గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

ప్రపంచం మొత్తం అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది. మానవ జాతి ఇంత కష్టతరమైన సమయానికి వెళ్ళవలసి ఉంటుందని ఎవరైనా అనుకోలేదు. ఇటువంటి సవాళ్ళలో, ఈ దశాబ్దం ప్రారంభంలో ఉభయ సభలలో మన గౌరవనీయ రాష్ట్రపతి  చేసిన ప్రసంగం ఒక కొత్త ఆశ, కొత్త ఉత్సాహం, సవాలు చేసే ఈ ప్రపంచంలో కొత్త ఆత్మవిశ్వాసం, స్వావలంబన గల భారతదేశానికి,  ఈ దశాబ్దానికి మార్గం సుగమం చేసింది.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

రాష్ట్రపతికి నా హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలియజేసేందుకు ఇవాళ మీ అందరి మధ్య నేను నిలబడ్డాను. రాజ్యసభలో 13-14 గంటలకు పైగా 50 మందికి పైగా గౌరవప్రదమైన సభ్యులు తమ అభిప్రాయాలను, విలువైన ఆలోచనలను, అనేక అంశాలను చర్చించారు. అందువల్ల ఈ చర్చను సుసంపన్నం చేసినందుకు గౌరవనీయ సభ్యులందరికీ నా హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను.. రాష్ట్రపతి ప్రసంగాన్ని వినడానికి ప్రతిఒక్కరూ హాజరై ఉంటే బాగుండేది, ప్రజాస్వామ్యం యొక్క ప్రతిష్ట పెరిగేది, రాష్ట్రపతి ప్రసంగాన్ని వినలేదని తరువాత చెప్పలేము. కానీ రాష్ట్రపతి ప్రసంగం యొక్క శక్తి చాలా గొప్పది, వినకుండానే చాలా చెప్పాడు. ఇది నిజంగా ప్రసంగం యొక్క శక్తి, ఆలోచనల శక్తి, ఆదర్శాల శక్తి. అందువల్ల ఈ ప్రసంగం విలువ చాలా విలువైనదని నేను భావిస్తున్నాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

నేను చెప్పినట్లుగా, దశాబ్దంలో రాష్ట్రపతి మొదటి ప్రసంగం అనేక సవాళ్ల నేపథ్యంలో వచ్చింది. కానీ, ప్రపంచం మొత్తాన్ని, భారత యువ మనస్సులను చూసినప్పుడు, భారతదేశం ఈ రోజు నిజమైన అర్థంలో అవకాశాల భూమి అని అనిపిస్తుంది. మీకు చాలా అవకాశాలు ఎదురుచూస్తున్నాయి. అందుకే యువత ఉన్న దేశం, ఉత్సాహంతో నిండిన దేశం, అనేక కలలు, ఆకాంక్షలతో సాధించడానికి ప్రయత్నిస్తున్న దేశం ఈ అవకాశాన్ని ఎప్పటికీ వదులుకోదు. స్వాతంత్య్రం వచ్చి 75 వ సంవత్సరంలోకి అడుగుపెడుతున్నాం అనేది మనందరికీ ఒక అవకాశం. ఇది నిజంగా ఉత్తేజకరమైన అవకాశం. మనం ఎక్కడ ఉన్నా, భారత మాత కుమారుడిగా, 75 వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవాన్ని మనం ప్రేరణగా చేసుకోవాలి. రాబోయే సంవత్సరాల్లో దేశాన్ని సిద్ధం చేయడానికి మనకు ఏదైనా చేసే అవకాశం ఉండాలి, మరియు 2047 లో దేశం స్వాతంత్ర్య శతాబ్దిని జరుపుకునేటప్పుడు, మనం దేశాన్ని ఎంత దూరం తీసుకెళ్తామో, ఈ కలలను మనం పదే పదే గమనిస్తూ నే ఉండాలి. ఈ రోజు, ప్రపంచం మొత్తం భారతదేశం వైపు చూస్తోంది, భారతదేశం నుండి అంచనాలు ఉన్నాయి మరియు భారతదేశం ఇలా చేస్తే, ప్రపంచంలోని అనేక సమస్యలు అక్కడి నుండి పరిష్కరించబడతాయి అనే నమ్మకం ప్రజలలో ఉంది, ఈ నమ్మకం, ఈ విశ్వాసం నేడు ప్రపంచంలో భారత్ కు పెరిగింది.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

నేను అవకాశాల గురించి చర్చిస్తున్నప్పుడు, గొప్ప కవి మైథిలి శరణ్ గుప్తా రాసిన కవితను చదవాలనుకుంటున్నాను. గుప్తా ఇలా చెప్పారు –

అవకాశం మీ కోసం వస్తుంది, అయినప్పటికీ మీరు నిశ్శబ్దంగా ఉంటారు.

మీ కార్యాచరణ క్షేత్రం చాలా పెద్దది, ప్రతి క్షణం విలువైనది, ఓహ్ భారతదేశమా మేల్కో, నీ కళ్ళు తెరువు.

దీనిని మైథిలి శరణ్ గుప్తా రాశారు. కానీ, ఈ కాలంలో, అతను 21వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో  రాయవలసి వస్తే, ఏమి రాసి ఉండేవారో నేను ఊహించగలను-

అవకాశం మీ కోసం వస్తుంది, మీరు ఆత్మవిశ్వాసం తో నిండి ఉంటారు.

ప్రతి అడ్డంకి, ప్రతి పరిమితిని ఛేదించండి, హే భారత్, స్వయం సమృద్ధి పథంలో పయనించండి.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

కరోనా యుగంలో ఎలాంటి ప్రపంచ పరిస్థితి ఉంది, ఎవరికీ సహాయం చేయడం అసాధ్యం. కరోనా ఒక దేశం మరొక దేశానికి సహాయం చేయలేని వాతావరణాన్ని సృష్టించింది, ఒక రాష్ట్రం మరొక దేశానికి సహాయం చేయలేకపోయింది, కుటుంబంలోని ఒక సభ్యుడు కూడా కుటుంబంలోని మరొక సభ్యుడికి సహాయం చేయలేడు. భారతదేశం కోసం, ప్రపంచం నలుమూలల నుండి సందేహాలు తలెత్తుతున్నాయి. కరోనా మహమ్మారిని భారత్ ఎదుర్కోలేకపోతే, భారతదేశానికి మాత్రమే కాకుండా మొత్తం మానవ జాతికి కూడా ఇంతటి విపత్తు సంభవిస్తుందని ప్రపంచం ఆందోళన చెందింది. బిలియన్ల ప్రభావం ఉంటుంది, లక్షలాది మంది చనిపోతారు. మాకు భయపెట్టడానికి చాలా విషయాలు ఉన్నాయి మరియు ఇది ఎందుకు జరిగిందో మేము ప్రశ్నించము ఎందుకంటే తెలియని శత్రువు ఏమి చేయగలదో ఎవరికీ తెలియదు. ప్రతి ఒక్కరూ అంచనా వేయడానికి వారి స్వంత మార్గాన్ని కలిగి ఉన్నారు.

ప్రతి ఒక్కరూ కొత్త ఆలోచనలతో, కొత్త మార్గంలో నడవాలని కోరుకున్నారు. కొంతమంది పండితులు, శక్తివంతమైన వ్యక్తులు భిన్నమైన అభిప్రాయాలను కలిగి ఉండవచ్చు కాని ఈ శత్రువు అపరిచితుడు. మరియు మేము కూడా ఒక మార్గం గుర్తించాలనుకుంటున్నాము. రోడ్లు నిర్మించి ప్రాణాలను కాపాడాలని వారు కోరుకున్నారు. ఆ సమయంలో, దేవుడు ఇచ్చిన జ్ఞానం, శక్తి, బలం ఏమైనా, దేశం అది చేసి దేశాన్ని రక్షించడానికి కృషి చేసింది. మానవజాతి ప్రపంచాన్ని రక్షించడంలో భారతదేశం చాలా ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించిందని ఇప్పుడు ప్రపంచం గర్వంగా చెబుతోంది. ఈ యుద్ధంలో విజయం సాధించడం ఏ ప్రభుత్వానికీ, ఏ వ్యక్తికీ వెళ్ళదు, కానీ అది ఖచ్చితంగా భారతదేశానికి వెళుతుంది. కీర్తింపజేయడానికి ఏమి పడుతుంది? ప్రపంచం ముందు నమ్మకంగా మాట్లాడటం ఏమిటి? ఈ దేశం చేసింది. పేదలలో పేదలు దీనిని చేశారు. ఆ సమయంలో మీరు సోషల్ మీడియాలో చూసారు, ఒక వృద్ధ తల్లి ఒక చిన్న గుడిసెతో కాలిబాటపై కూర్చుని ఉంది, ఆమె కూడా ఇంటి నుండి బయట ఉంది, ఆమె గుడిసె వెలుపల ఒక దీపం వెలిగించి, భారతదేశం యొక్క సంక్షేమం కోసం ప్రార్థిస్తోంది, మీరు ఆమెను ఎగతాళి చేస్తున్నారా? ఆమె భావాలను ఎగతాళి చేస్తున్నారా? పాఠశాల తలుపు ఎప్పుడూ చూడని వారు కూడా దేశం కోసం ఏదైనా చేయాలన్న ఆలోచనతో, దేశానికి దీపం వెలిగించి తమ దేశానికి సేవ చేయాలనే ఆలోచన వచ్చింది. మరియు దాని నుండి దేశంలో ఒక సామూహిక శక్తి మేల్కొంది. అతను తన శక్తిని మరియు శక్తిని పరిచయం చేశాడు. కానీ ఎగతాళి చేయడం కూడా సరదాగా ఉంటుంది. వ్యతిరేకించడానికి చాలా సమస్యలు ఉన్నాయి మరియు చేయవలసినవి చాలా ఉన్నాయి. కానీ దేశాన్ని నిరుత్సాహపరిచే పనులు చేయవద్దు, దేశ శక్తిని తక్కువ అంచనా వేసే వారికి ఎప్పటికీ ప్రయోజనం ఉండదు.

మీ కరోనా వారియర్స్, మీ ఫ్రంట్ లైన్ కార్మికులు, మీరు ఊహించవచ్చు, ఎవరైనా కరోనా కు బలి  అవుతారనే భయం అన్ని వైపులా ఉన్నప్పుడు, విధి చేయడం చిన్న విషయం కాదు, మీ బాధ్యతలను నిర్వర్తించడం, గర్వపడటం, గౌరవించడం అవి మరియు ఇవన్నీ. ప్రయత్నాల ఫలితం దేశం ఈ రోజు చేసింది. మేము గతాన్ని చూస్తాము, ఇది విమర్శల కోసం కాదు, మేము ఆ పరిస్థితిలో జీవిస్తున్నాము. ఈ వ్యాధి గురించి మాట్లాడేటప్పుడు దేవత చాలా భయపడేది. పోలియో ఎంత భయానకంగా ఉంది, టీకాలు వేయడం ఎంత కష్టమైంది, ఎంత బాధపడ్డాడు. మీకు ఎప్పుడు, ఎప్పుడు లభిస్తుంది, మీకు ఎంత లభిస్తుంది, ఎలా లభిస్తాయి, ఎలా ఇవ్వాలో మీకు రోజులు వచ్చాయి. అటువంటి పరిస్థితిలో, మీరు ఆ రోజులను గుర్తుంచుకుంటే, ఈ రోజు మూడవ ప్రపంచ దేశాలుగా పరిగణించబడే దేశాలు మానవజాతి సంక్షేమం కోసం వ్యాక్సిన్లను తీసుకువస్తాయని మీకు తెలుస్తుంది. మన శాస్త్రవేత్తలు ఇంత తక్కువ సమయంలో మిషన్ మోడ్‌లో పనిచేస్తుండటంతో, ఇది మానవజాతి చరిత్రకు భారతదేశం చేసిన కృషికి అద్భుతమైన సాగా. మేము దానిని మహిమపరచాలి మరియు ఇది కొత్త ఆత్మవిశ్వాసాన్ని కూడా ప్రేరేపిస్తుంది. ఈ రోజు, నా దేశంలో ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద టీకా ప్రచారం జరుగుతోందని కొత్త ఆత్మవిశ్వాసాన్ని ప్రేరేపించడానికి చేసిన ప్రయత్నాల గురించి దేశం గర్వపడవచ్చు. ఈ రోజు ప్రపంచంలో ఎక్కడ టీకాలు వేస్తున్నాయో అది భారత గడ్డపై జరుగుతోంది. ఈ పరిస్థితి లేదు.

ఈ రోజు, కరోనా ప్రపంచంతో తన సంబంధాలలో భారతదేశానికి కొత్త జీవితాన్ని ఇచ్చింది. ఏ ఔషధం ఉపయోగపడుతుందో మొదట్లో తెలియకపోయినా, టీకా లేదు, కాబట్టి ప్రపంచం మొత్తం దృష్టి భారతీయ .షధం వైపు మళ్లింది. భారతదేశం ప్రపంచంలో ఫార్మసీ హబ్‌గా అవతరించింది. ఆ సంక్షోభ సమయంలో కూడా దేశం 150 దేశాలకు మందులు సరఫరా చేసింది. మానవజాతి రక్షణ కోసం మేము వెనక్కి తగ్గము. అంతే కాదు, ప్రస్తుతానికి వ్యాక్సిన్ల సందర్భంలో కూడా, మనకు భారతదేశ వ్యాక్సిన్లు ఉన్నాయని ప్రపంచం గర్వంగా చెప్పుకుంటుంది. ప్రపంచంలోని అతి పెద్ద ఆసుపత్రులలో కూడా పెద్ద వ్యక్తులు శస్త్రచికిత్స కోసం వెళ్ళినప్పుడు, ఏదైనా పెద్ద శస్త్రచికిత్స మరియు ఆపరేటింగ్ గదికి వెళ్లిన తర్వాత ప్రక్రియ ప్రారంభమయ్యే ముందు వారి కళ్ళు ఏ భారతీయ వైద్యుడి కోసం వెతుకుతున్నాయని మనందరికీ తెలుసు మరియు ఒక వైద్యుడిని చూసినప్పుడు, ఇప్పుడు ఆపరేషన్ బాగానే ఉంటుంది. ఇది దేశ ఆదాయం. దీని గురించి మనం గర్వపడాలి.

ఈ కరోనా యుగంలో భారతదేశం తన స్వంత గుర్తింపును, ప్రపంచ సంబంధాలలో దాని స్థానాన్ని నిర్మించినట్లే, ఈ కరోనా యుగంలో భారతదేశం దాని సమాఖ్య నిర్మాణంలో దాని స్వాభావిక బలాన్ని కలిగి ఉంది, సంక్షోభ సమయాల్లో మనమందరం ఎలా కలిసి పనిచేయగలం, అందరి బలం ఒక దిశలో పనిచేయడానికి? పడుతుంది మరియు ప్రతి ఒక్కరూ ఆ పని కోసం ప్రయత్నించవచ్చు; దీన్ని కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు సంయుక్తంగా ప్రదర్శించాయి. ఈ సభలో అన్ని రాష్ట్రాలకు తమ వాటా ఉంది, కాబట్టి నేను ఈ సభలోని అన్ని రాష్ట్రాలను ప్రత్యేకంగా అభినందిస్తున్నాను. మరియు మేము సమాఖ్యను బలోపేతం చేయడానికి కృషి చేయడమే కాక, సంక్షోభాన్ని అవకాశంగా మార్చడానికి కూడా కృషి చేసాము. ప్రతి ఒక్కరూ దీనికి అభినందనలు అర్హులే. ఇక్కడ ప్రజాస్వామ్యంపై అనేక ఉపన్యాసాలు ఉన్నాయి. చాలా చెప్పబడింది. కానీ చెప్పిన విషయాలు, దేశంలోని ఏ పౌరుడైనా దీనిని నమ్ముతారని నేను అనుకోను. భారతదేశంలో ప్రజాస్వామ్యం లాంటిదేమీ లేదు, అక్కడ మనం ప్రజాస్వామ్యం యొక్క తీగలను ఈ విధంగా లాగాలి. మేము అలాంటి పొరపాటు చేయకూడదు మరియు నేను మిస్టర్ డెరెక్ జిని వింటున్నాను, చాలా మంచి, పెద్ద పదాలు ఉపయోగించబడుతున్నాయి. 'స్వేచ్ఛా స్వేచ్ఛ, సాన్నిహిత్యం, హోల్డింగ్' అనే పదాలు వింటున్నప్పుడు, వారు బెంగాల్ గురించి లేదా ఒక దేశం గురించి ఒక కథ చెబుతున్నారా అనే ప్రశ్న తలెత్తింది. సహజంగానే, వారు చూసే, వినే ఇరవై నాలుగు గంటలు వారు ఇక్కడ పొరపాటున చెప్పి ఉండవచ్చు. కాంగ్రెస్‌కు చెందిన మా బజవాసాహెబ్ కూడా ఈ సమయంలో చాలా బాగా చెప్పారు. వారు మాట్లాడటానికి చాలా సమయం పట్టింది, కాబట్టి వారు త్వరలో అత్యవసర పరిస్థితికి చేరుకుంటారని నేను అనుకున్నాను. ఒక్క క్షణం మాత్రమే మిగిలి ఉందని ఒక క్షణం అనుకున్నాను. వారు త్వరలో 84 కి చేరుకుంటారు. కానీ వారు అంత దూరం వెళ్ళలేదు. సరే, కాంగ్రెస్ దేశాన్ని చాలా నిరాశపరుస్తుంది.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

నేను ఉల్లేఖనాన్ని సభ ముందు ఉంచాలనుకుంటున్నాను. మరియు ముఖ్యంగా ప్రజాస్వామ్యం గురించి సందేహాలు వ్యక్తం చేస్తున్నవారు, భారతదేశం యొక్క రాడికల్ శక్తిపై అనుమానం ఉన్నవారు, దీనిని అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించమని నేను వారిని కోరుతున్నాను. "మన ప్రజాస్వామ్యం పాశ్చాత్య సంస్థ కాదు. ఇది 'మానవ' సంస్థ. భారతదేశ చరిత్ర ప్రజాస్వామ్య సంస్థల ఉదాహరణలతో నిండి ఉంది. ప్రాచీన భారతదేశంలో 81 రిపబ్లిక్ల వివరణ మాకు లభిస్తుంది. నేడు, భారత జాతీయవాదంపై దాడి గురించి దేశ ప్రజలకు అవగాహన కల్పించాల్సిన అవసరం ఉంది. భారతదేశం యొక్క జాతీయవాదం ఇరుకైనది కాదు, ఇది స్వార్థం కాదు మరియు అది దూకుడు కాదు. 'సత్యం శివం సుందరం' విలువలతో మనం ప్రేరణ పొందాము.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

ఈ కోట్ ఆజాద్ హింద్ ఫౌజ్ యొక్క మొదటి ప్రభుత్వ మొదటి ప్రధాని నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ నుండి. మరియు యాదృచ్చికంగా, ఈ రోజు మనం అతని 125 వ పుట్టినరోజును జరుపుకుంటున్నాము. అయితే నేతాజీ యొక్క ఈ మనోభావాలను, నేతాజీ యొక్క ఈ ఆలోచనలు, నేతాజీ యొక్క ఈ ఆదర్శాలను మనం తెలియకుండానే మరచిపోవడం దురదృష్టకరం. మరియు ఫలితం ఏమిటంటే, ఈ రోజు మనం మనల్ని నిందించడం ప్రారంభించాము. కొన్నిసార్లు నాకు కోపం వస్తుంది. ప్రపంచం ఏ పదాన్ని పట్టుకున్నా, మేము ఆ పదంతో ముందుకు వెళ్తాము. ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్యం, ఈ మాటలు విన్నప్పుడు మీకు చాలా బాగుంది. అవును, మిత్రులారా, భారతదేశం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్యం. కానీ భారతదేశం ప్రజాస్వామ్యానికి తల్లి అని మన యువ తరానికి నేర్పించలేదు. ప్రజాస్వామ్యం భారతదేశంలో పుట్టింది. భవిష్యత్ తరాలకు మనం దీన్ని నేర్పించాలి మరియు ఇలాంటివి గర్వంగా చెప్పాలి. ఎందుకంటే మన పూర్వీకులు ఈ వారసత్వాన్ని మాకు ఇచ్చారు. భారతదేశ పాలనా విధానం ప్రజాస్వామ్యబద్ధమైనది. మన దేశం ప్రజాస్వామ్యంగా ఉండటానికి ఇది ఒక్కటే కారణం కాదు. భారతదేశం యొక్క సంస్కృతి, భారతదేశం యొక్క సంస్కృతి, భారతదేశం యొక్క సంప్రదాయం, భారతదేశం యొక్క మనస్సు ప్రజాస్వామ్యం. అందుకే మన వ్యవస్థ ప్రజాస్వామ్యం. ఇదంతా ఈ విషయం వల్లనే, అది కాదు. ప్రాథమికంగా మేము ప్రజాస్వామ్యవాదులు. మరియు దేశం తన పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించింది.

అత్యవసర పరిస్థితులను గుర్తుంచుకోండి, న్యాయవ్యవస్థ యొక్క స్థితి ఏమిటి, మీడియా యొక్క స్థితి ఏమిటి, ప్రభుత్వ స్థితి ఏమిటి, ప్రతిదీ జైలుగా మార్చబడింది. కానీ ప్రజాస్వామ్య రంగులలో చిత్రించిన ఈ దేశ ప్రజలను, ఈ దేశ సంస్కృతిని ఎవరూ కదిలించలేరు. అవకాశం ఇచ్చిన అతను ప్రజాస్వామ్యాన్ని మరింత సమర్థవంతంగా చేశాడు. ఇది ప్రజల బలం. ఇది మన సంస్కృతికి బలం. ఇది ప్రజాస్వామ్య విలువల బలం. ఆ సమయంలో ప్రభుత్వం ఎవరు, ప్రభుత్వాన్ని ఎవరు ఏర్పాటు చేశారు అనే ప్రశ్న లేదు. ప్రభుత్వాన్ని ఎవరు ఏర్పాటు చేశారో నేను ఇక్కడ చర్చించడం లేదు. మరియు మీరు అలాంటి వాటిలో సమయం గడపాలని నేను కోరుకోను. మన ప్రజాస్వామ్య విలువలను సమర్థించడం ద్వారా ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటున్నాము. స్వావలంబన భారతదేశం గురించి కూడా చర్చించారు. నా సహోద్యోగి ధర్మేంద్ర ప్రధాన్, "భారతదేశాన్ని స్వావలంబనగా మార్చడంలో మా దిశ ఏమిటి?" దీని గురించి ఆయన చాలా పండితుల మరియు వివరణాత్మక ప్రకటన ఇచ్చారు. ఒక విషయం ఖచ్చితంగా చెప్పాలంటే, భారతదేశం ఈ రోజు ఆర్థిక రంగంలో ఒక ప్రత్యేకమైన గుర్తింపుతో 'చేరుకోగలిగింది'. కరోనా యుగంలో పెట్టుబడులు పెట్టడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజలు ఏమి చేస్తున్నారో, ఈ విషయాలు ఇప్పుడు బయటకు వస్తున్నాయి. కానీ ఈ రోజు భారతదేశంలో రికార్డు పెట్టుబడులు జరుగుతున్నాయి. అన్ని దేశాల ఆర్థిక పరిస్థితి బాగాలేదని అన్ని సమాచారం, గణాంకాలు, వాస్తవాలు చూపిస్తున్నాయి, చాలా దేశాల ఆర్థిక వాహనం తడబడుతున్నట్లు కనిపిస్తోంది. అటువంటి దృష్టాంతంలో, భారతదేశం యొక్క వృద్ధి రేటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా రెండంకెలుగా అంచనా వేయబడింది. ఒక వైపు, నిరాశ వాతావరణం ఉంది, భారతదేశంలో, ఆశ యొక్క కిరణాలు ఉన్నాయి. కానీ ఈ రోజు భారతదేశంలో రికార్డు పెట్టుబడులు జరుగుతున్నాయి. అన్ని దేశాల ఆర్థిక పరిస్థితి బాగాలేదని అన్ని సమాచారం, గణాంకాలు, వాస్తవాలు చూపిస్తున్నాయి, చాలా దేశాల ఆర్థిక వాహనం తడబడుతున్నట్లు కనిపిస్తోంది. అటువంటి దృష్టాంతంలో, భారతదేశం యొక్క వృద్ధి రేటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా రెండంకెలుగా ఉంటుందని అంచనా. ఒక వైపు, నిరాశ వాతావరణం ఉంది, భారతదేశంలో, ఆశ యొక్క కిరణాలు ఉన్నాయి. కానీ ఈ రోజు భారతదేశంలో రికార్డు పెట్టుబడులు జరుగుతున్నాయి. అన్ని దేశాల ఆర్థిక పరిస్థితి బాగాలేదని అన్ని సమాచారం, గణాంకాలు, వాస్తవాలు చూపిస్తున్నాయి, చాలా దేశాల ఆర్థిక వాహనం తడబడుతున్నట్లు కనిపిస్తోంది. అటువంటి దృష్టాంతంలో, భారతదేశం యొక్క వృద్ధి రేటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా రెండంకెలుగా అంచనా వేయబడింది. ఒక వైపు, నిరాశ వాతావరణం ఉంది, భారతదేశంలో, ఆశ యొక్క కిరణాలు ఉన్నాయి.

నేడు, భారతదేశ విదేశీ మారక నిల్వలు రికార్డు స్థాయిలో కనిపిస్తున్నాయి. నేడు, భారతదేశంలో ఆహార ఉత్పత్తి రికార్డులో ఉంది. ఇంటర్నెట్ వినియోగదారుల పరంగా భారతదేశం నేడు ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద దేశం. నేడు భారతదేశంలో ప్రతి నెలా రూ .4 లక్షల కోట్ల లావాదేవీలు డిజిటల్ లావాదేవీలు జరుపుతున్నాయి. రెండు-మూడేళ్ల క్రితం ఈ హాలులో ప్రసంగం వింటూ, చాలా మంది ప్రజలు మాట్లాడుతూ, ప్రజలకు మొబైల్ ఎక్కడ ఉంది, ప్రజలు డిజిటల్ లావాదేవీలు ఎలా చేస్తారు? ఇలాంటి ప్రశ్నలు లేవనెత్తినట్లు మీ అందరికీ గుర్తు ఉండవచ్చు, కాని దేశ బలాన్ని చూడండి. ప్రతి నెలా రూ .4 లక్షల కోట్ల లావాదేవీలు జరుగుతున్నాయి. మొబైల్ ఫోన్‌ల తయారీదారుగా భారతదేశం ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద దేశంగా అవతరించింది. రికార్డు స్థాయిలో స్టార్టప్‌లు, యునికార్న్స్ భారతదేశంలో సృష్టించబడ్డాయి, ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రశంసలు అందుకుంటోంది. ఈ భూమిలోనే మన యువ తరం ఏర్పడుతోంది. పునరుత్పాదక ఇంధన రంగంలో ప్రపంచంలోని మొదటి ఐదు దేశాలలో మన స్థానాన్ని నిర్మించాము మరియు రాబోయే సంవత్సరాల్లో మేము ఎక్కువ ఎత్తులకు చేరుకుంటాము. అది నీరు, భూమి, ఆకాశం, అంతరిక్షం అయినా ... భారతదేశం తన రక్షణ కోసం ప్రతి రంగంలోనూ తన బలాన్ని పెంచుకుంది. ఇది సర్జికల్ స్ట్రైక్ అయినా, వైమానిక దాడి అయినా, భారతదేశం యొక్క సామర్ధ్యం ప్రపంచవ్యాప్తంగా కనిపిస్తుంది.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

నేను 2014 లో మొదటిసారి ఈ సభకు వచ్చినప్పుడు, నేను ఈ నియోజకవర్గానికి వచ్చినప్పుడు, నేను నాయకుడిగా ఎన్నికైనప్పుడు, నా ప్రభుత్వం పేదలకు అంకితం కానుందని నా మొదటి ప్రసంగంలో చెప్పాను. ఈ రోజు నా రెండవ సందర్శన తర్వాత కూడా నేను ఇదే విషయాన్ని పునరావృతం చేస్తున్నాను. మరియు మేము మా పని దిశను ఎప్పుడూ మార్చలేదు, మందగించలేదు, మా పని నుండి తప్పుకోలేదు. మేము ఉపయోగించినంత వేగంగా, వేగంగా పని చేస్తున్నాము. ఎందుకంటే ఈ దేశం ముందుకు సాగాలంటే మనం పేదరికం నుండి విముక్తి పొందాలి. మీరు ఇతర వ్యక్తుల పట్ల అందించే సహాయంతో మీరు మరింత వివక్ష చూపాలి. ఇంతకుముందు ఎలాంటి ప్రయత్నాలు చేసినా, వాటిని కూడా ముందుకు తీసుకెళ్లాలి. మీరు ప్రయత్నించడం మరియు ముందుకు సాగడం ఆపలేరు. జరిగింది చాలా ఉంది .... కాబట్టి వేచి ఉండలేము. మాకు ఇంకా చాలా ఉన్నాయి. ఈ రోజు నేను ప్రాథమిక అవసరాలు సంతోషంగా ఉన్నాను, జీవితాన్ని సులభతరం చేయడానికి మరియు విశ్వాసాన్ని పెంపొందించే విషయాలు. మేము అలా చేస్తున్నాము మరియు పేదల మనస్సులలో విశ్వాసం ఏర్పడిన తర్వాత, పేదలు పేదరికాన్ని సవాలు చేస్తారు మరియు పూర్తి శక్తితో పేదరికానికి వ్యతిరేకంగా నిలబడతారు. పేదలు ఎవరి సహాయం మీద ఆధారపడరు. అది నా అనుభవం. దేశవ్యాప్తంగా 10 కోట్లకు పైగా మరుగుదొడ్లు నిర్మించటం సంతోషంగా ఉంది, 41 కోట్లకు పైగా ప్రజలు బ్యాంకు ఖాతాలు తెరిచారు. అదే సమయంలో, రెండు కోట్లకు పైగా పేదలు తమ సొంత గృహాలుగా మారారు. 8 కోట్లకు పైగా ప్రజలకు వంట గ్యాస్ ఉచిత కనెక్షన్ అందించబడింది. ఐదు లక్షల రూపాయల వరకు ఉచిత ఔషధం పేదల జీవితాల్లో భారీ శక్తిని సృష్టించింది. ఇలాంటి అనేక పథకాలు పేదల జీవితాలను మారుస్తున్నాయి. వారిలో కొత్త విశ్వాసాన్ని సృష్టించడం.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

సవాళ్లు ఉన్నాయి మరియు సవాళ్లు లేవు. ప్రపంచంలోని అత్యంత ధనిక, సంపన్న అభివృద్ధి చెందిన దేశాలను చూడండి, వారికి కూడా సవాళ్లు ఉన్నాయి. ముందుకు వచ్చే సవాళ్లు వేరు. మన వద్ద ఉన్న ప్రశ్నలు, సవాళ్లు వేరు. కానీ మేము ఈ సవాళ్ళలో భాగం కావాలా లేదా ఈ సవాళ్లకు పరిష్కారాలను కనుగొనాలా అని నిర్ణయించుకోవాలి. సవాళ్లకు మరియు వాటిని ఎదుర్కొనే మధ్య చాలా సన్నని, ఉబ్బిన రేఖ ఉంది. మనం సవాలులో భాగమైతే, మనం సమస్యలో భాగమైతే, మనం ఖచ్చితంగా రాజకీయాల్లో మనుగడ సాగిస్తాం. కానీ మేము సమస్యకు పరిష్కారం కనుగొనే సాధనంగా మారితే, జాతీయ విధానం ఎంత ఎత్తులో ఉన్నా, జాతీయ విధానం 'నాలుగు చంద్రులను' తీసుకుంటుంది. మనకు ఒక బాధ్యత ఉంది, మన ప్రస్తుత తరం కోసం మనం ఆలోచించాలి, మన భవిష్యత్ తరానికి ఆలోచించాలి. సమస్యలు ఉన్నాయి, కాని మనమందరం కలిసి పనిచేశామని నేను నమ్ముతున్నాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

రైతు ఉద్యమం గురించి సభలో చాలా చర్చలు జరిగాయి. ఉద్యమం గురించి, ఉద్యమం గురించి చాలా చెప్పబడింది. కానీ ఉద్యమం గురించి ఖచ్చితంగా అందరూ మౌనంగా ఉన్నారు. ఉద్యమం ఎలా ఉంది, ఉద్యమం గురించి ఏమి జరుగుతోంది, ఈ విషయాలన్నీ పదే పదే చెప్పబడ్డాయి. ఈ విషయాలు ముఖ్యమైనవి, కానీ ప్రాథమిక విషయం ఏమిటంటే ... దీని గురించి చాలా చర్చలు జరిగి ఉంటే బాగుండేది. మా గౌరవ వ్యవసాయ మంత్రి చాలా మంచి పద్ధతిలో అడిగిన ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వలేమని నాకు తెలుసు. కానీ వారు ఈ విషయాన్ని చాలా సముచితంగా చర్చించారు. రెవరెండ్ దేవేగౌడజీకి నేను చాలా కృతజ్ఞతలు. మొత్తం చర్చను సీరియస్‌గా తీసుకున్న ఆయన ప్రభుత్వం చేసిన మంచి ప్రయత్నాలను ప్రశంసించారు. దీనికి కారణం ఆయన తన జీవితాన్ని రైతుల సంక్షేమం కోసం అంకితం చేశారు. ప్రభుత్వం చేస్తున్న కృషిని ఆయన ప్రశంసించారు మరియు వారికి మంచి సలహాలు ఇచ్చారు. రెవరెండ్ దేవే గౌదాజీకి నా హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

వ్యవసాయం యొక్క ప్రాథమిక సమస్య ఏమిటి? ఈ సమస్యకు మూల కారణాలు ఎక్కడ ఉన్నాయి? మాజీ ప్రధాని చౌదరి చరణ్ సింగ్ ఈ రోజు చెప్పిన విషయాన్ని నేను వివరంగా చెప్పాలనుకుంటున్నాను ..... చౌదరి చరణ్ సింగ్ వారసత్వాన్ని గర్వంగా కొనసాగిస్తున్న వారు చాలా మంది ఉన్నారు. అలాంటి వారు దీన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ఖచ్చితంగా ప్రయత్నిస్తారు. చౌదరి చరణ్ సింగ్ ప్రసంగం 1971 వ్యవసాయ జనాభా లెక్కల అంశంపై ఎప్పుడూ తాకింది. ఈ విషయం ఆయన ప్రసంగాల్లో తరచుగా ప్రస్తావించబడింది. తనకు కోట్ ఉందని చౌదరి చరణ్ సింగ్ జీ చెప్పారు. జనాభా లెక్కల ప్రకారం, 33 శాతం మంది రైతులు రెండు బిగ్హాస్ కంటే తక్కువ, రెండు బిగ్హాస్ లేదా రెండు బిగ్హాస్ కూడా కలిగి ఉన్నారు. 18 శాతం మంది రైతులు తమకు 2 నుండి 4 బిగ్హాస్ భూమి ఉందని, అంటే అర హెక్టార్ నుండి ఒక హెక్టార్ల భూమి ఉందని చెప్పారు. ఈ 51% మంది రైతులు ఎంత కష్టపడి పనిచేసినా ... మన వద్ద ఉన్న కొద్దిపాటి భూమిపై వారు నిజాయితీగా జీవించలేరు. ఈ ప్రకటన చౌదరి చరణ్ సింగ్జీకి చెందినది. చిన్న రైతు సోదరుల దుస్థితి చౌదరి చరణ్ సింగ్‌కు ఎప్పుడూ చాలా బాధాకరంగా ఉండేది. అలాంటి చిన్న హోల్డర్ రైతుల గురించి ఆయన ఎప్పుడూ బాధపడేవారు. తరువాత చూద్దాం ..... ఒక హెక్టార్ కంటే తక్కువ భూమి ఉన్న రైతులు 1971 లో 51 శాతం ఉన్నారు. నేడు, అటువంటి రైతుల నిష్పత్తి 68 శాతం. అంటే దేశంలో మైనారిటీ రైతుల సంఖ్య పెరిగింది. చిన్న, ఉపాంత రైతుల సంఖ్యతో కలిపి, 86 శాతం మంది రైతులు రెండు హెక్టార్లలోపు భూమిని కలిగి ఉన్నారు. మరియు అలాంటి రైతుల సంఖ్య 12 కోట్లు. ఈ 12 కోట్ల మంది రైతులపై మాకు ఎటువంటి బాధ్యత లేదా? దేశానికి ఏదైనా బాధ్యత ఉందా లేదా? ప్రణాళిక తయారుచేసేటప్పుడు ఈ 12 కోట్ల మంది రైతులను కేంద్రంలో ఉంచే బాధ్యత మనం తీసుకోవాలా వద్దా. ఈ రైతులను కేంద్రంలో ఉంచాలా వద్దా? చౌదరి చరణ్ సింగ్ మీ కోసం వదిలిపెట్టిన ప్రశ్నలు ఇవి ..... ఈ ప్రశ్నలకు మనం ఇప్పుడు సమాధానాలు వెతకాలి. చౌదరి చరణ్ సింగ్ జికి నిజమైన నివాళులర్పించడానికి, ఈ పనికి అనువైనది సూచించబడుతుంది, ఈ పని చేయడానికి అవకాశం లభించే వారందరూ ఈ పనిని చేయవలసి ఉంటుంది, ఆ సమయంలో పని చేయవచ్చు రైతాంగం.

ఇప్పుడు చిన్న రైతుల గురించి గత ప్రభుత్వాలు ఏమనుకున్నాయి? మీరు దాని గురించి ఒకసారి ఆలోచిస్తే, అందరూ గమనిస్తారు. ఇవన్నీ నేను విమర్శించడానికి మాట్లాడను. నిజాయితీగా ... మనమందరం దీని గురించి ఆలోచించాలి. ఎన్నికలు వచ్చినప్పుడు, మేము చేసే కార్యక్రమాలలో ఒకటి రుణమాఫీ! ఇది రైతుల కోసం ఒక కార్యక్రమం, అది ఓట్ల కార్యక్రమం .... ఇది భారతదేశంలోని ప్రతి వ్యక్తికి బాగా తెలుసు. కానీ రుణ మాఫీ అయినప్పుడు ... అప్పుడు దేశంలోని చిన్న రైతులు రుణమాఫీ ప్రయోజనాలను కోల్పోతారు. అతని విధిలో దాతృత్వం లేదు. ఎందుకంటే రుణమాఫీ .... బ్యాంకు నుంచి రుణం తీసుకున్న వారు మాత్రమే పొందండి ... చిన్న రైతులు, పేదలు సాధారణ బ్యాంకు ఖాతా కూడా లేదు. కాబట్టి అతను ఎక్కడ రుణం తీసుకోబోతున్నాడు? మేము చిన్న రైతుల కోసం చేయలేదు .... మనం రాజకీయాలు అని పిలిచినా. ఒకటి లేదా రెండు ఎకరాల భూమి ఉన్న రైతులకు, బ్యాంకు ఖాతా కూడా లేని, ఎప్పుడూ రుణం తీసుకోని, రుణమాఫీ ప్రయోజనం పొందరు. అదే విధంగా, మునుపటిలాగే పంట బీమా పథకం ఏమిటి .... ఒక విధంగా, భీమా తీసుకోవడం ద్వారా, ఇది బ్యాంక్ గ్యారెంటీగా పనిచేస్తుంది. మరియు అది చిన్న భూస్వాముల విధి కాదు. బ్యాంకు ఖాతాలున్న, బ్యాంకుల నుంచి రుణాలు తీసుకున్న రైతుల పంటలకు బీమా చేస్తున్నారు. అంటే చిన్న రైతులకు బీమాగా కూడా పరిహారం అందడం లేదు. బ్యాంకు రుణాలు తీసుకుంటున్న వారికి బీమా చేయబడుతోంది. బ్యాంకర్ అతనిని విశ్వసించేవాడు, పని జరుగుతోంది.

 ఈ రోజు 2 హెక్టార్లలోపు భూమి ఉన్న ఎంత మంది రైతులు బ్యాంకుల నుండి రుణాలు తీసుకుంటారు ... చిన్న రైతులకు నీటిపారుదల సౌకర్యం లేదు, పెద్ద రైతులు పెద్ద పంపులు కొంటారు, ట్యూబ్‌వెల్స్‌ను ఏర్పాటు చేస్తారు, విద్యుత్ కనెక్షన్లు పొందాలి, వారికి విద్యుత్ ఉచితంగా లభించాలి, అది వారి పని అయి ఉండాలి. చిన్న రైతులకు కూడా నీటిపారుదల సమస్యలు ఉన్నాయి. వారు ట్యూబ్‌వెల్స్‌ను కూడా వ్యవస్థాపించలేకపోయారు, కొన్నిసార్లు వారు ఒక పెద్ద రైతు నుండి నీటిని తీసుకోవలసి వచ్చింది, మరియు పెద్ద రైతు అతనికి ధర చెల్లించాల్సి వచ్చింది. యూరియా .... పెద్ద రైతులకు యూరియా రావడంలో ఇబ్బంది లేదు. చిన్న రైతు రాత్రంతా వరుసలో నిలబడవలసి వచ్చింది. కొన్నిసార్లు కర్రలు తింటారు మరియు కొన్నిసార్లు పేద రైతు యూరియా లేకుండా ఇంటికి తిరిగి రావలసి ఉంటుంది. చిన్న రైతుల పరిస్థితి మాకు తెలుసు… 2014 తరువాత మేము కొన్ని మార్పులు చేసాము, పంటల బీమా పథకం యొక్క పరిధిని మేము విస్తరించాము, తద్వారా రైతులు-చిన్న రైతులు కూడా దీని నుండి ప్రయోజనం పొందవచ్చు మరియు చాలా తక్కువ డబ్బుతో ఈ పనిని ప్రారంభించారు మరియు గత 4-5 సంవత్సరాల్లో, పంట భీమా కింద రైతులు 90,000 కోట్ల రూపాయలకు పైగా క్లెయిమ్‌లను పొందారు. పథకం. ఈ సంఖ్య రుణ క్షమాపణ కంటే ఎక్కువ.

కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డ్ చూడండి. కార్డులు, ఈ కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డులు పెద్ద రైతులకు ఇవ్వబడ్డాయి మరియు అవి ... ఈ పెద్ద రైతులకు బ్యాంకుల నుండి కొన్ని రాష్ట్రాల్లో చాలా తక్కువ వడ్డీకి మరియు సున్నా శాతం వడ్డీ రేటుకు రుణాలు లభించాయి మరియు ఈ రైతులు ఎంత డబ్బు కలిగి ఉన్నా, వారు ఈ డబ్బును ఉపయోగించారు ఆ వ్యాపారం కోసం కూడా. ఇది చిన్న రైతుల విధి కాదు, భారతదేశంలోని ప్రతి రైతుకు క్రెడిట్ కార్డులు ఇవ్వాలని మేము నిర్ణయించుకున్నాము, అంతే కాదు, మత్స్యకారులకు కూడా వారు దాని ప్రయోజనాన్ని పొందేలా మేము ఆ పరిధిని విస్తరించాము. ఈ కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డు నుండి రెండు కోట్లకు పైగా రైతులు లబ్ది పొందారు మరియు ఎక్కువ మంది రైతులు దీని నుండి ప్రయోజనం పొందేలా ఇతర రాష్ట్రాలను అనుసరించమని మేము ప్రోత్సహిస్తున్నాము. అదేవిధంగా, మేము మరొక పథకాన్ని ప్రారంభించాము… .ఫార్మర్ హానర్ ఫండ్ పథకం. ఈ పథకం ప్రభుత్వ సహాయాన్ని రైతుల ఖాతాలకు నేరుగా జమ చేయడానికి అనుమతిస్తుంది. ఇంతవరకు సహాయం తీసుకోని కోట్లాది మంది పేద రైతులకు ఇది ప్రయోజనం చేకూర్చింది.

రాజకీయాల్లో బెంగాలీల ప్రమేయం ఉండకపోతే, ఈ సంఖ్య మరింత పెరిగేది మరియు ఇప్పటివరకు రూ .1 లక్ష 15,000 కోట్లు రైతుల ఖాతాల్లో జమ అయ్యాయి. ఈ డబ్బును పేద చిన్న రైతుల ఖాతాల్లో జమ చేశారు. మా అన్ని పథకాలకు దృష్టి సాయిల్ హెల్త్ మ్యాగజైన్. మేము 100 శాతం మట్టి ఆరోగ్య పత్రిక గురించి మాట్లాడాము, మన రైతులకు భూమి ఎలా ఉంది, వారు ఏ ఉత్పత్తులను పొందవచ్చు. మేము 100 శాతం మట్టి ఆరోగ్య పత్రిక కోసం పనిచేశాము, అదేవిధంగా మేము 100 శాతం వేప యూరియా కోసం కూడా పనిచేశాము. నిరుపేద రైతులకు యూరియా పంపిణీకి ఎలాంటి అడ్డంకులు ఉండకూడదు, యూరియాకు నల్ల మార్కెట్ ఉండకూడదు, 100 శాతం వేప యూరియాను తయారు చేయడం వెనుక ఇది మా లక్ష్యం. చిన్న మరియు ఉపాంత రైతుల కోసం మొట్టమొదటి పెన్షన్ సౌకర్యం పథకాన్ని కూడా ప్రవేశపెట్టాము; మన చిన్న రైతులు కూడా నెమ్మదిగా ఈ పథకాన్ని సద్వినియోగం చేసుకుంటున్నారు. అదేవిధంగా, ప్రధానమంత్రి గ్రామీణ రహదారుల పథకం .... ప్రధానమంత్రి గ్రామీణ రహదారుల పథకం కేవలం రహదారి మాత్రమే కాదు, రైతుల జీవితాలను మార్చడానికి గొప్ప మార్గం. కిసాన్ రైల్వేను ప్రారంభించాలని కూడా మేము పట్టుబట్టాము. ఇంతకుముందు, చిన్న రైతుల ఉత్పత్తులను విక్రయించలేదు, కానీ ఇప్పుడు కిసాన్ రైల్వే కారణంగా, గ్రామంలోని రైతులు తమ ఉత్పత్తులు, పండ్లు మరియు కూరగాయలను ముంబై మార్కెట్లో అమ్మడం ప్రారంభించారు. దీనివల్ల రైతులు లబ్ధి పొందుతున్నారు. చిన్న రైతులు లబ్ధి పొందుతున్నారు. కిసాన్ ఉడాన్ యోజన ..... ఈశాన్యంలో ఇటువంటి అద్భుతమైన విషయాలు, కానీ రవాణా వ్యవస్థ లేకపోవడం వల్ల అక్కడి రైతులకు దాని నుండి ఎటువంటి ప్రయోజనం రాలేదు. ఈ రోజు ఆ రైతులు కిసాన్ ఉడాన్ యోజన ప్రయోజనం పొందుతున్నారు. చిన్న రైతులు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యల గురించి మనందరికీ తెలుసు-వారి సాధికారత ఎప్పటికప్పుడు డిమాండ్ చేయబడింది.

గౌరవనీయులైన శరద్ పవార్‌జీ, కాంగ్రెస్ మంత్రులు కూడా వ్యవసాయరంగంలో సంస్కరణలను అభిలషించారు. ఈ విషయంలో ఎవరూ వెనుకడుగు వేయలేదు. ఎందుకంటే.. చేస్తామా? లేదా? అనే విషయాన్ని పక్కనపెడితే.. ప్రతి ఒక్కరి మనస్సులో ఇలాంటివి జరగాలనే ఆలోచన ఉంది. శరద్ పవార్‌జీ కూడా సంస్కరణలకు తన మద్దతు ఉంటుందనే చెప్పారు. ఇందులోని కొన్ని అంశాలపై వారి మనస్సులో అనుమానాలుండవచ్చు.. కానీ సంస్కరణలను వ్యతిరేకించడం లేదని చెప్పారు. దీన్ని నేను అర్థం చేసుకుంటాను. మన సహచరుడు శ్రీమాన్ సింధియాజీ.. గత రెండు దశాబ్దాలుగా వ్యవసాయ సంస్కరణలకు సంబంధించి జరుగుతున్న ఆలోచనను చాలా చక్కగా వివరించారు. ఇవేవీ మేం ప్రభుత్వంలోకి వచ్చిన తర్వాత జరిగినవి కావు. ప్రతి ఒక్కరూ.. ఇది సరైన సమయమని చెప్పారు. ఇప్పుడు సమయం వచ్చింది బాగానే ఉంది. కొందరి మాటల్లో ఫుల్‌స్టాప్, కామా ఉన్నాయి. కానీ ఏ ఒక్కరూ మా సమయంలో ఇలా గొప్పగా జరిగిందని చెప్పలేకపోతున్నారు.. మేము కూడా ఇప్పుడు మా సమయంలో చాలా గొప్ప మార్పులు వస్తున్నాయనేమీ చెప్పడం లేదు. ఎందుకంటే సామాజిక జీవనంలో పరిస్థితులకు అనుగుణంగా పరివర్తన ఉండాల్సిందే.

ఇవాళ్టి సమయంలో మనకు సరైనది అనిపించింది చేద్దాం.. ఆ దిశగా సంస్కరణలు తీసకొద్దాం. కొత్త అంశాలను జోడించడమే అభివృద్ధి మార్గం అవుంతుందండీ. అడుగడుగునా అడ్డంకులు సృష్టించడం అభివృద్ధి ఎందుకవుతుంది? కానీ ఇవాళ హఠాత్తుగా యూ-టర్న్ తీసుకోవడానికి కారణమేంటి? రైతుల ఆందోళన అంశాన్ని లేవనెత్తి ప్రభుత్వాన్ని ఇరుకున పెట్టాలని ప్రయత్నిస్తున్నారు.. ‘సోదరులారా.. సంస్కరణలు తీసుకురావడం చాలా అవసరం. చాలా ఏళ్లుగా వెనకబడి ఉన్నాం. ఇకపై కొత్త మార్పులు రావాల్సిన అవసరం ఉంది’ అని రైతులకు కూడా చెబితే బాగుటుంది కదా. అప్పుడే దేశం ముందడుగేస్తుంది. కానీ.. రాజకీయం చేయాలన్న కారణంతో తమ ఆలోచనాధోరణిని, సిద్ధాంతాన్ని కూడా పక్కనపెట్టేస్తున్నారు. మీరు చేస్తున్న సరైనదేనా? ఇక్కడ గౌరవనీయులైన మన్మోహన్ సింగ్‌జీ ఉన్నారు. వారు గతంలో చెప్పిన ఓ మాటను ఇక్కడ ప్రస్తావిస్తున్నాను. ‘1930ల్లో ఏర్పాటుచేసిన మార్కెటింగ్ వ్యవస్థ కారణంగా.. ఏర్పడిన సమస్యలు అడ్డంకిగా మారాయి. ఇవి రైతులు తమ ఉత్పత్తులను ఎక్కువ ధర వచ్చే మార్కెట్లో అమ్ముకునేందుకు ఈ వ్యవస్థ అవరోధంగా మారింది. ఈ సంకెళ్లను తొలగించాలి. భారతదేశం తన సామర్థ్యాన్ని తెలుసుకునేలా.. ఓ పెద్ద మార్కెట్‌ను ఏర్పాటుచేయాలనేదే మా లక్ష్యం’ అని శ్రీ మన్మోహన్ సింగ్ జీ పేర్కొన్నారు.

గౌరవనీయులైన మన్మోహన్ సింగ్‌జీ.. రైతులు తమ ఉత్పత్తులను సరైన ధరకు అమ్ముకునే స్వేచ్ఛ కల్పించాలని.. భారతదేశానికి ఓ పెద్ద వ్యవసాయ మార్కెట్ ఉండాల్సిన అవసరంపై తన అభిప్రాయాన్ని వెల్లడించారు. ఇప్పుడు ఆ పనిని మేం చేస్తున్నాము. గౌరవనీయులైన మన్మోహన్ సింగ్ జీ ఆలోచనను.. మోదీ పూర్తిచేస్తున్నందుకు మీరు మరింత గర్వపడాలి. అసలు విశేషం ఏంటంటే.. రాజకీయంగా వ్యాఖ్యలు చేసేవారంతా వాళ్ల రాష్ట్రాల్లోనూ ప్రభుత్వాల్లో ఉండే అవకాశం దొరికినపుడు.. పనులన్నీ సగం చేసి సగం వదిలిపెట్టినవాళ్లే. ఇప్పుడు చేస్తున్నదే సరైన మార్గమని వాళ్లకు కూడా తెలుసు. ఈ చర్చలో న్యాయపరమన అంశాలకు సంబంధించి ఎవరూ మాట్లాడలేదనే విషయాన్ని నేను గమనించాను. కేవలం చట్టాలు తీసుకొచ్చే విధానమే బాలేదనేది వారందరి భావన. తొందరలో చట్టాలు చేస్తున్నారంటున్నారు. కుటుంబంలో పెళ్లి జరిగినా నన్ను పిలవలేదని అలిగే వ్యక్తులు వీళ్లు. ఇలాంటివి ఉంటూనే ఉంటాయి. పెద్ద కుటుంబంలో ఇలాంటివి సహజమే కదా!

కొన్ని విషయాలను మనం మరింత దగ్గరగా గమనించాలి. చూడండి.. పాల ఉత్పత్తికి, పాడి పరిశ్రమకు, పాలకు ఎలాంటి బంధనాల్లేవు. కానీ.. పాడిపరిశ్రమ రంగంలో ఇక్కడ ప్రైవేటు, సహకార వ్యవస్థ ఒకరితో మరొకరు కలిసి బలమైన వ్యవస్థను ఏర్పాటుచేసుకున్నారు. ఇప్పుడు సమన్వయంతో చక్కటి సరఫరా వ్యవస్థను ఏర్పాటుచేసుకున్నారు. మంచి జరిగితే నాది.. చెడు జరిగితే నాది కాదు అని చెప్పుకునే వ్యక్తిని కాదు. ఈ మార్పు నా హయాంలో జరిగింది కాదు. ఇది మీ సమయంలో జరిగిందని గర్వంగా చెప్పుకోవాలి. పళ్లు, కూరగాయలకు సంబంధించి వ్యవస్థలో వారికి నేరుగా మార్కెట్‌తో అనుసంధానత ఉంటుంది. మార్కెట్లలో జోక్యం తగ్గిపోయింది. దీని లబ్ధి నేరుగా రైతులకు చేకూరుతోంది. పాడి రైతులు, కూరగాయలు అమ్ముకునేవారు, కార్మికులు, పశుపాలకులు, రైతుల భూములు కబ్జా అవుతున్నాయా? వారి పశువులను ఎవరైనా లాక్కుంటున్నారా? అలాంటివేమీ జరగవు. పాలు అమ్ముకుంటారు కానీ పశువులను కాదు. మన దేశంలో వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో 28శాతం పాడిపరిశ్రమ భాగస్వామ్యం ఉంది. ఇంత పెద్ద చర్చలు జరుపుతాం కానీ.. 28శాతం భాగస్వామ్యాన్ని గుర్తుంచుకోం. పాడిపరిశ్రమలో దాదాపు రూ.8లక్షల కోట్ల వ్యాపారం జరుగుతుంది. పాల వ్యాపారం జరిగే మొత్తం.. ధాన్యం, పప్పుల మొత్తాన్ని కలిపినదానికంటే ఎక్కువ. మనం ఈ విషయంపై ఎప్పుడూ దృష్టే పెట్టలేదు. పశుపాలకులకు పూర్తి స్వాతంత్ర్యం ఉంది. అలాగే.. ధాన్యం, పప్పులు పండించే రైతులకు కూడా.. పాడిపరిశ్రమలో ఉన్న స్వాతంత్ర్యం ఎందుకు లభించకూడదు. ఈ సమస్యలకు పరిష్కారం వెతికితే.. మనం సరైన మార్గంలో పయనిస్తున్నట్లే.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

మన ఇంట్లో ఏమైనా మార్పులు తీసుకురావాలన్నా.. చిన్న చిన్న సమస్యలు ఎదురవుతాయి. ఇక్కడ కుర్చీ ఎందుకు పెట్టారు? ఇక్కడ టేబుల్ ఎందుకు పెట్టారు? వంటి సమస్యలు ఇంట్లో కూడా ఉంటాయి. మనది ఇంతపెద్ద దేశం. మన సంస్కృతి, సంప్రదాయాలను కలుపుకుని ముందుకెళ్తున్నాం. అలాంటప్పుడు.. కొత్త కొత్త నిర్ణయాలు తీసుకుంటున్నప్పుడు కూడా మన వద్ద నెలకొన్న ఇలాంటి అసమంజస పరిస్థితి ఉండటం సహజమే. హరిత విప్లవం కొత్తలో రోజులను గుర్తుచేసుకోండి. హరిత విప్లవం ద్వారా వ్యవసాయ రంగంలో మార్పులు వచ్చినప్పటికీ.. ఆరంభంలో ఇలాంటి అనుమానాలెన్నో లేవనెత్తారు. ఆందోళనలు చేశారు. చూడదగిన రీతిలో ఈ ఆందోళనలు జరిగాయి. సంస్కరణలు తీసుకొచ్చే క్రమంలో.. నాటి ప్రధాని శ్రీ లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి గారి మంత్రివర్గంలో వ్యవసాయ మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టేందుకు కూడా ఎవరూ సంసిద్ధత వ్యక్తం చేయలేదు. రైతులు ఆగ్రహిస్తే.. రాజకీయంగా చాలా నష్టపోతామనే భావన చాలా మందిలో ఉండేది. చివరకు శాస్త్రి గారు.. శ్రీ సుబ్రమణ్యం గారిని వ్యవసాయ మంత్రి చేయాల్సి వచ్చింది. వారు సంస్కరణల గురించి లేవనెత్తినపుడు ప్రణాళికా సంఘం కూడా దాన్ని వ్యతిరేకించింది. ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ కూడా కేబినెట్ సమావేశంలో ఈ సంస్కరణలకు వ్యతిరేకంగా గళమెత్తింది. కానీ దేశ సంక్షేమం కోసం శాస్త్రి గారు అడుగు వెనక్కు వేయలేదు. వామపక్ష పార్టీలు ఇవాళ ఏ భాషలోనైతే మాట్లాడుతున్నాయో.. నాడు కూడా అదే తరహాలో మాట్లాడేవి. అమెరికా ఆలోచనలకు అనుగుణంగా కాంగ్రెస్ పార్టీ, శాస్త్రి గారు పనిచేస్తున్నారని వామపక్ష నాయకులు నాడు విమర్శించారు. మన కాంగ్రెస్ నేతలను కాంగ్రెస్ ఏజెంట్లుగా అభివర్ణించారు. వ్యవసాయ సంస్కరణలను రైతులను అన్యాయం చేసే మార్పులుగా అభివర్ణించారు. దేశమంతా వేల ప్రదర్శనలు చేపట్టారు. భారీ ఉద్యమాన్ని చేపట్టారు. ఇన్ని జరుగుతున్నా శాస్త్రి గారు తర్వాతి ప్రధానమంత్రులు కూడా సంస్కరణలు తీసుకొస్తూ మార్పులను కొనసాగించారు. వాటి ఫలితంగానే.. గతంలో మనం దిగుమతి చేసుకుని తినే పీఎల్-480 రకం ధాన్యాన్ని ఇవాళ దేశంలో పండించుకుని తింటున్నాం. రికార్డు స్థాయిలో ఉత్పాదన పెరిగినప్పటికీ.. వ్యవసాయ రంగంలో సమస్యల్లేవని అనలేము. ఈ సమస్యల పరిష్కారం విషయంలో మనమంతా కలిసి ముందుకెళ్దాం. మనముందున్న సమయం చాలా తక్కువగా ఉంది.

కరోనా సమయంలోనూ మన అన్నదాతలు రికార్డు స్థాయిలో ఉత్పత్తి చేశారని మన రాంగోపాల్ జీ చాలా మంచిమాట చెప్పారు. ప్రభుత్వం కూడా విత్తనాలు, ఎరువులు వంటి ఇతర అంశాలను కరోనా సమయంలో రైతులకు అందించడంలో ఎంతమాత్రం అలసత్వం చూపలేదు. వారికే కష్టం రాకుండా జాగ్రత్త వహించాం. దీని ఫలితంగానే దేశంలో ఉత్పత్తి పెరిగింది. కరోనా సమయంలో ధాన్యాన్ని రికార్డు స్థాయిలో కొనడం కూడా జరిగింది. ఇందుమూలంగా.. మనం కొత్త కొత్త ఆలోచనలు, ఉపాయాలను కనుగుని ఆచరణలో పెట్టాల్సిన అవసరముందని నేను భావిస్తున్నాను. ఏ చట్టంలో నైనా.. రెండేళ్లు, ఐదేళ్లు.. కొన్నిసార్లు రెండు, మూడు నెలల తర్వాతైనా మార్పులు చేసుకోవాల్సిన అవసరముంది. మార్పులను ఆహ్వానించకుండా ఉండేందుకు మనమేమైనా స్థిరమైన ప్రపంచంలో ఉన్నామా? మంచి సంస్కరణలు అమలుచేసినపుడు చక్కటి మార్పులు వస్తాయి. ప్రభుత్వం కూడా సానుకూల మార్పును కోరుకుంటుంది. మేం మాత్రమే కాదు ప్రతి ప్రభుత్వం మంచి మార్పులు రావాలనుకుంటుంది. ఇదే ప్రజాస్వామ్యం.

మంచి మార్పు రావాలంటే.. చక్కటి ఆలోచనలతో మనమంతా కలిసి ముందుకెళ్లాల్సిన అవసరముంది. రండి.. వ్యవసాయ రంగంలోని సమస్యలను పరిష్కరించేందుకు, ఆందోళన చేస్తున్న వారికి అర్థం చేయించేందుకు.. దేశాన్ని మరింత ముందుకు తీసుకెళ్లేందుకు మందుడుగేద్దాం. ఇందుకోసం నేను మన:పూర్వకంగా మిమ్మల్ని ఆహ్వానిస్తున్నాను. ఈ మార్పు ఇవాళ కాకపోతే రేపైనా రావాలి. నేను ఇవాళ అడుగు ముందుకేసినందుకు తిట్లు తినాల్సి వస్తోంది. చెడు జరిగితే నా ఖాతాలో వేయండి, మంచి జరిగితే మీ ఖాతాలో వేసుకోండి. కానీ రండి కలిసి నడుద్దాం. మా వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి నిరంతరం రైతు నాయకులతో మాట్లాడుతూనే ఉన్నారు. కానీ ఇంతవరకు ఎలాంటి సమాధానం లభించలేదు. ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నం జరుగుతోంది. ఆందోళన చేస్తున్న వారికి నా విన్నపం. ఆందోళనలు చేయడం మీ హక్కు. కానీ ముసలివాళ్లను ఇలా చలిలో కూర్చోబెట్టవద్దు. వారిని ఇళ్లకు పంపించేయండి. మీరు ఆందోళనను విరమించండి. మనమంతా కలిసి చర్చించుకుందాం. ఇందుకోసం దార్లు తెరిచే ఉన్నాయి. మీ అందరికీ పార్లమెంటు వేదిక ద్వారా చర్చలకు మిమ్మల్ని ఆహ్వానిస్తున్నాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

మన వ్యవసాయ రంగాన్ని సుసంపన్నం చేసేందుకు నిర్ణయాలు తీసుకోవాల్సిన సరైన సమయమిది. ఈ సమయాన్న మనం వదులుకోవద్దు. మనం ముందుకెళ్లాలి. దేశాన్ని వెనక్కు తీసుకెళ్లొద్దు. స్వపక్షమైనా, విపక్షమైనా.. ఆందోళనకారులైనా, ఈ సంస్కరణలకు ఓ అవకాశం ఇవ్వాలి. ఈ చట్టాలవల్ల మనకు లాభమా? నష్టమా? మరోసారి పరిశీలించాల్సిన సమయం. ఏమైనా ఎక్కువ, తక్కువలుంటే వాటిని సరిదిద్దుకుందాం. ఎక్కడైనా అలసత్వం, నిర్లక్ష్యం కనిపిస్తే సరిదిద్దుకుందాం. మీకోసం ఎక్కడా తలుపులు మూసి లేవు. మన మార్కెట్లు మరింత ఆధునికతను సంతరించుకోవాలి. మరింత పోటీ పెరిగే దిశగా మార్పులుంటాయని మీకు విశ్వాసాన్ని కల్పిస్తున్నాను. ఈ దిశగా ఈసారి బడ్జెట్ లో మార్పులు తీసుకొచ్చాం. ఇంతేకాదు.. గతంలో కనీస మద్దతు ధర ఉంది.. ఇప్పుడూ ఉంది.. ఇకపైనా ఉంటుంది. ఇందులో ఏమాత్రం సందేహం అక్కర్లేదు. ఈ సభ గౌరవాన్ని అర్థం చేసుకోండి. 80 కోట్లకంటే ఎక్కువమందికి తక్కువ మొత్తానికే రేషన్ అందిస్తున్నాం. అది కూడా నిరాటంకంగా కొనసాగాలి. అందుకే అపోహలను ప్రచారం చేసే ప్రయత్నాలు చేయకండి. ఎందుకంటే దేశం విశిష్టమైన బాధ్యతను మా భుజస్కంధాలపై పెట్టింది. రైతుల ఆదాయాన్ని పెంచేందుకు చేపట్టే చర్యలను మరింత పటిష్టంగా ముందుకు తీసుకెళ్లాలి. జనాభా పెరుగుతోంది.. కుటుంబాల్లో సభ్యులు పెరుగుతున్నారు. భూమి ముక్కలు ముక్కలవుతోంది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో రైతులపై భారం తగ్గేందుకు మంచి సంస్కరణలను తీసుకురావాల్సిన అవసరముంది. మన రైతు సోదరుల కుటుంబాలు కూడా హాయిగా బతికేందుకు అవసరమైన అవకాశాలు కల్పించాలి. అలాంటిది మనమే రాజకీయాల్లో చిక్కుకుపోతే వారిని అంధకారంలోకి నెట్టేసిన వారమవుతాం. దయచేసి రైతుల ఉజ్వలమైన భవిష్యత్తుకోసం ముందడుగేయాల్సిన అవసరముంది. మనం ఈ దిశగా ఆలోచిద్దామని మీ అందరికీ విన్నవించుకుంటున్నాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

మన వ్యవసాయరంగంతోపాటు అనుబంధరంగాలైన పాడిపరిశ్రమకు కూడా మరింత ప్రోత్సాహం అందించాల్సిన అవసరముంది. తద్వారా మన రైతులు సాధికారత సాధిస్తారు. ఇందుకోసం పశువులకు సంక్రమించే ‘ఫుట్ అండ్ మౌత్’ నుంచి రైతులను బయటపడేసేందుకు ఓ భారీ కార్యక్రమాన్ని చేపట్టాం. మేం మత్స్యపరిశ్రమకు కూడా సరికొత్త శక్తిని అందించాం. ఇందుకోసం ప్రత్యేకమైన మంత్రిత్వ శాఖను ఏర్పాటుచేశాం. దాదాపు 20వేల కోట్ల రూపాయలతో మత్స్యసంపద కార్యక్రమాన్ని చేపట్టాం. తద్వారా మొత్తం మత్స్య రంగానికి పూర్తి శక్తిని కల్పించాం. స్వీట్ రివల్యూషన్ (తీపి విప్లవం)లో చాలా అవకాశాలున్నాయి. ఇందుకోసం భారతదేశంలో భూమి అవసరం చాలా ఉంది. మీ పొలంలోని ఓ మూలను దీనికి కేటాయించినా.. ఏడాదికి రూ.40-50 వేలు, లక్ష రూపాయలు, రెండు లక్షల రూపాయలు సంపాదించుకోవచ్చు.

తియ్యని తేనె కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ‘బీ-వాక్స్’కు చాలా డిమాండ్ ఉంది. భారతదేశంలో బీ-వాక్స్ ఉత్పత్తి చేసేందుకు పుష్కలమైన అవకాశాలున్నాయి. ఇందుకు అవసరమైన వాతావరణాన్ని మేం సృష్టించాం. ప్రతి చిన్న రైతు తనకున్న భూమిలోనే.. కొత్త సంపాదనను ప్రారంభించుకోవచ్చు. తెనేటీగల పెంపకం కోసం లక్షల ఎకరాల స్థలం అవసరం లేదు. మనకున్న స్థలంలోనే ఈ పని చేయవచ్చు. అన్నదాత తన పొలంలోనే సౌరవిద్యుత్‌ను ఉత్పత్తి చేసుకుని.. సోలార్ పంప్ నడుపుకోవచ్చు. పొలంలో తన అవసరాలు తీర్చుకోవచ్చు. ఈ దిశగా కూడా మనం ఆలోచించాలి. భారతదేశంలో ఇలాంటి అవకాశాలను వెతుక్కుని వాటికి సరైన మార్గాన్ని ఏర్పాటుచేసుకోవాల్సిన అవసరముంది. కానీ కొందరు మాత్రం భారతదేశం అస్థిరంగా, అశాంతిగా ఉండాలని.. విస్తృతంగాం పనిచేస్తున్నారు. మనం వారి గురించి అర్థం చేసుకోవాలి.

పంజాబ్‌తో ఏం జరిగిందో మనం గుర్తుచేసుకోవాలి. దేశ విభజనలో ఎక్కువ నష్టపోయింది పంజాబే. 1984 అల్లర్లు జరిగనిప్పుడు కూడా పంజాబ్ ప్రజల కళ్లలో నీళ్లు కారుతూనే ఉన్నాయి. అత్యంత భయంకరమైన సమస్యలను పంజాబ్ ఎదుర్కున్నది. జమ్మూకశ్మీర్‌లోనూ అమాయకులను పొట్టనపెట్టుకున్నారు. ఈశాన్య రాష్ట్రాలు బాంబులు, తుపాకుల మోతతో దద్దరిల్లేవి. ఈ చర్యలన్నీ ఏదో ఒకరూపంలో దేశానికి తీరని నష్టాన్ని మిగిల్చాయి. వీటి వెనక ఉన్న శక్తులను ప్రతి ప్రభుత్వం గమనిస్తూనే ఉంది. అందుకే ఈ సమస్యలన్నింటికీ పరిష్కారం సాధించేందుకు మేం పట్టువిడవకుండా ప్రయత్నిస్తున్నాం. మరీ ముఖ్యంగా పంజాబ్‌లోని మన సిక్కు సోదరుల మెదళ్లలో విషాన్ని నింపుతున్నారు. దేశమంతా సిక్కులను చూసి గర్వపడుతుంది. పంజాబ్ దేశం కోసం చేయని త్యాగమేమైనా ఉందా? వారిని ఎంతగా గౌరవించుకున్నా అది తక్కువే. పంజాబ్‌లో గురువుల భవ్యమైన సంస్కృతి, సంప్రదాయాలను పొందడం నా భాగ్యంగా భావిస్తున్నాను. పంజాబ్ రోటీని తినే అవకాశం కూడా నాకు దక్కింది. నా జీవితంలో కీలకమైన సమయం పంజాబ్‌లోనే గడిపాను. అక్కడి పరిస్థితులు నాకు తెలుసు. కానీ కొందరు విషయాన్ని అష్టవంకర్లు తిప్పి తప్పుగా చూపెడుతున్నారు. వారి ప్రయత్నాల వల్ల దేశానికి ఎప్పటికీ మేలు జరగదు. అందుకే నేను దేశం గురించి ఆలోచిస్తూనే ఉంటాను.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

శ్రమజీవి, బుద్ధిజీవి వంటి కొన్ని పదాలు మనకు సుపరిచితం. కానీ కొంతకాలంగా దేశంలో ఓ కొత్త బృందం ఏర్పడింది. దానిపేరు ఆందోళన జీవి. న్యాయవాదుల ఆందోళన జరిగితే వాళ్లు కనబడతారు, విద్యార్థుల ఆందోళన ఉన్నా వాళ్లే కనబడతారు, శ్రామికుల ఆందోళనల్లోనూ వారు కనబడతారు. వారు ఆందోళనల్లేకుండా బతకలేరు. అందుకే ఎలా ఆందోళన చేయాలా అని మార్గాలు అన్వేషిస్తుంటారు. అలాంటి వారిని మనం గుర్తించాలి. ప్రతిచోటికీ వెళ్లి సిద్ధాంతపరమైన వేదికను ఏర్పర్చుకుంటారు. అసలు విషయాన్ని తప్పుగా చూపిస్తారు. కొత్త కొత్త పద్ధతుల్లో మాట్లాడతారు. ఇలాంటి వారినుంచి దేశం జాగ్రత్తగా ఉండాలి.

నా మాటలు విని ఇక్కడున్న వారంతా నవ్వుతున్నారు. ఎందుకంటే వారి వారి రాష్ట్రాల్లోనూ ఇలాంటి కొత్త ఆందోళన జీవులను వారు గమనించే ఉంటారు. దేశం అభివృద్ధి పథంలో పయనిస్తోంది. ఈ సందర్భంలో మనం ఎఫ్‌డీఐ (విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు) గురించి మాట్లాడుకుంటున్నాం. కానీ కొంతకాలంగా జరుగుతున్న మార్పులతో నాకు సరికొత్త ఎఫ్‌డీఐ కనబడుతోంది. అది ఫారిన్ డిస్ట్రక్టివ్ ఐడియాలజీ (విదేశీ విధ్వంసక సిద్ధాంతం). ఈ ఎఫ్‌డీఐ నుంచి దేశాన్ని కాపాడుకోవాల్సిన అవసరం చాలా ఉంది.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,

మన దేశాభివృద్ధిలో గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ చాలా విలువైనది. గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థ మన ఆత్మనిర్భర భారత్‌లోని ఓ అభిన్నమైన భాగం. ఆత్మనిర్భర్ భారత్ అనేది ప్రభుత్వ కార్యక్రమం కాదు. కాకూడదు కూడా. ఇది 130కోట్ల మంది దేశ ప్రజల సంకల్పం కావాలి. ఇది మనందరికి గర్వకారణం కావాలి. మహాత్మాగాంధీ వంటి మహాపురుషులు మనకు ఈ మార్గాన్ని చూపించారు. మనం ఈ మార్గంనుంచి కాస్త పక్కకు జరిగినట్లు అనిపించినా వెంటనే అదే మార్గంలో పయనించాల్సిందే. గ్రామాలు, పట్టణాల మధ్య అంతరాన్ని తగ్గించాలంటే మనం ఆత్మనిర్భర భారత్ నిర్మాణంలో భాగస్వాములు కావాలి. ఈ నినాదంతో ముందుకెళ్తేనే దేశంలోని సామాన్య మానవుడికి కూడా మనపై విశ్వాసం పెరుగుతుంది.

ప్రశ్నోత్తరాల సమయంలో జల్-జీవన్ మిషన్ గురించి చర్చ జరిగింది. తక్కువ సమయంలోనే మూడుకోట్ల కుటుంబాలకు తాగునీటిని అందించడం, నల్లా కనెక్షన్లు అందించే పని పూర్తయింది. అందరి భాగస్వామ్యం ఉన్నప్పుడే ఆత్మనిర్భర భారత్ సాధ్యమవుతుంది. ఈ దిశగా సోదరీమణులు, మన బాలికల భాగస్వామ్యాన్ని పెంచాల్సిన అంశంపై సోదరి సోనల్ సువిస్తారంగా వివరించారు.

కరోనా సమయంలో నిత్యావసర వస్తువులైనా, ఆర్థిక సహాయమైన, ఉచితంగా గ్యాస్ సిలిండర్ అయినా.. ప్రభుత్వం వివిధ రూపాల్లో మన తల్లులు, సోదరీమణులకు అసౌకర్యం తలెత్తకుండా వారి గురించి ఆలోచించే ప్రయత్నం చేసింది. కరోనాను వారు ఎదుర్కునేందుకు అవసరమైన సహాయాన్ని అందించింది. కరోనా పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడంలో నారీశక్తి ధైర్యాన్ని ప్రదర్శించిన తీరు.. ధైర్యంగా కుటుంబాన్ని ముందుకు నడిపిన విధానం మనందరికీ తెలుసు. అందుకే.. కరోనాపై పోరాటంలో ప్రతి మాతృమూర్తి కీలకపాత్రను పోషించింది. వారికెంత కృతజ్ఞతలు తెలిపినా అది తక్కువే అవుతుంది. వారి ధైర్యాన్ని నేను అర్థం చేసుకోగలను. అందుకే ఆత్మనిర్భర భారత నిర్మాణంలో వారు ప్రధానభూమిక పోషిస్తారని నేను విశ్వసిస్తాను. ఇవాళ యుద్ధ క్షేత్రంలోనూ మన సోదరీమణులు ఉత్సాహంగా దూసుకుపోతున్నారు. కొత్తగా ఏర్పాటుచేసిన లేబర్ కోర్టుల్లోనూ.. మన యువతులు ప్రతిరంగంలో పనిచేసేందుకు, సమాన వేతనాన్ని అందించే హక్కు లభించింది. ముద్రాయోజన ద్వారా 70శాతం రుణాలు మన మహిళలకోసమే నిర్దేశించారు. ఇదో ముందడుగు మాత్రమే. దాదాపు 7కోట్ల మంది మహిళల భాగస్వామ్యంతో 60 లక్షలకు పైగా స్వయంసహాయక బృందాలు నేటి ఆత్మనిర్భర భారత నిర్మాణంలో క్రియాశీలకంగా పనిచేస్తున్నాయి.

భారతీయ యువశక్తిపై మనం ఎంత దృష్టి కేంద్రీకరిస్తే వారికి అన్ని అవకాశాలు కల్పించినవారం అవుతాం. వారు మన దేశం కోసం, మన భవిష్యత్తు కోసం ఉజ్వలమైన భవిష్యత్తుకోసం బలమైన పునాదులు వేస్తారని నేను విశ్వసిస్తున్నాను. నూతన జాతీయ విద్యావిధానం తీసుకొచ్చాం. ఇది మన యువశక్తి సరికొత్త అవకాశాలు కల్పించేందుకు వీలుకల్పిస్తుంది. నూతన జాతీయ విద్యావిధానం కోసం దీర్ఘకాలంగా చర్చ జరుగుతోంది. కొత్త విధానం వల్ల దేశంలో విశ్వాసం పెరిగింది. దేశంలోని బాలబాలికలు, యువత వినూత్నమైన, సృజనాత్మకమైన విధానాన్ని అలవర్చుకునేందుకు ఈ విధానం మార్గదర్శనం చేస్తుందని విశ్వసిస్తున్నాను.

మన ఎమ్మెస్ఎమ్ఈ రంగంలో ఉపాధి అవకాశాలు ఎక్కువగా లభించాయి. కరోనా సమయంలో ఉద్దీపన గురించి చర్చ జరిగింది. అందులోనూ ఎమ్మెస్ఎమ్ఈలపై ప్రత్యేకమైన దృష్టి కేంద్రీకరించడం జరిగింది. ఆర్థిక రికవరీలో నేడు మన ఎమ్మెస్ఎమ్ఈలు కీలకమైన పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. వాటి ద్వారా చక్కటి పురోగతి కనబడుతోంది.

మేం ప్రారంభంలో ‘సబ్ కా సాథ్, సబ్ కా వికాస్, సబ్ కా విశ్వాస్’ నినాదంతో ముందుకెళ్లాం. దీని పరిణామంగానే ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో, మావోయిస్టు ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో సమస్యలు తగ్గుముఖం పట్టాయి. దీని మూలంగా అక్కడ శాంతి నెలకొంది. తద్వారా ఆయా ప్రాంతాలు ఇప్పుడు అభివృద్ధి పథంలో దూసుకుపోతున్నాయి. భారతదేశ ఉజ్వల భవిష్యత్తులో ఈశాన్య, తూర్పు భారతం కీలక భూమిక నిర్వహించబోతుంది. ఇది స్పష్టంగా కనబడుతోంది కూడా. ఇందుకు అవసరమైన మద్దతును మేం అందిస్తాం.
నేను గౌరవనీయులైన గులాంనబీ గారి ప్రసంగాన్ని విన్నాను. వారు చాలా సౌమ్యంగా, మృదువుగా.. కటువైన పదాలు వాడకుండా చాలా చక్కగా మాట్లాడతారు. మనందరం వారి నుంచి చాలా నేర్చుకోవచ్చును. అందుకే వారంటే నాకు గౌరవం. జమ్మూకశ్మీర్ లో జరిగిన ఎన్నికలను వారు అభినందించారు. వారు జమ్మూకశ్మీర్ నుంచి వచ్చినవారు కావడంతో అలా మాట్లాడటం సహజమే. యావద్భారతం ఎలా జమ్మూకశ్మీర్ గురించి ఎలా ఆలోచిస్తుందో వారు కూడా అలాగే ఆలోచించారు.
జమ్మూకశ్మీర్ ఆత్మనిర్భరం అవుతుంది. ఈ దిశగానే మేం అక్కడ పంచాయతీ ఎన్నికలు నిర్వహించాం. బీడీసీ ఎన్నికలు, తర్వాత డీడీసీ ఎన్నికలు జరిగిన తీరును గులాంనబీ గారు ప్రశంసించారు. ఈ ప్రశంసకు నేను కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను. కానీ నాకు మీ ప్రశంసలు వింటుంటే భయం వేస్తోంది. ఎందుకంటే ఆ ప్రశంసలను మీ పార్టీ వారు సానుకూలంగా తీసుకుంటారో.. లేక పొరపాటున ‘జీ 23’నిర్ణయం ప్రకారం వెనక్కు పంపిస్తారో తెలియడం లేదు.

గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,
కరోనా కాలంలో సరిహద్దుల్లోనూ సవాళ్లు ఎదురయ్యాయి. మన వీర సైనికులు ధైర్యంగా, వీరోచితంగా శత్రువులకు దీటైన సమాధానం ఇచ్చారు. ఈ విషయం ప్రతి భారతీయుడికీ గర్వకారణం. క్లిష్టపరిస్థితుల్లోనూ మన సైనికులు ధైర్యంగా నిలబడుతున్నారు. సహచరులంతా మన సైనికుల శౌర్య, ప్రతాపాలను అభినందించారు. వారందరికీ ధన్యవాదములు. వాస్తవాధీన రేఖ (ఎల్ఏసీ) వెంబడి నెలకొన్న పరిస్థితులపై ప్రభుత్వం ఆలోచన దేశమంతా స్పష్టంగా తెలుసు. సరిహద్దు మౌలికవసతులు, సరిహద్దు భద్రత విషయంలో మా చిత్తశుద్ధి, అంకితభావంపై ఎటువంటి అనుమానాలు అక్కర్లేదు. మేం అనుసరిస్తున్న విధానం, మా ఆలోచనలను తెలిసిన వారికి మేం చేస్తున్న పనులపై ఎలాంటి సందేహాలు ఉండవు. సరిహద్దు, భద్రత విషయంలో మేం ఎక్కడా రాజీపడే ప్రసక్తే లేదు. ఈ విషయంలో వెనక్కు తగ్గే ఆలోచనే లేదు.
గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,
ఈ సభలో ఉత్తమమైన చర్చ జరిగినందుకు నేను అందరికీ ధన్యవాదములు తెలియజేస్తున్నాను. చివర్లో ఓ మంత్రాన్ని ప్రస్తావిస్తూ ప్రసంగాన్ని ముగిస్తాను. మన వేదాల్లో గొప్ప ఆలోచన నిక్షిప్తమై ఉంటుంది. ఇది మనందరికోసం, దేశవాసులందరికీ ప్రేరణను కలిగిస్తుంది. వేదాల్లోని ఈ మంత్రం

‘ఆయుతో అహం ఆయుతో మే ఆత్మా ఆయుతం మే, ఆయుతం చక్షు, ఆయుతం శ్రోతమ్’

అంటే నేను ఒక్కడిని లేను, నేను ఒంటరిని కాను. నాతోపాటు కోట్లాది మంది మనుషులున్నారు. అందుకే నా ఆత్మశక్తి కోట్లమంది ప్రజలది. నాతోపాటు కోట్లమంది ఆలోచన ఉంది, వారి వినికిడి శక్తి ఉంది. వారి కర్మశక్తి నాతోనే ఉంది అని అర్థం.
గౌరవనీయులైన సభాపతి గారు,
వేదాల్లోని ఈ స్ఫూర్తిదాయకమైన భానవతోనే.. 130కోట్లకంటే ఎక్కువంది భారతీయులందరినీ నాతోపాటు తీసుకుని ముందుకెళ్తున్నాను. 130కోట్ల మంది భారతీయుల కలలలే దేశం కలలు. వారందరి ఆకాంక్షలే దేశం ఆకాంక్షలు. వారందరి భవిష్యత్తే.. దేశ ఉజ్వల భవిష్యత్తు అవుతుంది. అందుకే.. ఇవాళ దేశం చేసే చట్టాలు, విధానాలన్నీ తాత్కాలిక లాభ,నష్టాలు, తాత్కాలిక సుఖ, దు:ఖాలకోసం కాదు.. దీర్ఘకాలిక ప్రయోజనాలకోసమే. 2047లో దేశం స్వాతంత్ర్యానికి వందేళ్లు పూర్తయ్యేనాటికి దేశాన్ని ఉన్నతస్థానంలో నిలబెట్టేందుకు అవసరమైన పునాదులు వేస్తున్నాం. ఈ పనులను పూర్తిచేస్తామనే విశ్వాసం కూడా మాకు ఉంది.

మరోసారి గౌరవనీయులైన ఉపరాష్ట్రపతిగారి ప్రసంగానికి గౌరవపూర్వకంగా ధన్యవాదములు తెలియజేస్తూ వారిని అభినందిస్తున్నాను. సభలోనూ సానుకూలంగా ఉన్నతమైన ఆలోచనలతో చర్చ జరిగింది. మంచి వాతావరణం నెలకొంది. దీని వల్ల ఎందరికి ఎంతలాభం చేకూరుతుందో.. నాపై ఎంతగా దాడి జరగాలో అది జరిగింది. ఎవరేం అనాలనుకున్నారో అన్నీ అనేశారు. మొత్తానికి నేను ఏదో ఒక విధంగా మీకు పనికొచ్చాను. కరోనా కారణంగా ఇళ్లలోనే ఉండి కాస్త చిరాకు కలిగి ఉండొచ్చు. ఇప్పుడు ఆ కోపాన్ని ఇక్కడ తీర్చేసుకుంటే.. మనసుకు కాస్త శాంతి లభిస్తుంది. ఇప్పుడు ఎంతో ఉల్లాసంగా కుటుంబసభ్యులతో గడపవచ్చు. మీకు ఆనందం కలిగించినందుకు నేను పనికొచ్చానని అనుకుంటున్నాను. దాన్ని కూడా నా సౌభాగ్యంగా భావిస్తున్నాను. ఈ ఆనందాన్ని ప్రతిసారి పొందుతూనే ఉండండి. సభలో నిరంతరం చర్చిస్తూనే ఉండండి. సభను ఇలాగే కొనసాగనివ్వండి మోదీ ఉన్నాడు కదా.. అవకాశం తీసుకోండి.

అనేకానేక ధన్యవాదములు.

*****