પ્રધાનમંત્રીનું કાર્યાલય
પ્રધાનમંત્રીએ રાજ્યોના મુખ્યમંત્રી અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોની સંયુક્ત પરિષદનું ઉદ્ઘાટન કર્યું
“સ્વતંત્રતાના 75 વર્ષોએ ન્યાયતંત્ર અને કારોબારી બંનેની ભૂમિકાઓ અને જવાબદારીઓને સતત સ્પષ્ટ કરી છે. જ્યાં પણ જરૂરી છે ત્યાં આ સંબંધ દેશને દિશા આપવા માટે સતત વિકસિત થયો છે.
"આપણે આપણી ન્યાય પ્રણાલીને એટલી સક્ષમ કેવી રીતે બનાવી શકીએ કે તે 2047ની ભારતની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરી શકે, આ આજે આપણી પ્રાથમિકતા હોવી જોઈએ"
"અમૃત કાળમાં આપણું વિઝન એવી ન્યાયિક પ્રણાલીનું હોવું જોઈએ જેમાં સરળ ન્યાય, ઝડપી ન્યાય અને બધા માટે ન્યાય હોય"
"સરકાર ન્યાયિક પ્રણાલીમાં ટેકનોલોજીની શક્યતાઓને ડિજિટલ ઈન્ડિયા મિશનના આવશ્યક ભાગ તરીકે માને છે"
"કોર્ટોમાં સ્થાનિક ભાષાઓને પ્રોત્સાહન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે જેથી દેશના લોકો પોતાને ન્યાયિક પ્રક્રિયા સાથે જોડાયેલા અનુભવે"
“દેશમાં લગભગ 3.5 લાખ કેદીઓ છે જેઓ અન્ડર ટ્રાયલ અને જેલમાં છે. આમાંના મોટા ભાગના લોકો ગરીબ અથવા સામાન્ય પરિવારના છે”
હું તમામ મુખ્યમંત્રીઓ અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોને માનવતાવાદી સંવેદનશીલતા અને કાયદાના આધારે આ બાબતોને પ્રાધાન્ય આપવા અપીલ કરીશ.
Posted On:
30 APR 2022 12:04PM by PIB Ahmedabad
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે નવી દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવન ખાતે રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓ અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોની સંયુક્ત પરિષદના ઉદ્ઘાટન સત્રમાં ભાગ લીધો હતો. આ પ્રસંગે તેમણે સભાને સંબોધન પણ કર્યું હતું. ભારતના ચીફ જસ્ટિસ જસ્ટિસ એન.વી. રમના, સુપ્રીમ કોર્ટના જસ્ટિસ યુયુ લલિત, કેન્દ્રીય પ્રધાનો શ્રી કિરેન રિજિજુ અને પ્રોફેસર એસ.પી. સિંહ બઘેલ, સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશો, હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશો, રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના મુખ્યમંત્રી અને એલજીઓ આ પ્રસંગે હાજર હતા.
આ પ્રસંગે બોલતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે “આપણા દેશમાં ન્યાયતંત્રની ભૂમિકા બંધારણના રક્ષકની હોય છે, પરંતુ વિધાનસભા નાગરિકોની આકાંક્ષાઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. હું માનું છું કે બંધારણની આ બે શાખાઓનું આ સંગમ અને સંતુલન દેશમાં અસરકારક અને સમયબદ્ધ ન્યાય વ્યવસ્થા માટે રોડમેપ તૈયાર કરશે. તેમણે કહ્યું કે આઝાદીના 75 વર્ષોએ ન્યાયતંત્ર અને કાર્યપાલિકા બંનેની ભૂમિકાઓ અને જવાબદારીઓને સતત સ્પષ્ટ કરી છે. જ્યાં પણ જરૂરી છે ત્યાં આ સંબંધ દેશને દિશા આપવા માટે સતત વિકસિત થયો છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. સંમેલનને બંધારણની સુંદરતાનું જીવંત અભિવ્યક્તિ ગણાવતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે તેઓ ઘણા લાંબા સમયથી સંમેલનમાં આવી રહ્યા છે, પહેલા મુખ્યમંત્રી તરીકે અને હવે પ્રધાનમંત્રી તરીકે. ‘એક રીતે, હું આ કોન્ફરન્સની દૃષ્ટિએ ઘણો સિનિયર છું’ એણ તેમણે હળવાશથી કહ્યું.
કોન્ફરન્સ માટે સૂર સેટ કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “2047માં, જ્યારે દેશ તેની સ્વતંત્રતાના 100 વર્ષ પૂર્ણ કરશે, ત્યારે આપણે દેશમાં કેવા પ્રકારની ન્યાયિક વ્યવસ્થા જોવા માગીએ છીએ? આપણે આપણી ન્યાયતંત્રને એટલી સક્ષમ કેવી રીતે બનાવી શકીએ કે તે 2047ના ભારતની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરી શકે, આ પ્રશ્નો આજે આપણી પ્રાથમિકતા હોવા જોઈએ.” "અમૃત કાળમાં અમારું વિઝન એવી ન્યાયિક પ્રણાલીનું હોવું જોઈએ જેમાં સરળ ન્યાય, ઝડપી ન્યાય અને બધા માટે ન્યાય હોય", એમ તેમણે ઉમેર્યું.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સરકાર ન્યાય વિતરણમાં વિલંબ ઘટાડવા માટે સખત મહેનત કરી રહી છે અને ન્યાયિક શક્તિ વધારવા અને ન્યાયિક માળખામાં સુધારો કરવા માટે પ્રયાસો ચાલુ છે. તેમણે કહ્યું કે કેસ મેનેજમેન્ટ માટે ICT તૈનાત કરવામાં આવ્યું છે અને ન્યાયતંત્રના વિવિધ સ્તરે ખાલી જગ્યાઓ ભરવાના પ્રયાસો ચાલી રહ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ન્યાયિક કાર્યના સંદર્ભમાં શાસનમાં ટેક્નોલોજીના ઉપયોગના તેમના વિઝનનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે ભારત સરકાર ન્યાયિક પ્રણાલીમાં ટેક્નોલોજીની શક્યતાઓને ડિજિટલ ઈન્ડિયા મિશનના આવશ્યક ભાગ તરીકે માને છે. તેમણે મુખ્યમંત્રી અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોને આને આગળ વધારવા અપીલ કરી હતી. ઈ-કોર્ટ પ્રોજેક્ટ આજે મિશન મોડમાં લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. તેમણે ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનની સફળતાનું ઉદાહરણ આપ્યું કારણ કે તે નાના શહેરો અને ગામડાઓમાં પણ સામાન્ય બની રહ્યા છે. ગયા વર્ષે વિશ્વમાં જેટલા પણ ડિજિટલ વ્યવહારો થયા હતા તેમાંથી 40 ટકા ડિજિટલ વ્યવહારો ભારતમાં થયા હતા, એમ પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું. ટેક્નોલોજીના ઉપયોગની થીમ પર આગળ વધતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે આજકાલ ઘણા દેશોની કાયદાની યુનિવર્સિટીઓમાં બ્લોક-ચેન, ઈલેક્ટ્રોનિક શોધ, સાયબર સુરક્ષા, રોબોટિક્સ, એઆઈ અને બાયોએથિક્સ જેવા વિષયો ભણાવવામાં આવે છે. "તે અમારી જવાબદારી છે કે આપણા દેશમાં પણ કાયદાકીય શિક્ષણ આ આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો અનુસાર હોવું જોઈએ", એમ તેમણે કહ્યું.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે અદાલતોમાં સ્થાનિક ભાષાઓને પ્રોત્સાહન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે જેથી દેશના લોકો ન્યાયિક પ્રક્રિયા સાથે જોડાયેલા અનુભવે અને તેમનામાં વિશ્વાસ વધે. તેમણે કહ્યું કે આનાથી લોકોનો ન્યાયિક પ્રક્રિયાનો અધિકાર મજબૂત થશે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે ટેકનિકલ શિક્ષણમાં સ્થાનિક ભાષાઓને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રીએ કાયદાની જટિલતાઓ અને અપ્રચલિતતા વિશે પણ વાત કરી હતી. તેમણે માહિતી આપી હતી કે 2015 માં, સરકારે 1800 કાયદાની ઓળખ કરી હતી જે અપ્રસ્તુત બની ગયા હતા અને 1450 કાયદા પહેલાથી જ રદ કરવામાં આવ્યા છે. રાજ્યો દ્વારા આવા માત્ર 75 કાયદાઓ હટાવવામાં આવ્યા હોવાનું નોંધીને પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું હતું કે “હું તમામ મુખ્યમંત્રીને વિનંતી કરીશ કે તેમના રાજ્યના નાગરિકોના અધિકારો અને તેમના જીવનની સરળતા માટે, આ દિશામાં ચોક્કસપણે પગલાં ભરવા જોઈએ.."
પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ન્યાયિક સુધારણા માત્ર નીતિ વિષયક નથી. માનવીય સંવેદનશીલતા સંકળાયેલી છે અને તેને તમામ ચર્ચાના કેન્દ્રમાં રાખવી જોઈએ. આજે દેશમાં લગભગ 3.5 લાખ કેદીઓ એવા છે કે જેઓ અંડર ટ્રાયલ અને જેલમાં છે. આમાંના મોટાભાગના લોકો ગરીબ અથવા સામાન્ય પરિવારોમાંથી છે,જેના પર તેમણે ધ્યાન દોર્યું. દરેક જિલ્લામાં જિલ્લા ન્યાયાધીશની અધ્યક્ષતામાં એક સમિતિ હોય છે, જેથી આ કેસોની સમીક્ષા કરી શકાય અને
જ્યાં શક્ય હોય ત્યાં, આવા કેદીઓને જામીન પર મુક્ત કરી શકાય છે. "હું તમામ મુખ્યમંત્રી અને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશોને માનવતાવાદી સંવેદનશીલતા અને કાયદાના આધારે આ બાબતોને પ્રાધાન્ય આપવા અપીલ કરીશ",એમ તેમણે ઉમેર્યું.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે અદાલતોમાં ખાસ કરીને સ્થાનિક સ્તરે પેન્ડિંગ કેસોના નિરાકરણ માટે મધ્યસ્થતા એ એક મહત્વપૂર્ણ સાધન છે. આપણા સમાજમાં મધ્યસ્થી દ્વારા વિવાદોના સમાધાનની હજારો વર્ષ જૂની પરંપરા છે. પરસ્પર સંમતિ અને પરસ્પર સહભાગિતા, તેની પોતાની રીતે, ન્યાયની એક અલગ માનવીય ખ્યાલ છે, એમ તેમણે કહ્યું. આ વિચાર સાથે, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, સરકારે મધ્યસ્થતા બિલને સંસદમાં એક છત્ર કાયદા તરીકે રજૂ કર્યું છે. “અમારી સમૃદ્ધ કાનૂની કુશળતા સાથે, આપણે મધ્યસ્થી દ્વારા ઉકેલના ક્ષેત્રમાં વૈશ્વિક નેતા બની શકીએ છીએ. આપણે સમગ્ર વિશ્વ સમક્ષ એક મોડેલ રજૂ કરી શકીએ છીએ,”એમ તેમણે કહ્યું.
SD/GP/NP
સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો : 
@PIBAhmedabad 
/pibahmedabad1964 
/pibahmedabad 
pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com
(Release ID: 1821533)
Read this release in:
English
,
Urdu
,
Marathi
,
Hindi
,
Manipuri
,
Assamese
,
Bengali
,
Punjabi
,
Odia
,
Tamil
,
Telugu
,
Kannada
,
Malayalam