హర హర మహాదేవ! హర హర మహాదేవ! హర హర మహాదేవ!

కాశీ కొత్వాల్ జై! మాతా అన్నపూర్ణకీ జై! తల్లి గంగా కీ జై!

జో బోలె సొ నిహాల్, సత్ శ్రీ అకాల్ నమో బుద్ధాయ !
కాశీ ప్రజలందరికి, దేశ ప్రజలందరికీ  కార్తీక పూర్ణిమ, దేవ్ దీపావళి శుభాకాంక్షలు. గురునానక్ దేవ్ జీ ప్రకాష్ పర్వ్ సందర్భాన్ని పురస్కరించుకొని అందరికీ అభినందనలు.

ఉత్తరప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యనాథ్ గారు, పార్లమెంటులో నా సహచరుడు శ్రీ. రాధా మోహన్ సింగ్ గారు, యుపి ప్రభుత్వంలో మంత్రులు సోదరుడు అశుతోష్ గారు, రవీంద్ర జస్వాల్ గారు, నీలకంఠ తివారీ గారు, రాష్ట్ర బిజెపి అధ్యక్షుడు భాయ్ స్వతంత్ర దేవ్ సింగ్, ఎమ్మెల్యే సౌరవ్ శ్రీవాస్తవ గారు , శాసన మండలి సభ్యుడు భాయ్ అశోక్ ధావన్ గారు , స్థానిక బిజెపి కి చెందిన మహేష్ చంద్ శ్రీవాస్తవ గారు, విద్యాసాగర్ రాయ్ గారు, ఇతర సీనియర్ ప్రముఖులు మరియు నా ప్రియమైన కాశీ సోదర సోదరీమణులారా,

నారాయణుని ప్రత్యేక మాసంగా పరిగణించబడే పుణ్య కార్తీక మాసంలో  కాశీ ప్రజలు, కతికి ప్రతిగా అంటారు. ప్రజల పై, దాతృత్వం మరియు పుణ్యానికి ప్రాముఖ్యతను గురించి అనాది కలామ్ నుండి ఎప్పటి నుండి గంగానదిలో మునకలు వేస్తాము . సంవత్సరాల తరబడి, నమ్మకమైన లోగాన్ లో ఒక పంచగంగా ఘాట్, ఒక దషషవధ్, శెతల ఘాట్ లేదా అస్సీ పై ఒక మునక ఉంది. మొత్తం గంగా తీరం, ఔర్ గోదలియా, హర్సుందరి, జ్ఞాన్ వాపి ధర్మశాల, భరాల్ పడత్ రాహల్. పండిట్ రామకింకర్ మహారాజ్, బాబా విశ్వనాథ్ యొక్క రామ కథ, మొత్తం కార్తీక మాసం. దేశంలోని ప్రతి మూలకు చెందిన ప్రజలు వాటిని వింటారు.
కొవిడ్‌-19 వల్ల దేశంలో అనేక మార్పులు వచ్చినప్పటికీ కాశీ ప్రభ, భక్తి, శక్తిలో ఎలాంటి మార్పులేదు. కాశీ ప్రజలు ఉదయం నుండి స్నానం, ధ్యానం మరియు దాతృత్వాలలో నిమగ్నమై ఉన్నారు. కాశీ అంతే సజీవంగా ఉంది. కాశీ వీధులు శక్తితో నిండి ఉన్నాయి. కాశీ యొక్క ఘాట్ ఇప్పటికీ దైవంగా ఉంది. ఇది నా అవినాశి కాశీ.

మిత్రులారా,

గంగా మాత కు సమీపంలో కాశీ లో ప్రకాష్ పండుగ జరుపుకుంటున్నారు. మహాదేవుని ఆశీర్వాదంతో ఈ ప్రకాష్ గంగలో మునక వేసే భాగ్యం నాకు లభిస్తోంది. ఈ రోజు కాశీలోని ఆరు లేన్ల రహదారి ప్రారంభోత్సవానికి హాజరయ్యే అవకాశం కూడా నాకు లభించింది. సాయంత్రం నేను దేవ దీపావళి దర్శనం చేసుకుంటాను. ఇక్కడికి రాకముందు కాశీ విశ్వనాథ్ కారిడార్‌ను సందర్శించే అవకాశం కూడా నాకు లభించింది మరియు ఈ రాత్రి నేను కూడా సారనాథ్ లేజర్ షోను చూడబోతున్నాను. ఇది మహాదేవ్ ఆశీర్వాదం మరియు మీ కాశీ ప్రజలందరికీ ప్రత్యేక అభిమానం.

మిత్రులారా,
కాశీకి మరో ప్రత్యేక సందర్భం! నిన్న కూడా మన్ కీ బాత్ లో మీరు వినే ఉంటారు. నేను ఈ విషయాన్ని ప్రస్తావించాను. ఇప్పుడు యోగి గారు ఆ విషయాన్ని గట్టిగా చెప్పారు. వందేళ్ల క్రితం చోరీకి గురైన అన్నపూర్ణా మాత విగ్రహాలు తిరిగి భారత్‌కు వస్తున్నాయి. ఇదో గొప్ప అదృష్టం, కాశీకి ఇది ఒక గొప్ప భాగ్యం.. ఆ విగ్రహాలు మన అమూల్యమైన వారసత్వంలో భాగం. మన దేవతల ఈ పురాతన విగ్రహాలు మన విశ్వాసానికి, మన అమూల్యమైన వారసత్వానికి చిహ్నాలు. ఇంత ప్రయత్నం ఇంతకు ముందు చేసి ఉంటే, అలాంటి విగ్రహాలు ఎన్ని దేశానికి తిరిగి వచ్చి ఉండేవో అన్నది కూడా వాస్తవం. కానీ కొందరు మాత్రం భిన్నంగా ఆలోచిస్తున్నారు మాకు, వారసత్వం అంటే దేశ వారసత్వం! కొంతమందికి వారసత్వం అంటే, వారి స్వంత కుటుంబం మరియు వారి స్వంత కుటుంబ పేరు! మన కోసం, వారసత్వం అంటే మన సంస్కృతి, మన విశ్వాసం, మన విలువలు! వారికి, వారసత్వం అంటే వారి విగ్రహాలు, వారి కుటుంబ చిత్రాలు! అందుకే వారి దృష్టి కుటుంబ వారసత్వాన్ని పరిరక్షించడంపైనే ఉంది, మన దృష్టి దేశ వారసత్వాన్ని పరిరక్షించడం, పరిరక్షించడంపై ఉంది. నా కాశీ ప్రజలు, నాకు చెప్పండి, నేను సరైన దిశలో వెళ్తున్నానా లేదా? నేను సరిగ్గా చేస్తున్నానా లేదా? చూడండి, ఇవన్నీ మీ అందరి ఆశీర్వాదంతో జరుగుతున్నాయి. ఈ రోజు, కాశీ వారసత్వం తిరిగి వస్తున్నప్పుడు, అన్నపూర్ణ రాక వార్తలను విన్న కాశీ అలంకరించబడినట్లు కూడా అనిపిస్తుంది.

మిత్రులారా,
లక్షలాది దీపాలతో కాశీ ఎనభై నాలుగు ఘాట్ల కీర్తిని కలిగి ఉండటం చాలా అద్భుతంగా ఉంది. గంగానది తరంగాలలో, ఈ కాంతి ఈ ప్రకాశాన్ని మరింత కాంతివంతం చేస్తుంది మరియు దీనికి సాక్షిగా ఎవరు ఉన్నారో  చూడండి. పౌర్ణమి నాడు, దేవ దీపావళి నేడు కాశీ మహాదేవుని నుదుటిమీద చందమామ లా మెరిసినట్లుగా కనిపిస్తుంది. కాశీ కీర్తి అలాంటిది. ఇది మన గ్రంథాలలో చెప్పబడింది - "కశ్య హి కశతే కాశీ సర్వప్రకాశికా". అంటే, కాశీ ఆత్మ జ్ఞానంతో ప్రకాశిస్తుంది, కాబట్టి కాశీ అందరికీ మార్గనిర్దేశం చేయడానికి, ప్రపంచం మొత్తానికి కాంతిని ఇవ్వబోతుంది . ప్రతి యుగంలో, కాశీ యొక్క ఈ కాంతి కొంతమంది గొప్ప వ్యక్తి యొక్క తపస్సును జోడిస్తుంది మరియు కాశీ ప్రపంచానికి మార్గం చూపిస్తూనే ఉంది. ఈ రోజు మనం చూస్తున్న దీపావళి స్ఫూర్తి, మొదట పంచగంగ ఘాట్ వద్ద ఆది శంకరాచార్యులచే ప్రేరణ పొందింది. తరువాత అహిల్యబాయి హోల్కర్ జీ ఈ సంప్రదాయాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లారు. పంచగంగ ఘాట్ వద్ద అహిల్యబాయి హోల్కర్ ఏర్పాటు చేసిన 1000 దీపాల ప్రకాశంతో వెలుగుతున్న స్తంభం ఈ సంప్రదాయానికి నేటికీ సాక్ష్యం.

మిత్రులారా,

త్రిపురసుర అనే రాక్షసుడు ప్రపంచం మొత్తాన్ని భయభ్రాంతులకు గురిచేసినప్పుడు, కార్తీక పౌర్ణమి రోజున శివుడు తనను అంతమొందించాడని చెబుతారు.  ఆ భీభత్సం, దురాగతాలు మరియు చీకటి చివరలో, దేవతలు మహాదేవ్ నగరంలోకి వచ్చి దీపాలను వెలిగించి, దీపావళిని జరుపుకున్నారు, అది దేవతల దీపావళి. అయితే ఈ దేవతలు ఎవరు? ఈ దేవత ఇప్పటికీ ఉంది, ఈ రోజు కూడా మేము బనారస్ లో దీపావళిని జరుపుకుంటున్నాము. మా గొప్ప మనుషులు, సాధువులు - " లోక్ బేదా బిడిట్ వారణాసి కి బదై , బాసి నార్-నరి ఈజ్-అంబికా-స్వరూప్ హైన్ "  అని వ్రాశారు. అంటే, కాశీ ప్రజలు భగవంతుని రూపం. కాశీ యొక్క స్త్రీ, పురుషుడు దేవత మరియు శివుడి రూపంలో ఉన్నారు, కాబట్టి ఈ ఎనభై నాలుగు ఘాట్లపై, ఈ మిలియన్ల దీపాలను ఇప్పటికీ దేవతలు వెలిగిస్తున్నారు, దేవతలు ఈ కాంతిని వ్యాప్తి చేస్తున్నారు. దేశం కోసం ప్రాణాలను అర్పించిన ఆరాధకుల కోసం ఈ రోజు ఈ దీపాలను వెలిగిస్తారు. జన్మభూమి కోసం త్యాగం చేసిన వారు, కాశీ యొక్క ఈ భావన దేవ్ దీపావళి సంప్రదాయంలోని ఈ అంశాన్ని ఉద్వేగభరితంగా చేస్తుంది. ఈ సందర్భంగా, దేశ రక్షణ కోసం బలిదానం చేసిన, యవ్వనాన్ని గడిపిన, మరియు వారి కలలను తల్లి భారతి పాదాల వద్ద వ్యాప్తి చేసిన మా కొడుకులకు నా వందనం.

మిత్రులారా,
సరిహద్దుల్లో చొరబాట్ల ప్రయత్నాలు చేసినా, విస్తరణవాద శక్తుల దుస్సాహాసమైనా , దేశంలో దేశాన్ని విచ్ఛిన్నం చేసేందుకు చేస్తున్న కుట్రలయినా, భారత్ ఈ రోజు అన్నింటికి స్పందించి తగిన సమాధానం ఇస్తోంది. కానీ, అదే సమయంలో, దేశం ఇప్పుడు పేదరికం, అన్యాయం మరియు వివక్షయొక్క చీకటికి వ్యతిరేకంగా మార్పు యొక్క దీపం వెలిగింది. నేడు ప్రధానమంత్రి ఉపాధి ప్రచారం జిల్లాలోని పేదలకు వారి గ్రామాల్లో ఉపాధి కల్పించేందుకు ప్రచారం జరుగుతోంది. గ్రామంలో నేడు, సాధారణ వ్యక్తి తన ఇంటి పై హక్కుల్ని పొందుతున్నారు. నేడు రైతులకు దళారుల నుంచి, దోపిడీదారుల నుంచి విముక్తి లభిస్తోంది. ఈ రోజు, వీధి వ్యాపారులు, ట్రాలర్లు మరియు హ్యాండ్లర్లకు సహాయం చేయడానికి మరియు మూలధనాన్ని అందించడానికి బ్యాంకులు ముందుకు వస్తున్నాయి. కొద్ది రోజుల క్రితం కాశీలోని 'స్వానిధి యోజన' లబ్ధిదారులతో కూడా మాట్లాడాను. దీనితో, ఈ రోజు, స్వయం సమృద్ధి ప్రచారంతో, దేశం స్థానికుల కోసం స్వరం పొందుతోంది. ఈ సారి పండుగను ఈసారి దీపావళిలా జరుపుకున్నారు, దేశ ప్రజలు తమ పండుగలను స్థానిక ఉత్పత్తులు, స్థానిక బహుమతులతో జరుపుకున్నారు, ఇది నిజంగా స్ఫూర్తిదాయకం. కానీ అది కేవలం పండుగ కోసం మాత్రమే కాదు, అది మన జీవితంలో ఒక భాగం అయి ఉండాలి. మా ప్రయత్నాలతో పాటు, మన పండుగలు కూడా మరోసారి పేదలకు సేవ చేసే మాధ్యమంగా మారుతున్నాయి.

మిత్రులారా,
గురునానక్ దేవ్ జీ తన జీవితమంతా పేద, దోపిడీ, నిరాదరణకు గురైన వారి సేవకే అంకితం చేశారు. కాశీకి గురు నానక్ దేవ్ గారితో బంధుత్వం కూడా ఉంది. కాశీలో చాలా కాలం గడిపాడు. కాశీలోని గురుబాగ్ గురుద్వారా చారిత్రక కాలానికి సాక్ష్యంగా గురునానక్ దేవ్ జీ ఇక్కడికి వచ్చి కాశీ ప్రజలకు ఒక కొత్త మార్గాన్ని చూపించారు. నేడు, సంస్కరణల గురించి మాట్లాడుతున్నాం, కానీ సమాజం మరియు క్రమాల్లో సంస్కరణలకు గొప్ప చిహ్నం గురునానక్ దేవ్ జీ. సమాజ శ్రేయస్సు దృష్ట్యా, దేశ ప్రయోజనాల దృష్ట్యా మార్పులు వచ్చినప్పుడు, తెలియని వ్యతిరేకత స్వరాలు కూడా ఉత్పన్నమవడాన్ని మనం గమనించాం. అయితే ఆ సంస్కరణల ప్రాముఖ్యత వెలువడగానే అంతా సవ్యంగా సాగుతుంది. గురు నానక్ దేవ్ జీ జీవితం నుంచి మనకు లభించే పాఠం ఇది.

మిత్రులారా,

కాశీ కోసం అభివృద్ధి పనులు ప్రారంభమైనప్పుడు, నిరసనకారులు నిరసన కోసమే నిరసన తెలిపారు, కాదా? మీరు చేయలేదా? బాబా కోర్టు, వైభవం, దైవత్వం అలాగే భక్తుల సౌలభ్యం పెరిగే వరకు విశ్వనాథ్ కారిడార్ నిర్మిస్తామని కాశీ నిర్ణయించినప్పుడు మీకు గుర్తుండే ఉంటుంది, అప్పుడు నిరసనకారులు దాని గురించి చాలా చెప్పారు. చాలా విషయాలు చేసారు. కానీ నేడు బాబా కృప కాశీ గర్వాన్ని పునరుజ్జీవితిస్తోంది. శతాబ్దాల క్రితం, తల్లి గంగాతో బాబా యొక్క ఆస్థానంలో ప్రత్యక్ష సంబంధం తిరిగి స్థాపించబడుతోంది.

మిత్రులారా,

సత్కార్యాలు నీతియుక్తమైన కారణాలవల్ల నెరవేరినప్పుడు, వ్యతిరేకత ఉన్నప్పటికీ అవి నెరవేరుతవి. అయోధ్యలో ని శ్రీరామమందిర కంటే పెద్ద ఉదాహరణ ఏమిటి? దశాబ్దాలుగా ఈ పవిత్ర పనిని దృష్టిమరల్చడానికి ఏమి చేయలేదు? భయాన్ని పోగొట్టడానికి ఎంత ప్రయత్నాలు జరిగాయి! కానీ రామ్ జీ కోరుకున్నప్పుడు, ఆలయం సృష్టించబడుతోంది.

మిత్రులారా,

అయోధ్య, కాశీ మరియు ప్రయాగ ప్రాంతం నేడు ఆధ్యాత్మిక మరియు పర్యాటకం యొక్క అపారమైన సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది . అయోధ్య అభివృద్ధి చెందుతున్న వేగం, ప్రయాగ్ రాజ్ కుంభమేళాను చూసిన తీరు, నేడు కాశీ అభివృద్ధి పథంలో ఉన్న తీరు, ప్రపంచం నలుమూలల నుంచి పర్యాటకులు ఈ ప్రాంతం వైపు చూస్తున్నారు. బెనారస్ లోని కాశీ విశ్వనాథ్ మందిర  ప్రాంతంతో పాటు దుర్గా కుండ్ వంటి శాశ్వత ప్రాముఖ్యత కలిగిన ప్రదేశాలు కూడా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. ఇతర ఆలయాలు, పరిక్రమ మార్గాలు కూడా అభివృద్ధి చేయబడుతున్నాయి. ఘాట్ల యొక్క చిత్రం వేగంగా మారింది, ఇది మళ్ళీ సుబా-ఎ-బెనారస్‌కు మళ్లీ అతీంద్రియ ప్రకాశం ను ఇచ్చింది. గంగా మాత నీరు కూడా ఇప్పుడు స్వచ్ఛంగా మారుతోంది . ఇది ప్రాచీన కాశీ యొక్క ఆధునిక నిత్య అవతారం, ఇది బెనారస్ యొక్క నిత్యమైన ఆసక్తి .

మిత్రులారా,

ఇక్కడి నుండి నేను బుద్ధుని జన్మ ప్రదేశమైన సారనాథ్ వెళ్తాను. సాయంత్రం సారనాథ్‌లో పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించాలని, ప్రభుత్వ విద్య కోసం కూడా మీ అందరి చిరకాల డిమాండ్ ఇప్పుడు నెరవేరింది. లేజర్ షో ఇప్పుడు బుద్ధ భగవానుని కరుణ, దయ మరియు అహింస సందేశాన్ని కలిగి ఉంటుంది. హింస, అశాంతి మరియు భీభత్సం గురించి ప్రపంచం ఆందోళన చెందుతున్నప్పుడు ఈ సందేశాలు ఈ రోజు మరింత సందర్భోచితంగా మారాయి. లార్డ్ బుద్ధుడు చెప్పేవాడు- వారెన్ వెరానీ సమ్మంతి డి కుడాచన్ అవెన్రెన్ హీ సమ్మంతి ఎస్ ధమ్మో శాంటాంటో అంటే ద్వేషం నుండి ఏమీ నిశ్శబ్దంగా ఉండదు. హాచ్ ఎప్పటికప్పుడు నిశ్శబ్దంగా మారుతుంది. దేవ్ దీపావళికి దైవత్వాన్ని పరిచయం చేసిన కాశీ నుండి వచ్చిన అదే సందేశం ఏమిటంటే, మన మనస్సు ఈ దీపాల మాదిరిగా ప్రకాశిస్తుంది. ప్రతి ఒక్కరికి సానుకూలత ఉండనివ్వండి. అభివృద్ధికి మార్గం సుగమం చేయనివ్వండి. ప్రపంచం మొత్తం కరుణ మరియు కరుణను గ్రహించాలి. కాశీ నుండి వెలువడే ఈ సందేశాలు, ఈ కాంతి శక్తి మొత్తం దేశం యొక్క తీర్మానాలను రుజువు చేస్తుందని నేను నమ్ముతున్నాను. 130 కోట్ల మంది దేశవాసుల బలంతో, దేశం స్వావలంబన భారతదేశంలో ప్రారంభించిన ప్రయాణాన్ని పూర్తి చేస్తాం.

నా ప్రియమైన కాశీ ప్రజలారా, ఇదే శుభాకాంక్షలతో, మీ అందరికీ మరోసారి దీపావళి మరియు ప్రకాష్ పర్వ శుభాకాంక్షలు. ప్రతిఒక్కరికీ నిర్ణయించిన నిబంధనల కారణంగా నేను మొదట మీ వద్దకు వచ్చేవాడిని . కానీ ఈసారి నేను రావడం ఆలస్యం అయింది. ఈ మధ్య చాలా సమయం గడిచినప్పుడు, నేను ఏదో కోల్పోయానని నాకు అనిపించింది. మిమ్మల్ని చూడలేదని, మీ దర్శనం అవలేదని అనిపించింది. ఈ రోజు, అది వచ్చినప్పుడు, మనస్సు చాలా ఉల్లాసంగా మారింది. మిమ్మల్ని సందర్శించారు, మనస్సు చాలా శక్తివంతమైంది. కానీ ఈ కరోనా కాలంలో కూడా నేను మీ నుండి దూరంగా లేను, నేను మీకు చెప్తున్నాను. కరోనా కేసులు ఎలా పెరుగుతున్నాయి, ఆసుపత్రి వ్యవస్థ ఏమిటి, సామాజిక సంస్థలు ఎలా పనిచేస్తున్నాయి, పేదలు ఎవరూ ఆకలితో లేరు. ప్రతి విషయంలోనూ, నేను నా సహచరులతో, అన్నపూర్ణాల నేనిప్పుడు చేసిన సేవతో, ఎవరికీ ఆకలి లేదు, వైద్యం లేకుండా జీవించడానికి వీలు లేదు. ఈ సేవ కోసం, ఈ మొత్తం మరియు సమయం నాలుగు-నాలుగు, ఆరు-ఆరు, ఎనిమిది-ఎనిమిది నెలలు, దేశం యొక్క ప్రతి మూలలో, నేను కూడా కాశీ లో ఉన్నాను మరియు ఇది నా మనస్సు చాలా ఆనందం, ఈ సేవ కోసం మీరు చేసిన ఈ సేవకు ఈ రోజు మీ అందరికి వందనములు. మీ సేవకు నేను నమస్కరిస్తున్నాను. పేదవారి పట్ల మీరు చేసిన శ్రద్ధ నా హృదయాన్ని తాకింది. నేను మీకు ఎంత తక్కువ సేవ చేస్తే అంత తక్కువ. నా తరఫున మీ సేవకు ఎటువంటి కొరత ఉండనివ్వనని నేను మీకు హామీ ఇస్తున్నాను.

ఈ రోజు నాకు గర్వించదగిన పండుగ, ఇంత మెరిసే వాతావరణంలో ఈ రోజు మీ మధ్య వచ్చే అవకాశం నాకు ఉంది. కరోనాను ఓడించిన తరువాత, గంగా ప్రవహిస్తున్నట్లుగా, మేము అభివృద్ధి మార్గంలో వేగంగా వెళ్తాము. సంక్షోభాల తరువాత కూడా ప్రవహించే అవరోధాలు శతాబ్దాలుగా ప్రవహిస్తున్నాయి. అభివృద్ధి ప్రవాహం కూడా ఇలా ప్రవహిస్తుంది. ఈ నమ్మకాన్ని తీసుకొని నేను కూడా ఇక్కడి నుండి ఢిల్లీ వెళ్తాను. మీ అందరికీ మరోసారి నా హృదయపూర్వక కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను.

జై కాశీ ! జై భారత మాత !

హర్ హర్ మహాదేవ్!

***