సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ
azadi ka amrit mahotsav

ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ పీరియాడికల్స్ బిల్లును ఆమోదించిన లోక్ సభ


పత్రికా స్వేచ్ఛ మరియు సులభంగా వ్యాపారం చేయడం కొత్త శకానికి నాంది పలికింది

Posted On: 21 DEC 2023 5:40PM by PIB Hyderabad

ఒక చారిత్రాత్మక నిర్ణయంలో ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ బుక్స్ యాక్ట్, 1867లోని వలసరాజ్యాల యుగం చట్టాన్ని రద్దు చేస్తూ ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ పీరియాడికల్స్ బిల్లు, 2023ని లోక్ సభ ఈరోజు ఆమోదించింది. ఈ బిల్లును ఇప్పటికే వర్షాకాల సమావేశాల్లో రాజ్యసభ ఆమోదించింది.

కొత్త శాసనమైన - ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ పీరియాడికల్స్ బిల్లు, 2023 ఎలాంటి భౌతిక ఇంటర్‌ఫేస్ అవసరం లేకుండా ఆన్‌లైన్ సిస్టమ్ ద్వారా పీరియాడికల్స్ టైటిల్ మరియు రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియను సరళంగా మరియు ఏకకాలంలో చేస్తుంది. ఇది ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ ప్రక్రియను వేగంగా ట్రాక్ చేయడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. తద్వారా ప్రచురణకర్తలు, ప్రత్యేకించి చిన్న మరియు మధ్యస్థ పబ్లిషర్లు, ప్రచురణను తక్కువ శ్రమతోనే ప్రారంభించగలుగుతారు. మరీ ముఖ్యంగా ప్రచురణకర్తలు ఇకపై జిల్లా మేజిస్ట్రేట్‌లు లేదా స్థానిక అధికారుల వద్ద డిక్లరేషన్‌ను ఫైల్ చేయాల్సిన అవసరం లేదు మరియు అలాంటి డిక్లరేషన్‌లను ప్రామాణీకరించాలి. ఇంకా, అటువంటి డిక్లరేషన్‌ను అందించడానికి ప్రింటింగ్ ప్రెస్‌లు కూడా అవసరం లేదు; బదులుగా ఒక సమాచారం మాత్రమే సరిపోతుంది. ఈ మొత్తం ప్రక్రియ ప్రస్తుతం 8 దశలను కలిగి ఉంది మరియు గణనీయమైన సమయం తీసుకుంటుంది.

లోక్‌సభలో బిల్లును ప్రవేశపెట్టిన సందర్భంగా సమాచార & ప్రసార శాఖ మంత్రి అనురాగ్ సింగ్ ఠాకూర్ మాట్లాడుతూ "బానిసత్వపు మనస్తత్వాన్ని తొలగించి నవ భారతదేశం కోసం కొత్త చట్టాలను తీసుకురావడంలో మోదీ ప్రభుత్వం తీసుకున్న మరో అడుగును ఈ బిల్లు ప్రతిబింబిస్తుంది" అని అన్నారు. కొత్త చట్టాల ద్వారా నేరాలను అంతం చేయడం, వ్యాపారం చేయడంలో సౌలభ్యం మరియు జీవన సౌలభ్యాన్ని మెరుగుపరచడం తమ ప్రభుత్వ ప్రాధాన్యత అని మంత్రి తెలిపారు. దీని ప్రకారం వలసరాజ్యాల యుగం శాసనాన్ని గణనీయంగా తగ్గించడానికి ప్రయత్నాలు జరిగాయి. కొన్ని ఉల్లంఘనలకు, మునుపటిలా నేరారోపణకు బదులుగా ఆర్థిక జరిమానాలు ప్రతిపాదించబడ్డాయి. ఇంకా, ప్రెస్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా చైర్‌పర్సన్ నేతృత్వంలో విశ్వసనీయమైన అప్పీలేట్ మెకానిజం అందించబడింది. వ్యాపారం చేయడం సులభతరం అనే అంశాన్ని నొక్కిచెప్పిన శ్రీ ఠాకూర్ కొన్నిసార్లు 2-3 సంవత్సరాలు పట్టే టైటిల్ రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ ఇప్పుడు 60 రోజుల్లో పూర్తవుతుందని చెప్పారు.

1867 నాటి బ్రిటీష్ రాజ్ వారసత్వ  చట్టం ప్రెస్ మరియు ప్రింటర్లు మరియు వార్తాపత్రికలు మరియు పుస్తకాల ప్రచురణకర్తలపై పూర్తి నియంత్రణను కలిగి ఉంది. అలాగే భారీ జరిమానాలు మరియు వివిధ ఉల్లంఘనలకు జైలు శిక్షతో సహా జరిమానాలు విధించబడ్డాయి. నేటి పత్రికా స్వేచ్ఛ యుగంలో మీడియాకు స్వేచ్ఛను అందించేందుకు ప్రభుత్వం నిబద్ధతతో ఉన్నందున పురాతన చట్టం ప్రస్తుత మీడియా ల్యాండ్‌స్కేప్‌తో పూర్తిగా సమకాలీకరించబడలేదని భావించబడింది. దీంతో అది ముగిసింది.


 

<><><>


అనుబంధం:

పీరియాడికల్స్ బిల్లు 2023 ప్రెస్ మరియు రిజిస్ట్రేషన్ యొక్క ముఖ్యమైన లక్షణాలు

I. టైటిల్ కేటాయింపు మరియు రిజిస్ట్రేషన్ పీరియాడికల్‌ల సర్టిఫికేట్ మంజూరు

 

  • టైటిల్ వెరిఫికేషన్ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవడానికి మరియు ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ ద్వారా రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ మంజూరు చేయడానికి ఒక సాధారణ ప్రక్రియ కోసం ఒక సాధారణ ఆన్‌లైన్ మెకానిజం కోసం బిల్లు అందిస్తుంది.
  • స్థానిక అధికారం ద్వారా దాని ప్రామాణీకరణ ముందు ఏదైనా డిక్లరేషన్‌ను అందించాల్సిన అవసరం లేదు.
  • ఉగ్రవాద చర్య లేదా చట్టవిరుద్ధమైన కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన నేరానికి లేదా రాష్ట్ర భద్రతకు వ్యతిరేకంగా నేరం చేసినందుకుగాను ఏదైనా న్యాయస్థానం ద్వారా దోషిగా నిర్ధారించబడిన వ్యక్తి పత్రికను బయటకు తీసుకురావడానికి అనుమతించబడడు.
  • కేంద్ర ప్రభుత్వ ముందస్తు అనుమతితో మరియు ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌తో నమోదు చేసుకుని విదేశీ పత్రిక ఫాక్సిమైల్ ఎడిషన్‌ను భారతదేశంలో ముద్రించవచ్చు.


II. ప్రింటింగ్ ప్రెస్‌లు

 

  • ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ మరియు స్థానిక అథారిటీకి ఆన్‌లైన్ సమాచారం అందించడానికి పీరియాడికల్ ప్రింటర్.
  • ప్రింటర్ స్థానిక అధికారి ముందు  డిక్లరేషన్ ఫైల్ చేయాల్సిన అవసరం లేదు లేదా అధికారం నుండి ప్రామాణీకరణ పొందాలి.

 

III. జిల్లా మేజిస్ట్రేట్/స్థానిక అధికారం యొక్క పాత్ర
 

  • రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ మంజూరు మరియు టైటిల్ కేటాయింపుకు సంబంధించి జిల్లా మేజిస్ట్రేట్/స్థానిక అధికారం యొక్క కనీస పాత్రను బిల్లు ఊహించింది.
  • దరఖాస్తును స్వీకరించిన తర్వాత, జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ 60 రోజులలోపు ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌కు తన వ్యాఖ్యలు/ఎన్‌ఓసీని అందించాల్సి ఉంటుంది; ఆ తర్వాత ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ 60 రోజుల తర్వాత డిఎం/లోకల్ అథారిటీ నుండి కామెంట్స్/ఎన్‌ఓసి రాకపోయినా రిజిస్ట్రేషన్ మంజూరు కోసం నిర్ణయం తీసుకోవడానికి కొనసాగవచ్చు.
  • డిస్ట్రిక్ట్ మేజిస్ట్రేట్ ముందు పబ్లిషర్ ఏ డిక్లరేషన్ ఫైల్ చేయాల్సిన అవసరం లేదు.

 
ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ బుక్స్ యాక్ట్ 1867 మరియు ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ పీరియాడికల్స్ బిల్లు 2023 మధ్య వ్యత్యాసం:

 

  • పిఆర్‌బి చట్టం 1867లో భాగమైన పుస్తకాలు పిఆర్‌పి బిల్లు 2023 పరిధి నుండి తీసివేయబడ్డాయి. ఎందుకంటే పుస్తకాలు హెచ్‌ఆర్‌డి మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా నిర్వహించబడతాయి.
  • ప్రింటింగ్ ప్రెస్‌లు జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ ముందు ఎలాంటి డిక్లరేషన్‌ను దాఖలు చేయనవసరం లేదు; ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ మరియు జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ ముందు ఆన్‌లైన్ సమాచారం మాత్రమే దాఖలు చేయాలి.
  • జిల్లా అధికారి ముందు పత్రిక ప్రచురణకర్త ఎటువంటి డిక్లరేషన్ దాఖలు చేయవలసిన అవసరం లేదు; టైటిల్ కేటాయింపు మరియు రిజిస్ట్ సర్టిఫికేట్ మంజూరు కోసం దరఖాస్తు ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ మరియు జిల్లా అధికార యంత్రాంగానికి ఏకకాలంలో  అందించబడుతుంది మరియు ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్ నిర్ణయం తీసుకుంటారు.
  • చట్టం యొక్క వివిధ ఉల్లంఘనలకు నేరారోపణ మరియు 6 నెలల వరకు జైలు శిక్షకు దారితీసే తీవ్రమైన జరిమానాలను కలిగి ఉన్న పిఆర్‌బి చట్టం 1867కి వ్యతిరేకంగా చట్టం గణనీయంగా నేరంగా పరిగణించబడలేదు.
  • 2023 బిల్లులో రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ లేకుండా ఒక పత్రిక ప్రచురించబడినప్పుడు మరియు ప్రచురణకర్త ఆరు నెలల ఆదేశాలు జారీ చేసిన తర్వాత కూడా అటువంటి ప్రచురణ ముద్రణను నిలిపివేయడంలో విఫలమైతే తీవ్రమైన కేసుల్లో మాత్రమే ఆరు నెలల వరకు జైలు శిక్ష విధించబడుతుంది.
  • 1867 చట్టంలో డిఎం మాత్రమే పీరియాడికల్ డిక్లరేషన్‌ను రద్దు చేయగలరు. ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌కు అది మంజూరు చేసిన రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్‌ను రద్దు చేయడానికి లేదా సస్పెండ్ చేయడానికి స్వయంచాలకంగా అధికారాలు లేవు. అయితే పిఆర్‌పి బిల్లు 2023 రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్‌ను తాత్కాలికంగా నిలిపివేయడానికి/రద్దు చేయడానికి ప్రెస్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌కు అధికారం ఇస్తుంది.

 

***


(Release ID: 1989346) Visitor Counter : 277