પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે વિડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા નવી દિલ્હીના પ્રગતિ મેદાન ખાતે વન અર્થ વન હેલ્થ- એડવાન્ટેજ હેલ્થકેર ઈન્ડિયા - 2023નું ઉદ્ઘાટન કર્યું અને સંબોધન કર્યું.

સભાને સંબોધતા, પ્રધાનમંત્રીએ વિશ્વભરના આરોગ્ય પ્રધાનો અને પશ્ચિમ એશિયા, સાર્ક, આસિયાન અને આફ્રિકન પ્રદેશોના પ્રતિનિધિઓનું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું. એક ભારતીય ગ્રંથને ટાંકીને જેનું ભાષાંતર છે કે 'દરેક વ્યક્તિ સુખી રહે, દરેક વ્યક્તિ રોગોથી મુક્ત રહે, દરેક માટે સારી વસ્તુઓ થાય અને કોઈને દુઃખ ન થાય', પ્રધાનમંત્રી રાષ્ટ્રની સર્વસમાવેશક દ્રષ્ટિને પ્રકાશિત કરી અને ઉલ્લેખ કર્યો કે ભારતની દ્રષ્ટિ હજારો વર્ષો પહેલા જ્યારે વૈશ્વિક રોગચાળો ન હતો ત્યારે પણ આરોગ્ય સાર્વત્રિક હતું. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે વન અર્થ વન હેલ્થ એ જ માન્યતાઓના સમૂહને અનુસરે છે અને ક્રિયામાં સમાન વિચારનું ઉદાહરણ છે. “આપણી દ્રષ્ટિ માત્ર મનુષ્યો સુધી મર્યાદિત નથી. તે આપણા સમગ્ર ઇકોસિસ્ટમ સુધી વિસ્તરે છે. છોડથી લઈને પ્રાણીઓ સુધી, માટીથી લઈને નદીઓ સુધી, જ્યારે આપણી આસપાસની દરેક વસ્તુ સ્વસ્થ હોય ત્યારે આપણે સ્વસ્થ રહી શકીએ છીએ”, પ્રધાનમંત્રી કહ્યું.

માંદગીનો અભાવ એ સારા સ્વાસ્થ્ય સમાન છે તેવી લોકપ્રિય માન્યતાનો ઉલ્લેખ કરતાં પ્રધાનમંત્રી ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે ભારતનો દૃષ્ટિકોણ માત્ર બીમારીના અભાવે અટકતો નથી અને ધ્યેય દરેક માટે સુખાકારી અને કલ્યાણ પર કેન્દ્રિત છે. "અમારું લક્ષ્ય શારીરિક, માનસિક અને સામાજિક સુખાકારી છે", તેમણે ઉમેર્યું.

'એક પૃથ્વી, એક પરિવાર, એક ભવિષ્ય' થીમ સાથે G20 પ્રમુખપદની ભારતની સફર પર પ્રકાશ ફેંકતા, પ્રધાનમંત્રીએ આ વિઝનને પરિપૂર્ણ કરવા માટે સ્થિતિસ્થાપક વૈશ્વિક આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીના મહત્વને સમજ્યું. તેમણે કહ્યું કે તબીબી મૂલ્યની મુસાફરી અને આરોગ્ય કર્મચારીઓની ગતિશીલતા એ તંદુરસ્ત ગ્રહ માટે મહત્વપૂર્ણ પરિબળો છે અને ‘વન અર્થ, વન હેલ્થ- એડવાન્ટેજ હેલ્થકેર ઈન્ડિયા 2023’ આ દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પ્રયાસ છે. પ્રધાનમંત્રીએ રેખાંકિત કર્યું કે આજનો પ્રસંગ ભારતની G20 પ્રેસિડેન્સી થીમ સાથે પડઘો પાડે છે જે અસંખ્ય દેશોની ભાગીદારીનો સાક્ષી છે. ‘વસુધૈવ કુટુંબકમ’ એટલે કે વિશ્વ એક પરિવાર છે, એ ભારતીય ફિલસૂફીને ઉજાગર કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રો તેમજ વ્યાવસાયિક અને શૈક્ષણિક ક્ષેત્રોના હિતધારકોની હાજરી પર આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો.

સર્વગ્રાહી આરોગ્યસંભાળની વાત આવે ત્યારે ભારતની શક્તિને રેખાંકિત કરતાં, પ્રધાનમંત્રી ભારતની પ્રતિભા, ટેકનોલોજી, ટ્રેક રેકોર્ડ અને પરંપરાનો સ્વીકાર કર્યો. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે વિશ્વએ ભારતીય ડોકટરો, નર્સો અને સંભાળ રાખનારાઓની અસર જોઈ છે અને તેઓની યોગ્યતા અને પ્રતિબદ્ધતા અને પ્રતિભા માટે તેઓનું વ્યાપકપણે સન્માન કરવામાં આવે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે વિશ્વભરની ઘણી આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીઓને ભારતીય વ્યાવસાયિકોની પ્રતિભાથી ફાયદો થયો છે. "ભારત સંસ્કૃતિ, આબોહવા અને સામાજિક ગતિશીલતામાં જબરદસ્ત વિવિધતા ધરાવે છે", પ્રધાનમંત્રીએ ભારતમાં આરોગ્યસંભાળ વ્યવસાયિકોની તાલીમ અને વિવિધ અનુભવોની નોંધ લેતા ટિપ્પણી કરી હતી. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે ભારતીય આરોગ્યસંભાળ પ્રતિભાએ તેમની અસાધારણ કુશળતાને કારણે વિશ્વનો વિશ્વાસ જીત્યો છે જે વિવિધ પરિસ્થિતિઓની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળે છે.

વિશ્વને અસંખ્ય સત્યોની યાદ અપાવનાર સદીમાં એક વખતના રોગચાળા પર પ્રકાશ પાડતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે સરહદો ઊંડાણથી જોડાયેલા વિશ્વમાં આરોગ્યના જોખમોને રોકી શકતી નથી. તેમણે એ પણ ધ્યાન દોર્યું કે વૈશ્વિક દક્ષિણના દેશોએ સંસાધનોનો ઇનકાર સહિત વિવિધ મુશ્કેલીઓ અને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો. “સાચી પ્રગતિ લોકો-કેન્દ્રિત છે. તબીબી વિજ્ઞાનમાં ભલે ગમે તેટલી પ્રગતિ કરવામાં આવે, છેલ્લા માઈલ પર છેલ્લા વ્યક્તિ સુધી પહોંચની ખાતરી હોવી જ જોઈએ”, શ્રી મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે તેમણે હેલ્થકેર ડોમેનમાં વિશ્વાસપાત્ર ભાગીદાર માટે ઘણા દેશોની જરૂરિયાતનું અવલોકન કર્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતને રસી અને દવાઓ દ્વારા જીવન બચાવવાના ઉમદા મિશનમાં ઘણા રાષ્ટ્રો સાથે ભાગીદાર બનવા બદલ ગર્વ છે, વિશ્વની સૌથી મોટી અને સૌથી ઝડપી કોવિડ-19 રસીકરણ ઝુંબેશ અને શિપિંગ, મેડ-ઇન-ઈન્ડિયા રસીઓના ઉદાહરણો આપ્યા. 100 થી વધુ દેશોમાં COVID-19 રસીના 300 મિલિયન ડોઝ. શ્રી મોદીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે તે ભારતની ક્ષમતા અને પ્રતિબદ્ધતાની ઝલક દર્શાવે છે અને રાષ્ટ્ર તેના નાગરિકો માટે સારું સ્વાસ્થ્ય ઇચ્છતા દરેક રાષ્ટ્ર માટે વિશ્વાસુ મિત્ર બનીને રહેશે.

"સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે ભારતનો દૃષ્ટિકોણ હજારો વર્ષોથી સર્વગ્રાહી રહ્યો છે", પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી. તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં યોગ અને ધ્યાન જેવી પ્રણાલીઓ સાથે નિવારક અને પ્રોત્સાહક સ્વાસ્થ્યની મહાન પરંપરા છે જે આધુનિક વિશ્વને ભારતની પ્રાચીન ભેટ છે જે હવે વૈશ્વિક ચળવળ બની ગઈ છે. તેમણે આયુર્વેદ પર પણ સ્પર્શ કર્યો જે સુખાકારીની સંપૂર્ણ શિસ્ત છે અને કહ્યું કે તે સ્વાસ્થ્યના શારીરિક અને માનસિક પાસાઓનું ધ્યાન રાખે છે. “દુનિયા તણાવ અને જીવનશૈલીના રોગોના ઉકેલો શોધી રહી છે. ભારતની પરંપરાગત આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીઓમાં ઘણા બધા જવાબો છે”, પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું. તેમણે બાજરીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો જે ભારતના પરંપરાગત આહાર માટે બનાવે છે અને વિશ્વભરમાં ખાદ્ય સુરક્ષા અને પોષણની સમસ્યાઓનો સામનો કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ આયુષ્માન ભારત યોજના પર પ્રકાશ ફેંક્યો અને કહ્યું કે તે વિશ્વની સૌથી મોટી સરકારી ભંડોળવાળી આરોગ્ય વીમા કવરેજ યોજના છે. પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે તે 500 મિલિયનથી વધુ ભારતીય નાગરિકોની તબીબી સારવારને આવરી લે છે જ્યાં 40 મિલિયનથી વધુ લોકોએ પહેલેથી જ કેશલેસ અને પેપરલેસ રીતે સેવાઓનો લાભ લીધો છે જેના પરિણામે નાગરિકોએ લગભગ 7 અબજ ડોલરની બચત કરી છે.

સંબોધન સમાપ્ત કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આરોગ્યસંભાળના પડકારો માટે વૈશ્વિક પ્રતિસાદને અલગ કરી શકાય નહીં અને હવે સંકલિત, સમાવિષ્ટ અને સંસ્થાકીય પ્રતિસાદનો સમય છે. “અમારા G20 પ્રમુખપદ દરમિયાન આ અમારા ફોકસ ક્ષેત્રોમાંનું એક છે. અમારું ધ્યેય આરોગ્યસંભાળને સુલભ અને સસ્તું બનાવવાનું છે, માત્ર આપણા નાગરિકો માટે જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ માટે”, પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કારણ કે તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભારતની પ્રાથમિકતા અસમાનતા ઘટાડવાની છે, અને સેવા વિનાની સેવા કરવી એ દેશ માટે વિશ્વાસનો લેખ છે. પ્રધાનમંત્રીએ આશાવાદ વ્યક્ત કર્યો હતો કે આ મેળાવડો આ દિશામાં વૈશ્વિક ભાગીદારીને મજબૂત બનાવશે અને ‘એક પૃથ્વી-એક સ્વાસ્થ્ય’ના સમાન કાર્યસૂચિ પર અન્ય રાષ્ટ્રોની ભાગીદારીની માંગ કરી હતી.

પૃષ્ઠભૂમિ

ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન ચેમ્બર્સ ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રી (FICCI) સાથે મળીને આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે વન અર્થ વન હેલ્થ, એડવાન્ટેજ હેલ્થકેર ઈન્ડિયા 2023ની છઠ્ઠી આવૃત્તિને ભારતના G20 પ્રેસિડેન્સી સાથે કો-બ્રાન્ડ કરી છે અને આ ઈવેન્ટ 26 અને 27 એપ્રિલ 2023 દરમિયાન પ્રગતિ મેદાન, નવી દિલ્હી ખાતે આયોજિત કરવામાં આવી છે.

બે-દિવસીય ઈવેન્ટ રેઝિલિએન્ટ ગ્લોબલ હેલ્થ આર્કિટેક્ચરના નિર્માણ માટે વૈશ્વિક સહયોગ અને ભાગીદારીના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે અને મૂલ્ય-આધારિત હેલ્થકેર દ્વારા યુનિવર્સલ હેલ્થ કવરેજ હાંસલ કરવા તરફ કામ કરે છે. મૂલ્ય આધારિત હેલ્થકેર સેવાઓ પૂરી પાડતા હેલ્થકેર વર્કફોર્સના નિકાસકાર તરીકે મેડિકલ વેલ્યુ ટ્રાવેલના ક્ષેત્રમાં ભારતની તાકાત દર્શાવવાનો અને વિશ્વ-સ્તરીય આરોગ્યસંભાળ અને સુખાકારી સેવાઓ માટેના મુખ્ય હબ તરીકે તેનો ઉદભવ તે આગળનો હેતુ છે. આ ઈવેન્ટ ભારતની G20 પ્રેસિડેન્સીની થીમ ‘વન અર્થ, વન ફેમિલી, વન ફ્યુચર’ સાથે સુસંગત છે અને તેને ‘વન અર્થ, વન હેલ્થ- એડવાન્ટેજ હેલ્થકેર ઈન્ડિયા 2023’ નામ આપવામાં આવ્યું છે. ભારતમાંથી સેવાઓની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, આ આંતરરાષ્ટ્રીય સમિટ જ્ઞાનના આદાન-પ્રદાન માટે એક આદર્શ મંચ પ્રદાન કરશે, વૈશ્વિક MVT ઉદ્યોગના કોણ છે અને અગ્રણી સત્તાવાળાઓ, નિર્ણય લેનારાઓ, ઉદ્યોગના હિતધારકો, નિષ્ણાતો વચ્ચેની નિપુણતાની સાક્ષી બનશે. અને વિશ્વભરના ઉદ્યોગમાં વ્યાવસાયિકો. તે સહભાગીઓને વિશ્વભરના સાથીદારો સાથે નેટવર્ક કરવા, વિચારોની આપ-લે કરવા, સંપર્કો બનાવવા અને મજબૂત વ્યવસાયિક ભાગીદારી બનાવવા માટે સક્ષમ બનાવશે.

આ સમિટમાં 70 દેશોના 125 પ્રદર્શકો અને લગભગ 500 યજમાન વિદેશી પ્રતિનિધિઓ જોવા મળશે. આફ્રિકા, મધ્ય પૂર્વ, કોમનવેલ્થ ઓફ ઇન્ડિપેન્ડન્ટ સ્ટેટ્સ, સાર્ક અને આસિયાન ક્ષેત્રના 70થી વધુ નિયુક્ત દેશોના હોસ્ટ કરેલા પ્રતિનિધિઓ સાથે રિવર્સ બાયર સેલર મીટિંગ્સ અને સુનિશ્ચિત B2B મીટિંગ્સ ભારતીય આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાઓ અને વિદેશી સહભાગીઓને એક સાથે લાવશે અને જોડશે. ફોરમ આ સમિટમાં આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલય, પ્રવાસન મંત્રાલય, વિદેશ મંત્રાલય, વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય, આયુષ મંત્રાલય, ઉદ્યોગ મંચો, સ્ટાર્ટઅપ્સ વગેરેના પ્રસિદ્ધ વક્તાઓ અને નિષ્ણાતો સાથે પેનલ ચર્ચા તેમજ હિતધારકો સાથે ઇન્ટરેક્ટિવ સત્રો પણ થશે.

YP/GP/JD