প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে 'পৰিকল্পনাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি নগৰ উন্নয়ন' বিষয়ত বাজেটৰ পিছৰ ৱেবিনাৰক সম্বোধন কৰে। কেন্দ্ৰীয় বাজেট-২০২৩ত ঘোষণা কৰা পদক্ষেপবোৰৰ কাৰ্যকৰী ৰূপায়ণৰ বাবে ধাৰণা আৰু পৰামৰ্শ বিচাৰি চৰকাৰে আয়োজন কৰা ১২টা বাজেট-পৰৱৰ্তী ৱেবিনাৰৰ শৃংখলাৰ ভিতৰত ই ষষ্ঠ।

সভাত ভাষণ দি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আক্ষেপ প্ৰকাশ কৰে যে স্বাধীনতাৰ ইমান বছৰৰ পাছত দেশত মাত্ৰ এখন বা দুখন পৰিকল্পিত চহৰহে উন্নয়ন কৰা হ’ল। তেওঁ মন্তব্য কৰে যে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰত যদি ৭৫খন পৰিকল্পিত চহৰৰ উন্নয়ন হ’লহেঁতেন তেন্তে বিশ্বত ভাৰতৰ স্থিতি সম্পূৰ্ণ বেলেগ হ’লহেঁতেন। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে পুনৰ কয় যে একবিংশ শতিকাত ভাৰতৰ দ্ৰুত বিকশিত পৰিৱেশত সুপৰিকল্পিত চহৰসমূহ সময়ৰ আহ্বান হ’বলৈ গৈ আছে। নতুন চহৰৰ উন্নয়ন আৰু বৰ্তমানৰ চহৰসমূহত সেৱাৰ আধুনিকীকৰণ নগৰ উন্নয়নৰ দুটা মূল দিশ বুলি আলোকপাত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে দেশৰ প্ৰতিখন বাজেটতে নগৰ উন্নয়নৰ তাৎপৰ্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে। নগৰ উন্নয়নৰ মানদণ্ডৰ বাবে এইবাৰৰ বাজেটত ১৫ হাজাৰ কোটি টকাৰ ইনচেন্টিভ ঘোষণা কৰা হৈছে বুলি তেওঁ অৱগত কৰে আৰু ই পৰিকল্পিত নগৰ উন্নয়নক গতি প্ৰদান কৰিব বুলি আশা প্ৰকাশ কৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে নগৰ উন্নয়নত পৰিকল্পনা আৰু প্ৰশাসনৰ উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পুনৰবাৰ উল্লেখ কৰে। তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে যে চহৰৰ দুৰ্বল পৰিকল্পনা বা পৰিকল্পনাৰ পিছত সঠিক ৰূপায়ণৰ অভাৱে ভাৰতৰ উন্নয়ন যাত্ৰাত বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। তেওঁ স্থানীয় পৰিকল্পনা, পৰিবহণ পৰিকল্পনা, আৰু নগৰ আন্তঃগাঁথনিৰ ক্ষেত্ৰত অতি কেন্দ্ৰীভূতভাৱে কাম কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। তেওঁ ৱেবিনাৰত অংশগ্ৰহণকাৰীসকলক ৰাজ্যসমূহৰ নগৰ পৰিকল্পনা পৰিৱেশ তন্ত্ৰক কেনেকৈ শক্তিশালী কৰিব পাৰি, নগৰ পৰিকল্পনাত ব্যক্তিগত খণ্ডত উপলব্ধ বিশেষজ্ঞতাক কেনেকৈ সঠিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি আৰু শেষত কেনেকৈ এনে এক উৎকৃষ্টতাৰ কেন্দ্ৰ গঢ়ি তুলিব পাৰি সেই সম্পৰ্কে তিনিটা মূল প্ৰশ্নৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিবলৈ আহ্বান জনায় যাতে নগৰ পৰিকল্পনাক নতুন স্তৰলৈ লৈ যোৱাটো সম্ভৱ হয়। তেওঁ উল্লেখ কৰে যে সকলো ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু নগৰ পালিকাই পৰিকল্পিত নগৰ অঞ্চল প্ৰস্তুত কৰিলেহে উন্নত দেশৰ প্ৰতি নিজৰ অৱদান আগবঢ়াব পাৰিব। “অমৃত কালত আমাৰ চহৰসমূহৰ ভাগ্য নগৰ পৰিকল্পনাই নিৰ্ধাৰণ কৰিব আৰু সুপৰিকল্পিত চহৰেহে ভাৰতৰ ভাগ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিব”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে মন্তব্য কৰে। তেওঁ লগতে কয় যে আমাৰ চহৰসমূহ কেৱল উন্নত পৰিকল্পনাৰ দ্বাৰা জলবায়ু-স্থিতিস্থাপক আৰু পানী সুৰক্ষিত হৈ পৰিব।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে বিশেষজ্ঞসকলক উদ্ভাৱনী মূলক ধাৰণা প্ৰস্তুত কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰে আৰু জিআইএছ-আধাৰিত মাষ্টাৰ প্লেনিং, বিভিন্ন ধৰণৰ পৰিকল্পনা সঁজুলিৰ বিকাশ, দক্ষ মানৱ সম্পদ আৰু ক্ষমতা নিৰ্মাণৰ দৰে ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকে পালন কৰিব পৰা ভূমিকাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আলোকপাত কৰে যে পৰিবহণ পৰিকল্পনা চহৰৰ উন্নয়নৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্তম্ভ আৰু আমাৰ চহৰসমূহৰ গতিশীলতা নিৰৱচ্ছিন্ন হ’ব লাগে। ২০১৪ চনৰ পূৰ্বে দেশৰ মেট্ৰ’ সংযোগৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আঙুলিয়াই দিয়ে যে বৰ্তমানৰ চৰকাৰে বহু চহৰত মেট্ৰ’ ৰে’লৰ কাম কৰি মেট্ৰ’ নেটৱৰ্ক সংযোগৰ ক্ষেত্ৰত কেইবাখনো দেশক অতিক্ৰম কৰিছে। তেওঁ মেট্ৰ’ নেটৱৰ্ক শক্তিশালী কৰাৰ লগতে প্ৰথম আৰু অন্তিম স্তৰৰ সংযোগ প্ৰদানৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। তেওঁ লগতে উল্লেখ কৰে যে চহৰৰ পথ বহল কৰা, সেউজ গতিশীলতা, উচ্চ পথ, আৰু জংচন উন্নয়ন পৰিবহণ পৰিকল্পনাৰ অংশ হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা উচিত।

“ভাৰতে বৃত্তাকাৰ অৰ্থনীতিক নগৰ উন্নয়নৰ এক প্ৰধান ভিত্তি হিচাপে গঢ়ি তুলিছে”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে মন্তব্য কৰি কয় যে আমাৰ দেশত প্ৰতিদিনে হাজাৰ হাজাৰ টন আৱৰ্জনা যেনে বেটাৰীৰ আৱৰ্জনা, বৈদ্যুতিক আৱৰ্জনা, অটোম’বাইলৰ আৱৰ্জনা, টায়াৰ আৰু পচন সাৰ প্ৰস্তুতৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা আৱৰ্জনা উৎপন্ন হয়। তেওঁ জনোৱা মতে, ২০১৪ চনত মাত্ৰ ১৪-১৫ শতাংশ আৱৰ্জনা প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ তুলনাত আজি ৭৫ শতাংশ আৱৰ্জনা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হৈছে। তেওঁ উল্লেখ কৰে যে এই পদক্ষেপ আগতেই লোৱা হ’লে ভাৰতৰ চহৰসমূহৰ প্ৰান্তবোৰ জাবৰৰ পাহাৰেৰে ভৰি নাথাকিলহেঁতেন। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আৱৰ্জনা প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ দ্বাৰা চহৰসমূহক জাবৰৰ বোজাৰ পৰা মুক্ত কৰাৰ কাম চলি থকা বুলি আলোকপাত কৰে। তেওঁ এই ক্ষেত্ৰত এক বৃহৎ কাম কৰি থকা ষ্টাৰ্টআপসমূহক সহায় কৰিবলৈ সকলোকে আহ্বান জনায়। তেওঁ উদ্যোগসমূহে আৱৰ্জনা ব্যৱস্থাপনাৰ সম্ভাৱনা সৰ্বাধিক কৰিব লাগে বুলি জোৰ দি কয় যে অমৃত আঁচনিৰ সফলতাৰ পিছত চহৰসমূহত বিশুদ্ধ খোৱাপানীৰ বাবে অমৃত ২.০ আৰম্ভ কৰা হৈছে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে পানী আৰু নলা-নৰ্দমাৰ পৰম্পৰাগত আৰ্হিৰ আগতীয়াকৈ পৰিকল্পনা কৰাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি কিছু চহৰত ব্যৱহৃত পানী পৰিশোধন কৰি উদ্যোগিক ব্যৱহাৰৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হৈছে বুলিও অৱগত কৰে।

"আমাৰ নতুন চহৰসমূহ আৱৰ্জনামুক্ত, পানী সুৰক্ষিত আৰু জলবায়ু-স্থিতিস্থাপক হ'ব লাগিব", প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে দ্বিতীয় স্তৰ আৰু স্তৰ-৩ চহৰসমূহত নগৰীয় আন্তঃগাঁথনি আৰু পৰিকল্পনাত বিনিয়োগ বৃদ্ধিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি মন্তব্য কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে উল্লেখ কৰে যে আমাৰ ভৱিষ্যতৰ চহৰসমূহক স্থাপত্য, শূন্য ডিচচাৰ্জ মডেল, শক্তিৰ নেট পজিটিভিটী, ভূমি ব্যৱহাৰৰ দক্ষতা, ট্ৰেঞ্জিট কৰিডৰ আৰু ৰাজহুৱা সেৱাত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰৰ দৰে মাপকাঠিৰ ওপৰত নিৰ্ধাৰণ কৰা উচিত। তেওঁ নগৰ পৰিকল্পনাৰ অংশ হিচাপে শিশুসকলৰ বাবে চাইকেল যাত্ৰাৰ বাবে খেলপথাৰ আৰু পথৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ কথাও উল্লেখ কৰিছিল।

“চৰকাৰে যি পৰিকল্পনা আৰু নীতি ৰচনা কৰিছে, সেইবোৰে চহৰৰ জনসাধাৰণৰ জীৱন সহজ কৰি তোলাই নহয়, নিজৰ বিকাশতো সহায় কৰিব”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয়। এইবাৰৰ বাজেটত পিএম-আৱাস যোজনাৰ বাবে চৰকাৰে প্ৰায় ৮০ হাজাৰ কোটি টকা ব্যয় কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ বিষয়ে অৱগত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে যেতিয়াই ঘৰ নিৰ্মাণ কৰা হয় তেতিয়াই চিমেণ্ট, ষ্টীল, ৰং, আচবাবৰ দৰে উদ্যোগে শক্তি লাভ কৰে। নগৰ উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত ভৱিষ্যতবাদী প্ৰযুক্তিৰ ক্ৰমবৰ্ধমান ভূমিকাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ষ্টাৰ্টআপৰ লগতে উদ্যোগকো এই দিশত চিন্তা কৰিবলৈ আৰু ক্ষিপ্ৰতাৰে কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনায়। “আমি যিবোৰ সম্ভাৱনা আছে তাৰ সুবিধা ল’ব লাগিব, আৰু লগতে নতুন সম্ভাৱনাৰ জন্ম দিব লাগিব। বহনক্ষম গৃহ প্ৰযুক্তিৰ পৰা বহনক্ষম চহৰলৈকে আমি নতুন সমাধান বিচাৰিব লাগিব”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে এইদৰে কৈ ভাষণৰ সামৰণি মাৰে।

***

DS/TS/MS