ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଭିଡିଓ କନଫରେନ୍ସିଂ ଜରିଆରେ ଆଜି ଶିକ୍ଷକ ପର୍ବର ଉଦଘାଟନୀ ସମାରୋହରେ ଉଦବୋଧନ ଦେଇଛନ୍ତି।

ସେ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ସାଙ୍କେତିକ ଭାଷା ଶବ୍ଦକୋଷର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହା ଶ୍ରବଣବାଧିତଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ଏକ ୟୁନିଭର୍ସାଲ ଡିଜାଇନ ସୁବିଧା ଥିବା ଅଡିଓ ଏବଂ ଟେକ୍ସଟ ଆଧାରିତ ସାଙ୍କେତିକ ଭାଷାର ଭିଡିଓ। ସେହିପରି ଦୃଷ୍ଟି ବାଧିତଙ୍କ ପାଇଁ ଅଡିଓ ପୁସ୍ତିକା ‘ଟକିଂ ବୁକ୍ସ’, ସିବିଏସଇର ବିଦ୍ୟାଳୟ ଗୁଣବତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତତା ଏବଂ ଆକଳନ ଫ୍ରେମଓ୍ବର୍କ, ନିପୁଣ ଭାରତ ପାଇଁ ନିଷ୍ଠା ଶିକ୍ଷକ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ବିଦ୍ୟାଞ୍ଜଳି ପୋର୍ଟାଲର ଉନ୍ମୋଚନ କରିଥିଲେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ। ବିଦ୍ୟାଞ୍ଜଳି ଅର୍ନ୍ତଗତ ବିଦ୍ୟାଳୟର ବିକାଶ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ସ୍ବେଚ୍ଛାସେବୀ, ଦାତା, ସିଏସଆର ଯୋଗଦାନ ନିମନ୍ତେ ସୁବିଧା କରାଯିବ।

କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉଦବୋଧନ ଦେଇ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ଜିତିଥିବା ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ। ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ଦେଶର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ସେ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଜି, ଶିକ୍ଷକ ପର୍ବ ଅବସରରେ, ବହୁଗୁଡ଼ିଏ ନୂତନ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି। ଏଗୁଡ଼ିକ ଏଥିପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ, କାରଣ ଦେଶ ଏବେ ଆଜାଦୀ କା ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ ପାଳନ କରୁଛି। ସ୍ବାଧୀନତାର 100 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ପୂର୍ବରୁ ନୂତନ ଭାରତ ନିର୍ମାଣ ଲାଗି ନୂତନ ସଂକଳ୍ପ ନେବା ଲାଗି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆହ୍ବାନ କରିଥିଲେ। ମହାମାରୀ ସମୟର ଆହ୍ବାନକୁ ସ୍ବୀକାର କରି ଆଗେଇ ଆସିଥିବା ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ଶିକ୍ଷକ ଓ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିକ୍ଷା ସମୁଦାୟକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ଏଥିସହିତ ସଙ୍କଟର ମୁକାବିଲା କରିବା ଲାଗି ଏହି ସାମର୍ଥ୍ୟକୁ ଆଗେଇ ନେବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ, ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିବର୍ତ୍ତନର କାଳରେ ରହିଛୁ। ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ, ଆମ ପାଖରେ ଆଧୁନିକ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟଉନ୍ମୁଖି ନୂତନ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ରହିଛି।

ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଯୋଗଦାନ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷାବିତ, ବିଶେଷଜ୍ଞ, ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏହି ସହଭାଗିତାକୁ ଏକ ନୂତନ ସ୍ତରକୁ ନେଇଯିବା ଏବଂ ସମାଜକୁ ଏଥିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ସେ ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ଆହ୍ବାନ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ, ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କେବଳ ନୀତି ଆଧାରିତ ନୁହେଁ ବରଂ ସହଭାଗିତା ଆଧାରିତ। ‘ବିଦ୍ୟାଞ୍ଜଳି ୨.୦’ ଦେଶର ସଂକଳ୍ପ ‘ସବକା ପ୍ରୟାସ’ ସହିତ ‘ସବକା ସାଥ, ସବକା ବିକାଶ, ସବକା ବିଶ୍ବାସକୁ ଏକ ମଞ୍ଚ ଯୋଗାଇବ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ। ଏ ସମାଜରେ, ଆମର ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ର ଆଗେଇ ଆସିଛି ଏବଂ ସରକାରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାର ଗୁଣବତ୍ତାରେ ସୁଧାର ଦିଗରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ହେବ ଜନ ଭାଗିଦାରୀ ପୁଣି ଥରେ ଭାରତର ଜାତୀୟ ସ୍ବଭାବ ପାଲଟିଛି। ଗତ ୬-୭ ବର୍ଷରେ ଜନଭାଗିଦାରୀର ଶକ୍ତି ବଳରେ, ଭାରତରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟ ସିଦ୍ଧି ହୋଇଛି, ପୂର୍ବରୁ ଏସବୁ କଳ୍ପନା କରିବା ମଧ୍ୟ କଷ୍ଟକର ଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ସମାଜ ମିଳିମିଶି କିଛି କରିଥାଏ, ଆଶାନୁରୂପ ପରିଣାମ ସୁନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଜୀବନର ଯେକୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୁବକମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ନିର୍ମାଣ ଲାଗି ଯୋଗଦାନ ଦେଇପାରିବେ। ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ଓ ପାରାଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଆମ କ୍ରୀଡ଼ାବିତମାନଙ୍କ ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ଆଜାଦୀ କା ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ କାଳରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖେଳାଳୀ ଅତିକମରେ 75 ଟି ବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିବେ। ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କ ଅନୁରୋଧକୁ କ୍ରୀଡ଼ାବିତମାନେ ସ୍ବୀକାର କରିଥିବାରୁ ସେ ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ଏହା ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୁପ୍ରାଣିତ କରିବ ଏବଂ ବହୁ ପ୍ରତିଭାବାନ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆଗକୁ ଯିବା ପ୍ରେରଣା ଲାଭ କରିପାରିବେ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ କୌଣସି ଦେଶର ପ୍ରଗତି ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା କେବଳ ସମାବେଶୀ ନୁହେଁ ବରଂ ସମାନତାପୂର୍ଣ୍ଣ ମଧ୍ୟ ହେବା ଉଚିତ୍‌। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏନ-ଡିଅର ଭଳି ଜାତୀୟ ଡିଜିଟାଲ ଢାଞ୍ଚା ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅସମାନତା ଦୂର କରିବ ଏବଂ ଏହାକୁ ଆଧୁନିକ କରିବ। ୟୁପିଆଇ ଇଣ୍ଟରଫେସ ଯେପରି ଭାବେ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିପ୍ଳବ ଆଣିଛି, ଏନ-ଡିଅର ସେହିପରି ଭାବେ ବିଭିନ୍ନ ଶିକ୍ଷାଗତ କାର୍ଯ୍ୟରେ ‘ସୁପର କନେକ୍ଟ’ (ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଯୋଗ) ଭାବେ କାମ କରିବ। ଶିକ୍ଷାର ଅଂଶବିଶେଷ ଭାବେ ଟକିଂ ବୁକ୍ସ ଏବଂ ଅଡିଓ ବୁକ୍ସ ଭଳି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଦେଶ ନିର୍ମାଣ କରିଛି।

ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଜି ବିଦ୍ୟାଳୟ ଗୁଣବତ୍ତା ଆକଳନ ଏବଂ ସୁନିଶ୍ଚିତତା ବ୍ୟବସ୍ଥା (ଏସକ୍ୟୁଏଏଏଫ) ଆଜି ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ପାଠ୍ୟକ୍ରମ, ଶିକ୍ଷାଶାସ୍ତ୍ର, ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ, ମୌଳିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି, ସମାବେଶୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଶାସନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଭଳି ଦିଗରେ ଏକପ୍ରକାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଢାଞ୍ଚାର ଅଭାବକୁ ଦୂର କରିବ। ଏସକ୍ୟୁଏଏଏଫ ଏହି ଅସମାନତାକୁ ଦୂର କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ।

ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଦଳୁଥିବା ଏହି ଯୁଗରେ ଆମର ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ନୂଆ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବିଷୟରେ ଅତିଶୀଘ୍ର ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିବାକୁ ହେବ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଦେଶ ‘ନିଷ୍ଠା’ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ଆମର ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ଏସବୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତର ଶିକ୍ଷକ ମାନେ କେବଳ କୌଣସି ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ମାନଦଣ୍ଡରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇନାହାନ୍ତି, ବରଂ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ସେମାନଙ୍କର ବିଶେଷ ସାମର୍ଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ସେମାନଙ୍କର ଏହି ବିଶେଷ ସାମର୍ଥ୍ୟ ତଥା ବିଶେଷ ଶକ୍ତି ହେଉଛି ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କାର ପୂରି ରହିଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମର ଶିକ୍ଷକମାନେ ନିଜ କାମକୁ କେବଳ ପେସା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିନାହାନ୍ତି, ଶିକ୍ଷାଦାନ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ମାନବୀୟ ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ଏବଂ ଏକ ପବିତ୍ର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ସେଥିପାଇଁ ଆମ ଦେଶରେ ଶିକ୍ଷକ ଓ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କେବଳ ପେସାଗତ ସମ୍ପର୍କ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏକ ପାରିବାରିକ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥାଏ। ଏହି ସମ୍ପର୍କ ସାରା ଜୀବନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ।

मैं सबसे पहले, राष्ट्रीय पुरस्कार प्राप्त करने वाले हमारे शिक्षकों को बहुत-बहुत बधाई देता हूँ।

आप सभी ने कठिन समय में देश में शिक्षा के लिए, विद्यार्थियों के भविष्य के लिए जो योगदान दिया है, वो अतुलनीय है, सराहनीय है: PM @narendramodi

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

आज शिक्षक पर्व के अवसर पर अनेक नई योजनाओं का प्रारंभ हुआ है।

ये initiatives इसलिए भी अहम है क्योंकि देश अभी आज़ादी का अमृत महोत्सव मना रहा है।

आज़ादी के 100 वर्ष होने पर भारत कैसा होगा, इसके लिए नए संकल्प ले रहा है: PM @narendramodi

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

NEP के formulation से लेकर implementation तक, हर स्तर पर academicians का, experts का, teachers का, सबका योगदान रहा है।

आप सभी इसके लिए प्रशंसा के पात्र हैं।

अब हमें इस भागीदारी को एक नए स्तर तक लेकर जाना है, हमें इसमें समाज को भी जोड़ना है: PM @narendramodi #ShikshakParv

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

जब समाज मिलकर कुछ करता है, तो इच्छित परिणाम अवश्य मिलते हैं। और आपने ये देखा है कि बीते कुछ वर्ष में जनभागीदारी अब फिर भारत का नेशनल कैरेक्टर बनता जा रहा है।

पिछले 6-7 वर्षों में जनभागीदारी की ताकत से भारत में ऐसे-ऐसे कार्य हुए हैं, जिनकी कोई कल्पना भी नहीं कर सकता था: PM

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

शिक्षा में असमानता को खत्म करके उसे आधुनिक बनाने में National Digital Educational Architecture यानी, N-DEAR की भी बड़ी भूमिका होने वाली है।

जैसे UPI इंटरफेस ने बैंकिंग सेक्टर को revolutionize किया है, वैसे ही N-DEAR सभी academic activities के बीच एक सुपर कनेक्ट का काम करेगा: PM

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

तेजी से बदलते इस दौर में हमारे शिक्षकों को भी नई व्यवस्थाओं और तकनीकों के बारे में तेजी से सीखना होता है।

‘निष्ठा’ ट्रेनिंग प्रोग्राम्स के जरिए देश अपने टीचर्स को इन्हीं बदलावों के लिए तैयार कर रहा है: PM @narendramodi #ShikshakParv

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

भारत के शिक्षकों में किसी भी ग्लोबल स्टैंडर्ड पर खरा उतरने की क्षमता तो है ही, साथ ही उनके पास अपनी विशेष पूंजी भी है।

उनकी ये विशेष पूंजी, ये विशेष ताकत है उनके भीतर के भारतीय संस्कार: PM @narendramodi #ShikshakParv

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

हमारे शिक्षक अपने काम को केवल एक पेशा नहीं मानते, उनके लिए पढ़ाना एक मानवीय संवेदना है, एक पवित्र नैतिक कर्तव्य है।

इसीलिए, हमारे यहाँ शिक्षक और बच्चों के बीच professional रिश्ता नहीं होता, बल्कि एक पारिवारिक रिश्ता होता है।

और ये रिश्ता, ये संबंध पूरे जीवन का होता है: PM

— PMO India (@PMOIndia) September 7, 2021

*******

P.S