પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ઓડિશાના સંબલપુરમાં 68,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુની પરિયોજનાઓનું ઉદ્‌ઘાટન કર્યું, રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરી અને શિલાન્યાસ કર્યો, જેનો ઉદ્દેશ માર્ગ, રેલવે અને ઉચ્ચ શિક્ષણ ક્ષેત્રની મહત્વપૂર્ણ પરિયોજનાઓ ઉપરાંત કુદરતી ગેસ, કોલસા અને વીજ ઉત્પાદનને લગતાં ઊર્જા ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. શ્રી મોદીએ આ પ્રસંગે આઈ.આઈ.એમ. સંબલપુર મૉડલ અને ફોટો પ્રદર્શનની પણ મુલાકાત લીધી હતી.

ઉપસ્થિત જનમેદનીને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આજે ઓડિશાની વિકાસ યાત્રા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગ છે કારણ કે આજે શિક્ષણ, રેલવે, માર્ગ, વીજળી અને પેટ્રોલિયમ ક્ષેત્રોમાં આશરે રૂ. 70,000 કરોડની વિકાસ પરિયોજનાઓ શરૂ કરવામાં આવી છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, ઓડિશાના ગરીબ વર્ગના લોકો, શ્રમિકો, કામદારો, વેપારીઓ અને ખેડૂતો સહિત સમાજના અન્ય તમામ વર્ગોને આજના વિકાસલક્ષી પ્રોજેક્ટ્સનો લાભ મળશે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, તેનાથી ઓડિશાના યુવાનો માટે રોજગારીની હજારો નવી તકોનું સર્જન પણ થશે.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારતના ભૂતપૂર્વ નાયબ પ્રધાનમંત્રી શ્રી લાલ કૃષ્ણ અડવાણીને ભારત રત્નથી સન્માનિત કરવાના સરકારના નિર્ણયની જાહેરાત કરતા આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ ભારતના નાયબ પ્રધાનમંત્રી, ગૃહ મંત્રી અને માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી તરીકે શ્રી અડવાણીનાં અપ્રતિમ યોગદાન તેમજ સંસદના પ્રતિષ્ઠિત અને સંનિષ્ઠ સભ્ય તરીકેના દાયકાઓના અનુભવની પ્રશંસા કરી હતી. “અડવાણીજીને ભારત રત્નથી સન્માનિત કરવા એ એક પ્રતીક છે કે રાષ્ટ્ર તેમની સેવામાં પોતાનું જીવન સમર્પિત કરનારાઓને ક્યારેય ભૂલી જતું નથી”, એમ પીએમ મોદીએ પ્રતિપાદિત કર્યું. પ્રધાનમંત્રીએ શ્રી એલ. કે. અડવાણી દ્વારા તેમના પર દર્શાવવામાં આવેલા પ્રેમ, આશીર્વાદ અને માર્ગદર્શન માટે તેમના સૌભાગ્યનો આભાર માન્યો હતો અને તેમના લાંબા આયુષ્ય માટે પ્રાર્થના કરી હતી અને તમામ નાગરિકો વતી તેમને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ઓડિશાને શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસનું કેન્દ્ર બનાવવા માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સતત પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. છેલ્લા દાયકામાં આઈઆઈએસઈઆર બેરહામપુર અને ભુવનેશ્વર ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ કેમિકલ ટેક્નૉલોજી જેવી આધુનિક શૈક્ષણિક સંસ્થાઓની સ્થાપના સાથે ઓડિશાના યુવાનોની કિસ્મત બદલાઈ ગઈ છે. હવે આઈ.આઈ.એમ. સંબલપુરની આધુનિક વ્યવસ્થાપન સંસ્થા તરીકે સ્થાપના સાથે રાજ્યની ભૂમિકા વધુ મજબૂત થઈ રહી છે. તેમણે મહામારી દરમિયાન આઈઆઈએમ (ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેનેજમેન્ટ)નો શિલાન્યાસ કરવાનું યાદ કર્યું હતું અને તમામ અવરોધો વચ્ચે તેની પૂર્ણતા સાથે સંકળાયેલા લોકોની પ્રશંસા કરી હતી.

પ્રધાનમંત્રીએ ઓડિશાને દરેક ક્ષેત્રમાં મહત્તમ ટેકો આપવાનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું હતું કે, "વિકસિત ભારતનું લક્ષ્ય ત્યારે જ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે જ્યારે તમામ રાજ્યો વિકસિત થાય.” છેલ્લાં 10 વર્ષમાં કેન્દ્ર સરકારના પ્રયાસોનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ઓડિશાનાં પેટ્રોલિયમ અને પેટ્રોરસાયણ ક્ષેત્રનાં આશરે રૂ. 1.25 લાખ કરોડનાં રોકાણોનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, રાજ્યનાં રેલવે બજેટને 12 ગણું પ્રોત્સાહન મળ્યું છે, પ્રધાનમંત્રી ગ્રામ સડક યોજના અંતર્ગત ઓડિશાનાં ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં 50,000 કિલોમીટરના માર્ગોનાં નિર્માણ અને રાષ્ટ્રીય રાજમાર્ગોનાં 4,000 કિલોમીટરનાં નિર્માણનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. આજે ત્રણ રાષ્ટ્રીય રાજમાર્ગોનાં ઉદ્‌ઘાટનનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ જાણકારી આપી હતી કે, ઓડિશા અને ઝારખંડ વચ્ચે પ્રવાસનાં અંતરની સાથે આંતરરાજ્ય કનેક્ટિવિટીમાં પણ ઘટાડો થશે.

આ પ્રદેશ ખાણકામ, વીજળી અને સ્ટીલ ઉદ્યોગોમાં તેની ક્ષમતા માટે જાણીતો છે તેની નોંધ લેતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, નવી કનેક્ટિવિટી સમગ્ર પ્રદેશમાં નવા ઉદ્યોગો માટે શક્યતાઓ ઊભી કરશે, જેનાથી હજારો નવી રોજગારીની તકોનું સર્જન થશે. તેમણે સંબલપુર-તાલચેર રેલ સેક્શનના ડબલિંગ અને ઝાર-તર્ભાથી સોનપુર સેક્શન સુધીની નવી રેલ લાઇનનાં ઉદ્‌ઘાટનનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે, "સુવર્ણપુર જિલ્લો પુરી-સોનપુર એક્સપ્રેસ દ્વારા પણ જોડાઈ જશે, જેનાથી ભક્તો માટે ભગવાન જગન્નાથના દર્શન કરવાનું સરળ બનશે". શ્રી મોદીએ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે આજે ઉદ્‌ઘાટન કરાયેલા સુપરક્રિટિકલ અને અલ્ટ્રા-સુપરક્રિટિકલ થર્મલ પ્લાન્ટ્સ ઓડિશામાં દરેક પરિવાર માટે પૂરતી અને પરવડે તેવી વીજળી સુનિશ્ચિત કરશે.

પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, "છેલ્લાં 10 વર્ષમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ઘડવામાં આવેલી નીતિઓથી ઓડિશાને ઘણો ફાયદો થયો છે", તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, ખાણકામ નીતિમાં ફેરફાર પછી ઓડિશાની આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો છે. અગાઉની નીતિમાં જ્યાં ખાણકામ થતું હતું તે વિસ્તારો અને રાજ્યોમાં ખનીજ ઉત્પાદનનો લાભ ઉપલબ્ધ ન હતો તે તરફ ધ્યાન દોરતા પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, જિલ્લા ખનીજ ફાઉન્ડેશનની રચના સાથે આ મુદ્દાનું સમાધાન કરવામાં આવ્યું હતું, જેણે ખાણકામ દ્વારા પ્રાપ્ત થતી આવકમાંથી તે જ વિસ્તારના વિકાસમાં રોકાણ સુનિશ્ચિત કર્યું હતું. “ઓડિશાને અત્યાર સુધીમાં ₹25,000 કરોડથી વધુ પ્રાપ્ત થયા છે અને આ નાણાંનો ઉપયોગ તે વિસ્તારના લોકોનાં કલ્યાણ માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે જ્યાં ખાણકામ થઈ રહ્યું છે.” સંબોધનને સમાપ્ત કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ ઓડિશાના લોકોને ખાતરી આપી હતી કે કેન્દ્ર સરકાર આ જ સમર્પિત ભાવના સાથે રાજ્યના વિકાસ માટે કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે.

ઓડિશાના રાજ્યપાલ શ્રી રઘુબર દાસ, ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી શ્રી નવીન પટનાયક, કેન્દ્રીય શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન અને કેન્દ્રીય રેલવે મંત્રી શ્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ સહિતના મહાનુભાવો આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

પશ્ચાદભૂમિકા

દેશની ઊર્જા સુરક્ષાને મજબૂત કરવાના પ્રધાનમંત્રીનાં વિઝનને અનુરૂપ, ઓડિશાના સંબલપુરમાં જાહેર કાર્યક્રમમાં ઊર્જા ક્ષેત્રને વેગ આપવાના હેતુથી બહુવિધ પરિયોજનાઓનું ઉદ્‌ઘાટન, રાષ્ટ્રને સમર્પણ અને શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ 'જગદીશપુર-હલ્દિયા અને બોકારો-ધામરા પાઇપલાઇન પ્રોજેક્ટ (જેએચબીડીપીએલ)'ના 'ધામરા-અંગુલ પાઇપલાઇન સેક્શન' (412 કિમી)નું ઉદ્‌ઘાટન કર્યું હતું. 'પ્રધાનમંત્રી ઊર્જા ગંગા' હેઠળ 2450 કરોડ રૂપિયાથી વધુના ખર્ચે બાંધવામાં આવેલ આ પ્રોજેક્ટ ઓડિશાને રાષ્ટ્રીય ગેસ ગ્રીડ સાથે જોડશે. પ્રધાનમંત્રીએ મુંબઈ-નાગપુર-ઝારસુગુડા પાઇપલાઇનના 'નાગપુર ઝારસુગુડા નેચરલ ગેસ પાઇપલાઇન સેક્શન' (692 કિમી)નો પણ શિલાન્યાસ કર્યો હતો. રૂ. 2660 કરોડથી વધુના ખર્ચે વિકસાવવામાં આવનાર આ પ્રોજેક્ટ ઓડિશા, મહારાષ્ટ્ર અને છત્તીસગઢ જેવાં રાજ્યોમાં કુદરતી ગેસની ઉપલબ્ધતામાં સુધારો કરશે.

આ કાર્યક્રમ દરમિયાન પ્રધાનમંત્રીએ આશરે ₹28,980 કરોડની બહુવિધ વીજ પરિયોજનાઓ રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરી અને શિલાન્યાસ કર્યો હતો. રાષ્ટ્રને સમર્પિત થનારી પરિયોજનાઓમાં ઓડિશાના સુંદરગઢ જિલ્લામાં એનટીપીસી દર્લીપાલી સુપર થર્મલ પાવર સ્ટેશન (2x800 મેગાવોટ) અને એનએસપીસીએલ. રાઉરકેલા પીપી-2 વિસ્તરણ પરિયોજના (1x250 મેગાવોટ)નો સમાવેશ થાય છે. તેઓ ઓડિશાના અંગુલ જિલ્લામાં એનટીપીસી તાલચેર થર્મલ પાવર પ્રોજેક્ટ, સ્ટેજ-3 (2x660 મેગાવોટ)નો શિલાન્યાસ પણ કરશે. આ વીજ પરિયોજનાઓ ઓડિશા તેમજ અન્ય કેટલાક રાજ્યોને ઓછા ખર્ચે વીજળી પૂરી પાડશે.

પ્રધાનમંત્રીએ 27000 કરોડથી વધુનાં મૂલ્યના નેવેલી લિગ્નાઇટ કોર્પોરેશન (એનએલસી) તાલાબિરા થર્મલ પાવર પ્રોજેક્ટનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીના આત્મનિર્ભર ભારતનાં વિઝનને મજબૂત બનાવતા, આ અત્યાધુનિક પ્રોજેક્ટ વિશ્વસનીય, પરવડે તેવી અને ચોવીસ કલાક વીજળી પ્રદાન કરશે, જે રાષ્ટ્રની ઊર્જા સુરક્ષામાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપશે અને દેશના આર્થિક વિકાસ અને સમૃદ્ધિમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.

પ્રધાનમંત્રીએ મહાનદી કોલફિલ્ડ્સ લિમિટેડની કોલસાની માળખાગત સુવિધાઓની પરિયોજનાઓનું ઉદ્‌ઘાટન કર્યું હતું, જેમાં ફર્સ્ટ માઇલ કનેક્ટિવિટી (એફએમસી) પરિયોજનાઓ-અંગુલ જિલ્લાના તાલચેર કોલસા ક્ષેત્રોમાં ભુવનેશ્વરી તબક્કો-1 અને લાજકુરા રેપિડ લોડિંગ સિસ્ટમ (આરએલએસ)નો સમાવેશ થાય છે. આશરે રૂ. 2145 કરોડની આ પરિયોજનાઓ ઓડિશાથી સૂકા ઇંધણની ગુણવત્તા અને પુરવઠાને વેગ આપશે. પ્રધાનમંત્રીએ ઓડિશાના ઝારસુગુડા જિલ્લામાં રૂ. 550 કરોડથી વધુના ખર્ચે બાંધવામાં આવેલી ઇબ વેલી વોશેરીનું પણ ઉદ્‌ઘાટન કર્યું હતું. તે ગુણવત્તા માટે કોલસાની પ્રક્રિયામાં એક આદર્શ પરિવર્તનને ચિહ્નિત કરશે, જે નવીનતા અને ટકાઉપણું દર્શાવે છે. પ્રધાનમંત્રીએ 878 કરોડ રૂપિયાનાં રોકાણ સાથે મહાનદી કોલફિલ્ડ્સ લિમિટેડ દ્વારા નિર્મિત ઝારસુગુડા-બારપાલી-સરદેગા રેલ લાઇન ફેઝ-1નો 50 કિલોમીટર લાંબો બીજો ટ્રેક રાષ્ટ્રને સમર્પિત કર્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ આશરે 2110 કરોડ રૂપિયાના સંચિત ખર્ચે વિકસાવવામાં આવેલી ત્રણ રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ માર્ગ ક્ષેત્રની પરિયોજનાઓનું પણ ઉદ્‌ઘાટન કર્યું હતું. આ પરિયોજનાઓમાં રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ 215 (નવો રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ નંબર 520)ના રિમુલી-કોઇડા વિભાગને ચાર માર્ગીય બનાવવાનો, રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ 23 (નવો રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ નંબર 143)ના બીરામિત્રપુર-બ્રાહ્મણી બાયપાસ એન્ડ વિભાગને ચાર માર્ગીય બનાવવાનો અને રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ 23 (નવો રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ નંબર 143)ના બ્રાહ્મણી બાયપાસ એન્ડ-રાજામુંદા વિભાગને ચાર માર્ગીય બનાવવાનો સમાવેશ થાય છે. આ પરિયોજનાઓ જોડાણ વધારશે અને પ્રદેશના આર્થિક વિકાસમાં પણ યોગદાન આપશે.

વધુમાં, પ્રધાનમંત્રીએ આશરે રૂ. 2146 કરોડની રેલવે પરિયોજનાઓ રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરી અને શિલાન્યાસ કર્યો. તેઓ સંબલપુર રેલવે સ્ટેશનના પુનર્વિકાસનો શિલાન્યાસ કરશે, જેની સ્થાપત્ય શૈલી શૈલાશ્રી પેલેસથી પ્રેરિત છે. તેઓ સંબલપુર-તાલચેર ડબલિંગ રેલવે લાઇન (168 કિ.મી.) અને ઝરતરભાથી સોનપુર નવી રેલવે લાઇન (21.7 કિ.મી.) પણ સમર્પિત કરશે, જેનાથી આ વિસ્તારમાં રેલ નેટવર્કની ક્ષમતા વધશે. પ્રધાનમંત્રીએ પુરી-સોનપુર-પુરી સાપ્તાહિક એક્સપ્રેસને પણ લીલી ઝંડી બતાવીને રવાના કરી હતી, જે આ વિસ્તારમાં રેલ મુસાફરો માટે જોડાણમાં સુધારો કરે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ આઈઆઈએમ સંબલપુરના કાયમી પરિસરનું પણ ઉદ્‌ઘાટન કર્યું હતું. વધુમાં, તેઓ ઝારસુગુડા મુખ્ય પોસ્ટ ઓફિસ હેરિટેજ બિલ્ડિંગ રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરશે.

CB/JD