સામાજિક ન્યાય અને અધિકારીતા વિભાગ દ્વારા આજે નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય સામાજિક ન્યાય અને અધિકારીતા મંત્રી ડૉ. વિરેન્દ્ર કુમાર, વિભાગના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ અને ઇસ્કોનના વરિષ્ઠ સભ્યોની હાજરીમાં નશા મુક્ત ભારત અભિયાન (એનએમબીએ) માટે ઇન્ટરનેશનલ સોસાયટી ફોર ક્રિષ્ના કોન્શિયસનેસ (ઇસ્કોન) સાથે એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત એમએસજે એન્ડ ઇના ડો. વિરેન્દ્ર કુમારે જણાવ્યું હતું કે, એનએમબીએ હેઠળ વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવા માટે ધાર્મિક/આધ્યાત્મિક સંસ્થાઓના જોડાણને ડ્રગ્સ-સંવેદનશીલ ભારત હાંસલ કરવાની દિશામાં પ્રોત્સાહન મળશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, ઇસ્કોન સાથે આ એમઓયુ યુવાનો, મહિલાઓ, વિદ્યાર્થીઓ વગેરેમાં એનએમબીએનો સંદેશો ફેલાવવામાં મદદરૂપ થશે.

ડો. વિરેન્દ્ર કુમારે ઇસ્કોનને તેમની તમામ બેઠકો અને મેળાવડાઓમાં એન.એમ.બી.એ. અભિયાનનો પ્રચાર કરવા જણાવ્યું હતું. મંત્રીએ કહ્યું કે, અમારું મંત્રાલય દેશભરમાં 550થી વધુ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ દ્વારા યોગ્ય સારવાર, પ્રચાર, સમુદાય સુધી પહોંચવા અને તેમને જાગૃત કરવા માટે સતત કાર્યક્રમો ચલાવી રહ્યું છે.

મંત્રીએ વધુમાં માહિતી આપી હતી કે, અમારા મંત્રાલયે નવચેતના મોડ્યુલ વિકસાવ્યું છે, જે ભારતમાં શાળાનાં વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચે જીવન કૌશલ્ય અને નશીલા દ્રવ્યોનાં દુરુપયોગ પર જાગૃતિ અને શિક્ષણમાં વધારો કરશે. આ પ્રોજેક્ટનો મુખ્ય ઉદ્દેશ માત્ર શાળાના બાળકોમાં ડ્રગના દુરૂપયોગની શરૂઆતને ધીમી પાડવાનો જ નહીં, પરંતુ તેને કાયમ માટે બંધ કરવાનો પણ છે. આ ઉપરાંત, નવચેતના પરની તાલીમ સામગ્રીનું 12 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં ભાષાંતર કરવામાં આવી રહ્યું છે. શિક્ષકોને સહાય કરવા માટે દરેક મોડ્યુલ દીક્ષા પોર્ટલ પર ઓનલાઇન અપલોડ કરવા માટે પણ ઉપલબ્ધ રહેશે.

તેમણે કહ્યું કે આ મંત્રાલયે એક વર્ષમાં નવચેતના મોડ્યુલ દ્વારા 300 જિલ્લા, 30,000 શાળાઓ, 10 લાખ શિક્ષકો અને 2.4 કરોડ વિદ્યાર્થીઓને આવરી લેવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. ડો.કુમારે જણાવ્યું હતું કે આ મોડ્યુલ ડ્રગ ફ્રી ઇન્ડિયા કેમ્પેઇન (એનએમબીએ)ની સફરમાં ગેમ ચેન્જર સાબિત થશે.

મંત્રાલયે મહત્વાકાંક્ષી નશા મુક્ત ભારત અભિયાન (એનએમબીએ) શરૂ કર્યું છે. હાલમાં દેશના તમામ જિલ્લાઓમાં કાર્યરત છે, જેનો ઉદ્દેશ યુવાનોમાં નશીલા પદાર્થોના દુરૂપયોગની આડઅસરો વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે, જેમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓ, યુનિવર્સિટી કેમ્પસ, શાળાઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે અને સમુદાયમાં પ્રવેશ ો અને સમુદાયની સંડોવણી અને અભિયાનની માલિકી પ્રાપ્ત કરવા પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. અત્યાર સુધીમાં 3.37 કરોડથી વધુ યુવાનો, 2.26 કરોડથી વધુ મહિલાઓ અને 3.27 લાખથી વધુ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સહિત 10.71 કરોડથી વધુ લોકો ડ્રગ ફ્રી ઇન્ડિયા અભિયાનનો ભાગ બની ચૂક્યા છે.

એન.એમ.બી.એ.ની સિદ્ધિઓ

a. અત્યાર સુધીમાં જમીન પર હાથ ધરવામાં આવેલી વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ મારફતે અત્યાર સુધીમાં 10.71+ કરોડ લોકો સુધી પહોંચ્યા છે.

ખ. એનએમબીએ જિલ્લાઓમાં અભિયાન પ્રવૃત્તિઓનું નેતૃત્વ કરવા માટે 8,000 માસ્ટર સ્વયંસેવકોની પસંદગી કરવામાં આવી છે અને તેમને તાલીમ આપવામાં આવી છે.

ગ. 3.37થી વધુ કરોડથી વધુ યુવાનોએ આ અભિયાનની પ્રવૃત્તિઓમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો છે અને નશીલા પદાર્થોના ઉપયોગ સામે જમીની સ્તરે જ સંદેશો ફેલાવ્યો છે. આશરે 4,000થી વધુ યુવા મંડળો, એનવાયકેએસ અને એનએસએસ સ્વયંસેવકો, યુથ ક્લબ્સ પણ આ અભિયાન સાથે સંકળાયેલા છે.

ઘ. આંગણવાડી અને આશા વર્કર, એએનએમ, મહિલા મંડળો અને મહિલા એસએચજી મારફતે વિશાળ સમુદાય સુધી પહોંચવામાં 2.26થી વધુ કરોડ મહિલાઓનું યોગદાન પણ મહત્વપૂર્ણ રહ્યું છે.

e. ફેસબુક, ટ્વિટર અને ઇન્સ્ટાગ્રામ પર હેન્ડલ બનાવીને અને તેના પર દૈનિક અપડેટ્સ શેર કરીને અભિયાનનો સંદેશો ઓનલાઇન ફેલાવવા માટે ટેકનોલોજી અને સોશિયલ મીડિયાનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.

f. એન્ડ્રોઇડ આધારિત મોબાઇલ એપ્લિકેશન વિકસાવવામાં આવી છે, જે જિલ્લાઓ અને માસ્ટર સ્વયંસેવકો દ્વારા વાસ્તવિક સમયના આધારે જમીન પર થતી પ્રવૃત્તિઓના ડેટાને કેપ્ચર કરે છે. આ એપને ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર મુકવામાં આવી છે.

g. લોકો દ્વારા સરળતા માટે તમામ વ્યસનમુક્તિ સુવિધાઓને જિયોટેગ કરવામાં આવી છે.

CB/GP/JD