કેન્દ્રીય મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રી શ્રીમતી સ્મૃતિ ઝુબિન ઈરાનીએ કહ્યું છે કે લોકશાહીની શ્રેષ્ઠ કસોટી એ છે કે જો આપણે નાગરિક તરીકે, એક રાષ્ટ્ર તરીકે આપણે આપણા તમામ બાળકોને ન્યાય આપી શકીએ. આજે અહીં આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવના ભાગ રૂપે નેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઑફ ચાઇલ્ડ રાઇટ્સ (NCPCR) દ્વારા આયોજિત બાળ સંરક્ષણ મુદ્દાઓના નિવારક પાસાઓ પર ભાર સાથે બાળ અધિકારો પરની રાષ્ટ્રીય વર્કશોપને સંબોધતા, શ્રીમતી ઈરાનીએ કહ્યું કે લોકશાહીની સાચી ઓળખ એ છે કે તે પોતાના બાળકોનું રક્ષણ કેવી રીતે કરે છે.

આ પ્રસંગે મંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું હતું કે બાળ અધિકારો પ્રત્યે સમાજમાં જાગૃતિ કેળવવી જરૂરી છે જેથી તેઓ બાળકોના સંરક્ષણ અને પુનર્વસન માટે આગળ આવે. તેમણે કહ્યું કે મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયે બાળ અધિકારોના રક્ષણ માટે ઘણા પગલાં લીધા છે જેમાં સંસદ દ્વારા બાળકોના જાતીય ગુનાઓથી રક્ષણ, POCSO એક્ટ અને જુવેનાઇલ જસ્ટિસ (બાળકોની સંભાળ અને સંરક્ષણ) અધિનિયમમાં સુધારાનો સમાવેશ થાય છે. જો કે, સમાજ સતત બદલાઈ રહ્યો છે, વહીવટી જરૂરિયાતો ગતિશીલ છે અને તેથી તે આપણા પર ફરજિયાત છે કે આપણે સમય સાથે વિકાસ કરીએ અને પડકારોના ઉકેલો સાથે તૈયાર રહીએ, એમ મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું.

મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ઘણા લોકોમાં એવી ધારણા છે કે દુર્વ્યવહાર ગરીબ પરિવારો પૂરતો મર્યાદિત છે અને દુર્વ્યવહારનો ભોગ બનેલા બાળકો ગરીબી સુધી મર્યાદિત છે પરંતુ વાસ્તવમાં દુર્વ્યવહાર સમૃદ્ધ પરિવારોમાં તેટલો જ સ્પષ્ટ છે. તેમણે વર્કશોપના સહભાગીઓને વિનંતી કરી હતી કે જ્યારે તેઓ ગરીબીમાંથી ઉદ્ભવતા પડકારોને જુએ છે, ત્યારે તેઓએ સમૃદ્ધ પરિવારોમાં થતા દુરુપયોગ પર પણ ધ્યાન આપવું જોઈએ, જે શક્તિશાળી સંસ્થાઓમાં અને બાળ સંભાળ સંસ્થાઓમાં થાય છે અને આપણે વહીવટકર્તા તરીકે નહીં પરંતુ નાગરિકો તરીકે ઉકેલો કેવી રીતે શોધી શકીએ.

આઝાદીના 75 વર્ષના ઉપલક્ષ્યમાં આયોજિત વર્કશોપના સહભાગીઓને સંબોધતા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે "તમારા ખભા પર આપણી ભાવિ પેઢીની સ્વતંત્રતા ટકી છે જેથી તેઓ ડર્યા વિના વિકાસ કરી શકે, જેથી તેઓ આત્મવિશ્વાસ સાથે વિકાસ કરી શકે કે જો તેઓ ન્યાય ઈચ્છે તો  ન્યાય આપવામાં આવશે, જેથી તેઓ આ વિશ્વાસ સાથે વૃદ્ધિ પામે કે આજે તમે બાળકોની સુરક્ષામાં જે કરો છો તે મુખ્ય છે જે તેઓ તેમની ભાવિ પેઢી માટે વહન કરશે.” મંત્રીએ દુરુપયોગ શું છે અને દુરુપયોગની જાણ કેવી રીતે કરવી તે અંગે બાળકોને શિક્ષિત કરવા પર પણ ભાર મૂક્યો હતો.

સ્વતંત્ર ભારતના 75 વર્ષની ઉજવણીના ભાગ રૂપે, મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલયે 14મી નવેમ્બરથી 21મી નવેમ્બર 2021 દરમિયાન મંત્રાલયના વિશાળ વિઝન એટલે કે મહિલાઓ અને બાળકોના સર્વાંગી વિકાસને અનુરૂપ વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ અને કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું હતું. ચિલ્ડ્રન આઈડિયાઝ, રાઈટ્સ અને ન્યુટ્રીશનની થીમ હેઠળ દેશભરમાં આયોજિત આ પ્રવૃત્તિઓમાં ચાઈલ્ડ કેર ઈન્સ્ટીટ્યુશન્સ (CCIs) અને વિશિષ્ટ દત્તક એજન્સીઓમાં આઉટરીચ પ્રવૃત્તિઓ, દત્તક લેવાની જાગૃતિના કાર્યક્રમો, કાયદાકીય જાગૃતિ પર સેમિનાર/વેબીનારો, બાળ અને કિશોર આરોગ્ય, બાળ અધિકાર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રવૃત્તિઓનો ઉદ્દેશ બાળ અધિકારો વિશે જાગૃતિ માટે સપ્તાહનો ઉપયોગ કરવાનો હતો અને આ દિશામાં મોટા પ્રમાણમાં સમુદાયની સામૂહિક વિચાર પ્રક્રિયાને ઉત્તેજીત કરવાનો હતો.

SD/GP/JD