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಚಲನೆಗಾಗಿ ಇತರೆ ಸಾಗಾಣೆ  ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಶೇಷ ರೈಲುಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ರೈಲ್ವೆ ಮಂಡಳಿ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವಾಲಯದ ಇತರ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಭೆ  ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಚುನಾವಣಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದೊಳಗಿನ ವರ್ಗಾವಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ. ಸೂಕ್ತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲು, ಸಮಯೋಚಿತ ಚಲನೆ, ಶುಚಿತ್ವವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಚಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆಹಾರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

12. ಬಹುತೇಕ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು ಶಾಲಾ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿದ್ದು, ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಹ ಮನಗಂಡು ಪ್ರೌಢ ಶಿಕ್ಷಣ ಪರೀಕ್ಷಾ ಮಂಡಳಿ ಮತ್ತು ಐಸಿಎಸ್‌ ಸಿ ಜೊತೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿ ಮತದಾನದ ದಿನಾಂಕ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಇತರೆ ರಜಾ ದಿನಗಳು, ಮಾರ್ಚ್‌, ಏಪ್ರಿಲ್‌ ಮತ್ತು ಮೇ ನಲ್ಲಿನ ಹಬ್ಬಗಳು, ದೇಶದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸುಗ್ಗಿಯ ಕಾಲ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಪಡೆದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಚುನಾವಣೆಯ ದಿನಗಳು ಬೇಕು ಮತ್ತು  ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಾಗ, ಆಯೋಗವು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಬಂಧಿತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
13. ಆಯೋಗ ಕೈಪಿಡಿ/ಪರಿಶೀಲನಾ ಪಟ್ಟಿ/ಸೂಚನೆಗಳು/ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸಿದ್ದು, ಇವುಗಳನ್ನು ಆಯೋಗದ ಜಾಲತಾಣ https://eci.gov.in ದಲ್ಲಿ ಅಪ್‌ ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಮುಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
14. ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡಣೆ

1. ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ "ಸಂಸದೀಯ ಮತ್ತು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡಣೆ -2008" ರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 18 ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಜನರ ಸದನ - ಪೀಪಲ್ಸ್ ಹೌಸ್ -2024 ಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. “ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ  11 ಆಗಸ್ಟ್, 2023 ರ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ಮತ್ತು 1 ನೇ ನವೆಂಬರ್, 2023 ದಿನಾಂಕದ ಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ”. ಆದ್ದರಿಂದ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ-2009 ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನಮಾನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ.
2. ಇದಲ್ಲದೆ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಸ್.ಸಿ/ಎಸ್.ಟಿ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹಂಚಲಾದ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯು ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯಿದೆ-2019 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು 5 (ಐದು) ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ ಲಡಾಖ್‌ನ ಯುಟಿಗೆ 1 (ಒಂದು) ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹಂಚಲಾಗಿದೆ.
3. ನಿಯಮ 6 ರ ಅನ್ವಯ “ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ನಾಗರ್‌ ಹವೇಲಿ ಮತ್ತು ದಾಮನ್‌ ಮತ್ತು ದಿಯು [ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ವಿಲೀನ] ಕಾಯ್ದೆ 2019 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 9, 2019 ರನ್ವಯ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ನಾಗರ್‌ ಹವೇಲಿ ಮತ್ತು ದಾಮನ್‌ ಮತ್ತು ದಿಯುಗೆ ಎರಡು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಹೌಸ್‌ ಆಫ್‌ ಪೀಪಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆ 1950 ಅನ್ನು ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಹೌಸ್‌ ಆಫ್‌ ಪೀಪಲ್ಸ್‌ -2024 ರನ್ವಯ ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ನಾಗರ್‌ ಹವೇಲಿ ಮತ್ತು ದಾಮನ್‌ ಮತ್ತು ದಿಯು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ 2008 ರ ಸಂಸತ್‌ ಮತ್ತು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡಣೆಯಂತೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಬಿ. ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡಣೆ

1. 1. ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ 2008 ರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡಣೆಯಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಎಸ್.ಸಿ/ಎಸ್.ಟಿ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮುಂದುವರೆಯಲಿವೆ.
   2. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಕಾಯ್ದೆ 2014 [ಸಂಖ್ಯೆ 5, 2024] 2014 ಮಾರ್ಚ್‌ 1 ಕ್ಕೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಮಾನ್ಯತೆ [ಸಂಕಷ್ಟವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ] ಆದೇಶ 2015 ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 34, 2015 ರ ಮತ್ತು ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಯೋಗದ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಸಂಖ್ಯೆ .282/ಎಪಿ/2018(ಡಿಇಎಲ್)‌ 2018 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 22 ರಂತೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಸತ್‌ ಮತ್ತು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

 

 

18. ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ :

1. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾನವ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕಸರತ್ತು. ಒಟ್ಟಾರೆ 12 ದಶಲಕ್ಷ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸುವುದು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ.
2. ದೋಷರಹಿತವಾಗಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಈ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಂತಹ ಪ್ರಮಾಣದ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಸೂಕ್ತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದರ ಮೂಲಕ ಮಾಸ್ಟರ್ ತರಬೇತುದಾರರನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಭಾಗವಹಿಸುವವರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಇಂಡಿಯಾ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಡೆಮಾಕ್ರಸಿ ಅಂಡ್ ಎಲೆಕ್ಷನ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ (ಐಐಐಡಿಇಎಂ) ಅನ್ನು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಜೂನ್ 2011 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಈ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಐಐಐಡಿಇಎಂ ಅಂದಿನಿಂದ ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.
3. ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು 4 ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಐಐಐಡಿಇಎಂ ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ 237 ಮಾಸ್ಟರ್‌ ಟ್ರೈನರ್‌ ಗಳು [ಎನ್.ಎಲ್.ಟಿ.ಎಸ್]‌ ಮತ್ತು 1804 ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಮಾಸ್ಟರ್‌ ಟ್ರೈನರ್‌ ಗಳನ್ನು [ಎಸ್.ಎಲ್.ಎಂ.ಟಿ.ಎಸ್]‌ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಿದೆ. 
4. ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗುವವರಿಗೆ ಐಐಐಡಿಇಎಂ ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ಪ್ರಮುಖ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
5. 2024 ರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು [ಡಿಇಒಗಳು]ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ [ಆರ್.ಒ.ಗಳು] ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ [ಡಿಇಒಗಳಿಗೆ] ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಐಐಐಎಂಇಡಿಯಿಂದ 2023 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 5 ರಿಂದ 29 ರ ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಆಳವಾದ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಚುನಾವಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಆಯಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ 837 ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
6. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಹಾಯಕ ಚುನಾಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ [ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗಾಗಿ] ರಾಜ್ಯ ಎಟಿಐಗಳಿಗೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಐಐಐಡಿಇಎಂ ಎಆರ್‌ ಒ ಗಳಿಗಾಗಿ [ಪಿಸಿಗಳಿಗಾಗಿ] ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳಿಗಾಗಿ ಐದು ದಿನಗಳ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ[ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ 130 ಬ್ಯಾಚ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ] ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ 5೦೦೦ ಎಆರ್‌ ಒಗಳಿಗಾಗಿ 2023 ರ ನವೆಂಬರ್‌ 27 ರಿಂದ  2024 ರ ಮಾರ್ಚ್‌ 2 ರ ವರೆಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. 
7. ರಾಜ್ಯ ಎಟಿಐಗಳಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು/ಸಹಾಯಕ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ 5 ದಿನಗಳ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಸಿಕ್ಕಿಂ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳ 11೦೦ ಆರ್.ಒಗಳು/ಎ.ಆರ್.ಒ ಗಳಿಗಾಗಿ ಐಐಐಡಿಇಎಂ ನಿಂದ 5 ದಿನಗಳ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್‌ ಕೋರ್ಸ್‌ ಗಳ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.

1. ಇ.ಆರ್.ಒಗಳಿಗಾಗಿ ಐಐಐಡಿಇಎಂ ನಿಂದ ತರಬೇತಿ; ಐಐಐಡಿಇಎಂ ನಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ 31೦೦ ಇ.ಆರ್.ಒಗಳಿಗಾಗಿ 2024 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌, ನವೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

19. ಮತದಾರರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಕುರಿತ [ಸ್ವೀಪ್]‌  

ಸ್ವೀಪ್‌ [ಮತದಾರರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ] ಭಾರತದ ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮತ್ತು ಮತದಾರರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಸಮಗ್ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಇದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸ್ಮರಣೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಸ್ವೀಪ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. 

ಸ್ವೀಪ್‌ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಿತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಹೊಂದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವೀಪ್‌ ನೋಂದಣಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮತದಾರರ ನಿರಾಸಕ್ತಿ, ನಡವಳಿಕೆಯ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ನಿರಾಸಕ್ತಿಯ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣಗಳಂತಹ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ.

ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಆಯೋಗ ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ.

1. ಕಡಿಮೆ ಮತದಾನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ [ಎಲ್.ವಿ.ಟಿ] ; ಸಿಇಒಗಳು/ಡಿಇಒಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮತದಾನವಾಗಿರುವ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು/ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು/ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಂತರವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ನಿಗದಿತ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

2. ಮತಗಟ್ಟೆಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ

ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತಗಟ್ಟೆ ಮೂಲಘಟಕವಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು, ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ, ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರು, ಪಿವಿಟಿಜಿಗಳು, ಇತರೆ ವಲಯದವರನ್ನು ತಲುಪಲು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಗುರಿ ಸಾಧನೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎನ್.ವಿ.ಡಿ ವಿಷಯಕ್ಕಾಗಿ ಮಾದರಿ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

3. ಮತದಾನ ಹೆಚ್ಚಳದ ಯೋಜನೆ [ಟಿಐಪಿ]; ಮತದಾರರ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಗಮನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಟಿಪ್, ಕಡಿಮೆ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿಧಾನಸಭಾ ವಲಯದ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉದ್ದೇಶಿತ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಟಿಪ್ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಅರ್ಹ ಮತದಾರರು ತಮ್ಮ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.‌
4. ನಗರ ಮತ್ತು ಯುವ ಸಮೂಹದ ನಿರಾಸಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣ:  ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ನಗರ ಮತ್ತು ಯುವ ಸಮೂಹದ ನಿರಾಸಕ್ತಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಇಸಿಐ ಒತ್ತು ನೀಡಿದೆ. 2019 ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣ 67.4% ರಷ್ಟಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ “ಯಾವುದೇ ಮತದಾರ ಹಿಂದೆ ಉಳಿಯಬಾರದು” ಎಂಬ ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯದಡಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.
5. ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ʼಚುನಾವ್‌ ಕಾ ಪರ್ವ್‌, ದೇಶ್‌ ಕಾ ಗರ್ವ್‌” ಎಂಬ ವಿಷಯದಡಿ ಚುನಾವಣಾ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ. [ಚುನಾವಣೆಗಳು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬ ಮತ್ತು ದೇಶಹಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆ]. ಈ ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯವು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬ, ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಹೆಮ್ಮೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
6. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮತದಾನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವವರಿಗಾಗಿ #ಮೇರಾ ಪೆಹ್ಲಾ ವೋಟ್‌ ದೇಶ್‌ ಕೆ ಲಿಯೇ ಎಂಬ ಅಭಿಯಾನ ಆರಂಭಿಸಿದೆ.
7. ಸ್ವೀಪ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಗಣ್ಯರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವವರ ಮೂಲಕ ಮತದಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಸಂದೇಶ ಬಿತ್ತರಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ “ನನ್ನ ಮತ ನನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯ” ಎಂದ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಿರು ಚಿತ್ರ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
8. ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರಿಕೆ; ಇಸಿಐ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯ, ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವಾಲಯ, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ, ಭಾರತೀಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಮತ್ತಿತರೆ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ. ಮತದಾರರ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಯುವ ಸಮೂಹದ ಜೊತೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಮತದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.
1. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಣ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ: ನಾಗರಿಕರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವ ಸಮೂಹ, ನಗರದ ಜನರ ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಇಸಿಐ ಭಾರತ ರತ್ನ ಸಚಿನ್‌ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್‌, ನಟ ರಾಜ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ರಾವ್‌ ಅವರನ್ನು ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಐಕಾನ್‌ ಎಂದು ನೇಮಿಸಿದೆ. ಈ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ 2024 ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ.
10. ಸ್ಥಳೀಯ ಗಣ್ಯರನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ

ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಭಾವಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಐಕಾನ್‌ಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಮತದಾರರ ಜಾಗೃತಿಯ ಸಂದೇಶಕ್ಕೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ವೀಪ್‌ ಮತದಾರರ ಮತದಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಒಳಗೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಂತಹ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅವರ ಚುನಾವಣಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಚುನಾವಣಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸರಳೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಮತದಾರರ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಪ್ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಬಲವಾದ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು 2024 ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಪ್ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ.

20 ಜಿಲ್ಲಾ, ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಬೂತ್‌ ಮಟ್ಟದ ಚುನಾವಣಾ ನಿರ್ವಹಣೆ ಯೋಜನೆ  

ಎಸ್.ಎಸ್.ಪಿಗಳು/ಎಸ್.ಪಿಗಳು ಮತ್ತು ವಲಯವಾರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿ ಸಮಗ್ರ ಜಿಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಮಾರ್ಗನಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ವೀಕ್ಷಕರಿಗೂ ಅನುಕೂಲವಾಗಲಿದ್ದು, ನಕ್ಷೆ ರೂಪಿಸುವ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಂಕಿರ್ಣದಾಯಕ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಇಂತಹ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಸಹ ನಿರ್ದೇಶ ನೀಡಿತ್ತು.

21. ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆ :

ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಬದಲಾವಣೆ, ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ, ಜಿಲ್ಲಾ/ಕ್ಷೇತ್ರವಾರು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಲೋಪರಹಿತ ಸಂಪರ್ಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಆಯೋಗ ರೂಪಿಸಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ ಸನ್ನದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಪರಮೋಚ್ಛ ಮಹತ್ವ ದೊರೆಯಲಿದೆ. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದ ದೂರ ಸಂಪರ್ಕ ಇಲಾಖೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು, ಬಿ.ಎಸ್.ಎನ್.ಎಲ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಇತರೆ ದೂರ ಸಂಪರ್ಕ ಸೇವಾ ವಲಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಭೆ ನಡೆಸಿ ದುರ್ಬಲ ಸಂಪರ್ಕ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಗ್ರಹ ದೂರವಾಣಿ, ವಯರ್‌ ಲೆಸ್‌ ಸೆಟ್‌ ಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಂಚರಿಸುವವರಿಗೆ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಿಇಒ ಅವರು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದ್ದರು.

ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಭದ್ರತಾ ಪಡೆಗಳು, ಮತದಾರರು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವವರಿಗಾಗಿ ರಸ್ತೆಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಂತೆ ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿತ್ತು. ಜಲಮಾರ್ಗದ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ದೋಣಿಗಳು/ಹಡಗುಗಳು ಮತ್ತಿತರೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿತ್ತು.

22. ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ

ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜೊತೆ ಸಮನ್ವಯತೆ ಸಾಧಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಈ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳು  ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಚುನಾವಣಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ತಾಂತ್ರಿಕ ನೆರವು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸುಸಜ್ಜಿತ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಬೇಕು. ಈ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಂಪರ್ಕ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು, ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ/ಸಮನ್ವಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿರುವವರ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ. ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳ ಚುನಾವಣೆಗಳು, ಚುನಾವಣಾ ಆಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಈ ಸಮಗ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳು ನರಮಂಡಲದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು ಎಂದು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. 

 

23. ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ [ಎನ್.ಎ.ಸಿ.ಐ.ಇ]

ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಪ್ರಜಾತಂತ್ರದ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ತತ್ವಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯೆ ಆಧಾರಿತ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 2024 ರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಲು ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಫೂರ್ತಿಯುತವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಯೋಗ  ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ [ಎನ್.ಎ.ಸಿ.ಐ.ಇ] ರಚಿಸಿದೆ. ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಿತಿ ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರು, ಪಿವಿಟಿಜಿಗಳು, ವಸತಿ ರಹಿತರು/ಅಲೆಮಾರಿ ಗುಂಪುಗಳು, ಲೈಂಗಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು, ಸಂಕಷ್ಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತಿತರರನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿತ್ತು. 

24. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ :

ಎ. ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಮೂಲ ಆಧಾರ ಸ್ತಂಭ ಎಂದು ಆಯೋಗ ನಂಬಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಆರೋಗ್ಯಕರ, ನಿಷ್ಠೆಯುಳ್ಳ, ತೀವ್ರ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಆಯೋಗ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿತ್ತು. 2021 ರಲ್ಲಿ 1950 ರ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯ ವಿಭಾಗ 14ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂದ ನಂತರ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಅರ್ಹ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಂತೆ ಆಯೋಗ 2024 ರ ಜನವರಿ 1 ರಂದು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯ ವಿಶೇಷ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು. 2024 ರ ಜನವರಿ 1ಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವಂತೆ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ನೋಂದಾವಣೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿತ್ತು. ಕಾಲಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ 2024 ರ ಜನವರಿ 1 ವಿಶೇಷ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಸರು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ಕಾಲಮಿತಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ.  

 

ಆದಾಗ್ಯೂ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯು ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಕೆಗೆ ಕೊನೆಯ ದಿನವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯಲಿದ್ದು, ಇದು ಸಮೀಪದ ಅರ್ಹತಾ ದಿನಾಂಕಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗಲಿದೆ.

.

‌ಬಿ. 01.01.2024 ರ ಅರ್ಹ ದಿನಾಂಕದಂತೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಂತೆ 2019 ರಲ್ಲಿ 896 ದಶಲಕ್ಷ ಮತದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇದೀಗ 968.8 ದಶಲಕ್ಷ ಮತದಾರರಿದ್ದಾರೆ. ಒಟ್ಟು 72.8 ದಶಲಕ್ಷ ಮತದಾರರು ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 18 ರಿಂದ 19 ವಯೋಮಿತಿಯ 18.4 ದಶಲಕ್ಷ ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. 18 ರಿಂದ 19 ವಯೋಮಿತಿಯವರು ಒಟ್ಟಾರೆ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಶೇ 1.89 ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರು [ಟಿಜಿ ಎಂದು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ] 48,044 ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯ್ದೆ 1950 ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂದಿದ್ದು, ಇದರಂತೆ ಸಾಗರೋತ್ತರ ವಲಯದಿಂದ 1,18,439 ಮಂದಿ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 19,08,194 ಮಂದಿ ಸೇವಾ ಮತದಾರಿದ್ದಾರೆ. ಒಟ್ಟು 88,35,449 ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರಿದ್ದು, ಈ ಪೈಕಿ 52,65,076 ಮಂದಿ ಪುರುಷರು, ಮತ್ತು  35,69,933 ಮಂದಿ ಮಹಿಳೆಯರಿದ್ಧಾರೆ. ಈ ಪೈಕಿ 440 ಮಂದಿ ತೃತೀಯ ಲಿಂಗಿ ಪಿಡಬ್ಲ್ಯೂಡಿ ಮತದಾರರು ಇರುವುದು ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. 2024 ರ ಮಾರ್ಚ್‌ 10 ರಂತೆ ಒಟ್ಟು 81,87,999 ಮಂದಿ 85 ವರ್ಷ ಮೀರಿದ ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು, 100 ವರ್ಷ ದಾಟಿದ 2,18,442 ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ.

ಆಯೋಗವು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ತರಗಳ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಗರಿಷ್ಠಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ:

1. ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳಾದ ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿಗಳು, ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರು ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ನಿಯೋಜಿತ ಸಿಎಸ್‌ಒಗಳು ಗರಿಷ್ಠ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನ್ಯಾಕೋ [ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಡ್ಸ್‌ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಘಟನೆ]ಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಗರಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಲೈಂಗಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.
2. ಲೋಪಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಬೇಕು, ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ನೋಂದಣಿ ತಪ್ಪಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಮತ್ತು ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ನಂತರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಬೇಕು.
3. 2024 ರ ಜನವರಿ 1 ಮತ್ತು 2024 ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1ಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವಂತೆ 18 ವರ್ಷದ ಅರ್ಹ ಮತದಾರರನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕು.
4. ಸರಿಯಾದ ಶ್ರದ್ಧೆಯೊಂದಿಗೆ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ ನಂತರ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಸ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
5. ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಇಲಾಖೆಯ ದತ್ತಾಂಶ, ಸಾಕೋ ಮತ್ತಿತರೆ ಸರ್ಕಾರಿ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ದುರ್ಬಲವರ್ಗದ ನಾಗಕರಿರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಇಂತಹ ಸಮುದಾಯದ ನೋಂದಣಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು.
6. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗಕರಿಕರಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯ ಕೈಗೆಟುವಂತೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸಿಇಒಗಳು/ಡಿಇಒಗಳು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ರಾಂಪ್‌ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಪರಮೋಚ್ಛ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕು.
7. ಮೂರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗಮನದ ದ್ವಾರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು. ಇದರಿಂದ ಅಹಿತಕರ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. 
8. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಬಳಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ  ಮಾದರಿ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಒಂದೊಂದು ಮಾದರಿ ಮತಟ್ಟೆಗನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಡಿಇಒಗಳು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು.
9. 85 ವಯೋಮಿತಿ ಮೀರಿದವರು, ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಇಂತಹವರು ಸಮಾಜದ ಪ್ರಮುಖರು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕು. ಅಂತಹವರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು.

25. ಭಾವಚಿತ್ರ ಸಹಿತ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಭಾವಚಿತ್ರ ಸಹಿತ ಚುನಾವಣಾ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ [ಎಪಿಕ್]‌ 

ಲೋಕಸಭೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮತದಾರರ ಭಾವಚಿತ್ರವಿರುವ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮತದಾನ ಮಾಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾವಚಿತ್ರವಿರುವ ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿ ಮತದಾರರ ಗುರುತು ಪತ್ತೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಗೆ ನೋಂದಣಿಯಾದವರಿಗೆ ಶೇ 100 ರಷ್ಟು ಎಪಿಕ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ ಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

26. ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ [ವಿಸ್]‌ ;

ಮತದಾರರಿಗೆ ಮತದಾನದ ದಿನ, ಸಮಯ, ಮತಗಟ್ಟೆ, ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ʼಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿʼಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ ಮತಗಟ್ಟೆ, ದಿನಾಂಕ, ಸಮಯ ಮತ್ತಿತರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಕ್ಯೂ ಆರ್‌ ಕೋಡ್‌ ಅನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಭಾವಚಿತ್ರವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಪತ್ರವನ್ನು ಮತದಾನಕ್ಕೂ 5 ದಿನಗಳ ಮುನ್ನ ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ವಿತರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ದಾಖಲೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

27. ಮತದಾರರ ಬ್ರೈಲ್‌ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿಗಳು;

 ದಿವ್ಯಾಂಗರು [ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಗಳು] ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಯೋಗ ದಿವ್ಯಾಂಗರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ ಜೊತೆಗೆ ಬ್ರೈಲ್‌ ಲಿಪಿಯ ಮೂಲಕ ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ. 

28. ಮತದಾರರ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ :

ಕಳೆದ ಚುನಾವಣೆಯಂತೆ ಮತದಾರರ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ[ಹಿಂದಿ/ಇಂಗ್ಲಿಷ್/‌ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ]ಯನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಮತದಾನದ ದಿನಾಂಕ, ಸಮಯ ಮತ್ತು ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿ, ಪ್ರಮುಖ ಜಾಲತಾಣಗಳು, ಏನು ಮಾಡಬೇಕು, ಏನು ಮಾಡಬಾರದು ಎಂಬ ಕುರಿತಾದ ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಬೇಕು. ಬಿಎಲ್‌ ಒಗಳು ಮತದಾರರ ಮಾಹಿತಿ ಚೀಟಿ ಜೊತೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ವಿತರಿಸಬೇಕು.  

29. ಸೋಗುಹಾಕುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳು:

ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮನೆ ಮನೆ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸಿದ್ದಪಡಿಸಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿವಾಸದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಗೈರುಹಾಜರಾದ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಲಾಗದ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಸತ್ತ ಮತದಾರರ ಹೆಸರನ್ನು ಸಹ ಬಿಎಲ್‌ ಒಗಳು ಈ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗೈರುಹಾಜರಾದ, ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಅಥವಾ ಮೃತಪಟ್ಟ (ಎ.ಎಸ್.ಡಿ) ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತದಾರರನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದ ನಂತರವೇ ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ. ಆಯೋಗವು ಅನುಮತಿಸಿದ ಎಪಿಕ್ ಅಥವಾ ಇತರ ಪರ್ಯಾಯ ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಎಸ್‌ಡಿ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಹೊಂದಿರುವ ಮತದಾರರ ಗುರುತನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

30. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಗುರುತುಪತ್ತೆ ಮಾಡುವುದು

ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಗುರುತುಪತ್ತೆ ಮಾಡಲು ಮತದಾರರ ಭಾವಚಿತ್ರವಿರುವ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಹಾಜರುಪಡಿಸಬೇಕು ಅಥವಾ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಅನುಮತಿಸಿರುವ  ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಗುರುತು ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

1. ಆಧಾರ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌
2. ಮನ್ರೇಗಾ ಉದ್ಯೋಗ ಚೀಟಿ
3. ಬ್ಯಾಂಕ್/‌ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಗಳ ಭಾವಚಿತ್ರವಿರುವ ಪಾಸ್‌ ಬುಕ್‌ ಗಳು
4. ಕಾರ್ಮಿಕ ಇಲಾಖೆಯಡಿ ನೀಡುವ ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಯ ವಿಮಾ ಚೀಟಿ
5. ಚಾಲನಾ ಪರವಾನೆಗಿ ಪತ್ರ
6. ಪ್ಯಾನ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌
7. ಎನ್.ಪಿ.ಆರ್‌ ನಡಿ ವಿತರಿಸಿರುವ ಆರ್.ಜಿ.ಐ ಕಾರ್ಡ್‌
8. ಭಾರತೀಯ ಪಾಸ್‌ ಪೋರ್ಟ್‌
9. ಭಾವಚಿತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ ಪಿಂಚಣಿ ದಾಖಲೆಗಳು
10. ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ/ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು/ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ ಕಂಪೆನಿಗಳು ನೀಡುವ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಗಳು
11. ಸಂಸದರು, ಶಾಸಕರು, ವಿಧಾನಪರಿಷತ್‌ ಸದಸ್ಯರ ಅಧಿಕೃತ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿ
12. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣ ಸಚಿವಾಲಯ ವಿತರಿಸಿರುವ ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಅಸಾಧಾರಣ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿ [ಯುಡಿಐಡಿ]

31. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು

1. ಒಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಮತದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ

ಒಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ 1500 ಮಂದಿ ಮತದಾರರು ಇರಬೇಕು. 2019 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ಬಾರಿ 1.19 ರಷ್ಟು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಒಟ್ಟು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 10,48,202.

2. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಖಾತರಿ [ಎ.ಎಂ.ಎಫ್]‌

ಕೇಂದ್ರ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆ ನೆಲ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ. ಮತಗಟ್ಟೆಗೆ ಸುಗಮವಾಗಿ ತೆರಳಲು ಉತ್ತಮ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ನೀರು ಸಹಿತ ಶೌಚಾಲಯ, ಸೂಕ್ತ ದೀಪದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರಿಗೆ ರಾಂಪ್‌ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಇರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿತ್ತು. ಸಿಇಒ/ಡಿಇಒಗಳಿಗೆ ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ರಾಂಪ್‌ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿದೆ. 

3.  ದಿವ್ಯಾಂಗ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ (ಪಿಡಬ್ಲ್ಯಡಿಗಳು) ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಚುನಾವಣಾ ಸೌಲಭ್ಯ:

1. ಎಲ್ಲಾ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು ನೆಲ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು, ದಿವ್ಯಾಂಗರಿಗೆ ರಾಂಪ್‌, ವೀಲ್‌ ಚೇರ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಸೂಕ್ತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು.
2. ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರಿಗೆ ನಿಗದಿತ ಗುರಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು. ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಸುಗಮವಾಗಿ ಸಂಚರಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು. ಮತದಾನ ದಿನದಂದು ಅವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ.

4. ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕ ಮತದಾರರನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿ/ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ನೇಮಿಸಿದ ಸ್ವಯಂ ಸೇವಕರು ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ದಿವ್ಯಾಂಗ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ (ಪಿಡಬ್ಲ್ಯಡಿಗಳು) ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಚುನಾವಣಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು.

3. ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಸುಗಮವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.  
4. ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರದ ಆವರಣದ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ವಾಹನ ನಿಲುಗಡೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವಾಕ್ ಮತ್ತು ಶ್ರವಣ ದೋಷವಿರುವ ಮತದಾರರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸುವುದು. ವಿಕಲಚೇತನ ಮತದಾರರ ವಿಶೇಷ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಗಿದೆ.
5. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ತಲುಪಲು ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸೌಲಭ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು [ಸಿಇಒಗಳಿಗೆ] ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಷಮ್‌ -ಇಸಿಐ ಆಪ್‌ ಮೂಲಕ ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಹೆಸರು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ವೀಲ್‌ ಚೇರ್‌ ಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
6. ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ 1961 ರ ನಿಯಮ 49 ಎನ್‌ ಪ್ರಕಾರ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ದೃಷ್ಟಿದೋಷವಿರುವವರು ಆಕೆ/ಆತ ತಮ್ಮ ಜೊತೆ ಒಬ್ಬರನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ಮತದಾನಕ್ಕೆ ನೆರವು ಪಡೆಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಅಲ್ಲದೆ, ಬ್ರೈಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ತದ್ರೂಪದ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಶೀಟ್‌ಗಳು ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ, ಯಾವುದೇ ದೃಷ್ಟಿ ವಿಕಲಚೇತನರು ಈ ಹಾಳೆಯನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಈ ಹಾಳೆಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಇವಿಎಂಗಳ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಯೂನಿಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರೈಲ್ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿ ಸ್ವಂತವಾಗಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು ಇಲ್ಲವೆ ಒಡನಾಡಿಯಿಂದ ಸಹಾಯ ಪಡೆಯಬಹುದು.

4. ಮತದಾರರ ಸೌಲಭ್ಯ ಕುರಿತಾದ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಗಳು :

ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ 1961 ರ ನಿಯಮ 31 ರ ಅಡಿ ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಮತದಾರರಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆ, ಮತದಾರರ ಜಾಗೃತಿ ಕುರಿತಂತೆ ಸೂಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಮತದಾರರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯ ಕುರಿತಂತೆ [ವಿಇಪಿ]  [ಒಟ್ಟು ನಾಲ್ಕು [4] ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ] ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.

1. 1. ಮತಗಟ್ಟೆ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿ
   2. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ
   3. ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಏನು ಮಾಡಬಾರದು ಹಾಗೂ
   4. ಹೇಗೆ ಮತದಾನ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಆಯೋಗ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ದಾಖಲಾತಿ ಕುರಿತಂತೆ

ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು

5. ಮತದಾರರಿಗೆ ನೆರವು ನೀಡುವ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು [ವಿಎಬಿ]

1. ಪ್ರತಿ ಮತಗಟ್ಟೆಯ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಮತದಾರರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಬೂತ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು, ಬಿಎಲ್‌ ಒ/ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ತಂಡವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಮತದಾರರಿಗೆ ಅವರ ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಆ ಸಂಬಂಧಿತ ಮತಗಟ್ಟೆಯ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎವಿಬಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಚಿಹ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತದಾರರು ಮತದಾನದ ಆವರಣ/ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಅದು ಅವರಿಗೆ ಎದ್ದುಕಾಣುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
2. ವರ್ಣಮಾಲೆ [ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ವರ್ಣಮಾಲೆ] ಮೂಲಕ ಇಆರ್‌ಒ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಮೂಲಕ ವಿಎಬಿ ಸರ್ಚ್‌ ಮೂಲಕ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

6. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಕೊಠಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ರಹಸ್ಯವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು

1. ಮತದಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಮತದಾನ ವಿಭಾಗಗಳ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಏಕರೂಪತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು, ಮತದಾನದ ವಿಭಾಗಗಳ ಎತ್ತರವನ್ನು 30 ಇಂಚುಗಳು ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಮೇಜಿನ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ. ಅದರ ಎತ್ತರವು 30 ಇಂಚುಗಳಾಗಿರಬೇಕು. ಉಕ್ಕಿನ-ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಸುಕ್ಕುಗಟ್ಟಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಹಾಳೆಯನ್ನು (ಫ್ಲೆಕ್ಸ್ ಬೋರ್ಡ್) ಮಾತ್ರ ಮತದಾನದ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದಾದ  ರಚಿಸಬೇಕು. ಎಲ್ಲಾ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಮತ್ತು ಏಕರೂಪದ ಮತದಾನ ವಿಭಾಗಗಳ ಬಳಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮತದಾರರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ಪೂರಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮತದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮತದಾನ ವಿಭಾಗದ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಹಜತೆ ಮತ್ತು ಏಕರೂಪತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಯೋಗ ಆಶಿಸಿದೆ.
2. ಮತದಾನ ಮಾಡುವ ಮತಪೆಟ್ಟಿಗೆಯ ಸುತ್ತ ಮೂರು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ, ಇಸಿ/ಪಿಸಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಹೆಸರು, ಮತದಾನದ ದಿನ, ಪಿಎಸ್‌ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಹೆಸರಿನ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅಂಟಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

32. ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರು, 85ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯೋಮಿತಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ, ಅಗತ್ಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿರುವ ಚುನಾವಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಕೋವಿಡ್‌ ಶಂಕಿತರು/ಸೋಂಕಿತರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು 

1. "ಗೈರುಹಾಜರಾದ ಮತದಾರರಿಗೆ" ಐಚ್ಛಿಕ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರ ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸಲು ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮಗಳು, 1961 ರ ನಿಯಮ 27ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. "ಗೈರುಹಾಜರಿ ಮತದಾರರು" 1961 ರ ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮಗಳ ನಿಯಮ-27ರ ಷರತ್ತು (ಎಎ) ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ[ಎವಿಇಎಸ್], ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು (85 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು)[ ಎವಿಇಎಸ್] , ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು (ಬೆಂಚ್‌ಮಾರ್ಕ್ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವವರು)[ಎವಿಸಿಒ] ಮತ್ತು ಕೋವಿಡ್ 19 ಶಂಕಿತ ಅಥವಾ ಸೋಂಕಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು[ಎವಿಸಿಒ]. ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಆರ್.ಪಿ. ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 60 (ಅ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ವರ್ಗವನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಅಧಿಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು, ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಗಳು ಮತ್ತು ಕೋವಿಡ್‌ 19 ಶಂಕಿತ ಇಲ್ಲವೆ ಸೋಂಕಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯಂತೆ ಗೈರು ಹಾಜರಿ ಮತದಾನ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

1. ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸುವ ಗೈರುಹಾಜರಿ ಮತದಾರರು ಎಲ್ಲಾ ಅಗತ್ಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ನಮೂನೆ-12ಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ (ಆರ್.ಒ) ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಕೋರಿ ಅಂತಹ ಅರ್ಜಿಗಳು ಚುನಾವಣಾ ಘೋಷಣೆಯ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚುನಾವಣೆಯ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ದಿನಾಂಕದ ನಂತರದ ಐದು ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್.ಒ ಗೆ ತಲುಪಬೇಕು.
2. ಒಂದು ವೇಳೆ ಗೈರುಹಾಜರಿ ಮತದಾರರು ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿಗಳಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ [ಎವಿಪಿಡಿ] ಅಂಚೆ ಮತದಾನ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. [ಅರ್ಜಿ 12ಡಿ] ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸರ್ಕಾರ ದಿವ್ಯಾಂಗ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾಯ್ದೆ 2016 ರಡಿ ನೀಡಿರುವ ದಿವ್ಯಾಂಗ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಒದಗಿಸಬೇಕು.
3. ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು 12ಡಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

1. ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಎವಿಎಸ್ಸಿ, ಎವಿಪಿಡಿ ಮತ್ತು ಎವಿಸಿಒ ವಿಭಾಗದಡಿ ಗೈರುಹಾಜರಿ ಮತದಾರರ ಮನೆಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ನೀಡುವ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿ 12ಡಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿ ಸ್ವೀಕೃತಿ ದಾಖಲಾತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ.
2. ಒಂದು ವೇಳೆ ಮತದಾರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಬಿಎಲ್‌ ಒ ಅವರು ಆಕೆ/ಅತನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಿದ್ಧಾರೆ ಮತ್ತು ಅಧಿಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸಿದ ಐದು ದಿನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಪಡೆಯುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. 
3. ಮತದಾರರು ಅಂಚೆ ಮತವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡದಿರಬಹುದು. ಅವನು/ಅವಳು ಅಂಚೆ ಮತವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ನಂತರ ಬಿ.ಎಲ್.ಒ  ಅವರು ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಐದು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಮನೆಯಿಂದ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದ ನಮೂನೆ 12ಡಿ ಅನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ಆರ್.ಒ ಅವರಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
4. ಆರ್‌,ಒ ಅವರ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎಲ್.ಒ ಗಳಿಂದ ಫಾರ್ಮ್ 12ಡಿ ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಲಯ ಅಧಿಕಾರಿಯು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು.
5. ಇದಲ್ಲದೆ, ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಫಾರ್ಮ್ 12ಡಿ ಯಲ್ಲಿನ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಅವರು ಅನುಮೋದಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಎವಿಎಸ್ಸಿ, ಎವಿಪಿಡಿ ಮತ್ತು ಎವಿಸಿಒಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಆರ್‌,ಒ ಅವರು ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಸ್ಪರ್ಧಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುದ್ರಿತ ಪ್ರತಿಯಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
6. 2 ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಮತಗಟ್ಟೆ ತಂಡ, ಅದರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಒಬ್ಬರು ಮತಗಟ್ಟೆಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಶ್ರೇಣಿ/ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಾರದು ಮತ್ತು ಒರ್ವ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವೀಕ್ಷಕರ ಜೊತೆಗೆ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಮತದಾರರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಮತದಾರರ ಕೊಠಡಿ ಜೊತೆಗೆ ವಿಳಾಸ ಮತ್ತು ಮತದಾರರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಗೌಪ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಪೋಸ್ಟಲ್ ಬ್ಯಾಲೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಮತದಾನದ ಪಕ್ಷಗಳ ಮಾರ್ಗ ಚಾರ್ಟ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಇದರಿಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು, ಮತದಾನದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
7. ಇದು ಆಯ್ಕೆ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಪಾತ್ರವಿರುವುದಿಲ್ಲ 
8. ಆಯೋಗವು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಕಂಡ ವರ್ಗದ ಮತದಾರರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಿದರೆ ಅವರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದೆ.

33. ಮಾದರಿ ಮತಗಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು, ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಮೂಲಕ ಮತಗಟ್ಟೆ ನಿರ್ವಹಣೆ

ಮತದಾನ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಒಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಯನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದಿವ್ಯಾಂಗ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೇ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮಾದರಿ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಮಹಿಳಾ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸರು, ಭದ್ರತಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಎಲ್ಲರೂ ಮಹಿಳೆಯರೇ ಆಗಿರಬೇಕು. ಸ್ಥಳೀಯ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಒಂದೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

34. ನಾಮಪತ್ರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ :

ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕುರಿತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ

1. ಆನ್‌ ಲೈನ್‌ ಮಾದರಿಯಡಿ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ಸಿಇಒಗಳು/ಡಿಇಒಗಳ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಆನ್‌ ಲೈನ್‌ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಅರ್ಜಿಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಉದ್ದೇಶಿತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಅದನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಿಂಟ್ ಅನ್ನು ಅವನು/ಅವಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಮುಂದೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನಮೂನೆ-1 (ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮಗಳು 1961 ರ ನಡವಳಿಕೆಯ ನಿಯಮ-3) ದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದಂತೆ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ಛಾಯಾಚಿತ್ರವನ್ನು ಅಂಟಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.  
2. ಸಿಇಒಗಳು/ಡಿಇಒಗಳ ವೆಟ್‌ ಸೈಟ್‌ ನಲ್ಲಿ ಆನ್‌ ಲೈನ್‌ ಮೂಲಕ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಸಹ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಅದರ ಮುದ್ರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೇಳಿಕೆದಾರರ ಸಹಿಯನ್ನು ಹಾಕಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ನೋಟರೈಸೇಶನ್ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ನಾಮಪತ್ರದ ನಮೂನೆಯೊಂದಿಗೆ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯ ಮುಂದೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
3. ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವವರು ಆನ್‌ ಲೈನ್‌ ಮೂಲಕ ಸೂಕ್ತ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಖಜಾನೆಗೆ ನಗದು ಪಾವತಿ ಮಾಡಲು ಸಹ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. 
4. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ/ಆಕೆಯ ಮತದಾರರ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಸಹ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು.

2. ಮುಂದುವರೆದು ಆಯೋಗ ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ.

1. ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಲು, ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಚಿಹ್ನೆ ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕು.
2. ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸಮಯವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಬೇಕು.
3. ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಕೆಯ ನಮೂನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾನಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಮಗಳು ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕು.

35. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳು :

1. ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಂಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿಮಾಡಬೇಕು

2013 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ನಲ್ಲಿ ರಿಟ್‌ ಅರ್ಜಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ ನ ಅರ್ಜಿ ಸಂಖ್ಯೆ 121/2008 [ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಮತ್ತು ಇತರೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ನಡುವಿನ ಪ್ರಕರಣ]ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪಿನಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದ್ದಾರೆ [ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು] ಎಂಬುದನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯವರು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು. ನಾಮಪತ್ರದ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಸಹ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಂಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಯಾವುದಾರೂ ಕಾಲಂ ಹಾಗೆಯೇ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಭರ್ತಿಮಾಡುವಂತೆ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ನೋಟಿಸ್‌ ನೀಡಬೇಕು. ನಂತರ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಂಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ನೋಟಿಸ್‌ ನಂತರವೂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಂಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡದೇ ಇದ್ದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಉಮೇದುವಾರಿಕೆ ಪರಿಶೀಲನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾಮಪತ್ರವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

2. ನಮೂನೆ 26 ರಲ್ಲಿ ನಾಮಪತ್ರದ ನಮೂನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರದ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು

2016 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 16, 2017 ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 7 ಮತ್ತು 2019 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರಂದು ಹೊರಡಿಸಿದ ವಿಸ್ತೃತ ಅಧಿಸೂಚನೆಯಂತೆ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ 2ಎ, 2ಬಿ, 2ಇ, 2ಎಫ್‌, 2ಜಿ ಮತ್ತು 2 ಎಚ್‌ ಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಲಾಗಿದೆ. ನಮೂನೆ 26 ರ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಕುರಿತಂತೆ 2019 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 26 ರಂದು ವಿಸ್ತೃತ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ 'ಪ್ಯಾನ್‌ʼ ಅನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾನ್ ಇಲ್ಲದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 'ಪ್ಯಾನ್‌ʼ ಅನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ' ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಮೂದಿಸಿಬೇಕಾಗಿದೆ.  
2. ಅಭ್ಯರ್ಥಿ, ಸಂಗಾತಿ, ಅವಲಂಬಿತರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಅವಿಭಜಿತ ಕುಟುಂಬ – ಎಚ್.ಯು.ಎಫ್ ಕಳೆದ 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ರಿಟರ್ನ್‌ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾದ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯದ ವಿವರಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬೇಕು
3. ಅಭ್ಯರ್ಥಿ, ಸಂಗಾತಿ, ಅವಲಂಬಿತರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಅವಿಭಜಿತ ಕುಟುಂಬ – ಎಚ್.ಯು.ಎಫ್‌ ನ ಆಸ್ತಿ [ಚಿರ/ಚರ] ಆಸ್ತಿ, ವಿದೇಶಗಳು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಾಗರೋತ್ತರ ಘಟಕ/ಟ್ರಸ್ಟ್‌, ಮತ್ತಿತರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ತಿದ್ದುಪಡಿಯಾದ ನಾಮಪತ್ರಗಳ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ನಮೂನೆಗಳು ಆಯುಕ್ತರ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ https://eci.gov.in ಲಭ್ಯವಿದೆ.  

36. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳು;

1. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವೃತ್ತ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ವಾಹಿನಿಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಬಾರಿ ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪೂರ್ವಾಪರ ಹೊಂದಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ತನ್ನ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಅಪರಾಧ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಆಯೋಗ 2020 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 16 ರಂದು ತನ್ನ ವಿಸ್ತೃತ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಪತ್ರ ಸಂಖ್ಯೆ 3/4/2019/SDR/Vol.IV ನಂತೆ ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಅವಧಿಯನ್ನು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಮತದಾರರು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯ ದೊರೆಯಲಿದೆ. 

1. ನಾಮಪತ್ರ ಹಿಂಪಡೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ 4 ದಿನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ.
2. 5ರಿಂದ 8 ದಿನಗಳ ನಡುವೆ
3. 9 ನೇ ದಿನದಿಂದ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸುವ ಕೊನೆಯ ದಿನದವರೆಗೆ [ಮತದಾನದ ಹಿಂದಿನ ಎರಡನೇ ದಿನ]

(ಚಿತ್ರಣ: ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೊನೆಯ ದಿನಾಂಕವು ತಿಂಗಳ 10 ಮತ್ತು ತಿಂಗಳ 24 ರಂದು ಮತದಾನವಾಗಿದ್ದರೆ, ಘೋಷಣೆಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಮೊದಲ ಬ್ಲಾಕ್ ಅನ್ನು ತಿಂಗಳ 11 ಮತ್ತು 14 ರ ನಡುವೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳು 15 ಮತ್ತು ಆ ತಿಂಗಳ ಕ್ರಮವಾಗಿ 18 ಮತ್ತು 19 ಮತ್ತು 22.)

3. ಈ ಅವಶ್ಯಕತೆಯು 2015 ರ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿ(ಸಿ) ನಂ. 784 (ಲೋಕ ಪ್ರಹರಿ ವರ್ಸಸ್. ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ & ಇತರೆ) ಮತ್ತು ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿ (ಸಿವಿಲ್) ಸಂಖ್ಯೆ 536 (ಸಾರ್ವಜನಿಕ) 2011 ರಲ್ಲಿನ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪಿನ ಅನುಸಾರವಾಗಿದೆ. ಇಂಟರೆಸ್ಟ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ & ಆರ್ಸ್. ವರ್ಸಸ್ ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ & ಎ.ಎನ್.ಆರ್..

37. ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು :

1. ಫೆಬ್ರವರಿ 13, 2020 ರ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶದ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ನಿಂದನೆ ಅರ್ಜಿ (ಸಿ) ಸಂ. 2011 ರ WP(C) ಸಂಖ್ಯೆ 536 ರಲ್ಲಿ 2018 ರ 2192, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು (ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ) ಬಾಕಿ ಇರುವ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ (ಅಪರಾಧಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಸೇರಿದಂತೆ) ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ವಿವರಗಳಾದ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆಯೇ, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಪ್ರಕರಣ ಸಂಖ್ಯೆ ಇತ್ಯಾದಿ) ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದವರು, ಅಂತಹ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಕಾರಣಗಳೊಂದಿಗೆ, ಅಪರಾಧ ಹೊಂದಿರುವ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಏಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ. ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ "ಗೆಲುವು" ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಆಯ್ಕೆಯ ಕಾರಣಗಳು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಅರ್ಹತೆಗಳು, ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರ್ಹತೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬೇಕು.   
2. ಇಂತಹ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲೇಬೇಕು.

1. ಒಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಪತ್ರಿಕೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯಮಟ್ಟದ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ
2. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಒಂದು ಅಧಿಕೃತ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ವೇದಿಕೆ, ಫೇಸ್‌ ಬುಕ್‌ ಮತ್ತು ಟ್ವಿಟ್ಟರ್‌ ಮೂಲಕ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕು. 

3. ಈ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಆಯ್ಕೆಯ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೊದಲ ದಿನಾಂಕದ ಎರಡು ವಾರಗಳ ಮೊದಲು ಅಲ್ಲ. ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಈ ನಿರ್ದೇಶನಗಳ ಅನುಸರಣೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಈ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ 72 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಅಂತಹ ಅನುಸರಣಾ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ವಿಫಲವಾದರೆ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಅಂತಹ ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶಗಳು/ನಿರ್ದೇಶನಗಳ ಅವಹೇಳನ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ. ಆಯೋಗದ ಸೂಚನೆಗಳು ಆಯೋಗದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ 3/4/2020/SDR/Vol.III
4. ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಬ್ರಜೇಶ್ ಸಿಂಗ್ ವಿರುದ್ಧ ಸುನಿಲ್ ಅರೋರಾ ಮತ್ತು ವರ್ಸಸ್ [ಡಬ್ಲ್ಯೂಪಿ(ಸಿ) ಸಂ. 536/2011 ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ (ಸಿ) ಸಂಖ್ಯೆ 656/2020 (ಸಿ) ಸಂ. 2192/2018 ರಲ್ಲಿ]] 10.08.2021 ರ ತೀರ್ಪಿನ ಮೂಲಕ ಕೆಲವು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು, ಅದನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಯೋಗದ ಪತ್ರ ಸಂಖ್ಯೆ 3/4/ಎಸ್‌,ಡಿ.ಆರ್/ವಿಒಎಲ್.I ದಿನಾಂಕ 26.08.2021, ಇದು ಆಯೋಗದ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
5. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗಳ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಅಪರಾಧದ ಪೂರ್ವಾಪರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕು, ಇದರಿಂದ ಮತದಾರರಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ "ಅಪರಾಧ ಪೂರ್ವಕತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಸಹ ಈಗ ಅಗತ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ;
6. 13.02.2020 ರ ನಮ್ಮ ಆದೇಶದ ಪ್ಯಾರಾ 4.4 ರ ನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಆಯ್ಕೆಯ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಎರಡು ವಾರಗಳ ಮೊದಲು ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೊದಲ ದಿನಾಂಕ; ಮತ್ತು

• vii. ಅಂತಹ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಅಂತಹ ಅನುಸರಣೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಇಸಿಐಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ವಿಫಲವಾದರೆ, ಇಸಿಐಯು ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶಗಳು/ನಿರ್ದೇಶನಗಳ ಅವಹೇಳನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವು ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ, ಅದು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಗಂಭೀರವಾಗಲಿದೆ.

38. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಚುನಾವಣೆ :

ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತನ್ನ ಪ್ರಚಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಏಕ ಬಳಕೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕರಗದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಾರದು. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಹಲವಾರು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಇದು ಸಾಮೂಹಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಪೋಸ್ಟರ್‌, ಬ್ಯಾನರ್‌ ಮತ್ತಿತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌/ಪಾಲಿಥಿನ್‌ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕರಗದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಕೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಮಾನವನ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡುವಂತಿರಬೇಕು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಗ 2023 ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ 18 ರಂದು ಎಲ್ಲಾ ಸಿಇಒಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ನಮ್ಮ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಮುಂದುವರೆದ ಎನ್.ಜಿ.ಟಿ ಕೂಡ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಆದೇಶಗಳ ಪರಿಪಾಲನೆ ಕುರಿತು ತೀವ್ರ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವಂತೆ ಆದೇಶಿಸಿದೆ.

39. ಬಾಲಕಾರ್ಮಿಕ ನಿಷೇಧ :

1986 ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿ ನಿಷೇಧ ಕಾಯ್ದೆ ನಿಯಮ 3[1] ರ ಅಡಿ ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕರ [ನಿಷೇಧ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ] ಕಾಯ್ದೆಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತಂದಿದ್ದು, ಯಾವುದೇ ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವುದು ನಿಷೇಧವಾಗಿದೆ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಗ 2024 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 5 ರಂದು ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

40. ಮಾದರಿ ನಡಾವಳಿ ಸಂಹಿತೆ :

1. ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ತಕ್ಷಣದಿಂದಲೇ ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಮಾದರಿ ನಡಾವಳಿ ಸಂಹಿತೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಅನ್ವಯವಾಗಲಿದೆ.
2. ಎಂಸಿಸಿ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ಜಾರಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಆಯೋಗ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾದ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಏಜೆಂಟರು/ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಅನುಮಾನಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅಥವಾ ಓದಬೇಕು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗವು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಮಾಹಿತಿಯ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಅಸಮರ್ಪಕ ತಿಳುವಳಿಕೆ/ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕೃತ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.
3. ಚುನಾವಣಾ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಮೊದಲ 72 ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಜಾರಿಗಾಗಿ ತ್ವರಿತ, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಆಯೋಗವು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನ ಮುಕ್ತಾಯದ ಮೊದಲು ಕಳೆದ 72 ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾಗರೂಕತೆ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಜಾರಿ ಕ್ರಮವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ. ಕ್ಷೇತ್ರ ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರಗಳ ಅನುಸರಣೆಗಾಗಿ ಈ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ (ಎಸ್.ಒ.ಪಿಗಳು) ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

41. ವಿಡಿಯೋಚಿತ್ರೀಕರಣ/ವೆಬ್‌ ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್/ಸಿಸಿಟಿವಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ;

ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪಾರದರ್ಶಕ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಾಗರಿಕ [ಬಲರಹಿತ] ಕ್ರಮಗಳನ್ನು  ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  

1. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವೀಕ್ಷಕರು
2. ವಿಡಿಯೋ ಕ್ಯಾಮರಾ
3. ಸಿಸಿಟಿವಿ
4. ವೆಬ್‌ ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್‌

ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಿಶೀಲನೆ, ನಂತರ ಚಿಹ್ನೆ ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವ, ಮೊದಲ ಹಂತದ ತಪಾಸಣೆ, ಸಿದ್ಧತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಇರಿಸುವ, ಪ್ರಮುಖ ಸಾರ್ವನಿಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವಾಗ ಮತ್ತಿತರೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಅಭಿಯಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸುವಾಗ, ದುರ್ಬಲವರ್ಗಗಳು ನೆಲೆಸಿರುವ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಾಗ, ಇವಿಎಂ ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮಾಡುವಾಗ, ಮತ ಎಣಿಕೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಮತದಾರರನ್ನು ಬೆದರಿಸುವ, ಮತದಾರರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಮತದಾರರನ್ನು ಕರೆ ತರುವ, ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಸಮೀಪದ 100 ಮೀಟರ್‌ ದೂರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸುವ, ಮತದಾನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ, ಅಣಕು ಮತದಾನ, ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಮತ್ತು ಇವಿಎಂಗಳನ್ನು ಸೀಲ್‌ ಮಾಡುವಾಗ, ಮತದಾರರು ಸರತಿ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಮತದಾನ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ವಿವಾದ ಇಲ್ಲವೆ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕೊಠಡಿಗಳು/ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸಭಾಂಗಣ, ಪರಿಶೀಲನೆ, ಹಿಂಪಡೆಯುವ, ಚಿಹ್ನೆ ಮಂಜೂರಾತಿ, ಇವಿಎಂ/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ, ಗಡಿ ಚೆಕ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಗಳು ಮತ್ತು ಚೆಕ್‌ ಪಾಯಿಂಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿಗಾ ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿಗಾಗಿ ಸಿಸಿಟಿವಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಒಟ್ಟಾರೆ ಗರಿಷ್ಠ 50 ರಷ್ಟು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಕಿರ್ಣದಾಯಕ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದವರಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ನಡೆಯುವಾಗ ವೆಬ್‌ ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್‌ ಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತದಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಲೈವ್‌ ವೆಬ್‌ ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್‌ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಮಗ್ರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ವೀಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ.

ಮತ ಎಣಿಕೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ/ಸಿಸಿಟಿವಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್  ರೂಂಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವಾಗ, ಸ್ಟೋರ್‌ ರೂಮ್‌ ಗಳಿಂದ ಎಣಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಸಿಯು ಯೂನಿಟ್‌ ಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವಾಗ, ಮತ ಏಣಿಕೆ ಕೊಠಡಿಯ ಸಿದ್ಧತೆಗಗಳು, ಮತಎಣಿಕೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ, ಟ್ಯಾಬ್ಯುಲೇಶನ್ ಕೌಂಟರ್‌ಗಳು, ವೀಕ್ಷಕರಿಂದ ಪ್ರತಿ ಸುತ್ತಿಗೆ ಎರಡು ಸಿಯುಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು, ಎಣಿಕೆ ಹಾಲ್/ಕೇಂದ್ರದ ಒಳಗೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗೆ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ, ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಘೋಷಣೆ, ಚುನಾವಣಾ ವಾಪಸಾತಿಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವುದು, ಕಪ್ಪು ಲಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಇರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಎಣಿಕೆಯ ನಂತರ ಇವಿಎಂ/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ಸೀಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಎಣಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಯಾವುದೇ ಮಹತ್ವದ ಘಟನೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ/ಸಿಸಿಟಿವಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

42. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉಪದ್ರವವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕ್ರಮಗಳು:

1.  ಘೋಷಣೆಯ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚುನಾವಣಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಳಾಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳು ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಧ್ವನಿ ವರ್ಧಕವನ್ನು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಚುನಾವಣಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಿರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಆಯೋಗವು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ಚುನಾವಣೆಯ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಘೋಷಣೆಯ ದಿನಾಂಕದೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲು, ರಾತ್ರಿ 10:00 PM ರಿಂದ 06:00 AM ವರೆಗೆ ಅನುಮತಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
2. ಯಾವುದೇ ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಮುಕ್ತಾಯಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಅವಧಿಯೊಳಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿರುವ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

43. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು:

ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪರಮೋಚ್ಚ ಮಹತ್ವದ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿವೆ. ನಾವು ಬಹು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಆಯೋಗ ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೫೦ ರ ಅನ್ವಯ ಯಾವುದೇ ಗುಂಪು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ತ ಕಾಲಕ್ಕೆ ನೋಂದಣಿಗೆ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. 05.03.2024 ರ ಅವಧಿಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದಡಿ 2798 (ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಪಕ್ಷಗಳು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ)ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ನೋಂದಣಿಯಾಗಿವೆ.

 

44. ಚಿಹ್ನೆಗಳು :

ಮೊದಲ ಚುನಾವಣೆ ನಂತರದಿಂದಲೂ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮಾನ್ಯತೆಗೆ ಅಸಾಧಾರಣ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ೩೨೪ ರ ವಿಧಿಯನ್ವಯ ಆಯೋಗ ಹೊರಡಿಸಿದ ಚಿಹ್ನೆ ಆದೇಶ ೧೯೬೮ ರ ಅನ್ವಯ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈಗಿನ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಾರ [೬] ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ೫೮ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿವೆ.  05.03.2024 ರಂತೆ ೫೮ ನೋಂದಾಯಿತ ಮತ್ತು ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆಯದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆ – ೨೦೨೪ ಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವಂತೆ ಚಿಹ್ನೆ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.   

45. ನಿಶ್ಯಬ್ದದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸೂಚನೆ:

1. ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಿಯಮ 126 ರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು, ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲು ಆಯೋಗವು 1951 ರ ಜನತಾ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಕಾಯಿದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 126 ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಆದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು. ಈ ಸಮಿತಿ ೨೦೧೯ ರ ಜನವರಿ ೧೦ ರಂದು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಇತರ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸಮಿತಿಯು ಸೆಕ್ಷನ್ 126 ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದ ಅನುಸರಣೆಗಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಆಯೋಗವು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರಕರಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಅವರು ಮೌನವನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಿಳಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡಿತು. ಆರ್.ಪಿ ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 126 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಪಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಅವರ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಸೆಕ್ಷನ್ 126 ರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
2. ಬಹು-ಹಂತದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಕೆಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಮೌನ ಅವಧಿಯು ಇರಬಹುದು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮೌನ ಅವಧಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಥವಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಕೋರಲು ಯಾವುದೇ ನೇರ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷ ಉಲ್ಲೇಖ ಇರಬಾರದು.
3. ನಿಶ್ಯಬ್ದದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಾರಾ ಪ್ರಚಾರಕರು ಮತ್ತು ಇತರೆ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಸುದ್ದಿಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸಂದರ್ಶನ ನೀಡುವಂತಿಲ್ಲ.

46. ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸಲಹೆ:

1. ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಬಗ್ಗೆ [ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿಗಳು] ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಅವಹೇಳಕನಾರಿ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಣಕಾರಿ ಭಾಷೆ ಬಳಸುವ ಕುರಿತು ಆಯೋಗ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಸದಸ್ಯರು ಅಥವಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಭಾಷಣ/ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಶಬ್ದಗಳ ಬಳಕೆ ಅಂಗವಿಕಲರಿಗೆ ಅವಮಾನ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ದಿವ್ಯಾಂಗರ ಬಗ್ಗೆ ಅವಹೇಳನಕಾರಿ ಭಾಷೆ ಬಳಕೆ ಮಾಡಬಾರದು. ರಾಜಕೀಯ ಭಾಷಣ/ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಅಂಗವಿಕಲರಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.
2. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರಚಾರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಗೌರವಯುತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಿಗೆ ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ್ದು, ಇದು ಆಯೋಗದ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

47. ರಾಜಕೀಯ ಭಾಷಣದ ತಕ್ಷಣದ ಮಟ್ಟದ ಸಲಹೆ :

ಮಾದರಿ ನಡಾವಳಿ ಸಂಹಿತೆ [ಎಂಸಿಸಿ] ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಭಾಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಮನವಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ನಾಯಕರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಇದರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾದ್ಯಂತ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಪಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಆಯೋಗವು ಹಲವಾರು ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿದೆ, ಅದು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ, ಪ್ರಚಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಭಾಷಣದ ಘನತೆಯನ್ನು ಅಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಎಂಸಿಸಿಯ ನೇರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಹೇಳಿಕೆಗಳು, ಪರಿಶೀಲಿಸದ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಎತ್ತಲು ವಿಡಂಬನೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬದಲಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾದರಿ ನಡಾವಳಿ ಸಂಹಿತೆಯಡಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ. ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಉದ್ವೇಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆ, ಸಭ್ಯತೆಯ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವ ಅಮಾನುಷ ಮತ್ತು ನಿಂದನೀಯ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಯ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಗಳು ಚುನಾವಣಾ ಮೈದಾನವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮಾದರಿ ಸಂಹಿತೆಯ ಆತ್ಮವು ನೇರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದಲ್ಲ. ಇದು ಸೂಚಿತ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಒಳಸಂಚುಗಳ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣಾ ಜಾಗವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಸಹ ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಎಂಸಿಸಿ ಸೂಚನೆಗಳ ಕುರಿತು ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಲಿಷ್ಠವಾಗಿ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಪಕ್ಷಗಳು, ಆರ್.ಯು.ಪಿ.ಪಿ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ್ಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಯಮ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಿಗೆ 2024. ಏಕ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ 01.03.2024 ರಂದು ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದ್ದು, ಪ್ರಚಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಷಣದ ಮಟ್ಟ ಕುಸಿಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.

48. ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಭದ್ರತಾ ಸಿದ್ಧತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆ  

1. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಭದ್ರತಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಷ್ಟೇ ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ, ಇದರಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ, ಮತಗಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಪರಿಕರಗಳಿಗೆ ಭದ್ರತೆ ಒದಗಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಒಟ್ಟಾರೆ ಚುನಾವಣೆಯ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ [ಸಿಎಪಿಎಫ್ ಗಳು]ನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಶಾಂತಿಯುತ ವಾತಾವರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯುತ ಮತದಾನ ನಡೆಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ.  
2. ಚುನಾವಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರಪಡೆಗಳ [ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಗಳು] ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ [ಎಸ್.ಎ.ಪಿ]ನ್ನು ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಪಡೆದು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಮುಂದಾಗಿಯೇ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳು ನೆಲೆಸಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರು ಮತ್ತಿತರರು ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರೂಟ್‌ ಮಾರ್ಚ್‌, ಪಥ ಸಂಚಲನ ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಿಶ್ವಾಸವೃದ್ಧಿ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಮೂಡಿಸಿ ಮರು ವಿಶ್ವಾಸ ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಿವೆ. 
3. ಸ್ಥಳೀಯ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದೇಶದ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಸಿಎಪಿಎಫ್ ಗಳನ್ನು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಲನೆ, ಜಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಭದ್ರತಾ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಿಇಒಗಳು ನೆಲದ ವಾಸ್ತವತೆಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಪ್ರಕಾರ ಸಿಎಪಿಎಫ್/ಎಸ್.ಎ.ಪಿಗಳನ್ನು ವೆಚ್ಚದ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಮತದಾರರು ಮತ್ತು ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಗಳು ಮತ್ತು ಎಸ್.ಎ.ಪಿ ಪಡೆಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಇವು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಪಡೆಗಳು ಇವಿಎಂ/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಇರಿಸಿರುವ ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂಗಳು, ಮತ ಎಣಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವಂತೆ ಭದ್ರತೆ ಒದಗಿಸಲಿವೆ. ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಲ ನಿಯೋಜನೆಯು ಆಯೋಗದಿಂದ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಕೇಂದ್ರ ವೀಕ್ಷಕರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.  
4. ಆಶಾವಾದವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಯೋಗ ಸಿಇಒ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ನೋಡೆಲ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ[ಎಸ್.ಪಿ.ಎನ್.ಒ] ಸಮಿತಿ ರಚಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪೊಲೀಸರ ನಿಯೋಜನೆಗೆ ಸಿಎಪಿಎಫ್‌ ಸಮನ್ವಯತೆಯಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸರ ನಿಯೋಜನೆಗೆ ಸಹಕರಿಸಲಿದೆ.

49. ಎಸ್.ಸಿ/ಎಸ್.ಟಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳ ಮತದಾರರ ರಕ್ಷಣೆ  

ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ (ದೌರ್ಜನ್ಯ ತಡೆ) ಕಾಯಿದೆ, 1989 (2015 ರಲ್ಲಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದಂತೆ) ಸೆಕ್ಷನ್ 3 (1) ರ ಪ್ರಕಾರ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲದವರು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಬಲವಂತಪಡಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಪರಿಶಿಷ್ಟ  ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದವರು ಮತ ಚಲಾಯಿಸದಿರುವಂತೆ ಅಥವಾ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಬೆದರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಕಾನೂನಿನಿಂದ ಒದಗಿಸಲಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಬಲವಂತಮಾಡಿದರೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಆದರೆ ಇದು ಐದು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಮತ್ತು ದಂಡದೊಂದಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಈ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಅನ್ವಯ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುಂತೆ ಆಯೋಗ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಎಸ್.ಸಿ/ಎಸ್.ಟಿ ಮತ್ತಿತರೆ ದುರ್ಬಲವರ್ಗದ ಮತದಾರರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸ ವೃದ್ಧಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಶುದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಶ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು, ಸಿಎಫಿಎಫ್/ಎಸ್.ಎ.ಪಿ ಗಸ್ತು ತಿರುಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ವೀಕ್ಷಕರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಅಗತ್ಯ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಬಲವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.

 

50. ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ನಿಗಾ :

1. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸಲು ಸಮಗ್ರ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವೆಚ್ಚ ವೀಕ್ಷಕರ ನಿಯೋಜನೆ, ಸಹಾಯಕ ವೆಚ್ಚ ವೀಕ್ಷಕರು, ಪ್ಲೇಯಿಂಗ್‌ ಸ್ಕ್ವಾಡ್‌ [ಎಫ್.ಎಸ್.ಎಸ್]‌, ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ನಿಗಾ ತಂಡಗಳು [ಎಸ್.ಎಸ್.ಟಿಗಳು], ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ತಂಡಗಳು [ಎ.ಟಿಗಳು], ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಮತ್ತು ನಿಗಾ ಸಮಿತಿ [ಎಂ.ಸಿ.ಎಂ.ಸಿ], ಜಿಲ್ಲಾ ವೆಚ್ಚ ನಿಗಾ ಸಮಿತಿ [ಡಿಇಎಂಸಿ], ಜಾರಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತಿತರನ್ನು ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ಇಲಾಖೆ, ರಾಜ್ಯ ಅಬಕಾರಿ ಇಲಾಖೆ, ಆದಾರಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆ, ಎಫ್.ಐ.ಯು-ಐ.ಎನ್.ಡಿ, ಸಿಬಿಐಸಿ, ಡಿ.ಆರ್.ಐ, ಸಿ.ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ, ಎಸ್.ಜಿ.ಎಸ್.ಟಿ, ರಾಜ್ಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಇಲಾಖೆ, ಇಡಿ, ಎನ್.ಸಿ.ಬಿ, ಸಿ.ಐ.ಎಸ್.ಎಫ್‌, ಆರ್.ಪಿ.ಎಫ್‌, ಬಿ.ಎಸ್.ಎಫ್‌, ಎಸ್.ಎಸ್.ಬಿ, ಐ.ಟಿ.ಬಿ.ಪಿ, ಅಸ್ಸಾಂ ರೈಫಲ್ಸ್‌, ಐ.ಸಿ.ಜಿ, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ, ಬಿ.ಸಿ.ಎ.ಎಸ್‌, ಎ.ಎ.ಐ, ಆರ್.ಬಿ.ಐ, ಎಸ್.ಎಲ್.ಬಿ.ಸಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದೆ.
2.  ಮದ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಪೂರೈಕೆ, ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹ, ಚುನಾವಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ಮುಕ್ತ ಸಂಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವಂತೆ ರಾಜ್ಯ ಅಬಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜಿ.ಪಿ.ಆರ್.ಎಸ್‌ ಜಾಡು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಎಫ್.ಎಸ್.ಎಸ್/ಎಸ್.ಎಸ್.ಟಿ ಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿಕಟವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ಖಾತೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸುವ ಸಂಬಂಧ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಾಯುಮಾರ್ಗದ ಗುಪ್ತದಳದ ಘಟಕಗಳನ್ನು [ಎ.ಐ.ಯುಗಳು] ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ನಡೆಸುವ ಜೊತೆಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಕಲೆ ಹಾಕುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹಣದ ಹರಿವು ತಡೆಗೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ೨೪ ಗಂಟೆಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಟೋಲ್‌ ಫ್ರೀ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೊಠಡಿ ಮತ್ತು ದೂರು ನಿಗಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. 
3. ಅಸಹಜ ಮತ್ತು ಶಂಕಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗಳಿಂದ ಒಂದು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮೊತ್ತದ ಹಣ ಡ್ರಾ  ಮತ್ತು ಠೇವಣಿ ಇಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಬಗ್ಗೆ ನಿಗಾ ಇಡಬೇಕು, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗಳು ಈ ಸಂಬಂಧ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹತ್ತು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಮೊತ್ತದ ವಹಿವಾಟು ನಡೆದರೆ ಡಿಇಒಗಳು ಈ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸೂಚಿಸಬೇಕು. ಹಣಕಾಸು ವಹಿವಾಟು ವರದಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಎಫ್.ಐ.ಯು – ಐ.ಎನ್.ಡಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಸಂಕಾಸ್ಪದ ವಹಿವಾಟು ಕುರಿತು ಸಿಬಿಡಿಟಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿಗಾ ವಹಿಸಲಿದೆ.  
4. ವೆಚ್ಚದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಗಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಬಲಗೊಳಿಸಲು ಆಯೋಗ ಕೆಲವು ಹೊಸ ನಿಗಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ;

1. ಹಣ ವಶ ಮತ್ತು ಬಿಡುಗಡೆ ಕುರಿತು ಮಾದರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ [ಎಸ್.ಒ.ಪಿ] ಜಾರಿ: ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧತೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಮಾದರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. ವಿಪರೀತ ವೆಚ್ಚ, ವಸ್ತುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಆಮೀಷ, ಅಕ್ರಮ ಶಸ್ತಾಸ್ತ್ರ, ಮದ್ದುಗುಂಡು, ಮದ್ಯ ಅಥವ ಸಾಗಾಣೆ ಅಥವಾ ಸಮಾಜ ವಿರೋಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವಂತೆ ಪ್ಲೈಯಿಂಗ್‌ ಸ್ಕ್ವಾಡ್‌ ಗಳು, ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಕಣ್ಗಾವಲು ತಂಡಗಳು ನಿಗಾ ವಹಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಹೇಳಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಅನಾನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ, ಆಯೋಗವು ಪ್ರತಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೂವರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಜಿಲ್ಲಾ ಕುಂದುಕೊರತೆ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ, (i)ಸಿಇಒ ಜಿಲ್ಲಾ ಪರಿಷತ್/ಸಿಡಿಒ/ಪಿ.ಡಿ. ಡಿ.ಆರ್.ಡಿ.ಒ, (ii) ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವ ನೋಡಲ್ ಅಧಿಕಾರಿ (ಸಂಚಾಲಕರು) ಮತ್ತು (iii) ಜಿಲ್ಲಾ ಖಜಾನೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ವಹಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಪೊಲೀಸರು, ಎಸ್.ಎಸ್.ಟಿ ಅಥವಾ ಎಫ್.ಎಸ್‌ ಇಲ್ಲವೆ ಇತರೆ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಹಣವನ್ನು ಸಮಿತಿ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸಲಿದೆ. ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಎಫ್.ಐ.ಆರ್/ದೂರು ದಾಖಲಾಗಿದೆಯೇ, ಹಣ ಯಾವುದಾದರೂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದೇ, ಮತ್ತಿತರ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡಲಿದೆ. ಎಸ್.ಒ.ಪಿ ಅಡಿ ತಕ್ಷಣವೇ ಹಣವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಆಯೋಗ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಆದೇಶವನ್ನು ರವಾನಿಸಿದ ನಂತರ ನಗದು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ. ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಎಫ್‌ಐಆರ್ /ದೂರು ದಾಖಲಿಸದ ಹೊರತು, ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಗದು/ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯವನ್ನು ಮತದಾನದ ದಿನಾಂಕದ ನಂತರ 7 (ಏಳು) ದಿನಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಮಲ್ಖಾನಾ ಅಥವಾ ಖಜಾನೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಕಿ ಇರಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
2. ಪ್ರಚಾರದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚ ; ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಪ್ರಚಾರದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ವಾಹನ ಆಯೋಗದ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ವಾಹನಗಳ ಬಾಡಿಗೆ ವೆಚ್ಚ ಇಲ್ಲವೆ ಇಂಧನ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ವಾಹನಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಇದು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ವಾಹನ ವಾಪಸ್‌ ಪಡೆದರೆ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಅದು ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲಿದೆ. ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನಿಗದಿಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
3. ಖಾತೆ ಸಮನ್ವಯ ಸಭೆ; ಫಲಿತಾಂಶ ಘೋಷಣೆಯಾದ 26 ನೇ ದಿನದಂದು ಡಿಇಒಗಳು ಕರೆದಿರುವ ಖಾತೆ ಸಮನ್ವಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಅವಕಾಶ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
4. ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ ಪೂರ್ವಾಪರಗಳ ಪ್ರಚಾರದ ವೆಚ್ಚದ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆ; 2011 ರ ಡಬ್ಲ್ಯುಪಿ[ಸಿ]  ಸಂಖ್ಯೆ 536 ರಲ್ಲಿ 25.09.2018 ರ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪಿನ ಅನುಸಾರವಾಗಿ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುವ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಬೇಕು. ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ಬಾರಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಅಪರಾಧದ ಪೂರ್ವಾಪರ ಕುರಿತು ರಾಜ್ಯದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಬೇಕು. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಅಮೂರ್ತ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ (ಷೆಡ್ಯೂಲ್ 10) ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಖಾತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಡಿಇಒಗಳಿಗೆ 30 ದಿನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಲೋಕಸಭೆ/ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಮುಗಿಯುವ ದಿನಗಳು. ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಘೋಷಣೆಯ  ದಿನಗಳು. 90/75 ರೊಳಗೆ (ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ)/ಇಸಿಐ (ಗುರುತಿಸದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ) ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ (ಷೆಡ್ಯೂಲ್ 23ಎ, 23ಬಿ) ಅವರು ಮಾಡಿದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬೂತ್/ಕಿಯೋಸ್ಕ್ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷದ ಒಡೆತನದ ಟಿವಿ/ಕೇಬಲ್ ಚಾನೆಲ್/ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಚುನಾವಣಾ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಮಾಡಿದ ಖರ್ಚು: ಆಯೋಗವು, ಆರ್.ಪಿ. ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 77 (1) ರ ಸಂಬಂಧಿತ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲಿ, ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಹೊರಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬೂತ್‌ಗಳನ್ನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಭಾಗವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಚಾರದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಚಾರದ ಮೂಲಕ ಅಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬೂತ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಎಲ್ಲಾ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯರ್ಥಿ / ಅವರ ಚುನಾವಣಾ ಏಜೆಂಟ್ ಅವರ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲು ಖರ್ಚು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ / ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದುವರೆದು ಆಯೋಗ ಹಲವಾರು ಉಲ್ಲೇಖಗಳು/ದೂರುಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಆಯೋಗ, ಹಲವಾರು ಮೂಲಗಳಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಅಥವಾ ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಟಿವಿ/ಕೇಬಲ್‌ ವಾಹಿನಿಗಳು, ಸುದ್ದಿಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವರ ಪರವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಸಿದರೆ ಅದರ ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಮಾಧ್ಯಮದ ಜಾಹೀರಾತು ದರಪಟ್ಟಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಖಾತೆಗೆ ಸೇರಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಯೋಗದ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಅನುಸಾರವಾಗಿ, ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಅಮೂರ್ತ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚ್ಚೇದ 6 ಮತ್ತು 4 ಮತ್ತು 4ಎ ಅನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಸೂಚನೆಗಳ ಸಂಕಲನದಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
6. ವರ್ಚುವಲ್‌ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೂ ವೆಚ್ಚ ನಿಗದಿ: ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮಾಡಿದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳ ಅಮೂರ್ತ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ (ಷೆಡ್ಯೂಲ್ 11) ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಬೇಕು, ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಘೋಷಣೆಯ ದಿನಗಳು. 30  ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಖಾತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಡಿಇಒಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಲೋಕಸಭೆ/ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಮುಗಿದ 90/75 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ಇಸಿಐ (ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ)/ಇಸಿಐ (ಗುರುತಿಸಿದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ) ಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ (ಷೆಡ್ಯೂಲ್ 24ಎ, 24ಬಿ) ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
7. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾದ ಭಾಗ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಹೇಳಿಕೆ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ನವದೆಹಲಿ ಇಲ್ಲಿ, ನೋಂದಣಿಯಾದ, ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆಯದ [ಆರ್.ಯು.ಪಿ.ಪಿಗಳು] ತನ್ನ ಪಕ್ಷದ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತಾವು ಮುಖ್ಯ ಕಚೇರಿ ಹೊಂದಿರುವ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಚೇರಿಗೆ ಲೋಕಸಭೆ/ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದ 90/75 ದಿನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ನೀಡಿದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ವಿಧಾನಸಭೆ/ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶ ಪ್ರಕಟವಾದ ೩೦ ದಿನಗಳ ಒಳಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ  ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆಯದ ನೋಂದಣಿಯಾದ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ವೆಚ್ಚದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಅವಗಾಹನೆಗಾಗಿ ಇಸಿಐ ಮತ್ತು ಸಿಇಒ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.   
8. ಸಮಗ್ರ ವೆಚ್ಚ ನಿಗಾ ತಂತ್ರಾಮಶ [ಐಇಎಂಎಸ್]‌ ; ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಆಧಾರಿತ https://iems.eci.gov.in/ ಪೋರ್ಟಲ್‌ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಭಾಗಶಃ ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ವಾರ್ಷಿಕ ಲೆಕ್ಕ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕ ಅನುಸರಣೆಗಳು, ವರದಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಜಗಳ-ಮುಕ್ತ, ಸುಗಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಈ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಿದ ಐಇಎಂಎಸ್‌ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಿದ ಹಣಕಾಸು ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.   
1. ಚುನಾವಣಾ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ [ಇಎಸ್‌ ಎಂಎಸ್]‌

ತಡೆಹಿಡಿಯಲಾದ/ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ (ನಗದು/ಮದ್ಯ/ಔಷಧಗಳು/ಅಮೂಲ್ಯ ಲೋಹಗಳು/ಉಚಿತ ವಸ್ತುಗಳು/ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು) ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ.

10. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಮಿತಿ

ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಮಿತಿಯನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ 2022 ರ ಜನವರಿ 6 ರಂದು ಅಧಿಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಳ ಮಾಡಿದ್ದು, ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ್‌, ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ 95 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂರು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ 75 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನಿಗದಿ  ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ಎನ್.ಸಿ.ಟಿ ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 95 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಳಿಗೆ 75 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ್‌ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾಗೆ ಪ್ರತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 40 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ್‌, ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 28 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಆಯೋಗವು ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು/ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ(ಗಳು) ಅಥವಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ರೂ. 10000/- (ಹತ್ತು ಸಾವಿರ) ಎಲ್ಲಾ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಸ್ಡ್ ಅಕೌಂಟ್ ಪೇಯಿ ಚೆಕ್ ಅಥವಾ ಡ್ರಾಫ್ಟ್ ಅಥವಾ ಆರ್‌,ಟಿ.ಜಿ.ಎಸ್/ನೆಪ್ಟ್‌ ಅಥವಾ ಚುನಾವಣಾ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ತೆರೆಯಲಾದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯೊಂದಿಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾದ ಯಾವುದೇ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮೋಡ್ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

51. ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಬಳಕೆ:

ಮಾಧ್ಯಮವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಪ್ರಬುದ್ಧ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಪೂರ್ವಾಪೇಕ್ಷಿತವಾದ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯುಳ್ಳ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಭಾಗವಹಿಸುವ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನು ತನ್ನ ಅಮೂಲ್ಯ ಮಿತ್ರ ಎಂದು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಆಯೋಗದ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಕಿವಿಯಾಗಿದೆ. ಆಯೋಗ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಮಾಧ್ಯಮ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

1. 1. ಮಾಧ್ಯಮ ಸೌಲಭ್ಯ ಮತ್ತು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ; ಮಾಧ್ಯಮ ಚುನಾವಣೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ, ಬಹು ಹಂತದ ಸಂಭವನೀಯ ಸಹಭಾಗಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸದಾ ಕಾಲ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಆಯೋಗ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಸಕ್ರಿಯ ಕ್ರಮಗಳು, ಪ್ರಗತಿಪರವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

(a) ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಯಮತಿ ಸಂವಾದ ನಡೆಸುವ, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

(b) ಚುನಾವಣಾ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಕುರಿತಂತೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಗೊಳಿಸಲು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು.  

(c) ಎಲ್ಲಾ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಮತದಾನದ ದಿನ ಮತ್ತು ಮತ ಎಣಿಕೆ ದಿನ ಆಯೋಗ ಅವಕಾಶದ ಪತ್ರ ನೀಡಲಿದೆ.

ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯ (ಎಂಒಎಚ್‌ ಮತ್ತು ಎಫ್.ಡಬ್ಲ್ಯು) ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಸಮರ್ಥ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೋವಿಡ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಸಂಬಂಧಿತ ವರದಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

(ii) ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಜಾಹೀರಾತುಪೂರ್ವ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ಶಂಕಾಸ್ಪದ ಪಾವತಿ ಸುದ್ದಿ ಕುರಿತಂತೆ ನಿಗಾ

ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕರ ಮತ್ತು ನಿಗಾ ಸಮಿತಿ [ಎಂ.ಸಿ.ಎಂ.ಸಿ] ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದಲ್ಲಿವೆ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಜಾಹೀರಾತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ನೀಡುವ ಮುನ್ನ ಎಂ.ಸಿ.ಎಂ.ಸಿಯಿಂದ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಾಮಾಣೀಕರ ಪತ್ರ ಪಡೆಯುವುದು ಅಗತ್ಯ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮ/ಟಿವಿ ವಾಹಿನಿಗಳು/ಕೇವಲ್‌ ನೆಟ್‌ ವರ್ಕ್‌/ ರೇಡಿಯೋ, ಖಾಸಗಿ ಎಫ್.ಎಂ. ರೇಡಿಯೋ,/ಸಿನೆಮಾ ಮಂದಿರ/ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ, ದೃಶ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನ, ದೂರವಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್‌ ಸಂದೇಶ ರವಾನಿಸಲು ಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಮಾಣೀಕೃತ ಅನುಮತಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಪೂರ್ವ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕು.  

ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಿಕಾ ಮಂಡಳಿ (ಪಿಸಿಐ) ಪಾವತಿಸಿದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು "ಯಾವುದೇ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ (ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ) ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ಸುದ್ದಿ ಅಥವಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ನಗದು ಅಥವಾ ವಸ್ತುವಿನ ಬೆಲೆಗೆ ಪರಿಗಣಿಸಿ" ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಿಕಾ ಮಂಡಳಿ (ಪಿಸಿಐ) ನೀಡಿದ ಪಾವತಿ ಸುದ್ದಿಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಆಯೋಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿ ಸುದ್ದಿ ಚುನಾವಣೆ ಅಂಗಳವನ್ನು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಅನಗತ್ಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಜೊತೆಗೆ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತದಾನದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಎಂಸಿಎಂಸಿಗಳು ಶಂಕಿತರ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿಗಾ ಇಡುತ್ತವೆ.  ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ ನಂತರ ಇಸಿಐ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ದೃಢಪಡಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

1. 1. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆಗಳು

ಮಾಧ್ಯಮ ಭೂದೃಶ್ಯವು ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾದರಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮವು ಈಗ ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಪ್ರಬಲ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ, ಇದನ್ನು ಈಗ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಐದನೇ ಸ್ತಂಭ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಆಯೋಗವು 2013 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 25 ರ ದಿನಾಂಕದ ತನ್ನ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ಅನುಸರಿಸಿ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಸೂಚನೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

1. ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮವು 'ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮ' ವರ್ಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಪೂರ್ವ-ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ.
2. ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವಾಗ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕೃತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಖಾತೆಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ನಮೂನೆ-26 ರಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ವೆಚ್ಚದ ಬಗ್ಗೆ, ರಾಜಕೀಯ ಜಾಹೀರಾತು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲ ತಾಣಗಳ ಖಾತೆ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಕಂಟೆಂಟ್‌ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಖಾತೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ವೇತನದ ಖರ್ಚುವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಆಧಾರಿತ ಮಾಧ್ಯಮ/ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಜಾಹೀರಾತು ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಮುನ್ನ ಪೂರ್ವ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
5. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡುವ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಒಳಪಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಈ ಕುರಿತು ನೀಡಿರುವ ಸೂಚನೆಗಳು ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತವೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ದುರ್ಬಳಕೆಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮತ್ತು ಇಸಿಐಯ ಬಲವಾದ ಮನವೊಲಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಪ್ರಮುಖ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ವೇದಿಕೆಗಳು ಮಾರ್ಚ್, 2019 ರಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿದ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದು ಈ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿ/ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಗೆ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಸುಳ್ಳು ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯ ಬದ್ಧ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಘಟಕ ಸೈಬರ್‌ ಸೆಲ್‌ ನೊಂದಿಗೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿ ತ್ವರಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯ್ದೆ [ಐಟಿ ಕಾಯ್ದೆ] ಯ ಚೌಕಟ್ಟಿನಡಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನಿಯಮಗಳು [ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಮಾಧ್ಯಮ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ] ನಿಯಮಗಳು ೨೦೨೧ ಅನ್ವಯವಾಗಲಿವೆ.

ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬೆಂಬಲಿಗರು ದ್ವೇಷಪೂರಿತ ಭಾಷಣಗಳು ಮತ್ತು ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಯೋಗ ವಿನಂತಿಸುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಂಸಿಎಂಸಿಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿಗಾ ಇರಿಸಿದೆ. ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿಗಳ ಹಾವಳಿಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳೂ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಬಹುದು.

(iv) ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ

ಚುನಾವಣಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸುದ್ದಿ ವಾಹಿನಿಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಅಹಿತಕರ ಘಟನೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನು/ನಿಯಮದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ, ತಕ್ಷಣವೇ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು. ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಿಇಒಗಳಿಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗುವುದು. ಸಿಇಒ ಕಚೇರಿಯು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸುದ್ದಿಯ  ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಟಿಆರ್/ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.

(v) ನಿಶ್ಯಬ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೋತ್ತರ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸೂಚನೆಗಳು

ಪ್ರಜಾಪ್ರತಿನಿಧಿ ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 126 (1)(ಬಿ) ಅಡಿ ನಲವತ್ತೆಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ (ಮೌನದ ಅವಧಿ) ಯಾವುದೇ ಮತದಾನದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೂರದರ್ಶನ ಅಥವಾ ಅಂತಹುದೇ ಸಾಧನಗಳ ಮೂಲಕ ಯಾವುದೇ ಚುನಾವಣಾ ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ. ಆ ಮತದಾನದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಚುನಾವಣೆಯ ಮತದಾನದ ಮುಕ್ತಾಯಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಗಂಟೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಚುನಾವಣಾ ವಿಷಯವನ್ನು ಚುನಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಮುಕ್ತಾಯಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಗಂಟೆಯೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ 48 ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲು ಅಥವಾ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಅಥವಾ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿದ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಆರ್.ಪಿ. ಕಾಯ್ದೆ 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್‌ 126 ಎ ಅಡಿ ಯಾವುದೇ ಮತದಾನೋತ್ತರ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಹಂತದ ಮತದಾನಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಸಮಯದ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಡುವೆ. ಆರ್.ಪಿ. ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 126 ರ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಅಥವಾ ದಂಡ ಅಥವಾ ಎರಡನ್ನೂ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಎಲ್ಲಾ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಈ ಸೂಚನೆಯ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಪರಿಪಾಲನೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಿಕಾ ಮಂಡಳಿ 30.07.2010 ರಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ʼಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಹಿತೆ ನಿಯಮಗಳು -2022 ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯನ್ನು ಪರಿಪಾಲಿಸಬೇಕು ಹಾಗೂ ನ್ಯೂಸ್‌ ಬ್ರಾಡ್ಕಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌  ೨೦೧೪ ಮಾರ್ಚ್‌ ೩ ರಂದು ನೀಡಿರುವ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಿದೆ.

(vi)  ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಸಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾದ -ಡಿಡಿ ಮತ್ತು ಏಐಆರ್‌ ಪ್ರಚಾರ

ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ದೂರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಆಕಾಶವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಉಚಿತ ಸಮಾನ ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನ ಸಮಯವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಚಾರ. 1998 ರ ಜನವರಿ 16 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಕವಾಗಿ ಅಧಿಸೂಚಿಸಲಾದ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಆರ್.ಪಿ ಕಾಯಿದೆ, 1951 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 39ಎ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಆಧಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಭೌತಿಕವಾಗಿ ನೀಡಲಾದ ಸಮಯ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸೌಲಭ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಚುನಾವಣಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಸಮಯದ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಇಸಿಐಗೆ ಕಳುಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.

52. ಕೇಂದ್ರೀಯ ವೀಕ್ಷಕರ ನಿಯೋಜನೆ

1. ಸಾಮಾನ್ಯ ವೀಕ್ಷಕರು : ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸುಗಮವಾಗಿ ಮತದಾನಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಸಿಇಒಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿ ಐಎಎಸ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನಾಗಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ವೀಕ್ಷಕರು ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನಿಕಟವಾಗಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.
2. ಪೊಲೀಸ್‌ ವೀಕ್ಷಕರು ; ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು, ಲೋಕಸಭೆ/ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಾವಾರು ಪೊಲೀಸ್‌ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಸಿಇಒಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿ ಐಪಿಎಸ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ ಚುನಾವಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಿಲ್ಲೆ/ಪಿಸಿ/ಎಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯ ಮಾಪನ ಮಾಡಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಲಿದೆ. ಪೊಲೀಸ್‌ ವೀಕ್ಷಕರು ಪೊಲೀಸ್‌ ಪಡೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆ, ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಮತ್ತು ಪೊಲೀಸ್‌ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಮನ್ವಯಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.
3. ಮತ ಎಣಿಕೆ ವೀಕ್ಷಕರು ; ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಇಒಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು/ಪಿಸಿ/ಎಸಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಆಯೋಗ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವೀಕ್ಷಕರ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಮತ ಎಣಿಕೆ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇವರು ಮತ ಎಣಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ಮತ ಎಣಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ.
4. ವಿಶೇಷ ವೀಕ್ಷಕರು ; ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ 324 ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದದಡಿ ಪ್ರದತ್ತವಾದ ಅಧಿಕಾರ ಬಳಿಸಿಕೊಂಡು ಆಯೋಗ ವಿಶೇಷ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅಗತ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿರುವವರನ್ನು ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಿದೆ.
5. ವೆಚ್ಚ ವೀಕ್ಷಕರು ; ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಅಗತ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವೆಚ್ಚ ವೀಕ್ಷಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಲಿದೆ.

53. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತಯಂತ್ರಗಳು [ಇವಿಎಂಗಳು] ಮತ್ತು  ವೋಟರ್‌ ವೆರಿಫೈಯಬಲ್‌  ಪೇಪರ್‌ ಆಡಿಟ್‌ ಟ್ರಯಲ್‌ [ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು]

1. ಇವಿಎಂ ಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು ; ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ವೋಟರ್‌ ವೆರಿಫೈಯಬಲ್‌ ಪೇಪರ್‌ ಆಡಿಟ್‌ ಟ್ರಯಲ್‌ [ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್]‌ ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತಯಂತ್ರ [ವಿವಿಎಂ]ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾವ್ರತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುವ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ್‌, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ತರಲು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಈತ/ಈಕೆ ಮಾಡಿದ ಮತದಾನವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸುಲಲಿತವಾಗಿ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಅಗತ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಆಯೋಗ ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.
2. ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು; ಇವಿಎಂ ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಬಳಕೆ ಕುರಿತಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ ಕಚೇರಿ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಕಚೇತಿ/ಕಂದಾಯ ಉಪ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸವೂ ಸಹ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್ ಗಳ ಬಳಕೆ ಕುರಿತಂತೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಮತದಾನ ನಡೆಯುವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚಾರಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ವಾಹನವನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ನಂತರ ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ಬಳಕೆ ಕುರಿತಾದ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಪ್ರಚಾರ ಅಭಿಯಾನ ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
3. ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜನೆ ; ವಿವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. “ಇವಿಎಂ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ [ಇಎಂಎಸ್‌ 2.೦]” ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು/ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಅಡಕಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ/ವಿಭಾಗವಾರು ಘಟಕಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲು ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಯು ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ಗಳ ಮೊದಲ ಹಂತದ ರಾಂಡಮ್‌ ಅನ್ನು  ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಯಂತ್ರಗಳ ಅನನ್ಯ ಗುರುತು ಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಎರಡನೇ ಹಂತದ ರಾಂಡಮ್‌ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು/ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂಗಳು, ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆವಾರು ನಿಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ರಾಂಡಮ್‌ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅದರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿ ಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು ; ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಸಿದ್ಧವಾದ ನಂತರ ಎರಡನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ರಾಂಡಮ್‌ ಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ. ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು/ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು [ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸರತಿಯಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸುವ] ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಪರಮೋಚ್ಛವಾಗಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಟಿವಿ ಮಾನಿಟರ್‌ ಅಳವಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಲೋಡ್‌ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸವೂ ಆಗಲಿದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಹೆಸರು, ಚಿಹ್ನೆ ಅಳವಡಿಸಿದ ನಂತರ ಶೇ ೫ ರಷ್ಟು ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ಅಣಕು ಮತದಾನ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಒಟು ಒಂದು ಸಾವಿರ ಮತ ಚಲಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.  ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಕಾಗದದ ಎಣಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ತಾಳೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು 5% ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ರಾಂಡಮ್‌ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅಣಕು ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ಸಹ ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೋಟಾ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ಸಹ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು ಚಲನೆಯ ಜಿಪಿಎಸ್‌ ಜಾಡು ಪತ್ತೆ: ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ಚಲನೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಂತದ ಜಾಡುಪತ್ತೆ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಅತ್ಯಂತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾಡುವಂತೆ ಆಯೋಗ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು/ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ. ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಜಿಪಿಎಸ್‌ ಅಳವಡಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ ಎಂದು ಆಯೋಗ ಹೇಳಿದೆ.     
6. ಮತದಾನದ ದಿನ ಅಣಕು ಮತದಾನ ;

1. ಮತದಾನ ಆರಂಭವಾಗುವ 90 ನಿಮಿಷಗಳ ಮುನ್ನ ಮತದಾನ ದಿನದಂದು ಅಣಕು ಮತದಾನ ನಡೆಸಲಾಗುವುದು. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ಅವರ ಏಜಂಟರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಟಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಕನಿಷ್ಠ 50 ಮತಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಮತದಾನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕುರಿತು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಸಹ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಕಂಟ್ರೋಲ್‌ ಯೂನಿಟ್‌ ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಚೀಟಿಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗುವ ಮತಗಳನ್ನು ತಾಳೆ ಹಾಕಿ ನೋಡಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದವರಿಗೆ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಣಕು ಮತದಾನದ ಯಶಸ್ವಿ ನಡವಳಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
2. ಅಣಕು ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಂತರ ಅಣಕು ಮತದಾನದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಯೂನಿಟ್ (ಸಿಯು) ನ ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ನಲ್ಲಿನ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಿಯು ನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮತಗಳು ದಾಖಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಪೋಲಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಅಣಕು ಮತದಾನ ಚೀಟಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಚೀಟಿ ಕಂಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ನಿಂದ ಹೊರತೆಗೆಯುವುದನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು  ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ “ಅಣಕು ಮತದಾನ ಚೀಟಿ” ಎಂದು ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಜವಾದ ಮತದಾನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮುಚ್ಚಿದ ಕಪ್ಪು ಲಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಅಣಕು ಮತದಾನದ ನಂತರ ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜಂಟರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಸೀಲ್‌ ಮಾಡಲಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಮತಗಟೆ ಏಜಂಟರಿಂದ ಸಹಿ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

• vii. ಮತದಾನದ ದಿನ ಮತ್ತು ಇವಿಎಂ ಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳು ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂಗಳಿಗೆ ರವಾನೆ

1. ಮತದಾನ ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಇವಿಎಂನ ನಿಯಂತ್ರಣ ಘಟಕದ "ಕ್ಲೋಸ್" ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಬೇಕು ಇದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜೆಂಟರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸೀಲ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೊಹರುಗಳ ಮೇಲೆ ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳ ಸಹಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಫಾರಂ 17ಸಿ ನಲ್ಲಿ ಮತದಾನವಾಗಿರುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರಗಳನ್ನು ದಾಖಲು ಮಾಡಲಿದ್ದು, [ಯೂನಿಕ್‌ ಸಂಖ್ಯೆ] ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ಸರಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜಂಟರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಮತದಾನದ ನಂತರ ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಮಾಡಲಾಗುವುದು. ಇವಿಎಂಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವ ಕೇಂದ್ರದ ವರೆಗೆ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಲು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಮತಗಟ್ಟೆ ಏಜಂಟರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 
4. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಅಥವಾ ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂ ಮುಂದೆ ತಂಗಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂ ಗೆ 24x7 ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಬಹು ಹಂತದ ಭದ್ರತೆ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಸಿಸಿಟಿವಿ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಸಹ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

8. ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ ಏಣಿಕೆ -

1. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು, ಅವರು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು, ಆರ್.ಒ/ಎಆರ್‌ ಒ ಮತ್ತು ಇಸಿಐ ವೀಕ್ಷಕರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರೀಕರಣದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂ ತೆರೆಯಲಾಗುವುದು
2. ಇವಿಎಂನಲ್ಲಿ ಕಂಟ್ರೋಲ್‌ ಯೂನಿಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಬಿಗಿ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಮತ ಎಣಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.
3. ಸಿಸಿಟಿವಿ ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಸುತ್ತಿನ ಏಣಿಕೆಯ ನಂತರ ಕಂಟ್ರೋಲ್‌ ಯೂನಿಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂನಿಂದ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.
4. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ನಿಯೋಜಿಸುವ ಏಜಂಟರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ದಿನದಂದು ಫಲಿತಾಂಶಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಕಂಟ್ರೋಲ್‌ ಯೂನಿಟ್‌ ಗಳ ಸೀಲ್‌ ಅನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಟ್ರೋಲ್‌ ಯೂನಿಟ್‌ ನ ಸರಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ ತಾಳೆ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಮತ ಎಣಿಕೆ ಏಜಂಟರು ಸಿಯು ವಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಮತಗಳನ್ನು ಫಾರಂ 17ಸಿ ಗೆ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಫಾರಂ ನಂಬರ್‌ 17ಸಿ ನ ಭಾಗ ಎರಡರಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಾದ ಮತಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮತ ಎಣಿಕೆ ಏಜಂಟರ ಸಹಿ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
6. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇವಿಎಂಗಳು/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌ ರೂಂಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಅರ್ಜಿ ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ತನಕ ಇದು ಮುಂದುವರೆಯಲಿದೆ.

9. ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಪೇಪರ್‌ ಚೀಟಿಯ ಕಡ್ಡಾಯ ಪರಿಶೀಲನೆ ; ಏಪ್ರಿಲ್ 8, 2019 ರ ಭಾರತದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶದ ಅನುಸಾರವಾಗಿ, ಆಯೋಗವು ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪ್ರತಿ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ/ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರಾಂಡಮ್‌ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಐದು (5) ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಚೀಟಿಗಳ ಎಣಿಕೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿದೆ. ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಘಟಕದಿಂದ ಪಡೆದ ಫಲಿತಾಂಶದ ಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ಅವರ ಮತ ಎಣಿಕೆ ಏಜೆಂಟರು ಮತ್ತು ಸಿಇಒ ವೀಕ್ಷಕರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಲಾಟರಿ ಡ್ರಾ ಮೂಲಕ. ಪ್ರತಿ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರ/ವಿಭಾಗದ ಐದು (5) ಮತಗಟ್ಟೆಗಳ ಗವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಚೀಟಿ ಎಣಿಕೆಯ ಈ ಕಡ್ಡಾಯ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಚುನಾವಣಾ ನಿಯಮಗಳು, 1961 ರ ನಿಯಮ 56(ಆ) ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ.
10. ಇವಿಎಂಗಳು, ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ (ನೋಟಾ) ಇಲ್ಲ: ಎಂದಿನಂತೆ, ಮತದಾರರಿಗೆ ‘ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ’ ಆಯ್ಕೆ ಇರುತ್ತದೆ. ನೋಟಾಗಳಲ್ಲಿ, ಕೊನೆಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಹೆಸರಿನ ಕೆಳಗೆ, ನೋಟಾ ಆಯ್ಕೆಯ ಬಟನ್ ಇರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸದ ಮತದಾರರು ನೋಟಾ ವಿರುದ್ಧ ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಅದೇ ರೀತಿ, ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಹೆಸರಿನ ನಂತರ ನೋಟಾ ಪ್ಯಾನಲ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ನೋಟಾ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ನೋಟಾ ಫಲಕದ ವಿರುದ್ಧ ಮುದ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ವೀಪ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆ  ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ಆಯ್ಕೆ ಕುರಿತು ಮತದಾರರು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಈ ಕುರಿತು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

11. ಇವಿಎಂ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಪೇಪರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು: ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತದಾರರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ, ಇವಿಎಂ (ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಯೂನಿಟ್) ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಪೇಪರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಮುದ್ರಿಸಲು ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕ್ರಮವನ್ನು ಇಸಿಐ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ. ಒಂದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಒಂದೇ ಅಥವಾ ಸಮಾನ ಹೆಸರಿನ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದಾಗ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಗೊಂದಲವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಇದು ಮತದಾರರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಆಯೋಗವು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ವಿಶೇಷಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ತಮ್ಮ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟಾಂಪ್ ಗಾತ್ರದ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

54. ಚುನಾವಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನಿಯೋಜನೆ, ರಾಂಡಮ್‌ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮತದಾನದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು

1. ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ರಾಂಡಮ್‌ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮೂಲಕ ನಡೆಸಲಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಐಟಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಮತದಾನದ ದಿನದಂದು ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಪೊಲೀಸ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು ಗೃಹರಕ್ಷಕ ದಳದವರಿಗೂ ಇಂತಹ ರಾಂಡಮ್‌ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇರುತ್ತದೆ.
3.  ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತದಾರರಾಗಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವವರು ಇಡಿಸಿ ಅಥವಾ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರದ ಸೌಲಭ್ಯಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
4. ಅವರು ಮತದಾರರಾಗಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿದರೆ, ಅವರು ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಮತಗಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅರ್ಹತೆ ನೀಡುವ ಇಡಿಸಿ ಅನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

55. ಮತದಾನದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಾಗಿ ಮತದಾರರ ಅನುಕೂಲ ಕೇಂದ್ರಗಳು ;

ಚುನಾವಣಾ ನೀತಿ ನಿಯಮಗಳು, 1961 ರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾದ ಹೊಸ ನಿಯಮ 18ಎ ಪ್ರಕಾರ, ಈಗ ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಮತದಾರನು ತನ್ನ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕು, ಅದರ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಮತವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಫೆಸಿಲಿಟೇಶನ್ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ನಿಯಮದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮತದಾರರು, ಅವರು ಮತದಾರರಾಗಿ ದಾಖಲಾಗದ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಮತಗಳನ್ನು ಫೆಸಿಲಿಟೇಶನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಚಲಾಯಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. ಅವರು ಯಾವುದೇ ಗ್ರೂಪ್ ಎ ಅಥವಾ ಗ್ರೂಪ್ ಬಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಅಥವಾ ಅವರು ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಮತಗಟ್ಟೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಫಾರ್ಮ್ 13 ಎ ಯಲ್ಲಿ ಘೋಷಣೆಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಬೇಕು ಮತ್ತು ಸಹಿಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಬೇಕು.

56. ಚುನಾವಣಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಗೌರವ ಧನ ಹೆಚ್ಚಳ ;

ನೆಲದ ಮೇಲಿನ ಮತದಾನದ ಪಕ್ಷಗಳು ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದ ಪ್ರತಿರೂಪವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಸರ್ವೋಚ್ಚವಾಗಿ ಆಳುವ ಅವರ ಸಂಕಲ್ಪವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಯಾವುದೇ ಮತದಾರರು ಹಿಂದುಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತದಾನ ತಂಡಗಳು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಪ್ರಯಾಸಕರ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಪ್ರಯಾಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಇಸಿಐ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚುನಾವಣಾ ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ತೆರಳುವ ಮತಗಟ್ಟೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಂಭಾವನೆಯನ್ನು ಮೂರು ದಿನ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಿದೆ. ದೂರದ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರ ಪ್ರದೇಶಗಳು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಂಭಾವನೆಯು ಎಲ್ಲಾ ಮತಗಟ್ಟೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿ ದಿನವೂ ಏಕರೂಪವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

57. ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡಾವಳಿಕೆ :

ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಭಯ ಅಥವಾ ಪರವಾಗಿಲ್ಲದೇ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕೆಂದು ಆಯೋಗವು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರು ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ನಿಯೋಜಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಸಂಬಂಧಿತ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯು ಆಯೋಗದ ನಿರಂತರ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕೊರತೆ ಕಂಡುಬಂದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

58. ಚುನಾವಣಾ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಐಟಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ ಬಳಕೆ;

ಹೆಚ್ಚಿನ ನಾಗರಿಕರ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಆಯೋಗವು ಐಟಿ  ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ

1. ಸಿವಿಜಿಲ್‌ ಆಫ್‌ ಮೂಲಕ ನಾಗರಿಕರು ಮಾದರಿ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಲು ಕ್ರಮ; ನಾಗರಿಕರು ತಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಫೋನ್‌ ಮೂಲಕ ವೆಚ್ಚದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ, ಮಾದರಿ ನಡಾವಳಿ ಸಂಹಿತೆ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲೆ ಸಮೇತ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಜಿಐಎಸ್‌ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಮ್ಮಿಳಿತವಾಗಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಆಪ್‌  ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ವರದಿಯಾದ ಸ್ಥಳ ಲೊಕೇಶನ್‌ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಅಡಕಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಪ್ಲೇಯಿಂಗ್‌ ಸ್ಕ್ವಾಡ್‌ ಗಳು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತಲುಪಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ. ಈ ಅಪ್‌ ತ್ವರಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಗಲಿದೆ. 100 ನಿಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಮಾಹಿತಿ ದೊರೆಯಲಿದೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ ಗೂಗಲ್‌ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್‌ ಮತ್ತು ಆಪಲ್‌ ಆಪ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
2. ಸುವಿಧಾ ಪೋರ್ಟಲ್;‌ ಸುವಿಧ ಪೋರ್ಟಲ್‌ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಆನ್ ಲೈನ್‌ ಮೂಲಕ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತೆ ಅನುಮತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
3. ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ನಾಮಪತ್ರ; ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ನಾಮಪತ್ರ ಮತ್ತು ಅಫಿಡವಿಟ್ ಅನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಲು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ತನ್ನ ಖಾತೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲು https://suvidha.eci.gov.in/ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದು, ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ, ಭದ್ರತಾ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಠೇವಣಿ ಮಾಡಬಹುದು, ಸಮಯದ ಸ್ಲಾಟ್ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಅವರ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಯೋಜಿಸಬಹುದು. ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಪ್ರಿಂಟೌಟ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ನೋಟರೈಸ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ದಾಖಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆನ್‌ಲೈನ್ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಸೌಲಭ್ಯವು ಫೈಲಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಫೈಲಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಐಚ್ಛಿಕ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ನಿಯಮಿತ ಆಫ್‌ಲೈನ್ ಸಲ್ಲಿಕೆಯೂ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ.
4. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಅನುಮತಿಗಳ  ಮಾದರಿ; ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಥವಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಸುವಿಧಾ ಪೋರ್ಟಲ್ https://suvidha.eci.gov  ಮೂಲಕ ಸಭೆಗಳು, ರ್ಯಾಲಿಗಳು, ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳು, ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕಚೇರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.  ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅದೇ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಜಾಡು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದು.

1. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಆಪ್;‌ ಸುವಿಧಾ ; ಕೋವಿಡ್‌ -19 ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಮಾವೇಶಗಳು, ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯಲು ಸುವಿಧಾ ಆಪ್‌ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು/ಏಜಂಟ್‌ ಗಳು ಈ ಆಪ್‌ ಡೌನ್‌ ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಗೂಗಲ್‌ ಪ್ಲೇಸ್ಟೋರ್‌ ನಿಂದ ಇದನ್ನು ಡೌನ್‌ ಲೋಡ್‌ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಏಜಂಟರು ನಾಮಪತ್ರದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ, ಅನುಮತಿ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. 

iii) ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಪೋರ್ಟಲ್: ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಎಂಬುದು ವೆಬ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಆಗಿದ್ದು, ಚುನಾವಣೆಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ನಾಗರಿಕರು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು, ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ನಮೂದಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು ಫೋಟೋ ಮತ್ತು ಅಫಿಡವಿಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಸ್ಪರ್ಧಾಕಾಂಕ್ಷಿಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿ ಅವರ ಪ್ರೊಫೈಲ್, ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು https://affidavit.eci.gov.in ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು

1. ನಿಮ್ಮ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿಯಿರಿ [ಕೆ.ವೈ.ಸಿ] ; ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ನಿಮ್ಮ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಿರಿ [ಕೆ.ವೈ.ಸಿ] ಆಪ್‌ ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ಐಒಎಸ್‌ ವೇದಿಕೆ ಮೂಲಕ ದೊರೆಯಲಿದೆ. ಇದು ನಾಗರಿಕರು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಲಾಡಿದರೆ/ಅಪರಾಧ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳ ಅಪರಾಧ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮತದಾರರನ್ನು ಈ ಆಪ್‌ ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಆಪ್‌ ಗೂಗಲ್‌ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್‌ ಮತ್ತು ಅಪಲ್‌ ಆಪ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
2. ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗುವ ಅಂಚೆ ಮತದಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ [ಇ.ಟಿ.ಪಿ.ಬಿ.ಎಂ.ಎಸ್]‌ ; ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗುವ ಅಂಚೆ ಮತದಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ [ಇ.ಟಿ.ಪಿ.ಬಿ.ಎಂ.ಎಸ್]‌ ಅನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ ಡ್ಯಾಶ್‌ ಬೋರ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ರಿಪೋರ್ಟಿಂಗ್‌ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.  ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಲು  ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಮತ್ತು ರವಾನಿಸಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಇದರಿಂದ ಸೇವಾ ಮತದಾರರು ಮತ ಚಲಾಯಿಸಿದ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸದೆ ಸ್ಪೀಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಮತಪತ್ರವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು. ವಿವರವಾದ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಣಿಕೆಯ ದಿನದಂದು, ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಇ ಪೋಸ್ಟಲ್ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ರಚನೆಯಾದ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಅಂಚೆ ಮೂಲಕ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರವನ್ನು ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಲು ಅದೇ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 
3. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನವಾಗಿ ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಗಳನ್ನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಮಿಟೆಡ್ ಪೋಸ್ಟಲ್ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ (ಇಟಿಪಿಬಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಟಿಪಿಬಿಯ ವಾಪಸಾತಿಯು ಅಂಚೆ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ. ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, ಸೇವಾ ಮತದಾರರು ಮತಚಲಾಯಿಸಿದ ಇಟಿಪಿಬಿಗಳನ್ನು ಅಂಚೆ ಮೂಲಕ ರವಾನಿಸಲು ಅಂಚೆ ಮತಪತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಲಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಸಿಇಒಗಳು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ರವಾನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ, ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಸಿಇಒಗಳು ದಾಖಲೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಲಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆಯೋಗ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.  ಅಧಿಕಾರಿ/ಘಟಕ ಅಧಿಕಾರಿ/ಕಮಾಂಡೆಂಟ್ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಸಕ್ಷಮ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು, ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರ, ಲಕೋಟೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಆಯಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮತದಾನ ಮಾಡಿದ ಇಟಿಬಿಪಿಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಸೇವಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕು.
4. ಮತದಾನ ಪ್ರಮಾಣ ಆಪ್‌ : ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಧಾನಸಭೆ/ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣ ಅಳೆಯುವ ವೋಟರ್‌ ಟರ್ನೌಟ್‌ ಆಪ್‌ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಈ ಪೋರ್ಟಲ್‌ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಕೂಡ ನಿಖರವಾಗಿ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಆಪ್‌ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿವರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಆಪ್‌ ಗೂಗಲ್‌ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್‌ ಮತ್ತು ಆಪಲ್‌ ಆಪ್‌ ಸ್ಟೋರ್‌ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
5. ಎನ್‌ ಕೋರ್‌ ಪೋರ್ಟಲ್;‌ ಎನ್ ಕೋರ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ ಪೋರ್ಟಲ್ ಎಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಎಂಡ್-ಟು-ಎಂಡ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಗಿದೆ, ಇದು ಬಹು ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರತಿ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನ ವಿವಿಧ ಮಾಡ್ಯೂಲ್‌ಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ:
6. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ನಾಮಪತ್ರ; ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಹು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿ ತುಂಬುತ್ತಾರೆ. ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳಿಗೆ, ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳನ್ನು ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಿಂದ ಬಹು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಇದು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.

• vii. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸುವಿಕೆ; ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಯಾವುದೇ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ತನ್ನ ಉಮೇದುವಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆದರೆ, ಪರಿಶೀಲನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ / ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಮತ್ತು ಹಿಂಪಡೆಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೊನೆಯ ದಿನಾಂಕದ ನಂತರ, ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಯು ಅಧಿಕಾರಿಯು ತನ್ನ ಫಾರ್ಮ್ 7ಎ ಅನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮೂಲಕ ರಚಿಸಬಹುದು.

8. ಚುನಾವಣಾ ಅನುಮತಿಗಳು; ಸುವಿಧಾ ಪೋರ್ಟಲ್ ಬಳಸಿ ಯಾವುದೇ ಅನುಮತಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಥವಾ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಅನುಮತಿ, ಮನವಿಯನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಲು ಅನುಮತಿ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಚುನಾವಣಾ ಕಚೇರಿಗೆ ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಅನುಮತಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.

1. ಚುನಾವಣಾ ಏಣಿಕೆ ; ಎನ್‌ ಕೋರ್‌ ಎಣಿಕೆ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ ಎಆರ್‌ ಒಗಳು/ಆರ್.ಒಗಳಿಗೆ ಎಂಡ್‌ ಎಂಡ್‌ ಟು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ ಇದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇವಿಎಂಗಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿಯಾದ ಮತಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಮತಗಳು ಟ್ಯಾಬ್ಲುಟ್‌ ನ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಏಣಿಕೆಯ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು ಚುನಾವಣೆಯ ಮತಗಳ ಎಣಿಕೆ ಕುರಿತಂತೆ ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ವರದಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ.
2. ಸೂಚ್ಯಂಕ ಕಾರ್ಡ್: ಎಣಿಕೆಯ ನಂತರ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಕಾರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗೆ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ, ಮತದಾನ, ಎಣಿಕೆ ಮುಂತಾದ ಚುನಾವಣಾ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಘೋಷಣೆಯವರೆಗಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
3. ವೆಚ್ಚ ನಿಯಂತ್ರಣ ; ಈ ಖರ್ಚು-ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾದರಿ ಕುರಿತು ಎಲ್ಲಾ  ಡಿಇಒ ಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾದ ಡಿಇಒ ಪರಿಶೀಳನೆ ವರದಿಗಳ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು  ಫೀಡ್ ಮಾಡಲು ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
4. ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಟ್ರೆಂಡ್‌ಗಳು ಟಿವಿ: ಅಧಿಕೃತ ದತ್ತಾಂಶಗಳ  ಏಕೈಕ ಮೂಲವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ರೌಂಡ್-ವೈಸ್ ಮಾಹಿತಿಯ ಸಮಯೋಚಿತ ಪ್ರಕಟಣೆ ಅಗತ್ಯ. ಆಯಾ ಚುನಾವಣಾಧಿಕಾರಿಗಳು ನಮೂದಿಸಿದ ಎಣಿಕೆಯ ದತ್ತಾಂಶ 'ಇಸಿಐ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್' https://results.eci.gov.in/ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವೀಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ 'ಟ್ರೆಂಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು' ದೊರೆಯಲಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಬಳಕೆದಾರರ ಅನುಭವ. ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಇನ್ಫೋಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಣಿಕೆ ಸಭಾಂಗಣದ ಹೊರಗಿನ ದೊಡ್ಡ ಪರದೆಗಳ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಟ್ರೆಂಡ್ಸ್ ಟಿವಿ ಮೂಲಕ ಯಾವುದೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳದ ಮೂಲಕ ಸ್ವಯಂ-ಸ್ಕ್ರಾಲ್ ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ರೆಂಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
5. ಇವಿಎಂ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (ಇಎಂಎಸ್ 2.0): ಇವಿಎಂ ಯೂನಿಟ್‌ಗಳ ದಾಸ್ತಾನುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇವಿಎಂ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ 2.0 ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವಿಎಂ  ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಮುಖ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದರೆ, ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸುವ ಮೊದಲು ಯಂತ್ರಗಳ ರಾಂಡಮ್‌ ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧಾನದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರ. ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು/ಸ್ಪರ್ಧಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು/ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಇಸಿಐ ವೀಕ್ಷಕರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಒವಿಎಂ/ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಳ ರಾಂಡಮ್‌ ಅನ್ನು ಇಎಂಎಸ್ 2.0 ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.‌
6. ಮತದಾರರ ಸೇವಾ ಪೋರ್ಟಲ್: (https://voters.eci.gov.in ) ಮೂಲಕ, ಬಳಕೆದಾರರು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು, ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ಮತದಾರರ ಕಾರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳಿಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ವಿವರಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು ಮತಗಟ್ಟೆ, ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೇವೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿ, ಚುನಾವಣಾ ನೋಂದಣಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಸಂಪರ್ಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ.
7. ಮತದಾರರ ಸಹಾಯವಾಣಿ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ (ವಿ.ಎಸ್.ಎ): ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ಮತದಾರರ ಕಾರ್ಡ್‌ಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ಮತಗಟ್ಟೆ, ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವಿವರಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಾಗರಿಕರು ಪಡೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಇತರೆ ಸೇವೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿ, ಚುನಾವಣಾ ನೋಂದಣಿ ಅಧಿಕಾರಿಯ ವಿವರಗಳು. ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಆಪಲ್ ಆಪ್ ಸ್ಟೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
8. ದಿವ್ಯಾಂಗ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು (ಸಕ್ಷಮ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್): ಸಕ್ಷಮ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ದಿವ್ಯಾಂಗ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿದೆ. ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಮತದಾರರು ಅವರನ್ನು ಪಿಡಬ್ಲ್ಯುಡಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲು ವಿನಂತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು, ಹೊಸ ನೋಂದಣಿಗಾಗಿ ವಿನಂತಿ, ವಲಸೆಗಾಗಿ ವಿನಂತಿ, ಎಪಿಕ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ ನಲ್ಲಿನ ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಾಗಿ ವಿನಂತಿ, ಗಾಲಿಕುರ್ಚಿಗಾಗಿ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಇದು ಕುರುಡುತನ ಮತ್ತು ಶ್ರವಣ ದೋಷವಿರುವ ಮತದಾರರಿಗೆ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳ ಪ್ರವೇಶಿಸುವಿಕೆ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಆಪಲ್ ಆಪ್ ಸ್ಟೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
1. ಬಿ.ಎಲ್.ಒ ಆಪ್;‌ ಬಿ.ಎಲ್.ಒ ಆಪ್‌ (ಈ ಹಿಂದೆ ಗರುಡಾ ಆಪ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು) ಬಿ.ಎಸ್.ಒ ಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮೀಸಲಾದ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಗಿದೆ. ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್ ಮತ್ತು ಆಪಲ್ ಆಪ್ ಸ್ಟೋರ್ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಕೆಳಗಿನವುಗಳು ಬಿ.ಎಲ್.ಒ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಾಗಿವೆ:
10. ಚೆಕ್‌ ಲಿಸ್ಟ್/‌ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪರಿಶೀಲನಾ ನಮೂನೆಗಳು
11. ಎಂಎಫ್‌, ಇಎಂಎಫ್ ಸಂಗ್ರಹ [ಕನಿಷ್ಠ ಸೌಲಭ್ಯದ ಭರವಸೆ]/[ವಿಸ್ತರಿತ ಕನಿಷ್ಟ ಸೌಲಭ್ಯ]
50. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಜಿಐಎಸ್‌ ಸಹ ಸಮನ್ವಯಕಾರರು
1000. ಮತಗಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸುವುದು
14. ಚುನಾವಣೆ ಕುರಿತಂತೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
15. ಮನೆ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಪರಿಶೀಲನೆ

xiv. ಎರೋನೆಟ್‌ – ಎರೋನೆಟ್‌ ಎಂಬುದು ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವೆಬ್‌ ಆಧಾರಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ನಮೂನೆ 6/6ಎ/7/8 ಅನ್ನು 14 ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 11 ಬಗೆಯ ಬರಹಗಳನ್ನು ಗಳನ್ನು ಇದು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ನಮೂನೆಗಳ ಸಂಸ್ಕರಣೆ, ಪ್ರಮಾಣಿತ ದತ್ತಾಂಶ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಇ-ರೋಲ್ ಮುದ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದೆ. ಇದು ಮತದಾರರ ನೋಂದಣಿ, ಮತದಾರರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪರಿಶೀಲನೆ, ಚುನಾವಣಾ ನೋಂದಣಿ, ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಮಗ್ರ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ 26 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ೭ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಇದು ಒದಗಿಸುತ್ತ. ಯು.ಎನ್.ಪಿ.ಇ.ಆರ್‌ [ಏಕರೂಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾವಚಿತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ] ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು, ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ೯೪ ಕೋಟಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಇದು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತದೆ.

xv. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಂದುಕೊರತೆ ಸೇವಾ ಪೋರ್ಟಲ್‌ [ಎನ್.ಜಿ.ಎಸ್.ಪಿ] - ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಂದುಕೊರತೆ ಸೇವಾ ಪೋರ್ಟಲ್‌ [ಎನ್.ಜಿ.ಎಸ್.ಪಿ] ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕರು, ಮತದಾರರು, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು, ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ದೂರುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ, ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ ಮೂಲಕ. ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ದೂರುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಒಂದೇ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಜಿಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಸಿಇಒ ಮತ್ತು ಇಸಿಐ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ನೋಂದಣಿಯ ನಂತರ ಆಯಾ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಗರಿಕರು ಈ ಸೇವೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು https://voters.eci.gov.in ಪೋರ್ಟಲ್‌ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

 

xvi. ಚುನಾವಣಾ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ [ಇ.ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್]‌ ;

ಪ್ರಚೋದನೆ-ಮುಕ್ತ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಚುನಾವಣಾ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (ಇ.ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್) ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಮೂಲಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದೆ. ಇದು ವೇಗವರ್ಧಕ ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ತಂದಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಸಮನ್ವಯ ಮತ್ತು ಗುಪ್ತಚರ ಹಂಚಿಕೆಗಾಗಿ ಜಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ. ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ತಡೆಹಿಡಿಯಲಾದ/ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ (ನಗದು/ಮದ್ಯ/ಮಾದಕ/ಮಾದಕ/ಅಮೂಲ್ಯ ಲೋಹ/ಉಚಿತ ವಸ್ತುಗಳು/ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು) ದತ್ತಾಂಶ ಡಿಜಿಟಲೀಕರಿಸಲು ಇ.ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಯಸಿದ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತಗೊಳಿಸಲು, ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಂದ ನಕಲಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಿಇಒ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

xvii. ಸಂಯೋಜಿತ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ (ಐಇಎಂಎಸ್): ಇಂಟಿಗ್ರೇಟೆಡ್ ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ (ಐಇಎಂಎಸ್)‌ ಒಂದು ಬಳಕೆದಾರ ಸ್ನೇಹಿ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಆಗಿದ್ದು, ಇದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಕೊಡುಗೆ ವರದಿ (24ಎ ರಿಂದ), ವಾರ್ಷಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆ ಖಾತೆ, ಚುನಾವಣಾ ವೆಚ್ಚದಂತಹ ಆನ್‌ಲೈನ್ ನಿಗದಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಐಇಎಂಎಸ್ ಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

• ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಕೊಡುಗೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟೈಸ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿ

• ಡ್ಯಾಶ್‌ಬೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನೈಜ-ಸಮಯದ ಅನುಸರಣೆ ಸ್ಥಿತಿ

• ದತ್ತಾಂಶ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಹಿತಿ/ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳು/ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಿರಿ

• ಎಕ್ಸೆಲ್ ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ ಮೂಲಕ ಡೇಟಾವನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಬೃಹತ್ ಆಮದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ

• ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇಮೇಲ್/ ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್ ಆಧಾರಿತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳು / ಸ್ವೀಕೃತಿಗಳು

• ಆಧಾರ್ ಆಧಾರಿತ ಇ-ಸೈನ್

 

ಚುನಾವಣಾ ಯೋಜನೆಯ ಪೋರ್ಟಲ್‌ - ಚುನಾವಣಾ ನಿರ್ವಹಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ವೇದಿಕೆ ಒದಗಿಸಲು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಕೈಗೊಂಡ ಹೊಸ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಿಇಒಗಳು, ಯೋಜನಾ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಇಸಿಐನಲ್ಲಿ ವಲಯ ವಿಭಾಗಗಳು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಖಾಲಿ ಹುದ್ದೆ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಉಪಚುನಾವಣೆಗಳು, ಚುನಾವಣಾ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ, ರಜಾ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಭದ್ರತಾ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿವಿಧ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಉತ್ತಮ ಮಾಹಿತಿಯುಕ್ತ ಡ್ಯಾಶ್‌ಬೋರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅದು ಚುನಾವಣಾ ದತ್ತಾಂಶದ ತ್ವರಿತ ಸ್ನ್ಯಾಪ್‌ಶಾಟ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿಇಒ ಗಳು ಮತ್ತು ಇಸಿಐ ಬಳಕೆದಾರರು. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಸಿಇಒಗಳಿಗೆ ಅವರ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಯೋಜಕರ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಮಿತಿಮೀರಿದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಸ್ವಯಂ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇಅI ಬಳಕೆದಾರರು ಈ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಎಸ್.ಎಂ.ಎಸ್ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ಮಾಡಬಹುದು.

ಮಾಧ್ಯಮ ವೋಚರ್ ಆನ್‌ಲೈನ್ (https://timevoucher.eci.gov.in): ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ "ಗೋ ಗ್ರೀನ್" ಉಪಕ್ರಮವು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ಚುನಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕಡೆಗೆ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಡಿಜಿಟಲ್ ವೋಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಆಯೋಗವು ಸುಸ್ಥಿರತೆ, ವೆಚ್ಚ-ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಮತ್ತು ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಕೇವಲ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ವೇಗವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪರಿಹಾರಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ ಇತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅನುಸರಿಸಲು ಇದು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ವೀಕ್ಷಕ ಪೋರ್ಟಲ್: ವೀಕ್ಷಕ ಪೋರ್ಟಲ್ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ವೀಕ್ಷಕರ ಡೇಟಾ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಆಗಿದೆ, ಅಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ವೀಕ್ಷಕ, ಪೊಲೀಸ್ ವೀಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಖರ್ಚು ವೀಕ್ಷಣೆಗಳು. ಈ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನ ಸಹಾಯದಿಂದ ವೀಕ್ಷಕರ ನಿಯೋಜನೆ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ, ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವೀಕ್ಷಕರು ವರದಿಗಳ ಭರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಲ್ಲಿಕೆ, ಆಯೋಗದಿಂದ ಅಧಿಸೂಚನೆ, ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಸಹ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ವೆಬ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ, ವೆಬ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

59. ಕೋವಿಡ್‌ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ :

ಆಯೋಗದ ವೆಬ್‌ ಸೈಟ್‌ ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿರುವಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು ಉಪ ಚುನಾವಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ  ಕೋವಿಡ್‌ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯನ್ನು ಅನುಸರಣೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

60. ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆಯ ವೇಳಾ ಪಟ್ಟಿ :

ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ್‌, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಂ ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲು ಸನ್ನದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ, ಮಂಡಳಿ ಪರೀಕ್ಷೆ, ರಾಜ್ಯಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳು, ಕಾನೂನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪೊಲೀಸ್‌ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಲಭ್ಯತೆ, ಚಲನೆ, ಸಾಗಾಣೆ ಮತ್ತು ಸಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ನೆಲಮಟ್ಟದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 

61. ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ ಮುನ್ನ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತನ್ನ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಿದೆ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮತ, ಪಾರದರ್ಶಕತೆ, ಶಾಂತಿಯುತ, ಎಲ್ಲರನ್ನೊಳಗೊಂಡ, ಕೈಗೆಟುವ, ನೈತಿಕ ಮತ್ತು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ.
62. ಆಯೋಗವು ಕೇಂದ್ರ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ, ನಿರ್ಭೀತ, ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿರುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದೆ. ಆಯೋಗವು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು, ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜಗಳು, ಯುವಜನರು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಮತದಾರರು ಆಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ಹೃದಯದಿಂದ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಕೋರುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ಎಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ.
63. 18ನೇ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು 4 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲಿಕ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮುಕ್ತ, ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ, ಒಳಗೊಳ್ಳುವ, ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ತನ್ನ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಆದೇಶವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ತನ್ನ ಗಂಭೀರ ಸಂಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಬದ್ಧತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಯೋಗವು ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಆಯೋಗವು ಚುನಾವಣಾ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಪವಿತ್ರ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಪುನಃ ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಆಯೋಗವು ಎಲ್ಲಾ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರವಚನ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ಆಟಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅಸಮರ್ಥ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಮನವಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಆಯೋಗವು ಎಲ್ಲಾ ಮತದಾರರಿಗೆ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಿರುಗುವ ಮೂಲಕ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನೀತಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲು ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

                                                  ******

(Release ID: 2015569) Visitor Counter : 141