ভাৰতে আজি ১০০ তম জি-২০ বৈঠকত বাৰাণসীত কৃষি মুখ্য বিজ্ঞানীৰ বৈঠক (এমএচিএছ) আয়োজনৰ সৈতে জি-২০ অধ্যক্ষতাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মাইলৰ খুঁটি উদযাপন কৰিছে। গোৱাৰ দ্বিতীয় স্বাস্থ্য কৰ্মী গোট, হায়দৰাবাদৰ দ্বিতীয় ডিজিটেল অৰ্থনীতি ৱৰ্কিং গ্ৰুপ আৰু শ্বিলঙত মহাকাশ অৰ্থনীতি নেতাৰ পূৰ্বসূৰী বৈঠকো আজি অনুষ্ঠিত হৈছে।

২০২২ চনৰ ১৬ নৱেম্বৰত জি-২০ বালি সন্মিলনত প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীক জি-২০-ৰ অধ্যক্ষতা হস্তান্তৰ কৰাৰ পিছত, ভাৰতৰ বছৰজোৰা জি-২০ অধ্যক্ষতা ১ ডিচেম্বৰ ২০২২ তাৰিখে আৰম্ভ হৈছিল আৰু ২০২৩ চনৰ ৩০ নৱেম্বৰলৈকে এয়া বাহাল থাকিব। ইয়াৰ পূৰ্বে ২০২২ চনৰ ৮ নৱেম্বৰত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে জি-২০ লগো মুকলি কৰিছিল আৰু ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতাৰ বিষয়বস্তু - "বসুধৈৱ কুটুম্বকম"- "এক পৃথিৱী এটা পৰিয়াল এক ভৱিষ্যত" উন্মোচন কৰিছিল।  ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় পতাকাৰ ৰঙত নিৰ্মিত, জি-২০ লগো প্ৰত্যাহ্বানৰ মাজত আমাৰ গ্ৰহ-অনুকূল দৃষ্টিভংগী আৰু বিকাশৰ প্ৰতীক হিচাপে বিবেচিত হৈছে।

জি-২০-ৰ গোটটোত ১৯ খন দেশ (আৰ্জেণ্টিনা, অষ্ট্ৰেলিয়া, ব্ৰাজিল, কানাডা, চীন, ফ্ৰাঞ্চ, জাৰ্মানী, ভাৰত, ইণ্ডোনেছিয়া, ইটালী, জাপান, কোৰিয়া গণৰাজ্য, মেক্সিকো, ৰাছিয়া, চৌদি আৰৱ, দক্ষিণ আফ্ৰিকা, তুৰ্কী, আৰু ব্ৰিটেইন) আৰু ইউৰোপীয় ইউনিয়ন অন্তৰ্ভুক্ত আছে। জি-২০-ৰ সদস্যসকলে বিশ্বব্যাপী জিডিপিৰ প্ৰায় ৮৫%, বিশ্বব্যাপী বাণিজ্যৰ ৭৫% তকৈ অধিক, আৰু বিশ্বৰ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় দুই-তৃতীয়াংশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।

ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতাৰ সময়ত ব্যক্তিগতভাৱে অংশগ্ৰহণ এতিয়ালৈকে সৰ্ববৃহৎ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। এই পৰ্যন্ত ১১০ টাতকৈও অধিক ৰাষ্ট্ৰীয়তাৰ ১২,৩০০ ৰো অধিক প্ৰতিনিধিয়ে জি-২০ সম্পৰ্কীয় সভাত অংশগ্ৰহণ কৰিছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে জি-২০ সদস্য, ৯ খন আমন্ত্ৰিত দেশ আৰু ১৪ টা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনৰ অংশগ্ৰহণ। আজিলৈকে, ২৮ খন ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চলক সামৰি ৪১ খন চহৰত ১০০খন জি-২০ বৈঠক অনুষ্ঠিত হৈছে। ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চলসমূহৰ সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন আৰু অংশগ্ৰহণেৰে ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এই বৈঠকসমূহৰ আয়োজন কৰা হৈছে। আমাৰ অধ্যক্ষতাকালত, সমগ্ৰ ভাৰতৰ প্ৰায় ৬০ খন চহৰত ২০০ৰো অধিক জি-২০ সম্পৰ্কীয় বৈঠকৰ বাবে বিদেশী প্ৰতিনিধিসকলক আতিথ্য প্ৰদান কৰিব। সকলো ১৩ টা শ্বেৰ্পা ট্ৰেক ৱৰ্কিং গ্ৰুপ, ৮ টা ফাইনেঞ্চ ট্ৰেক ৱৰ্কষ্ট্ৰীম, ১১ টা এংগেজমেণ্ট গ্ৰুপ, আৰু ৪ টা পদক্ষেপে গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তালাপ আৰম্ভ কৰিছে। দুৰ্যোগ বিপদাশংকা হ্ৰাসৰ ওপৰত এটা নতুন ৱৰ্কিং গ্ৰুপ (ডিআৰআৰ), এটা নতুন এংগেজমেণ্ট গোট "ষ্টাৰ্টআপ ২০" আৰু আমাৰ জি-20 অধ্যক্ষতাত এক নতুন পদক্ষেপ মুখ্য বিজ্ঞান উপদেষ্টাৰ ৰাউণ্ড টেবুল (চিএছএআৰ) কাৰ্যকৰী কৰা হৈছে। ১১ টা এংগেজমেণ্ট গোটে ব্যক্তিগত খণ্ড, শিক্ষা, নাগৰিক সমাজ, যুৱ আৰু মহিলাৰ লগতে সংসদ, অডিট কৰ্তৃপক্ষ আৰু নগৰ প্ৰশাসনকে ধৰি প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ মাজত আলোচনাৰ বাবে এক মঞ্চ প্ৰদান কৰিছে।

আজিলৈকে তিনিখন মন্ত্ৰীসভা অনুষ্ঠিত হৈছে। ২০২৩ চনৰ ২৪-২৫ ফেব্ৰুৱাৰীত বাংগালুৰুত প্ৰথম বিত্তমন্ত্ৰী আৰু কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ গভৰ্ণৰ বৈঠক (এফএমচিবিজি) অনুষ্ঠিত হৈছিল, ২০২৩ চনৰ ১-২ মাৰ্চত নতুন দিল্লীত জি-২০ বৈদেশিক মন্ত্ৰীৰ বৈঠক (এফএমএম) অনুষ্ঠিত হৈছিল, আৰু ২০২৩ চনৰ ১২-১৩ এপ্ৰিলত ৱাশ্বিংটন ডিচিত দ্বিতীয়খন এফএমচিবিজি বৈঠক অনুষ্ঠিত হৈছিল। উদয়পুৰ (৪-৭ ডিচেম্বৰ ২০২২) আৰু কুমাৰকম (৩০ মাৰ্চ - ২ এপ্ৰিল ২০২৩)ত দুখন শ্বেৰ্পা সভা অনুষ্ঠিত হৈছে। এফএমচিবিজি, এফএমএম আৰু শ্বেৰ্পা বৈঠকত মন্ত্ৰী পৰ্যায়ৰ গণ্যমান্য ব্যক্তিসকলৰ সৈতে সকলো প্ৰতিনিধি দল, উচ্চ পৰ্যায়ৰ ব্যক্তিগত অংশগ্ৰহণৰ অভিলেখ দেখা গৈছিল। ২৮ জন বৈদেশিক মন্ত্ৰী (১৮ জন জি-২০ সদস্যৰ পৰা, ৯ খন অতিথি দেশ, আৰু এইউ চাই- কোমোৰোছ) আৰু ২ জন উপ/উপ-বৈদেশিক মন্ত্ৰীয়ে (জাপান আৰু কোৰিয়া গণৰাজ্যৰ) এফএমএম-ত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এই মন্ত্ৰীসভাবোৰ জি-২০ৰ অংশীদাৰী অগ্ৰাধিকাৰৰ ওপৰত সহমত বৃদ্ধি কৰাৰ ফলাফলৰ জৰিয়তে সমাপ্ত হৈছিল। ইয়াৰ ভিতৰত আছে এমডিবি সংস্কাৰৰ ওপৰত এক বিশেষজ্ঞ গোট গঠন কৰা আৰু এফএমচিবিজিত ঋণ চিকিৎসাৰ ওপৰত সহমত আৰু বহুপাক্ষিক সংস্কাৰ, উন্নয়ন সহযোগিতা, খাদ্য আৰু শক্তি সুৰক্ষা, সন্ত্ৰাসবাদ বিৰোধী, নতুন আৰু উদীয়মান ভাবুকি, বিশ্বব্যাপী দক্ষতা মেপিং তথা এফএমএমত দুৰ্যোগৰ বিপদাশংকা হ্ৰাস।

ভাৰতৰ অধ্যক্ষতাকালত গোলকীয় দক্ষিণ আৰু উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ কণ্ঠস্বৰ আৰু উদ্বেগৰ প্ৰতি মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰা হৈছে। প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ অধ্যক্ষতাত ২০২৩ চনৰ জানুৱাৰীত অনুষ্ঠিত ভইচ অব্ গ্লোবেল চাউথ সন্মিলনত ১২৫ খন দেশে অংশগ্ৰহণ কৰে, যাৰ ভিতৰত আছে ১৮ খন ৰাষ্ট্ৰ/চৰকাৰৰ মুৰব্বী আৰু মন্ত্ৰী পৰ্যায়ৰ অন্যান্য দেশ। তদুপৰি, ভাৰতৰ চলিত অধ্যক্ষতাৰ সময়ত আফ্ৰিকাৰ পৰা অংশগ্ৰহণ এতিয়ালৈকে সৰ্বাধিক হৈছে, যাৰ ভিতৰত আছে দক্ষিণ আফ্ৰিকা (জি-২০ সদস্য), মৰিচাছ, ইজিপ্ত, নাইজেৰিয়া, এইউ চেয়াৰ - কোমোৰোছ, আৰু এইউডিএ-এনইপিএডি ৷

ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্য, সামগ্ৰিক পৰম্পৰা আৰু সাংস্কৃতিক সমৃদ্ধি প্ৰদৰ্শন কৰা অনন্য অভিজ্ঞতাও ভ্ৰমণকাৰী প্ৰতিনিধিসকলৰ কাৰ্যসূচীৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। মেনুত বাজৰা-আধাৰিত ব্যঞ্জন অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ সাংস্কৃতিক প্ৰদৰ্শন আৰু ভ্ৰমণৰ আয়োজন কৰা হৈছে। স্থানীয় আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় কলা প্ৰদৰ্শন কৰা ৭,০০০ ৰো অধিক শিল্পীৰ অংশগ্ৰহণেৰে ১৫০ ৰো অধিক সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে। সমগ্ৰ ৰাষ্ট্ৰ আৰু সমগ্ৰ সমাজৰ দৃষ্টিভংগীত সক্ৰিয় জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ সৈতে একেসময়তে বহুতো জন অংশীদাৰীমূলক কাৰ্যকলাপ অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে ৷ ইয়াৰ ফলত ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতা "পিপলছ জি-২০" হৈ পৰিছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে জি-২০ বিশ্ববিদ্যালয় সংযোগ বক্তৃতা শৃংখলা, মডেল জি-২০ সভা, বিদ্যালয়/বিশ্ববিদ্যালয়ত বিশেষ জি-২০ অধিৱেশন, মুখ্য উৎসৱবোৰত জি-২০ পেভিলিয়ন, কুইজ প্ৰতিযোগিতা, চেলফি প্ৰতিযোগিতা, #G20ইণ্ডিয়া ষ্ট’ৰীজ আৰু নাগৰিক সমাজ তথা ব্যক্তিগত খণ্ডৰ আন শ শ জি-২০-থীম অনুষ্ঠান।

ভাৰতৰ চলিত জি-২০ অধ্যক্ষতাৰ সময়ত গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনাত অন্তৰ্ভুক্ত আছে সামগ্ৰিক আৰু স্থিতিস্থাপক বিকাশৰ দৰে বিস্তৃত অগ্ৰাধিকাৰক্ষেত্ৰ; এছডিজি, সেউজ বিকাশ আৰু পৰিৱেশৰ বাবে জীৱনশৈলীৰ (লাইফ) ওপৰত অগ্ৰগতি; প্ৰযুক্তিগত পৰিৱৰ্তন আৰু ৰাজহুৱা ডিজিটেল আন্তঃগাঁথনি; বহুপাক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ সংস্কাৰ; মহিলাৰ নেতৃত্বত বিকাশ; আৰু আন্তৰ্জাতিক শান্তি আৰু সম্প্ৰীতি।

যোৱা ৯-১০ ছেপ্টেম্বৰত নতুন দিল্লী নেতা সন্মিলনৰ সময়ত ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতাই ইয়াৰ সমন্বিত, উচ্চাকাংক্ষী, কাৰ্যমুখী আৰু নিৰ্ণায়ক কাৰ্যসূচীৰ বাবে জি-২০ সদস্য আৰু অতিথি দেশসমূহৰ পৰা যথেষ্ট সমৰ্থন লাভ কৰিছে। ভাৰতৰ জি-২০ বৈঠকত বিস্তৃত, বৃহৎ পৰিমাণৰ আৰু উৎসাহী অংশগ্ৰহণ জি-২০ সদস্যসকলৰ বাবে এক প্ৰমাণ আৰু সমসাময়িক গোলকীয় প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ সামূহিকভাৱে মোকাবিলা কৰিবলৈ ভাৰতৰ জি-২০ অধ্যক্ষতাৰ অধীনত একত্ৰিত হোৱা আমন্ত্ৰণকাৰীসকলৰ বাবে এক প্ৰমাণ হিচাপে প্ৰতিফলিত হৈছে।

*****