డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ అండ్ ఎడ్యుకేషన్ (డిఏఆర్‌ఈ), వ్యవసాయం మరియు రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ 2023 సెప్టెంబర్ 4-6 తేదీలలో "వాతావరణాన్ని తట్టుకోగల వ్యవసాయం"పై జీ20 టెక్నికల్ వర్క్‌షాప్‌ను హైదరాబాద్‌లో నిర్వహిస్తోంది. వాతావరణ మార్పుల సవాళ్లను చర్చించడానికి మరియు హైలైట్ చేయడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న నిపుణులను ఒకచోట చేర్చడం మరియు వాతావరణ మార్పుల వల్ల ఎదురయ్యే సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో దేశాల నైపుణ్యాలు మరియు సామర్థ్యాలను మెరుగుపరచడానికి సహకారం మరియు సమాచార మార్పిడిని నొక్కి చెప్పడం వర్క్‌షాప్ లక్ష్యం.

మూడు రోజుల కార్యక్రమం ఈరోజు ప్రారంభ సెషన్‌తో ప్రారంభమైంది. దీనికి కేంద్ర వ్యవసాయ మరియు రైతు సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీమతి శోభా కరంద్లాజే హాజరయ్యారు. మొదటి రోజు "వాతావరణ స్థితిస్థాపక వ్యవసాయ పరిశోధన అవసరాలు మరియు ఆవిష్కరణలు" పై దృష్టి కేంద్రీకరించబడింది. ఇందులో ప్రముఖ వక్తలు వ్యవసాయంలో స్థితిస్థాపకతను సాధించడానికి వారి వారి దేశాలలో వారి అనుభవాలను పంచుకున్నారు. వ్యవసాయ ఆహార వ్యవస్థలో అనిశ్చితిని తగ్గించడానికి ఈ ఉద్భవిస్తున్న సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి అవసరమైన శాస్త్రీయ మరియు వినూత్న పరిష్కారాలను కూడా వారు వివరించారు. ఈ కార్యక్రమానికి జీ20 సభ్య దేశాలు, అతిథి దేశాలు మరియు అంతర్జాతీయ సంస్థలు (ఐఓలు) నుండి విదేశీ ప్రతినిధులు సహా ప్రముఖులు హాజరవుతున్నారు. వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ మరియు ఇతర మంత్రిత్వ శాఖలకు చెందిన సీనియర్ అధికారులు కూడా ఈ సమావేశానికి హాజరయ్యారు. వ్యవసాయ పరిశోధనలో ప్రధానంగా వాతావరణ మార్పు మరియు ఇతర సాంకేతికతలు మరియు గ్లోబల్ సందర్భంలో వ్యవసాయ స్థిరమైన అభివృద్ధికి సంబంధించిన పద్ధతులపై వివిధ అంశాలపై సాంకేతిక సెషన్లలో చర్చించారు.

వ్యవసాయం మరియు రైతు సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీమతి శోభా కరంద్లాజే మాట్లాడుతూ.. వ్యవసాయం అత్యంత సున్నితమైన రంగం అని మరియు ఇప్పటికే జి 20 దేశాలలో జరుగుతున్న వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం ఎక్కువగా ఉందని పేర్కొన్నారు. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాలను మనమందరం ఇప్పటికే అనుభవిస్తున్నామని, ఈ వర్క్‌షాప్ నుండి వెలువడే సిఫార్సులు వాతావరణాన్ని తట్టుకోగల వ్యవసాయాన్ని సాధించే దిశగా దిశానిర్దేశం చేస్తాయని ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.

డిఏఆర్‌ఈ సెక్రటరీ  మరియు ఐకార్‌ డీజీ డాక్టర్ హిమాన్షు పాఠక్ మాట్లాడుతూ.. భారతదేశంలోని వ్యవసాయం వాతావరణ మార్పు మరియు వైవిధ్యానికి గురవుతోందని చెప్పారు. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో వాతావరణ విపరీతాల ఫ్రీక్వెన్సీ పెరిగిందని, దాని ఫలితంగా భారతదేశంతో సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యవసాయోత్పత్తి మరియు ఆహార భద్రతకు ప్రమాదాలు పెరిగాయని మరియు వాతావరణ మార్పుల సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో ఐకార్ కృషి చాలా ముఖ్యమైనదని నొక్కి చెప్పారు. డిఏఆర్‌ఈ  అడిషనల్ సెక్రటరీ &ఎఫ్‌ఏ అల్కా నంగియా అరోరా మాట్లాడుతూ.. వర్షపాతంలో కరువులు, వరదలు మరియు అధిక ఇంట్రా-సీజన్ వైవిధ్యాల పరంగా వాతావరణ ప్రమాదం వ్యక్తమవుతుందని అభిప్రాయపడ్డారు. అందువల్ల రిస్క్ - క్లైమాటిక్ మరియు ఇతర రకాల రిస్క్ - పరిశోధకులు మరియు విధాన రూపకర్తలకు కీలక సవాలుగా మిగిలిపోయిందని చెప్పారు.

డిడిజి(ఎన్‌ఆర్‌ఎం)ఐకార్‌ మరియు క్లైమేట్-రెసిస్టెంట్ అగ్రికల్చర్ టెక్నికల్ వర్క్‌షాప్ ఛైర్మన్ డా.ఎస్‌.కె. చౌదరి మాట్లాడుతూ..జీ20  నాయకత్వ పాత్రను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఆహారాన్ని మెరుగుపరచడానికి స్థిరమైన వ్యవసాయం కోసం వాతావరణ తట్టుకునే పద్ధతులను అభివృద్ధి చేయడంలో జీ20 దేశాలు తమను తాము మార్గదర్శకులుగా ఉంచుకోగలవని చెప్పారు. అవగాహన కల్పించడానికి మరియు రైతులు మరియు ఇతర వాటాదారుల సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడానికి భారతదేశంలోని పలు జిల్లాల్లో వాతావరణ వైవిధ్యాన్ని ఎదుర్కోవడానికి స్థాన-నిర్దిష్ట క్లైమేట్ రెసిలెంట్ టెక్నాలజీస్ (సిఆర్‌టిలు) భారతదేశంలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయని చెప్పారు. ఈ వర్క్‌షాప్ చర్చలు వ్యవసాయ రంగంపై వాతావరణ మార్పు ప్రభావాలను సమగ్రంగా పరిష్కరించడానికి పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి ఎజెండా కోసం రోడ్ మ్యాప్‌ను అందజేస్తాయని మరింత నిర్ధారిస్తుంది. ఐకార్‌-సిఆర్‌ఐడిఏ డైరెక్టర్‌ డాక్టర్‌ వి.కె.సింగ్‌ వివిధ దేశాలనుండి వచ్చిన ప్రముఖులు మరియు ప్రతినిధులకు కృతజ్ఞతలు తెలిపారు.

జీ20 ఇండియన్ ప్రెసిడెన్సీ థీమ్ ఒక భూమి, ఒక కుటుంబం మరియు ఒక భవిష్యత్తు. ఇది ప్రపంచానికి ఉజ్వల భవిష్యత్తును నిర్ధారించడానికి మన మధ్య ఐక్యత మరియు సామరస్య స్ఫూర్తిని జరుపుకుంటుంది. మూడు రోజుల ఈవెంట్ యొక్క రాబోయే సాంకేతిక సెషన్‌లలో వాతావరణాన్ని తట్టుకోగల వ్యవసాయం యొక్క ఉన్నత స్థాయి అధ్యయనాలు మరియు అనుభవాలు, పాలసీ, ఆర్థిక మరియు సంస్థాగత అవసరాలు చర్చించబడతాయి. కార్యక్రమంలో భాగంగా 5 సెప్టెంబర్ 2023న మిల్లెట్స్‌పై పరిశోధన రంగంలో సాధించిన శాస్త్రీయ పురోగతిని ప్రదర్శించడానికి ప్రతినిధులను ఐకార్‌-ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మిల్లెట్స్ రీసెర్చ్ (ఐఐఎంఆర్‌) హైదరాబాద్‌కు విహార యాత్రకు తీసుకువెళతారు. మిల్లెట్ రంగంలో తన శాస్త్రీయ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను బలోపేతం చేయడానికి మరియు వారి దేశాలలో ఈ పంటలను అభివృద్ధి చేయడంలో వారికి సహాయపడటానికి ఇతర దేశాలతో సహకరించడానికి  భారతదేశం కృషి చేస్తోంది.

తరువాత ప్రతినిధులు 5 సెప్టెంబర్ 2023న హైదరాబాద్‌లోని శిల్పారామానికి పర్యటనకు తీసుకువెళ్లి భారతీయ జానపద కళాకారుల సంగీత సంప్రదాయ నృత్య రూపాలను వర్ణించే ప్రత్యక్ష నృత్య ప్రదర్శనలను తిలకిస్తారు. అనంతరం భారతదేశంలోని సాంప్రదాయ ఉత్పత్తులను మరియు వాటిని హైదరాబాద్‌లోని శిల్పారామం కాంప్లెక్స్‌లో కొనుగోలు చేసే అవకాశాన్ని కూడా కల్పిస్తారు. 6 సెప్టెంబర్ 2023న ప్రతినిధులను ఐకార్-సిఆర్‌ఐడిఏ హయత్‌నగర్ రీసెర్చ్ ఫామ్‌కు విహారయాత్రకు తీసుకువెళ్తారు. అక్కడ వారిని పొలాల్లోకి తీసుకెళ్లి, పంటలు మరియు వాటి నిర్వహణ గురించి వివరిస్తారు. జిల్లా యంత్రాంగం సహకారంతో డిపార్ట్‌మెంట్ దగ్గరి సమన్వయంతో ప్రతినిధుల భద్రత మరియు భద్రత కోసం విస్తృతమైన ఏర్పాట్లు చేసింది.  సెప్టెంబర్ 6, 7 తేదీల్లో ప్రతినిధులు తమ తమ దేశాలకు బయలుదేరివెళ్తారు.
 

***