ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਹਰਸ਼ ਵਰਧਨ ਨੇ ਜੀਆਈਟੀਏ ਦੇ 9ਵੇਂ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਮੌਕੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਗਲੋਬਲ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਲਾਇੰਸ (ਜੀਆਈਟੀਏ) ਨੇ ਦੁਵੱਲੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ: ਹਰਸ਼ ਵਰਧਨ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਮੋਡ ’ਤੇ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, ‘ਡੀਐੱਸਟੀ ਰਾਹੀਂ ਜੀਆਈਟੀਏ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਵੀਨਤਾ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਕੋਰੀਆ, ਕੈਨੇਡਾ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਇਟਲੀ, ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਯੂ.ਕੇ. ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਗਲੋਬਲ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਲਾਇੰਸ (ਜੀਆਈਟੀਏ); (ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਐੱਸਟੀ) ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਡਿਵਲਪਮੈਂਟ ਬੋਰਡ (ਟੀਡੀਬੀ) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਵਿਚਕਾਰ ਪੀਪੀਪੀ) ਦੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਕਾਸ ਬੋਰਡ (ਟੀਡੀਬੀ) ਵਿਚਕਾਰ ਪੀਪੀਪੀ) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੀਆਈਆਈ ਹਾਈਵ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ’ਤੇ ‘ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ’ (ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ) ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ 9ਵਾਂ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ। ਦਿਨ ਭਰ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਹਿਤਧਾਰਕ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਸੀ।

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਚੁਣੌਤੀ ਭਰਪੂਰ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਹੋਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸੱਦੇ ਤਹਿਤ ਐੱਸਐਂਡਟੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ।”

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ, “ਜੀਆਈਟੀਏ, ਆਰਐਂਡਡੀ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਸਪਸ਼ਟ ਜਨਆਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਸਮੂਹਿਕ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾਲ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ।’’

ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਐੱਸਟੀ), ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਪ੍ਰੋ. ਆਸ਼ੂਤੋਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਅਤੇ ਗੈਸਟ ਆਵ੍ ਆਨਰ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਜਿਵੇਂ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਕੈਨੇਡਾ, ਸਵੀਡਨ, ਕੋਰੀਆ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰੋ. ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਬਾਹਰ ਹੋ ਕੇ ਨਹੀਂ; ਇਹ ਗਲੋਬਲ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਾਡੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਏਕੀਕਰਨ ਹੈ।

ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਆਤਮ ਨਿਰਭਰਤਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੱਤਾਂ ‘ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਆਤਮ-ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਚਿੰਤਨ’ ’ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਤਮ ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਹਿਮ ਬਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰੋ. ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਡੀਐੱਸਟੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਲਈ ਨਵੀਂ ਅਤੇ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ' ’ਤੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਗਿਆਨ ਲੜੀ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕਿਵੇਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੀਆਈਟੀਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਮੌਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ।”

ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਕਾਸ ਬੋਰਡ (ਟੀਡੀਬੀ) ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਡਾ. ਨੀਰਜ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਟੀਡੀਬੀ ਅਤੇ ਜੀਆਈਟੀਏ ਦਰਮਿਆਨ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਥਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਸਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਵਾਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੂਰੇ ਹੋਏ ਤਿੰਨ ਸਫਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ 'ਭਾਰਤੀ ਬਿਜਲੀ ਵੰਡ ਦੇ ਖੇਤਰ ਲਈ ਮਸਨੂਈ ਬੁੱਧੀ-ਅਧਾਰਿਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਮੀਟਰਿੰਗ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ', 'ਮੋਤੀ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਨੋਵਲ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਜਿਵੇਂ ਟਾਈਪ- 2 ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸਰੋਤ,' 'ਬਿਜਲੀ ਸੁਵਿਧਾ ਗ੍ਰਿੱਡਾਂ ਵਾਲੇ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਪਲਾਂਟਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਲਈ ਅਡਵਾਂਸਡ ਪਾਵਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਅਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ' ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਸੂਖਮ, ਲਘੂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਵਿਕਾਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਪੀਯੂਸ਼ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਐੱਸ ਕੇ ਵਰਸ਼ਨੀ, ਜੀਆਈਟੀਏ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸ਼੍ਰੀ ਦੀਪ ਕਪੂਰੀਆ, ਹਾਈ-ਟੈਕ ਕੰਪਨੀ ਸਮੂਹ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।

******

ਐੱਨਬੀ/ਕੇਜੀਐੱਸ