Press Information Bureau

Ka Ophis jong u Myntri Rangbah duh ka ri

Ai jingkren u Myntri Rangbah Duh na Red Fort ha ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid kaba 77

Posted On: 15 AUG 2023 2:14PM by PIB Shillong

Kine harum ki dei ki mat ba kongsan jong kane ka jingai jingkren

Ko 140 klur ngut kiba haiing jong nga, ka synshar paidbah kaba heh tam bad mynta bun kiba ong ba ngi dei kiba nyngkong ha ka jingngeit wat na ka liang jong ka jingdon ki briew ka ri. Ka ri kaba heh haduh katne, 140 klur ngut ki briew, ki para, ki hynmen jong nga, kiba haiing jong nga ki dang rakhe ia ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid mynta ka sngi. Nga ai khublei ia ki klur ngut ki briew jong ka ri bad ki briew jong ka pyrthei kiba burom ia ka India, kiba sngew sarong na ka bynta ka India ha kane ka sngi kaba kyntang jong ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid.

Ka jingiakhih ban ym iashim bynta hapoh ka jingialam jong u Pujya Bapu, ka jingiakhih Satyagraha bad ka jinglenlade da ki riewkhraw kiba bun kum u Bhagat Singh, Sukhdev, Rajguru, phewse, ym shym la don mano mano ha kito ki por ki bym shym la don bynta ha ka jinglaitluid jong ka ri. Mynta, nga nguh hakhmat baroh kine ki briew kiba la don bynta, kiba la aiti ialade bad kiba la trei na ka bynta ka jinglaitluid jong ka ri, nga ai jingsngewnguh ia ki.

Mynta, ka 15 tarik u Nailar ka dei jingpynkut ia ka lyngkhuh sngi kha kaba 150 jong u Sri Aurobindo, u nongiakhih bad u nongialam ha ka jingngeit. Mynta u snem ngi rakhe ia ka lyngkhuh sngi kha kaba 150 jong u Swami Dayanand Saraswati. Une u snem u long uba kyrpang namar ka lyngkhuh sngi kha kaba 500 jong ka Rani Durgavati bad ka ri baroh kawei kan rakhe ia kane. Une u snem u dei ruh u snem ba dap 525 snem ka Meerabai ka nongialam jong ka Bhakti Yoga.

Ha kane ka kynti ka ban wan, ha ka 26 tarik u Kyllalyngkot, ngin rakhe ia ka lyngkhuh dap 75 snem ka Republic Day. Kan don shibun ki lad, man ka kynti kan long kaba ai mynsiem ba thymmai, ki jingsngewthuh, ki jingthrang, ki jingkut jingmut ba thymmai, ban don bynta ha ka jingtei ia ka ri, phewse ym don ka lad kaba kham heh ban ia kane.

Ha kine taiew ba la leit ha ka thain shatei lammihngi, khamtam ha Manipur bad ruh ha katto katne ki bynta jong ka ri, ki don ki briew kiba la duh ia ka jingim, la lehkai bad ka burom jong ki kmie, ki para kynthei jong ki, hynrei ha kine ki sngi ba la dep, ngi la iohsngew ba ka shongsuk shongsain ka dang wanphai, ka ri ka don lang bad ka Manipur. Ka ri ka dei ban rah ia kane ka jingngeit ha ka shongsuk shongsain da ki briew jong ka Manipur ha kine ki sngi ba la dep bad ba ka lynti shakhmat ka dei tang lyngba ka shongsuk shongsain. Ka Sorkar Pdeng bad ka Sorkar Jylla ki dang iatrei lang ban pynbeit ia ki jingeh bad kin dang bteng ban leh ia kane.

Une u dei u snem ba nyngkong jong ka Amritkal, kaei kaba ngi leh ha kane ka por, ki sienjam ba ngi shim, ki jinaiti ha kane ka por kin wanrah ia ka lawei kaba phyrnai jong ka ri na ka bynta ki hajar snem ban wan.

Ka Maa Bharti ka la khie bad nga iohi ba ngi la ioh mad ia kane ha ki 9-10 snem ba la dep, ka jingkhring ba thymmai, ka jingngeit ba thymmai, ka jingthrang ba thymmai ka la mih ha kylleng ka pyrthei sha ka India, sha ki lad kiba don ha India bad ka pyrthei ka la iohi ia ka jingshai kaba la mih na ka India.

Ka demography, democracy bad diversity lane ki 3 tylli ki D ki lah ban pynurlong ia baroh ki jingthrang jong ka India. Ka dei kaba sngew sarong ba ki briew jong ka ri kiba hapoh 30 snem ka rta ki dei kiba bun tam ha ka pyrthei. Ha kine ki samla, ka ri ka don da ki million ki kti, ki jabieng, ki jingthrang, ki jingkut jingmut bad lyngba kine, ki briew jong ka ri ki lah ban iohi ia ki jingurlong jong baroh ki jingthmu.

Mynta, ki samla ki la buh ia ka ri ha ki lai kyrdan kiba halor tam ha ki kam start-up. Ki samla ha kylleng ka pyrthei ki iohi ia kane ka bor jong ka India. Mynta ka pyrthei ka iaid da ka bor jong ka teknoloji bad ka juk ka ban wan ka dei ka ban iaid da ka teknoloji bad ka jingtbit ka India ha ki kam teknoloji kan san ai ka bynta kaba thymmai ia ka.

Dang shen, nga la leit u sha Bali shuwa ka G-20 Summit ha kaba u la ong ba ki nongialam jong ka pyrthei ki la kwah ban tip shaphang ka jingjop jong ka prokam Digital India. “Baroh ki kwah ban tip shaphang ka Digital India bad nga ju ong ia ki ba ki jingkyrpang jong ka India kim sahkut tang ha Delhi, Mumbai lane Chennai; man u samla ha ki shnong Tier-2, Tier-3 ki don bynta ha ki kam ba khraw ba ka India ka leh.”

Ki khynnah kiba mih na ki slum ki la paw ha ki kam ialehkai mynta. Ki samla na ki shnong, ki nongbah ba rit, ki khun kynthei khun shynrang jong ngi ki leh ia ki kam ba khraw mynta. Ki don 100 tylli ki skul ha ka ri ha kaba ki khynnah ki shna ia ki satellite bad ba ki dang pynkhreh ban pynher ia ki. Mynta, da ki hajar tylli ki tinkering lab ki dang ai mynsiem ia ki million ngut ki khynnah ba kin pdiang ia ka lynti jong ka science bad ka teknoloji.”

Ha une u snem ba la dep, ka rukom pynlong ia ki prokram G-20 ha man ki bynta jong ka ri ki la pyni sha ka pyrthei ia ki lad kiba don ha man u briew jong ka India. La pyni ia ka jingiar jong ka India ia ki.

Mynta, ka jingshalan mar shabar ri jong ka India ka la kiew bad mynta, ki riewshemphang na kylleng ka pyrthei ki ong ka ka India kan ym sangeh. Man ki kynhun buh kyrdan ha ka pyrthei ki ai burom ia ka India.

Nga iohi ba hadien ka khlam Corona, ka jinglong jingman kaba thymmai jong ka pyrthei ka dang kylla wut wut. Baroh ki jingiadei hapdeng ki ri ki dang kylla. Mynta, ki 140 klur ngut ki briew jong ka ri ki don ka bor ban pynkylla ia ka pyrthei. Phi don ha ka khep jong ka jingkylla. Haba ka India ka la ialam lynti ia ka pyrthei ha ka por jong ka khlam Corona ka la pynpaw ia ka bor jong ka ri sha baroh kawei ka pyrthei.

Mynta ka India ka dei ka sur jong ki ri ka thain shathie jong ka pyrthei. Ka deiriti bad ka jingriewspah jong ka India ka dei ka lad ia ka pyrthei mynta. Mynta ka bor ka don bad ngi, ngim dei ban pynsepei ia kane ka kabu. Nga ai khublei ia ki briew jong ka India kiba don ka bor ban sngewthuh ia ki tynrai jong ki jingeh bad kumta ha u snem 2014, hadien 30 snem ki jingshem, ki briew ki la rai ban jied ia ka Sorkar kaba khlain bad kaba skhem.

Haba ngi la thaw Sorkar ha u snem 2014 bad 2019, u Modi u la sngew skhem ban wanrah jingkylla. Bad haba u Modi u la wanrah jingkylla kawei hadien kawei, ki ophisar, ki million tylli ki kti ki kjat kiba trei kum shi bynta jong ka Sorkar ha baroh ki bynta jong ka India ki la trei ban wanrah jingkylla. Ka dei namar kane ba kane ka juk jong ka jinngpynkylla, ka jingtrei bad ka jingpynpher ka tei ia ka lawei jong ka India.

Ngi la thaw la ka jong ka Tnat ba iadei bad jingpyntbit ia ki sap treikam, kane ym tangba kan pynurlong ia ki jingdonkam jong ka ri, kan lah ruh ban pynurlong ia ki jingdonkam jong ka pyrthei. Ngi la thaw ia ka Tnat Jal Shakti, kaba peit bniah ban pynthikna ba man u nongshong shnong jong ka ri ki ioh ka umdih kaba khuid, dei ban wanrah ia ki lad ban peit ia ka jinglong ka um ban iada ia ka mariang. Ka jingioh ki lad jingsumar ia baroh kalong kaba donkam. Ngi la thaw la ka jong ka Tnat AYUSH bad mynta ka Yoga bad ka AYUSH ki la long ki nuksa ba bha ha kylleng ka pyrthei.

Da ki khlur ki para kynthei bad shynrang kiba long ki nongtong bad nongri dohkha jong ngi, ka bha ka miat jong ki ruh ka don ha ka mynsiem jong ngi bad dei namar kata ngi la thaw la ka jong ka Tnat Fisheries, Animal Husbandry bad Dairy, khnang ba ki briew jong ka imlang sahlang kiba la shah ieh bein ki ioh ia ka jingiarap kaba donkam.

Ka jingiakhih ba iadei bad ki kam Cooperative kilong ka bynta ba kyrpang ha ka ioh ka kot jong ka imlang sahlang, ban pynkhlain ia ka, ban pynthymmai ia ka bad ban pynkhlain ia ka bynta kaba heh tam jong ka synshar paidbah ha baroh ki bynta jong ka ri, ngi la thaw la ka jong ka Tnat Cooperative. Ngi la pdiang ia ka lynti jong ka jingjop lyngba ka jingiatreilang.

Haba ngi la wan ha ka bor ha u snem 2014, ngi don ha ka kyrdan ba 10 ha kaba iadei bad ka ioh ka kot ha kylleng ka pyrthei bad mynta ki sienjam jong 140 klur ngut ki briew jong ka ri ki la seisoh bad ngi la poi ha ka kyrdan ba 5 ha kaba iadei bad ka ioh ka kot ha kylleng ka pyrthei. Ngi la wanrah ia ka ioh ka kot kaba khlain, ngi pyrshang ban pynlut kham bun shuh shuh na ka bynta ka bha ka miat jong ki briew ba duk.

Nga ai jingtip ia ki 10 snem sha ki para nongshong shnong jong nga na Red Fort ryngkat ka Lama Lai rong kum ka sakhi.

10 snem mynshuwa, 30 lak klur tyngka ka leit sha ki jylla na ka Sorkar India. Ha ki 9 snem ba la leit, kane ka la kot 100 lak klur.
Mynshuwa, 70 hajar klur tyngka la pynlut na ka treasury jong ka Sorkar India na ka bynta ka jingkyntiew ia ki kynhun ha ki shnong ki thaw, mynta kane ka la long palat 3 lak klur.
Mynshuwa, 90 hajar klur tyngka la pynlut ban shna ia ki iing na ka bynta kiba duk, mynta kane ka la kiew 4 shah bad palat 4 lak klur la pynlut ban shna iing ia kiba duk.
Ki borni urea kidei kiba die ha ka dor T. 3000 ha ki iew bapher bapher ha kylleng ka pyrthei, ki nongrep jong ngi ki ioh ia ka urea ha ka dor T. 300 ha kaba ka sorkar jong ka ri ka ai subsidy kaba T. 10 lak klur.
La ai 20 lak klur tyngka sha ki samla jong ka ri na ka bynta ka jingseng kam lajong. Ki 8 klur ngut ki nongshong shnong kiba la ioh jingmyntoi na ka Mudra Yojana ki la lah ban ai kam thymmai ia 8-10 klur ngut ki briew.
Ngi la ai kumba lai lak klur shiteng sha ki MSME ban pynkhlain shuh shuh ia ki.
Ka One rank, one pension kadei ka dak jong ka jingburom na ka bynta ki shipai jong ka ri, 70 hajar klur tyngka la poi sha ki shipai kiba la shongthait bad kiba haiing jong ki na ki jingdon jingem jong ka ri.

Ka jingjop jong baroh ki sienjam ba ngi la shim kalong ba mynta, 13.5 klur ki briew ba duk ki la long kiba pdeng ka ioh ka kot da kaba lait na ka jingduk. Kam don da kawei pat ka jingsngewhun kaba khraw ban ia kane ha ka jingim.

La phah 50 hajar klur tyngka sha ki briew kiba die jingdie harud surok na ka PM Swanidhi. Ha ki sngi ban wan, ngin nang pyntreikam shuh shuh ia ka prokram ha ka Vishwakarma Jayanti ban wan. Ha kane ka Vishwakarma Jayanti, ngin ai kumba 13-15 hajar klur tyngka sha ki briew kiba im da ki sap shna jingshna tynrai, kiba trei da ki tiar bad da la ki jong ki kti, khamtam na ka jaitbynriew OBC.

Ngi la thep bei beit 2.5 lak klur tyngka na ka PM Kisan Samman Nidhi sha ki account jong ki nongrep jong ka ri. Ngi la pynlut ar lak klur tyngka hapoh ka Jal Jeevan Mission ban pynthikna ka jingpoi ka umdih kaba khuid sha man ka longiing.

Ngi la sdang ia ka skhim Ayushman Bharat khnang ba ki briew ba duk kin lait na ki jingeh ba ki mad haba ki leit sha hospital namar ka jingshitom. U dei ban ioh ia ki dawai, udei ban ioh ia ka jingsumar, ia ka operation dei ban leh ha ka hospital kaba bha, ngi la pynlut 70 hajar klur tyngka hapoh ka skhim Ayushman Bharat.

Ka ri ka kynmaw ba lada ngi pynlut 40 hajar klur tyngka na ka bynta ka dawai tika Corona, ngi la pynlut kumba 15 hajar klur tyngka na ka bynta ka jingai tika ia ki jingri ban iada ia ki.

Ngi ai ia ki dawai ba shongdor T. 100 ha iew na ka Jan Aushadhi Kendra ha ka dor kaba T. 10, T. 15, T. 20 kaba la tyngkai kumba 20 klur tyngka na ka bynta ki briew kiba donkam ia kine ki dawai. Mynta, na ka 10,000 tylli ki Jan Aushadhi Kendra ha ka ri, ngin trei ha kine ki sngi ban wan ban kot sha ka thong jong ka jingdon 25,000 tylli ki Jan Aushadhi Kendra.

Ngi la sdang ia ka skhim ha ki khyndiat snem ba la leit na ka bynta kiba haiing jong nga kiba sah ha ki nongbah, hynrei ha ki iing wai, ha ki slum, ha ki chawl, ha ki jaka sah bym ioh jingithuh. Lada kiba haiing jong nga ki kwah ban shna la ka jong ka iing jong ki, kumta ngi la rai ban iarap pisa da ki lak tyngka, da kaba pyllait ia ki na ka sut jong ka ram kaba kin ioh na ka bank.

Lada u pud income tax jong ki longiing kiba pdeng ka ioh ka kot ka kiew na ka ar lak sha ka hynniew lak, kumta ka jingmyntoi kaba khraw kalong ia kito kiba im tulop, bad kiba pdeng ka ioh ka kot. Ka Internet data kalong kaba rem bha hashuwa u snem 2014. Mynta ka internet ba duna dor tam ha pyrthei ka iarap ban tyngkai ia ka pisa jong man ka longiing.

Mynta, ka ri ka iaid shaphrang da bor kaba bun, ha ka jingtrei ha ki kam bording na ki tyllong ba lah ban pynthymmai, ha ka green hydrogen, ka bor jong ka ri ha ki kam kiba iadei bad ka haw haw ka dang kiew bad ka dang kiew ruh ha ki kam kiba iadei bad ki jaka ba jylliew jong ka duriaw. Ki kam rel ki dang kylla katkum ka juk mynta ha ka ri, ka Vande Bharat, Bullet Train ka la treikam mynta ha ka ri. Mynta ka internet ka dang poi sha baroh ki shnong bad kumta ka ri ka la rai ruh ban don ka quantum computer. Dang trei na ka bynta u Nano Urea bad Nano DAP. Ha kawei ka liang pat, ngi dang peit ia ka kam rep organic. Ngi kwah ruh ban shna ia ki semiconductor.

Ngi la rai ban shna 75 hajar ki Amrit Sarovar ha ka Amrit Mahotsav jong ka jingioh jinglaitluid. Mynta, ka kam ban shna kumba 75 hajar ki Amrit Sarovar ka dang iaid shakhmat. Kane kalong ka kam kaba khraw. Kane ka Janshakti (Ka bor ki briew) bad ka Jalshakti (ka bor ha ki kam um) kin iarap bha ban iada ia ka mariang jong ka ri. Ka jingpynpoi bording elektrik sha 18 hajar tylli ki shnong, ka jingplie bank account na ka bynta ki paidbah, ka jingshna ia ki painkhana na ka bynta ki khun kynthei, kine baroh ki thong ngi la lah ban pyndep hashuwa ka por

Ka pyrthei ka dap da ka jinglyngngoh ban tip ba ka India ka la ai 200 klur ki dose dawai tika ha ka por COVID. Ki nongtrei Anganwadi, ki nongtrei Asha, ki nongai jingsumar jong ka ri ki la lah ban pynurlong ia kane. Ka ri jong ngi kadei kaba hakhmat tam ha pyrthei ban sdang ia ka 5-G. Ngi la lah ban pyndep palat 700 tylli ki distrik haduh mynta, bad mynta ngi dang pynkhreh ruh na ka bynta ka 6-G.

Ka thong kaba ngi buh na ka bynta ka bording ba lah ban pynthymmai hashuwa u snem 2030 la lah ban pyndep ha u 21-22. Ngi la kren shaphang 20 percent ka jingkhleh ethanol, ia kane ruh ngi la lah ban pyndep san snem hashuwa ka por. Ngi la kren shaphang ka jingshalan kaba 500 billion dollar, ia kane ruh la lah ban pyndep hashuwa ka por bad ka la kiew palat 500 billion dollar.

Ngi la rai, ia kaei kaba la iakren ha ka ri jong ngi ha ki 25 snem, ba dei ban don ka parliament ba thymmai ha ka ri, dei u Modi uba la shna ia ka Parliament ba thymmai hashuwa ka por, ko ki para shynrang bad kynthei jong nga.

Mynta ka ri ka sngew shngain. Mynta ka la don ka jingduna kaba khraw ha ki kam thombor ki lehnoh ha ka ri. Ka la don ka jingkylla kaba khraw ha ki jaka ba shah ktah ha ki naxal ruh, la wanrah ia ka jingkylla kaba khraw.

Na ka bynta ki 25 snem ban wan, ngi dei ban bud tang kawei ka mantra, kane kadei ban long ka mat kaba kongsan jong ka jinglong tynrai jong ka ri- ka khubor jong ka jingiatylli. Ka jingiatylli jong ka India ka ai bor ia ngi, la kadei ha ka thain shatei, shathie, mihngi, sepngi, la kadei ha shnong, ha nongbah, la udei u rangbah, ka longkmie; ngi kwah ia ka ri jong ngi kum ka India kaba la kiew ha u 2047 kumta ngi hap ban im ha ka jingngeit ha ka Ek Bharat Shreshtha Bharat.

Ban jam shaphrang ha ka ri, ki lad kiba don ha kawei ka liang ka dei ka ban kyntiew ia ka ri bad kane ka dei ka bor jong ka roi ka par ba ialam lynti da ki longkmie. Nga la rah shakhmat ia ki phang jong ka roi ka par ba ialam da ki longkmie ha ka G-20, ka kynhun G-20 baroh kawei ka pdiang ia ka jingkongsan jong ka.

Mynta, ka India ka lah ban ong da ka jingsarong ba lada don kano kano ka ri kaba don bun tam ki longkmie kiba pynher liengsuin ha ka pyrthei, kumta ka ri jong nga ka don ia ki. Mynta, la ka long ka jingsted jong ka Chandrayaan, la ka long shaphang ka mission sha u bnai, ki longkmie scientist jong ngi ki ialam ia ka.

Mynta 10 klur ki longkmie ki iadon bynta bad ki self hep group jong ki longkmie bad lada phi leit sha ki shnong phin shem ia ki didi ha anganwadi, phin shem ia ki didi kiba pynbiang ia ki dawai bad mynta ka thong jong nga kalong ban don 2 klur ngut ki Lakhpati Didi (Ki longkmie kiba kamai shi lak shi snem).

Mynta ka ri ka iaid sha ka juk ba thymmai. La kalong ki Surokbah, ki lynti rel, ki lynti pynher liengsuin, ki I-Ways (Information Ways), ki lad lyngba ki jaka shong um, kam don kano kano ka bynta jong ka ri ka bym trei na ka bynta ka jingkiew shaphrang. Ha kine ki 9 snem ba la dep, ngi la peit bniah ia ka jingkyntiew ia ki jaka khap pud duriaw bad ki thain rilum

Ngi la sdang ia ka prokram Vibrant Border Village ha ki Shnong khappud jong ka ri jong ngi bad haduh mynta la ong ba ka shnong khappud kadei ka shnong ba khatduh jong ka ri ngi la pynkylla ia kane ka rukom pyrkhat. Kam dei ka shnong ba khatduh jong ka ri, ka shnong ba iohi ha ka thain khappud kadei ka shnong kaba nyngkong jong ka ri jong ngi.

Ngi hap ban pynkhlain ia ka ri khnang ba kan lah ban leh ia ka bynta jong ka na ka bynta ka bha ka miat jong ka pyrthei. Bad mynta hadien ka Corona, nga iohi, ia ka rukom ba ka ri ka la iarap ia ki ri ka pyrthei ha ka por jong ka jingeh, mynta ia ka ri jong ngi la iohi kum ka paralok jong ki ri ka pyrthei. Mynta, ka ri jong ngi ka la ioh ia ka nongrim kaba thymmai.

Ki jingangnud jong kiba bun, ka jingkut jingmut ka long kaba shai, ki polisi ki long kiba shai. Ym don ka jingartatien shaphang ka Niyat (jingthmu) jong nga. Hynrei ngi dei ban pdiang ia ki jingshisha bad pynbeit ia ki jingeh, ko bahaiing jong nga, mynta nga pan ka jingiarap jong phi na ka Red Fort, nga wan pan ka jingkyrkhu jong phi na Red Fort.

Ha ka Amritkaal, ha u 2047, haba ka ri ka rakhe ia ka jingdap 100 snem ka jingioh jinglaitluid, ha katei ka por ka lama jong ka India ka dei ban long ka lama jong ka ri kaba la kiew shaphrang. Ngim dei ban sangeh, ngim dei ban artatien bad ka jingshai bad ka jingryntih ka long kaba donkam nyngkong na ka bynta kane.

Lada ngi kwah ban pynurlong ia ki jingangnud, lada ngi kwah ban pynurlong ia ki jingkut jingmut, ka long kaba donkam ban ialeh pyrshah ia kine lai tylli ki jingsniew. Kine ki jingsniew ki dei ka jingbam sap, ka Parivarvaad (Jingiashah shiliang) bad ka jingpynhun ia ki briew lajong.

Nga dei ban tur shakhmat ha kane ka jingiakhun pyrshah ia ka jingbam sap. Ka jingbun ki chargesheet ha ki iingshari ki la kham bun bad ka jingioh jamin ka la kham jynjar, ngi dang iaid shakhmat ha ka rukom treikam kaba skhem namar ngi dang ialeh shisha pyrshah ia ka jingbam sap.

Ka jingiashah shiliang ka dei ka nongshun jong ka sap, ka pynduh ia ka sap bad kam pdiang ia ka jinglah treikam. Kumta, na ka bynta ka jingkhlain jong ka synshar paidbah ha kane ka ri, ka jinglait na ka jingiashah shiliang ka long kaba donkam. Ka long kaba donkam ruh ia ka Sarvajan Hitay, Sarvajan Sukhay, ia baroh ba kin ioh ia la ka hok ha ka imlang sahlang.

Ka jingpyrkhat ban pynhun ia ki briew lajong, ki kam sain pyrthei ba pynhun ia ki briew lajong, ka jingpyndonkam ia ki skhim Sorkar ban pynhun ia ki briew lajong ka la pyniap ia ka hok ha ka imlang sahlang. Ka dei namar kane ba ka jingpynhun ia ki briew lajong bad ka jingbam sap ka dei ka nongshun ba heh tam jong ka roi ka par. Lada ka ri ka kwah ia ka roi ka par, lada ka kwah ban pynurlong ia ka thong ban long ka India kaba la kiew shaphrang shuwa u snem 2047, ka long kaba donkam ia ngi ba ngin kyntait ia ka jingbam sap ha ka ri.

Baroh ngi don la ka kamram, man u briew jong ka ri u don ka kamram bad kane ka Amritkaal ka dei ka Kartavyakaal. Ngim lah ban leh klet ia la ka kamram, ngi dei ban tei ia ka India katkum ka jingthrang jong u Bapu, ngi dei ban tei ia ka India kaba dei ka jingthrang jong ki nongiakhih na ka bynta ka jinglaitluid, ngi dei ban tei ia ka India kaba dei jong kito kiba la aiti ia la ka jingim na ka bynta ka ri.

Kane ka Amrit Kaal ka dei ka por ia ngi ba ngin pyndep ia la ka kamram. Kane ka Amrit Kaal ka dei ka por ia ngi baroh ban leh ei ei na ka bynta ka Maa Bharati. Ka jingkut jingmut jong 140 klur ngut ki briew ka ri ka dei kaba ngi hap ban pynkylla sha ka jingjop bad haba ngi pynher ia ka lama jong ka ri ha u snem 2047, ka pyrthei kan iaroh ia ka India kaba la kiew shaphrang. Ha kane ka jingngeit, da kane ka jingkut jingmut, nga kitbok kitrwiang ia phi baroh.

***

(Release ID: 1949669) Visitor Counter : 128

Read this release in: Tamil , Telugu , Malayalam , Bengali , Assamese , Odia , English , Urdu , Marathi , Manipuri , Punjabi , Gujarati , Kannada

Ka Ophis jong u Myntri Rangbah duh ka ri

Ai jingkren u Myntri Rangbah Duh na Red Fort ha ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid kaba 77

Posted On: 15 AUG 2023 2:14PM by PIB Shillong

Kine harum ki dei ki mat ba kongsan jong kane ka jingai jingkren

Ko 140 klur ngut kiba haiing jong nga, ka synshar paidbah kaba heh tam bad mynta bun kiba ong ba ngi dei kiba nyngkong ha ka jingngeit wat na ka liang jong ka jingdon ki briew ka ri. Ka ri kaba heh haduh katne, 140 klur ngut ki briew, ki para, ki hynmen jong nga, kiba haiing jong nga ki dang rakhe ia ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid mynta ka sngi. Nga ai khublei ia ki klur ngut ki briew jong ka ri bad ki briew jong ka pyrthei kiba burom ia ka India, kiba sngew sarong na ka bynta ka India ha kane ka sngi kaba kyntang jong ka lyngkhuh sngi ioh jinglaitluid.

Ka jingiakhih ban ym iashim bynta hapoh ka jingialam jong u Pujya Bapu, ka jingiakhih Satyagraha bad ka jinglenlade da ki riewkhraw kiba bun kum u Bhagat Singh, Sukhdev, Rajguru, phewse, ym shym la don mano mano ha kito ki por ki bym shym la don bynta ha ka jinglaitluid jong ka ri. Mynta, nga nguh hakhmat baroh kine ki briew kiba la don bynta, kiba la aiti ialade bad kiba la trei na ka bynta ka jinglaitluid jong ka ri, nga ai jingsngewnguh ia ki.

Mynta, ka 15 tarik u Nailar ka dei jingpynkut ia ka lyngkhuh sngi kha kaba 150 jong u Sri Aurobindo, u nongiakhih bad u nongialam ha ka jingngeit. Mynta u snem ngi rakhe ia ka lyngkhuh sngi kha kaba 150 jong u Swami Dayanand Saraswati. Une u snem u long uba kyrpang namar ka lyngkhuh sngi kha kaba 500 jong ka Rani Durgavati bad ka ri baroh kawei kan rakhe ia kane. Une u snem u dei ruh u snem ba dap 525 snem ka Meerabai ka nongialam jong ka Bhakti Yoga.

Ha kane ka kynti ka ban wan, ha ka 26 tarik u Kyllalyngkot, ngin rakhe ia ka lyngkhuh dap 75 snem ka Republic Day. Kan don shibun ki lad, man ka kynti kan long kaba ai mynsiem ba thymmai, ki jingsngewthuh, ki jingthrang, ki jingkut jingmut ba thymmai, ban don bynta ha ka jingtei ia ka ri, phewse ym don ka lad kaba kham heh ban ia kane.

Ha kine taiew ba la leit ha ka thain shatei lammihngi, khamtam ha Manipur bad ruh ha katto katne ki bynta jong ka ri, ki don ki briew kiba la duh ia ka jingim, la lehkai bad ka burom jong ki kmie, ki para kynthei jong ki, hynrei ha kine ki sngi ba la dep, ngi la iohsngew ba ka shongsuk shongsain ka dang wanphai, ka ri ka don lang bad ka Manipur. Ka ri ka dei ban rah ia kane ka jingngeit ha ka shongsuk shongsain da ki briew jong ka Manipur ha kine ki sngi ba la dep bad ba ka lynti shakhmat ka dei tang lyngba ka shongsuk shongsain. Ka Sorkar Pdeng bad ka Sorkar Jylla ki dang iatrei lang ban pynbeit ia ki jingeh bad kin dang bteng ban leh ia kane.

Une u dei u snem ba nyngkong jong ka Amritkal, kaei kaba ngi leh ha kane ka por, ki sienjam ba ngi shim, ki jinaiti ha kane ka por kin wanrah ia ka lawei kaba phyrnai jong ka ri na ka bynta ki hajar snem ban wan.

Ka Maa Bharti ka la khie bad nga iohi ba ngi la ioh mad ia kane ha ki 9-10 snem ba la dep, ka jingkhring ba thymmai, ka jingngeit ba thymmai, ka jingthrang ba thymmai ka la mih ha kylleng ka pyrthei sha ka India, sha ki lad kiba don ha India bad ka pyrthei ka la iohi ia ka jingshai kaba la mih na ka India.

Ka demography, democracy bad diversity lane ki 3 tylli ki D ki lah ban pynurlong ia baroh ki jingthrang jong ka India. Ka dei kaba sngew sarong ba ki briew jong ka ri kiba hapoh 30 snem ka rta ki dei kiba bun tam ha ka pyrthei. Ha kine ki samla, ka ri ka don da ki million ki kti, ki jabieng, ki jingthrang, ki jingkut jingmut bad lyngba kine, ki briew jong ka ri ki lah ban iohi ia ki jingurlong jong baroh ki jingthmu.

Mynta, ki samla ki la buh ia ka ri ha ki lai kyrdan kiba halor tam ha ki kam start-up. Ki samla ha kylleng ka pyrthei ki iohi ia kane ka bor jong ka India. Mynta ka pyrthei ka iaid da ka bor jong ka teknoloji bad ka juk ka ban wan ka dei ka ban iaid da ka teknoloji bad ka jingtbit ka India ha ki kam teknoloji kan san ai ka bynta kaba thymmai ia ka.

Dang shen, nga la leit u sha Bali shuwa ka G-20 Summit ha kaba u la ong ba ki nongialam jong ka pyrthei ki la kwah ban tip shaphang ka jingjop jong ka prokam Digital India. “Baroh ki kwah ban tip shaphang ka Digital India bad nga ju ong ia ki ba ki jingkyrpang jong ka India kim sahkut tang ha Delhi, Mumbai lane Chennai; man u samla ha ki shnong Tier-2, Tier-3 ki don bynta ha ki kam ba khraw ba ka India ka leh.”

Ki khynnah kiba mih na ki slum ki la paw ha ki kam ialehkai mynta. Ki samla na ki shnong, ki nongbah ba rit, ki khun kynthei khun shynrang jong ngi ki leh ia ki kam ba khraw mynta. Ki don 100 tylli ki skul ha ka ri ha kaba ki khynnah ki shna ia ki satellite bad ba ki dang pynkhreh ban pynher ia ki. Mynta, da ki hajar tylli ki tinkering lab ki dang ai mynsiem ia ki million ngut ki khynnah ba kin pdiang ia ka lynti jong ka science bad ka teknoloji.”

Ha une u snem ba la dep, ka rukom pynlong ia ki prokram G-20 ha man ki bynta jong ka ri ki la pyni sha ka pyrthei ia ki lad kiba don ha man u briew jong ka India. La pyni ia ka jingiar jong ka India ia ki.

Mynta, ka jingshalan mar shabar ri jong ka India ka la kiew bad mynta, ki riewshemphang na kylleng ka pyrthei ki ong ka ka India kan ym sangeh. Man ki kynhun buh kyrdan ha ka pyrthei ki ai burom ia ka India.

Nga iohi ba hadien ka khlam Corona, ka jinglong jingman kaba thymmai jong ka pyrthei ka dang kylla wut wut. Baroh ki jingiadei hapdeng ki ri ki dang kylla. Mynta, ki 140 klur ngut ki briew jong ka ri ki don ka bor ban pynkylla ia ka pyrthei. Phi don ha ka khep jong ka jingkylla. Haba ka India ka la ialam lynti ia ka pyrthei ha ka por jong ka khlam Corona ka la pynpaw ia ka bor jong ka ri sha baroh kawei ka pyrthei.

Mynta ka India ka dei ka sur jong ki ri ka thain shathie jong ka pyrthei. Ka deiriti bad ka jingriewspah jong ka India ka dei ka lad ia ka pyrthei mynta. Mynta ka bor ka don bad ngi, ngim dei ban pynsepei ia kane ka kabu. Nga ai khublei ia ki briew jong ka India kiba don ka bor ban sngewthuh ia ki tynrai jong ki jingeh bad kumta ha u snem 2014, hadien 30 snem ki jingshem, ki briew ki la rai ban jied ia ka Sorkar kaba khlain bad kaba skhem.

Haba ngi la thaw Sorkar ha u snem 2014 bad 2019, u Modi u la sngew skhem ban wanrah jingkylla. Bad haba u Modi u la wanrah jingkylla kawei hadien kawei, ki ophisar, ki million tylli ki kti ki kjat kiba trei kum shi bynta jong ka Sorkar ha baroh ki bynta jong ka India ki la trei ban wanrah jingkylla. Ka dei namar kane ba kane ka juk jong ka jinngpynkylla, ka jingtrei bad ka jingpynpher ka tei ia ka lawei jong ka India.

Ngi la thaw la ka jong ka Tnat ba iadei bad jingpyntbit ia ki sap treikam, kane ym tangba kan pynurlong ia ki jingdonkam jong ka ri, kan lah ruh ban pynurlong ia ki jingdonkam jong ka pyrthei. Ngi la thaw ia ka Tnat Jal Shakti, kaba peit bniah ban pynthikna ba man u nongshong shnong jong ka ri ki ioh ka umdih kaba khuid, dei ban wanrah ia ki lad ban peit ia ka jinglong ka um ban iada ia ka mariang. Ka jingioh ki lad jingsumar ia baroh kalong kaba donkam. Ngi la thaw la ka jong ka Tnat AYUSH bad mynta ka Yoga bad ka AYUSH ki la long ki nuksa ba bha ha kylleng ka pyrthei.

Da ki khlur ki para kynthei bad shynrang kiba long ki nongtong bad nongri dohkha jong ngi, ka bha ka miat jong ki ruh ka don ha ka mynsiem jong ngi bad dei namar kata ngi la thaw la ka jong ka Tnat Fisheries, Animal Husbandry bad Dairy, khnang ba ki briew jong ka imlang sahlang kiba la shah ieh bein ki ioh ia ka jingiarap kaba donkam.

Ka jingiakhih ba iadei bad ki kam Cooperative kilong ka bynta ba kyrpang ha ka ioh ka kot jong ka imlang sahlang, ban pynkhlain ia ka, ban pynthymmai ia ka bad ban pynkhlain ia ka bynta kaba heh tam jong ka synshar paidbah ha baroh ki bynta jong ka ri, ngi la thaw la ka jong ka Tnat Cooperative. Ngi la pdiang ia ka lynti jong ka jingjop lyngba ka jingiatreilang.

Haba ngi la wan ha ka bor ha u snem 2014, ngi don ha ka kyrdan ba 10 ha kaba iadei bad ka ioh ka kot ha kylleng ka pyrthei bad mynta ki sienjam jong 140 klur ngut ki briew jong ka ri ki la seisoh bad ngi la poi ha ka kyrdan ba 5 ha kaba iadei bad ka ioh ka kot ha kylleng ka pyrthei. Ngi la wanrah ia ka ioh ka kot kaba khlain, ngi pyrshang ban pynlut kham bun shuh shuh na ka bynta ka bha ka miat jong ki briew ba duk.

Nga ai jingtip ia ki 10 snem sha ki para nongshong shnong jong nga na Red Fort ryngkat ka Lama Lai rong kum ka sakhi.

10 snem mynshuwa, 30 lak klur tyngka ka leit sha ki jylla na ka Sorkar India. Ha ki 9 snem ba la leit, kane ka la kot 100 lak klur.
Mynshuwa, 70 hajar klur tyngka la pynlut na ka treasury jong ka Sorkar India na ka bynta ka jingkyntiew ia ki kynhun ha ki shnong ki thaw, mynta kane ka la long palat 3 lak klur.
Mynshuwa, 90 hajar klur tyngka la pynlut ban shna ia ki iing na ka bynta kiba duk, mynta kane ka la kiew 4 shah bad palat 4 lak klur la pynlut ban shna iing ia kiba duk.
Ki borni urea kidei kiba die ha ka dor T. 3000 ha ki iew bapher bapher ha kylleng ka pyrthei, ki nongrep jong ngi ki ioh ia ka urea ha ka dor T. 300 ha kaba ka sorkar jong ka ri ka ai subsidy kaba T. 10 lak klur.
La ai 20 lak klur tyngka sha ki samla jong ka ri na ka bynta ka jingseng kam lajong. Ki 8 klur ngut ki nongshong shnong kiba la ioh jingmyntoi na ka Mudra Yojana ki la lah ban ai kam thymmai ia 8-10 klur ngut ki briew.
Ngi la ai kumba lai lak klur shiteng sha ki MSME ban pynkhlain shuh shuh ia ki.
Ka One rank, one pension kadei ka dak jong ka jingburom na ka bynta ki shipai jong ka ri, 70 hajar klur tyngka la poi sha ki shipai kiba la shongthait bad kiba haiing jong ki na ki jingdon jingem jong ka ri.

Ka jingjop jong baroh ki sienjam ba ngi la shim kalong ba mynta, 13.5 klur ki briew ba duk ki la long kiba pdeng ka ioh ka kot da kaba lait na ka jingduk. Kam don da kawei pat ka jingsngewhun kaba khraw ban ia kane ha ka jingim.

La phah 50 hajar klur tyngka sha ki briew kiba die jingdie harud surok na ka PM Swanidhi. Ha ki sngi ban wan, ngin nang pyntreikam shuh shuh ia ka prokram ha ka Vishwakarma Jayanti ban wan. Ha kane ka Vishwakarma Jayanti, ngin ai kumba 13-15 hajar klur tyngka sha ki briew kiba im da ki sap shna jingshna tynrai, kiba trei da ki tiar bad da la ki jong ki kti, khamtam na ka jaitbynriew OBC.

Ngi la thep bei beit 2.5 lak klur tyngka na ka PM Kisan Samman Nidhi sha ki account jong ki nongrep jong ka ri. Ngi la pynlut ar lak klur tyngka hapoh ka Jal Jeevan Mission ban pynthikna ka jingpoi ka umdih kaba khuid sha man ka longiing.

Ngi la sdang ia ka skhim Ayushman Bharat khnang ba ki briew ba duk kin lait na ki jingeh ba ki mad haba ki leit sha hospital namar ka jingshitom. U dei ban ioh ia ki dawai, udei ban ioh ia ka jingsumar, ia ka operation dei ban leh ha ka hospital kaba bha, ngi la pynlut 70 hajar klur tyngka hapoh ka skhim Ayushman Bharat.

Ka ri ka kynmaw ba lada ngi pynlut 40 hajar klur tyngka na ka bynta ka dawai tika Corona, ngi la pynlut kumba 15 hajar klur tyngka na ka bynta ka jingai tika ia ki jingri ban iada ia ki.

Ngi ai ia ki dawai ba shongdor T. 100 ha iew na ka Jan Aushadhi Kendra ha ka dor kaba T. 10, T. 15, T. 20 kaba la tyngkai kumba 20 klur tyngka na ka bynta ki briew kiba donkam ia kine ki dawai. Mynta, na ka 10,000 tylli ki Jan Aushadhi Kendra ha ka ri, ngin trei ha kine ki sngi ban wan ban kot sha ka thong jong ka jingdon 25,000 tylli ki Jan Aushadhi Kendra.

Ngi la sdang ia ka skhim ha ki khyndiat snem ba la leit na ka bynta kiba haiing jong nga kiba sah ha ki nongbah, hynrei ha ki iing wai, ha ki slum, ha ki chawl, ha ki jaka sah bym ioh jingithuh. Lada kiba haiing jong nga ki kwah ban shna la ka jong ka iing jong ki, kumta ngi la rai ban iarap pisa da ki lak tyngka, da kaba pyllait ia ki na ka sut jong ka ram kaba kin ioh na ka bank.

Lada u pud income tax jong ki longiing kiba pdeng ka ioh ka kot ka kiew na ka ar lak sha ka hynniew lak, kumta ka jingmyntoi kaba khraw kalong ia kito kiba im tulop, bad kiba pdeng ka ioh ka kot. Ka Internet data kalong kaba rem bha hashuwa u snem 2014. Mynta ka internet ba duna dor tam ha pyrthei ka iarap ban tyngkai ia ka pisa jong man ka longiing.

Mynta, ka ri ka iaid shaphrang da bor kaba bun, ha ka jingtrei ha ki kam bording na ki tyllong ba lah ban pynthymmai, ha ka green hydrogen, ka bor jong ka ri ha ki kam kiba iadei bad ka haw haw ka dang kiew bad ka dang kiew ruh ha ki kam kiba iadei bad ki jaka ba jylliew jong ka duriaw. Ki kam rel ki dang kylla katkum ka juk mynta ha ka ri, ka Vande Bharat, Bullet Train ka la treikam mynta ha ka ri. Mynta ka internet ka dang poi sha baroh ki shnong bad kumta ka ri ka la rai ruh ban don ka quantum computer. Dang trei na ka bynta u Nano Urea bad Nano DAP. Ha kawei ka liang pat, ngi dang peit ia ka kam rep organic. Ngi kwah ruh ban shna ia ki semiconductor.

Ngi la rai ban shna 75 hajar ki Amrit Sarovar ha ka Amrit Mahotsav jong ka jingioh jinglaitluid. Mynta, ka kam ban shna kumba 75 hajar ki Amrit Sarovar ka dang iaid shakhmat. Kane kalong ka kam kaba khraw. Kane ka Janshakti (Ka bor ki briew) bad ka Jalshakti (ka bor ha ki kam um) kin iarap bha ban iada ia ka mariang jong ka ri. Ka jingpynpoi bording elektrik sha 18 hajar tylli ki shnong, ka jingplie bank account na ka bynta ki paidbah, ka jingshna ia ki painkhana na ka bynta ki khun kynthei, kine baroh ki thong ngi la lah ban pyndep hashuwa ka por

Ka pyrthei ka dap da ka jinglyngngoh ban tip ba ka India ka la ai 200 klur ki dose dawai tika ha ka por COVID. Ki nongtrei Anganwadi, ki nongtrei Asha, ki nongai jingsumar jong ka ri ki la lah ban pynurlong ia kane. Ka ri jong ngi kadei kaba hakhmat tam ha pyrthei ban sdang ia ka 5-G. Ngi la lah ban pyndep palat 700 tylli ki distrik haduh mynta, bad mynta ngi dang pynkhreh ruh na ka bynta ka 6-G.

Ka thong kaba ngi buh na ka bynta ka bording ba lah ban pynthymmai hashuwa u snem 2030 la lah ban pyndep ha u 21-22. Ngi la kren shaphang 20 percent ka jingkhleh ethanol, ia kane ruh ngi la lah ban pyndep san snem hashuwa ka por. Ngi la kren shaphang ka jingshalan kaba 500 billion dollar, ia kane ruh la lah ban pyndep hashuwa ka por bad ka la kiew palat 500 billion dollar.

Ngi la rai, ia kaei kaba la iakren ha ka ri jong ngi ha ki 25 snem, ba dei ban don ka parliament ba thymmai ha ka ri, dei u Modi uba la shna ia ka Parliament ba thymmai hashuwa ka por, ko ki para shynrang bad kynthei jong nga.

Mynta ka ri ka sngew shngain. Mynta ka la don ka jingduna kaba khraw ha ki kam thombor ki lehnoh ha ka ri. Ka la don ka jingkylla kaba khraw ha ki jaka ba shah ktah ha ki naxal ruh, la wanrah ia ka jingkylla kaba khraw.

Na ka bynta ki 25 snem ban wan, ngi dei ban bud tang kawei ka mantra, kane kadei ban long ka mat kaba kongsan jong ka jinglong tynrai jong ka ri- ka khubor jong ka jingiatylli. Ka jingiatylli jong ka India ka ai bor ia ngi, la kadei ha ka thain shatei, shathie, mihngi, sepngi, la kadei ha shnong, ha nongbah, la udei u rangbah, ka longkmie; ngi kwah ia ka ri jong ngi kum ka India kaba la kiew ha u 2047 kumta ngi hap ban im ha ka jingngeit ha ka Ek Bharat Shreshtha Bharat.

Ban jam shaphrang ha ka ri, ki lad kiba don ha kawei ka liang ka dei ka ban kyntiew ia ka ri bad kane ka dei ka bor jong ka roi ka par ba ialam lynti da ki longkmie. Nga la rah shakhmat ia ki phang jong ka roi ka par ba ialam da ki longkmie ha ka G-20, ka kynhun G-20 baroh kawei ka pdiang ia ka jingkongsan jong ka.

Mynta, ka India ka lah ban ong da ka jingsarong ba lada don kano kano ka ri kaba don bun tam ki longkmie kiba pynher liengsuin ha ka pyrthei, kumta ka ri jong nga ka don ia ki. Mynta, la ka long ka jingsted jong ka Chandrayaan, la ka long shaphang ka mission sha u bnai, ki longkmie scientist jong ngi ki ialam ia ka.

Mynta 10 klur ki longkmie ki iadon bynta bad ki self hep group jong ki longkmie bad lada phi leit sha ki shnong phin shem ia ki didi ha anganwadi, phin shem ia ki didi kiba pynbiang ia ki dawai bad mynta ka thong jong nga kalong ban don 2 klur ngut ki Lakhpati Didi (Ki longkmie kiba kamai shi lak shi snem).

Mynta ka ri ka iaid sha ka juk ba thymmai. La kalong ki Surokbah, ki lynti rel, ki lynti pynher liengsuin, ki I-Ways (Information Ways), ki lad lyngba ki jaka shong um, kam don kano kano ka bynta jong ka ri ka bym trei na ka bynta ka jingkiew shaphrang. Ha kine ki 9 snem ba la dep, ngi la peit bniah ia ka jingkyntiew ia ki jaka khap pud duriaw bad ki thain rilum

Ngi la sdang ia ka prokram Vibrant Border Village ha ki Shnong khappud jong ka ri jong ngi bad haduh mynta la ong ba ka shnong khappud kadei ka shnong ba khatduh jong ka ri ngi la pynkylla ia kane ka rukom pyrkhat. Kam dei ka shnong ba khatduh jong ka ri, ka shnong ba iohi ha ka thain khappud kadei ka shnong kaba nyngkong jong ka ri jong ngi.

Ngi hap ban pynkhlain ia ka ri khnang ba kan lah ban leh ia ka bynta jong ka na ka bynta ka bha ka miat jong ka pyrthei. Bad mynta hadien ka Corona, nga iohi, ia ka rukom ba ka ri ka la iarap ia ki ri ka pyrthei ha ka por jong ka jingeh, mynta ia ka ri jong ngi la iohi kum ka paralok jong ki ri ka pyrthei. Mynta, ka ri jong ngi ka la ioh ia ka nongrim kaba thymmai.

Ki jingangnud jong kiba bun, ka jingkut jingmut ka long kaba shai, ki polisi ki long kiba shai. Ym don ka jingartatien shaphang ka Niyat (jingthmu) jong nga. Hynrei ngi dei ban pdiang ia ki jingshisha bad pynbeit ia ki jingeh, ko bahaiing jong nga, mynta nga pan ka jingiarap jong phi na ka Red Fort, nga wan pan ka jingkyrkhu jong phi na Red Fort.

Ha ka Amritkaal, ha u 2047, haba ka ri ka rakhe ia ka jingdap 100 snem ka jingioh jinglaitluid, ha katei ka por ka lama jong ka India ka dei ban long ka lama jong ka ri kaba la kiew shaphrang. Ngim dei ban sangeh, ngim dei ban artatien bad ka jingshai bad ka jingryntih ka long kaba donkam nyngkong na ka bynta kane.

Lada ngi kwah ban pynurlong ia ki jingangnud, lada ngi kwah ban pynurlong ia ki jingkut jingmut, ka long kaba donkam ban ialeh pyrshah ia kine lai tylli ki jingsniew. Kine ki jingsniew ki dei ka jingbam sap, ka Parivarvaad (Jingiashah shiliang) bad ka jingpynhun ia ki briew lajong.

Nga dei ban tur shakhmat ha kane ka jingiakhun pyrshah ia ka jingbam sap. Ka jingbun ki chargesheet ha ki iingshari ki la kham bun bad ka jingioh jamin ka la kham jynjar, ngi dang iaid shakhmat ha ka rukom treikam kaba skhem namar ngi dang ialeh shisha pyrshah ia ka jingbam sap.

Ka jingiashah shiliang ka dei ka nongshun jong ka sap, ka pynduh ia ka sap bad kam pdiang ia ka jinglah treikam. Kumta, na ka bynta ka jingkhlain jong ka synshar paidbah ha kane ka ri, ka jinglait na ka jingiashah shiliang ka long kaba donkam. Ka long kaba donkam ruh ia ka Sarvajan Hitay, Sarvajan Sukhay, ia baroh ba kin ioh ia la ka hok ha ka imlang sahlang.

Ka jingpyrkhat ban pynhun ia ki briew lajong, ki kam sain pyrthei ba pynhun ia ki briew lajong, ka jingpyndonkam ia ki skhim Sorkar ban pynhun ia ki briew lajong ka la pyniap ia ka hok ha ka imlang sahlang. Ka dei namar kane ba ka jingpynhun ia ki briew lajong bad ka jingbam sap ka dei ka nongshun ba heh tam jong ka roi ka par. Lada ka ri ka kwah ia ka roi ka par, lada ka kwah ban pynurlong ia ka thong ban long ka India kaba la kiew shaphrang shuwa u snem 2047, ka long kaba donkam ia ngi ba ngin kyntait ia ka jingbam sap ha ka ri.

Baroh ngi don la ka kamram, man u briew jong ka ri u don ka kamram bad kane ka Amritkaal ka dei ka Kartavyakaal. Ngim lah ban leh klet ia la ka kamram, ngi dei ban tei ia ka India katkum ka jingthrang jong u Bapu, ngi dei ban tei ia ka India kaba dei ka jingthrang jong ki nongiakhih na ka bynta ka jinglaitluid, ngi dei ban tei ia ka India kaba dei jong kito kiba la aiti ia la ka jingim na ka bynta ka ri.

Kane ka Amrit Kaal ka dei ka por ia ngi ba ngin pyndep ia la ka kamram. Kane ka Amrit Kaal ka dei ka por ia ngi baroh ban leh ei ei na ka bynta ka Maa Bharati. Ka jingkut jingmut jong 140 klur ngut ki briew ka ri ka dei kaba ngi hap ban pynkylla sha ka jingjop bad haba ngi pynher ia ka lama jong ka ri ha u snem 2047, ka pyrthei kan iaroh ia ka India kaba la kiew shaphrang. Ha kane ka jingngeit, da kane ka jingkut jingmut, nga kitbok kitrwiang ia phi baroh.

***

(Release ID: 1949669)