પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ મારફતે પ્રધાનમંત્રી જનજાતી આદિવાસી ન્યાય મહા અભિયાન (પીએમ-જનમન) હેઠળ પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – ગ્રામીણ (પીએમએવાય-જી)ના 1 લાખ લાભાર્થીઓને પ્રથમ હપ્તો જાહેર કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ આ પ્રસંગે પીએમ-જનમનનાં લાભાર્થીઓ સાથે વાતચીત પણ કરી હતી.

છત્તીસગઢના જશપુર જિલ્લાની સુશ્રી માનકુંવારી બાઈ, જેઓ તેમના પતિ સાથે કૃષિ કાર્ય સાથે સંકળાયેલા છે, તેમણે પ્રધાનમંત્રીને જણાવ્યું હતું કે, તેઓ સ્વ-સહાય જૂથો સાથે જોડાઈને ડોના પટ્ટાલ બનાવવાની તાલીમ મેળવી રહ્યા છે, ત્યારે પીએમ-જનમન સંબંધિત યોજનાઓ વિશે જનમન સાંગી તરીકે જાગૃતિ લાવી રહી છે, જેમાં તેમણે ડોર-ટુ-ડોર અભિયાન હાથ ધરીને જનમન સંગી તરીકે પીએમ-જનમન સંબંધિત યોજનાઓ વિશે જાગૃતિ પણ લાવી છે. તે દીપ સમુહ નામના સ્વ-સહાય જૂથનો ભાગ છે, જેમાં 12 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે. સુશ્રી માનકુંવારીએ વન-ધન કેન્દ્રો ખાતે સ્વ-સહાય જૂથોમાં ઊભી થયેલી પેદાશોનું વેચાણ કરવાની પોતાની યોજના વિશે પણ પ્રધાનમંત્રીને જાણકારી આપી હતી. તેમણે વધુમાં પ્રાપ્ત લાભો વિશે વાત કરી હતી અને પાકા મકાન, પાણી, ગેસ અને વીજળી જોડાણ અને આયુષ્યમાન કાર્ડનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો જ્યાં તેમના પતિને કાનની બિમારી માટે મફત સારવાર મળી હતી અને તેમની પુત્રીને 30,000 રૂપિયાની સારવાર આપવામાં આવી હતી. તેમણે વન અધિકાર અધિનિયમ (એફઆરએ), કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ અને પીએમ કિસાન સન્માન નિધિ સાથે સંબંધિત લાભો મેળવવાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. શ્રીમતી માનકુંવરીએ જણાવ્યું હતું કે નળના પાણીનું જોડાણ તેને દૂષિત પાણીના વપરાશથી બચાવે છે અને તેના કારણે તેણીને અને તેના પરિવારને પાણીજન્ય રોગોથી બચાવે છે, ગેસ કનેક્શન તેને સમય બચાવવામાં અને લાકડામાંથી નીકળતા ધુમાડાને દૂર કરવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. તેમણે પ્રધાનમંત્રીનો આભાર માન્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, "છેલ્લાં 75 વર્ષમાં જે કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી નહોતી, તે હવે 25 દિવસમાં પૂર્ણ થઈ ગઈ છે." શ્રી મોદીએ રમતગમતમાં રસ વિશે પણ પૂછપરછ કરી હતી અને ભીડમાં યુવાન મહિલાઓ અને છોકરીઓ દ્વારા હાથ પ્રદર્શન કરવા જણાવ્યું હતું. તેમણે રમતગમતમાં સામેલ થવા પર ભાર મૂક્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, તાજેતરના સમયમાં મોટા ભાગનાં રમતગમતનાં પુરસ્કારો આદિવાસી સમુદાયનાં રમતવીરો દ્વારા મેળવવામાં આવે છે. પ્રધાનમંત્રીએ એ બાબતે આનંદની લાગણી વ્યક્ત કરી હતી કે, સુશ્રી માનકુંવરીને કેટલીક યોજનાઓ હેઠળ લાભ મળી રહ્યા છે અને આ યોજનાઓથી તેમનું જીવન સરળ બની રહ્યું છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "તમે માત્ર લાભ જ નથી લીધો, પણ સમુદાયમાં જાગૃતિ પણ લાવી છે." તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે જનતાની ભાગીદારી જોવા મળે છે, ત્યારે સરકારી યોજનાઓની અસરમાં અનેકગણો વધારો થાય છે. તેમણે દરેક એક લાભાર્થીને સમાવવા અને કોઈને પણ પાછળ ન છોડવાના સરકારના પ્રયત્નોને પુનરાવર્તિત કરીને તેમની વાતચીતનું સમાપન કર્યું.

મધ્યપ્રદેશનાં શિવપુરીનાં સહરિયા જનજાતીનાં શ્રીમતી લલિતા આદિવાસી, 3 બાળકોની માતા આયુષ્માન કાર્ડ, રેશનકાર્ડ, પ્રધાનમંત્રી કિસાન નિધિનાં લાભાર્થી છે. તેમની પુત્રી છઠ્ઠા ધોરણમાં છે અને લાડલી લક્ષ્મી યોજનાનો લાભ આપવાની સાથે શિષ્યવૃત્તિ, ગણવેશ અને પુસ્તકો પણ મેળવે છે. ધોરણ-2નો વિદ્યાર્થી તેના પુત્રને પણ સ્કોલરશિપ અને અન્ય સુવિધાઓ મળે છે. તેનો સૌથી નાનો પુત્ર આંગણવાડીની શાળામાં જાય છે. તે શીતલા મૈયા સ્વયં સહાયતા સમૂહ સાથે સંકળાયેલી છે, જે એક સેલ્ફ-હેલ્પ ગ્રુપ છે. તેણીને કસ્ટમ હાયરિંગ સેન્ટર દ્વારા ટેકો આપવામાં આવ્યો છે. પ્રધાનમંત્રીએ તેમને પાકા મકાનના પ્રથમ હપ્તા બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. શ્રીમતી લલિતાએ પ્રધાનમંત્રીનો આદિવાસીઓના મુદ્દાઓ પર આટલી સંવેદનશીલતાથી વિચાર કરવા બદલ આભાર માન્યો હતો અને તેમને જનમન અભિયાને જે પરિવર્તનની શરૂઆત કરી છે તેની જાણકારી આપી હતી, કારણ કે હવે આદિવાસીઓની વસતિ ઉપલબ્ધ યોજનાઓનો તમામ લાભ લઈ શકે છે. તેમણે પ્રધાનમંત્રીને જણાવ્યું હતું કે, તેમનાં સ્વસહાય જૂથની બેઠકોમાં તેમને જનમન અભિયાન અને અન્ય યોજનાઓથી વાકેફ કરવામાં આવ્યાં હતાં અને તેમણે કહ્યું હતું કે, તેમને મકાનની ફાળવણી જેવા લાભો મળવાનું શરૂ થયું છે અને તેમનાં સસરાને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડનો લાભ મળ્યો છે. જનમન અભિયાન દરમિયાન 100 વધારાનાં આયુષ્માન કાર્ડ બનાવવામાં આવ્યાં હતાં. તેના ગામને ઉજ્જવલા યોજના દ્વારા સંપૂર્ણ આવરી લેવામાં આવ્યું હતું અને નવા ઘરોને પણ આ અભિયાન હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ આદિવાસી અને ગ્રામીણ મહિલાઓનાં નેતૃત્વનાં ગુણો માટે તેમની પ્રશંસા કરી હતી. સ્થાનિક પંચાયત સભ્ય વિદ્યા આદિવાસીએ પ્રધાનમંત્રીને ગામના નક્શા અને વિકાસ આયોજનની જાણકારી ગામના મોડેલ સાથે આપી હતી. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રધાનમંત્રી જનમનની જમીન પર થયેલી અસર પર સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો અને દરેકને લાયક દરેક લાભાર્થીને આવરી લેવાની સરકારની કટિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.

શ્રીમતી ભારતી નારાયણ રન પિંપરીની એકલવ્ય મોડલ રેસિડેન્શિયલ સ્કૂલમાં 9માં ધોરણની વિદ્યાર્થિની છે અને મહારાષ્ટ્રના નાસિકની વતની છે અને તેમણે પ્રધાનમંત્રીને તેમના હિન્દી ભાષાના કૌશલ્યથી પ્રભાવિત કર્યા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ તેમની શાળામાં ઉપલબ્ધ સુવિધાઓ વિશે પૂછપરછ કરી, ત્યારે તેમણે એક વિશાળ રમતનું મેદાન, રહેણાંક છાત્રાલય અને આરોગ્યપ્રદ ખોરાકનો ઉલ્લેખ કર્યો. શ્રીમતી ભારતીએ આઈએએસ અધિકારી બનવાની તેમની આકાંક્ષાઓ પણ શેર કરી હતી અને કહ્યું હતું કે તેમને તેમના મોટા ભાઈ પાસેથી પ્રેરણા મળી છે જે આશ્રમ શાળામાં શાળાના શિક્ષક છે. સુશ્રી ભારતીના ભાઈ શ્રી પાંડુરંગાએ પ્રધાનમંત્રીને જાણકારી આપી હતી કે, તેમણે સીબીએસઈ બોર્ડ હેઠળ એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલમાં ધોરણ 6થી 12 સુધી અભ્યાસ કર્યો છે અને નાસિકમાંથી સ્નાતકની પદવી મેળવી છે. તેમણે અન્ય બાળકોને એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલમાં અભ્યાસ માટે પ્રેરિત કરવા વિશે પણ માહિતી આપી હતી, ખાસ કરીને જેઓ મોટા શહેરોમાં સ્થળાંતર કરવા ઇચ્છે છે. અત્યાર સુધી પ્રાપ્ત થયેલા લાભો વિશે બોલતાં શ્રી પાંડુરંગાએ પીએમએવાય હેઠળ પાકું મકાન, શૌચાલયો, મનરેગા હેઠળ રોજગારી, ઉજ્જવલા ગેસ કનેક્શન, વીજળીનું જોડાણ, પાણીનાં પુરવઠા, વન નેશન વન રેશનકાર્ડ અને આયુષ્માન કાર્ડનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે પીએમ-જનમન હેઠળ આજે હસ્તાંતરિત થનાર રૂ. 90,000નાં પ્રથમ હપ્તાનો ઉલ્લેખ પણ કર્યો હતો. તેમણે તમામ વિદ્યાર્થીઓને શિક્ષિત કરવાની ઇચ્છા વ્યક્ત કરી હતી, જેથી તેઓ દેશના દરેક ખૂણે પોતાનો માર્ગ શોધી શકે અને રાષ્ટ્રની સેવા કરી શકે. પ્રધાનમંત્રીએ તમામ મંદિરોમાં સ્વચ્છતા અભિયાન હાથ ધરવાનાં પોતાનાં આહ્વાનનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો તથા વિદ્યાર્થીઓને તેમનાં વિસ્તારમાં ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લેવા અપીલ કરી હતી. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ બંને વિદ્યાર્થીઓને તેમના આશીર્વાદ આપ્યા હતા અને બાળકોને શિક્ષિત કરવાની પ્રતિબદ્ધતા માટે તેમના માતાપિતા સમક્ષ નમન પણ કર્યા હતા. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, સુશ્રી ભારતી પોતાનું સ્વપ્ન સાકાર કરશે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે, સરકાર દેશમાં એકલવ્ય શાળાઓની સંખ્યા વધારવા તમામ પગલાં લઈ રહી છે. પીએમ મોદીએ આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત વિદ્યાર્થીઓને એકલવ્ય સ્કૂલનો ભાગ બનવાની અપીલ કરી હતી.

આંધ્રપ્રદેશનાં અલુરીસિથરામ રાજુ જિલ્લાનાં શ્રીમતી સ્વાવી ગંગા બે બાળકોની માતા છે અને તેમને જનમન હેઠળ મકાન, ગેસ કનેક્શન, વીજળીનું જોડાણ અને પાણીનાં જોડાણો ફાળવવામાં આવ્યાં છે. તેનો વિસ્તાર, અરાકુ વેલી કોફી માટે પ્રખ્યાત છે અને તે કોફી પ્લાન્ટેશનમાં પણ સામેલ છે. તેમણે પ્રધાનમંત્રીને માહિતી આપી હતી કે, સરકારી યોજનાઓને કારણે તેઓ તેમનાં ઉત્પાદનો માટે સારા દર મેળવી શકે છે અને તેમને કૃષિ, પ્રોસેસિંગ, પેકેજિંગ અને માર્કેટિંગ માટે કૌશલ્ય વિકાસ યોજનાઓનો લાભ મળી રહ્યો છે અને સાથે સાથે પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિનો લાભ પણ તેમને મળી રહ્યો છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે વન ધન યોજનાએ માત્ર તેની આવકમાં જ વધારો કર્યો નથી, પરંતુ તેને વચેટિયાથી પણ બચાવ્યો છે. પીએમ મોદીએ તેમને લખપતિ દીદી બનવા બદલ અભિનંદન આપ્યા હતા અને દેશમાં 2 કરોડ લખપતિ દીદી બનાવવાના તેમના પ્રયત્નોની માહિતી આપી હતી. શ્રીમતી સ્વવીએ ગામના નવા રસ્તાઓ, તેમના ગામમાં આવેલા પાણી અને ઇલેક્ટ્રિક સુવિધાઓ પર આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેણે કહ્યું કે તેની ખીણના કડક ઠંડા વાતાવરણમાં, પાકું ઘર તેના જીવનમાં વાસ્તવિક પરિવર્તન લાવશે. તેમની સાથે વાત કર્યા પછી પ્રધાનમંત્રીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, વર્ષ 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતનો સંકલ્પ ચોક્કસ પણે પ્રાપ્ત થશે.

ગુમલા જિલ્લા ઝારખંડનાં શ્રીમતી શશી કિરણ બિરજિયા, જેમના પરિવારમાં 7 લોકો છે, તેમણે પ્રધાનમંત્રીને સ્વ-સહાય જૂથ સાથે જોડાવા, ફોટોકોપીયર અને સીવણ મશીન ખરીદવા અને કૃષિનાં કામમાં સામેલ થવા વિશે જાણકારી આપી હતી. પ્રધાનમંત્રીને પ્રાપ્ત લાભો વિશે માહિતી આપતાં તેમણે ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, પાણીનાં જોડાણ, વીજળી, પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ અને તેમની માતાને પીએમ-જનમન હેઠળ પીએમએવાય (જી) હેઠળ પાકા ઘર માટે સ્વીકારવામાં આવ્યાં છે, ત્યારે તેમને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ પણ મળ્યાં છે અને તેઓ વન ધન કેન્દ્રો સાથે સંકળાયેલા છે. સ્વ-સહાય જૂથ મારફતે લોન મેળવવા વિશે પ્રધાનમંત્રીની પૂછપરછ પર શ્રીમતી શશીએ માહિતી આપી હતી કે તેમણે તાજેતરમાં ફોટોકોપીયર મશીન ખરીદ્યું છે, જે તેમના ગામમાં ભાગ્યે જ ઉપલબ્ધ હતું. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે એકતા આજીવિકા સખી મંડળ તરીકે ઓળખાતા તેમના સ્વ-સહાય જૂથ દ્વારા, જેમાં 12 સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે, તેઓ પીએમ કૌશલ વિકાસ યોજના હેઠળ ડોના પટ્ટલ અને વિવિધ પ્રકારના અથાણાં બનાવવાની તાલીમ મેળવી રહ્યા છે અને તે વન ધન કેન્દ્રો દ્વારા તેનું વેચાણ કરે છે. પ્રધાનમંત્રીએ સંતોષ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, લાભાર્થીઓ સુધી પહોંચતી સરકારી યોજનાઓની અસર જમીની સ્તર પર જોવા મળી શકે છે, પછી તે કૌશલ્ય વિકાસ હોય, મૂળભૂત સુવિધાઓ હોય કે પશુપાલન હોય. તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે, પીએમ જનમનનાં અમલીકરણ સાથે તેની ઝડપ અને વ્યાપમાં અનેકગણો વધારો થયો છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "છેલ્લાં 10 વર્ષથી અમારી સરકાર તમામ સરકારી યોજનાઓને તમામ લાભાર્થીઓ સુધી સરળ અને સમયમર્યાદામાં પહોંચાડવા માટે કટિબદ્ધ છે." તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "સરકારી યોજનાઓ તમામ લાભાર્થીઓ સુધી પહોંચશે." આ મોદીની ગેરંટી છે." શ્રીમતી શશીએ પ્રધાનમંત્રીનો પ્રધાનમંત્રી જનમન અને અન્ય સરકારી યોજનાઓનાં અમલીકરણ માટે ગુમલા જિલ્લાનાં તમામ રહેવાસીઓ વતી આભાર માન્યો હતો.

આ પ્રસંગે સંબોધન કરતા પ્રધાનમંત્રીએ સમગ્ર દેશમાં તહેવારોના મિજાજ તરફ ધ્યાન દોર્યું હતું અને તેમણે ઉત્તરાયણ, મકરસંક્રાંતિ, પોંગલ અને બિહુની ઉજવણીનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આજનો પ્રસંગ તહેવારોનાં ગાળાને વધારે અસરકારક બનાવે છે તથા લાભાર્થીઓ સાથેની વાતચીત તેમને અતિ આનંદનાં મૂડમાં પરિવર્તિત કરી ગઈ છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "એક તરફ અયોધ્યામાં દિવાળીની ઉજવણી થઈ રહી છે, ત્યારે અતિ પછાત આદિવાસી સમુદાયનાં 1 લાખ લોકો પણ દિવાળીની ઉજવણી કરી રહ્યાં છે." પ્રધાનમંત્રીએ પાકા મકાનોનાં નિર્માણ માટે તેમનાં બેંક ખાતાઓમાં ભંડોળનાં હસ્તાંતરણનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને આ પ્રસંગે તેમને અભિનંદન આપ્યાં હતાં.

પ્રધાનમંત્રીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે, લાભાર્થીઓ આ વર્ષની દિવાળી પોતાના ઘરમાં ઉજવશે. અયોધ્યામાં રામ મંદિરને પવિત્ર કરવાના શુભ અવસરની નોંધ લઈને પ્રધાનમંત્રીએ આ પ્રકારના ઐતિહાસિક અવસરનો હિસ્સો બનવાની તક મળવા બદલ આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, રામ મંદિરને પવિત્ર કરવા માટે તેમના દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી 11 દિવસની ઉપવાસ વિધિ દરમિયાન માતા શબરીનું સ્મરણ થવું સ્વાભાવિક છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "માતા શબરી વિના શ્રી રામની કથા શક્ય નથી." પ્રધાનમંત્રીએ રાજકુમાર રામને મર્યાદા પુરુષોત્તમ રામમાં પરિવર્તિત કરવામાં માતા શબરીની મોટી ભૂમિકા પર ભાર મૂકીને કહ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે, "દશરથના પુત્ર રામ ત્યારે જ દીનબંધુ રામ બની શક્યા જ્યારે તેઓ આદિવાસી માતા શબરીનાં રસ ઝરતાં ફળો ખાઈ ગયા." રામચરિત માનસને ટાંકીને પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું હતું કે, ભક્તિનો સંબંધ ભગવાન શ્રી રામ સાથે સૌથી મોટો હોવાનું કહેવાય છે. શ્રી મોદીએ છેલ્લાં 10 વર્ષમાં ગરીબો માટે 4 કરોડ સ્થાયી મકાનોનું નિર્માણ કરવાનો ઉલ્લેખ કરતાં કહ્યું હતું કે, "ત્રેતામાં રાજારામની વાર્તા હોય કે વર્તમાન સ્થિતિ, ગરીબો માટે કલ્યાણ શક્ય નથી." તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "મોદી એવા લોકો સુધી પહોંચી ગયા છે જેમની ક્યારેય કાળજી લેવામાં આવી ન હતી."

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, પીએમ-જનમન મહા અભિયાનનો ઉદ્દેશ સરકારી યોજનાઓ મારફતે આદિવાસી સમુદાયનાં દરેક સભ્યને લાભ આપવાનો છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે, બે મહિનાની અંદર પીએમ-જનમન મેગા અભિયાને એ પરિણામો હાંસલ કરી લીધા છે, જેનું અન્ય લોકો ફક્ત સ્વપ્ન જોઈ શકે છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભગવાન બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ પર પ્રધાનમંત્રી જનમનનાં ઉદઘાટનનાં વિવિધ પડકારોને યાદ કરીને ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે, આ લાભ આદિવાસી સમુદાયોનાં ઘર એવા દેશનાં અંતરિયાળ, અંતરિયાળ અને સરહદી વિસ્તારોમાં લઈ જવામાં મુશ્કેલીઓ ઊભી થઈ છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, વર્તમાન સરકારે જ આ મોટું કાર્ય હાથ ધર્યું છે તથા દૂષિત પાણી, વીજળી, ગેસ કનેક્શનની સુવિધા નહીં અને આવા વિસ્તારોમાં માર્ગો અને કનેક્ટિવિટીનો અભાવ જેવા પડકારો પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. આ યોજનાને 'જનમન' શા માટે નામ આપવામાં આવ્યું હતું એ વિશે જણાવતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "જન"નો અર્થ થાય છે લોકો અને 'મન'નો અર્થ થાય છે તેમની 'મન કી બાત' અથવા તેમનો આંતરિક અવાજ. તેમણે પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો કે, આદિવાસી સમુદાયોની તમામ ઇચ્છાઓ હવે પૂર્ણ થશે, કારણ કે સરકાર પીએમ-જનમન મેગા અભિયાન પર રૂ. 23,000 કરોડથી વધારે ખર્ચ કરવાની યોજના ધરાવે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, દેશનો વિકાસ ત્યારે જ થઈ શકે છે જ્યારે સમાજમાં કોઈ પાછળ ન રહે અને સરકારી યોજનાઓનો લાભ દરેકને મળે. દેશના લગભગ 190 જિલ્લાઓમાં સૌથી વધુ પછાત આદિવાસી સમુદાયો વસે છે એ વિશે માહિતી આપતાં પ્રધાનમંત્રીએ બે મહિનાની અંદર 80,000થી વધારે આયુષ્માન કાર્ડનું વિતરણ કરવા માટે સરકારનાં અભિગમ પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો. એ જ રીતે પ્રધાનમંત્રીએ જાણકારી આપી હતી કે, સરકારે અતિ પછાત આદિવાસી સમુદાયોનાં આશરે 30,000 ખેડૂતોને પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ સાથે જોડ્યાં છે અને આ પ્રકારનાં 40,000 લાભાર્થીઓનાં બેંક ખાતાં ખોલવામાં આવ્યાં છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, 30,000થી વધુ વંચિત લોકોને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ આપવામાં આવ્યા છે અને આશરે 11,000 લોકોને વન અધિકાર કાયદા હેઠળ જમીનની લીઝ આપવામાં આવી છે. તેમણે ધ્યાન દોર્યું હતું કે તે ફક્ત થોડા અઠવાડિયાની પ્રગતિ છે અને આ સંખ્યા દરરોજ વધી રહી છે. સરકારની દરેક યોજના આપણા અતિ પછાત આદિવાસી સમુદાયો સુધી શક્ય તેટલી વહેલી તકે પહોંચે તે માટે સરકાર તમામ પ્રયાસો કરી રહી છે. હું તમને આ વાતની ખાતરી આપું છું અને આ મોદીની ગેરંટી છે. અને તમે જાણો છો કે મોદીની ગેરંટીનો અર્થ પરિપૂર્ણતાની ગેરંટી છે."

ખાસ કરીને નબળા આદિવાસી જૂથો (પીવીટીજી)ને પાકા મકાનો પ્રદાન કરવા અંગે વાત કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આદિજાતિ લાભાર્થીઓનાં ખાતામાં નાણાં સીધા હસ્તાંતરિત કરવામાં આવ્યાં છે. તેમને પાકા મકાન માટે 2.5 લાખ રૂપિયા મળશે, જે વીજળી, ગેસ કનેક્શન, પાઇપ વોટર અને શૌચાલય સાથે પ્રતિષ્ઠિત જીવન જીવવાનો સ્ત્રોત બનશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, આ એક લાખ લાભાર્થીઓ માત્ર શરૂઆત છે અને સરકાર દરેક લાયક ઉમેદવાર સુધી પહોંચશે. પ્રધાનમંત્રીએ ખાતરી આપી હતી અને લાભાર્થીઓને આ લાભો માટે કોઈને પણ લાંચ આપવાથી દૂર રહેવા જણાવ્યું હતું.

આદિવાસી સમુદાયો સાથેના પોતાના લાંબા જોડાણને યાદ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેઓ પ્રધાનમંત્રી જનમન મહા અભિયાનમાં પોતાનાં વ્યક્તિગત અનુભવ પર નિર્ભર છે. આ ઉપરાંત તેમણે માર્ગદર્શન માટે રાષ્ટ્રપતિ શ્રીમતી દ્રોપદી મુર્મુને શ્રેય આપ્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "જો યોજનાઓ કાગળ પર જ ચાલતી રહેશે, તો વાસ્તવિક લાભાર્થીને આવી કોઈ પણ યોજનાનાં અસ્તિત્વ વિશે ક્યારેય ખબર નહીં પડે." તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, પીએમ-જનમન મહા અભિયાન હેઠળ સરકારે તમામ નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા છે, જેણે અવરોધ ઊભો કર્યો છે અને પ્રધાનમંત્રી ગ્રામ સડક યોજનાનું ઉદાહરણ આપ્યું છે, જેણે પછાત જનજાતિઓનાં ગામડાંઓ સુધી સરળતાથી માર્ગો સુલભ કરાવ્યાં છે, મોબાઇલ મેડિકલ એકમો સાથે સંબંધિત નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો છે, દરેક આદિવાસી પરિવાર સુધી વીજળી પહોંચે એ સુનિશ્ચિત કરવા સૌર ઊર્જાનાં જોડાણો સુપરત કર્યા છે.  અને સેંકડો નવા મોબાઇલ ટાવર્સ સ્થાપિત કરીને ઝડપી ઇન્ટરનેટ કનેક્શનની ખાતરી કરવી.

ખાદ્યાન્ન સુરક્ષા માટે પ્રધાનમંત્રીએ નિઃશુલ્ક રાશન યોજનાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેને 5 વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવ્યો છે. તેમણે 1000 કેન્દ્રો બનાવવાની યોજના વિશે પણ માહિતી આપી હતી, જ્યાં નબળા આદિવાસી જૂથો માટે રસીકરણ, તાલીમ અને આંગણવાડી જેવી તમામ સુવિધાઓ એક જ છત હેઠળ પ્રદાન કરવામાં આવશે. તેમણે આદિવાસી યુવાનો માટે છાત્રાલયોની રચનાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, નવા વન ધન કેન્દ્રો પણ શરૂ થઈ રહ્યાં છે.

'મોદી કી ગેરંટી' વાહનોની સાથે વિકસિત ભારત સંકલ્પ યાત્રા દેશના દરેક ગામમાં પહોંચી રહી છે તેની નોંધ લેતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આ વાહન માત્ર વિવિધ સરકારી યોજનાઓ સાથે લોકોને જોડવા માટે દોડાવવામાં આવી રહ્યું છે. મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લા કાર્યક્રમ વિશે બોલતાં તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આદિવાસી સમુદાયનાં સભ્યોને સૌથી વધુ લાભ થયો છે. તેમણે વીજળીનાં જોડાણો, એક રાષ્ટ્ર, એક રેશનકાર્ડ અને આયુષ્માન ભારત યોજનાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.

પ્રધાનમંત્રીએ સિકલ સેલ એનિમિયાના જોખમોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને નોંધ્યું હતું કે, આદિવાસી સમાજની ઘણી પેઢીઓ આ રોગથી પ્રભાવિત છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સરકાર આ રોગને નાબૂદ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે જે એક પેઢીથી બીજી પેઢીમાં પસાર થાય છે. વિકાસ ભારત સંકલ્પ યાત્રા દરમિયાન સિકલ સેલની પણ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. છેલ્લા 2 મહિનામાં 40 લાખથી વધુ લોકોનું સિકલ સેલ માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે."

શ્રી મોદીએ માહિતી આપી હતી કે, સરકારે અનુસૂચિત જનજાતિને લગતી યોજનાઓનાં બજેટમાં 5 ગણો વધારો કર્યો છે. આદિવાસી બાળકોના શિક્ષણ માટે અગાઉ જે સ્કોલરશીપ મળતી હતી તેના કુલ બજેટમાં હવે અઢી ગણો વધારો કરવામાં આવ્યો છે. 10 વર્ષ અગાઉ સુધી પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું હતું કે, દેશમાં આદિવાસી બાળકો માટે માત્ર 90 એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલનું નિર્માણ થયું છે, ત્યારે વર્તમાન સરકારે છેલ્લાં 10 વર્ષમાં 500થી વધારે નવી એકલવ્ય મોડલ સ્કૂલનું નિર્માણ કરવાનું કામ શરૂ કર્યું છે. તેમણે ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવતા અને મોટી કંપનીઓ માટે કામ કરતા આદિવાસી વિદ્યાર્થીઓમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "આ માટે આદિજાતિ વિસ્તારોમાં વર્ગોનું આધુનિકીકરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે અને ઉચ્ચ શિક્ષણનાં કેન્દ્રોમાં વધારો કરવામાં આવી રહ્યો છે."

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, વર્ષ 2014 અગાઉ એમએસપી ફક્ત 10 વનપેદાશો માટે નક્કી કરવામાં આવી હતી, ત્યારે વર્તમાન સરકારે આશરે 90 વનપેદાશોને એમએસપીનાં દાયરામાં લાવી છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "વન્ય પેદાશોની ઊંચી કિંમત મેળવવા માટે અમે વન ધન યોજના બનાવી છે." શ્રી મોદીએ લાખો લાભાર્થીઓમાં મોટી સંખ્યામાં મહિલાઓને સૂચવી હતી. છેલ્લા 10 વર્ષમાં આદિવાસી પરિવારોને 23 લાખ પટ્ટાઓ આપવામાં આવ્યા છે. અમે આદિવાસી સમુદાયના હાટ બજારને પણ પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છીએ. આપણા આદિવાસી ભાઈઓ દેશના અન્ય બજારોમાં પણ એ જ માલ વેચી શકે તે માટે અનેક અભિયાનો ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે, જે તેઓ બજારમાં વેચે છે."

સંબોધનના સમાપનમાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "મારા આદિવાસી ભાઈઓ અને બહેનો અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં રહેતા હોઈ શકે છે, પણ તેમની પાસે અદ્ભૂત દૂરંદેશીપણાનો નજારો છે. આજે આદિવાસી સમાજ જોઈ રહ્યો છે અને સમજી રહ્યો છે કે અમારી સરકાર આદિવાસી સંસ્કૃતિ અને તેમના સન્માન માટે કેવી રીતે કામ કરી રહી છે. તેમણે ભગવાન બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિને જનજાતીય ગૌરવ દિવસ તરીકે ઉજવવાની સરકાર દ્વારા કરાયેલી જાહેરાત અને સમગ્ર દેશમાં આદિવાસી સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના 10 મોટા મ્યુઝિયમના વિકાસનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. પીએમ મોદીએ આદિવાસી સમુદાયને તેમના સન્માન અને આરામ માટે સતત કામ કરવાની ખાતરી આપી હતી.

પાશ્વ ભાગ

છેવાડાના માનવીને સશક્ત બનાવવા અંત્યોદયના વિઝન તરફના પ્રધાનમંત્રીના પ્રયાસોને અનુરૂપ 15 નવેમ્બર, 2023ના રોજ જનજાતીય ગૌરવ દિવસ નિમિત્તે ખાસ કરીને નબળા આદિવાસી જૂથો (પીવીટીજી)ના સામાજિક-આર્થિક કલ્યાણ માટે પીએમ-જનમનની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી.

PM-જનમન, અંદાજે રૂ. 24,000 કરોડના બજેટ સાથે 9 મંત્રાલયો દ્વારા 11 જટિલ હસ્તક્ષેપો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને PVTG પરિવારો અને રહેઠાણોને સલામત આવાસ, સ્વચ્છ પીવાનું પાણી અને સ્વચ્છતા, શિક્ષણ, આરોગ્ય અને પોષણ, વીજળી, માર્ગ અને ટેલિકોમ કનેક્ટિવિટી અને ટકાઉ આજીવિકાની તકો માટે સુધરેલી પહોંચ જેવી મૂળભૂત સુવિધાઓથી સંતૃપ્ત કરીને PVTGsની સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારો કરવાનો છે.

YP/GP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com