ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅੱਜ ਜੋਹੈੱਨਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਮਹਾਮਹਿਮ ਮਿਸਟਰ ਸਿਰਿਲ ਰਾਮਾਫੋਸਾ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਜੀ20 ਲੀਡਰਜ਼ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇਹ ਜੀ20 ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ 12ਵੀਂ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਦਿਨ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮਾਫੋਸਾ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਘੀ ਮਹਿਮਾਨਨਿਵਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ।

"ਸਭ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਸਮੂਹਿਕ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਆਰਥਿਕ" ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੁਨਰਮੰਦ ਪ੍ਰਵਾਸ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਏਆਈ, ਡਿਜੀਟਲ ਅਰਥ-ਵਿਵਸਥਾ, ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਲਏ ਗਏ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹੁਣ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮਿਆਰ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ—ਅਜਿਹੇ, ਜੋ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਅਸੰਤੁਲਨਤਾ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਅਤਿ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦੇ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸਮੇਂ, ਜਦੋਂ ਜੀ20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਗਿਆਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ "ਇੰਟੀਗ੍ਰਲ ਹਿਊਮਨਿਜ਼ਮ" ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੰਟੀਗ੍ਰਲ ਹਿਊਮਨਿਜ਼ਮ ਮਨੁੱਖਾਂ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦਰਮਿਆਨ ਸਦਭਾਵਨਾ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਤਰੱਕੀ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜੀ20 ਲਈ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਛੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਹ ਹਨ:

* ਇੱਕ ਜੀ20 ਆਲਮੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਗਿਆਨ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ: ਇਹ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਸਮੂਹਿਕ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਵਰਤੇਗਾ।

* ਇੱਕ ਜੀ20 ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਹੁਨਰ ਗੁਣਕ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ: ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਮੰਤਵ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਟ੍ਰੇਨਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪੂਲ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮਹਾਦੀਪ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ।

* ਇੱਕ ਜੀ20 ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਰਿਸਪਾਂਸ ਟੀਮ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੀ20 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਮਾਹਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਲਮੀ ਸਿਹਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

* ਇੱਕ ਜੀ20 ਓਪਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਭਾਈਵਾਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ: ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਜੀ-20 ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੋਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਡੇਟਾ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ, ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।

* ਇੱਕ ਜੀ20 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਣਿਜ ਸਰਕੂਲਰਿਟੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ: ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਰੀਸਾਈਕਲਿੰਗ, ਅਰਬਨ ਮਾਈਨਿੰਗ, ਸੈਕਿੰਡ ਲਾਈਫ ਬੈਟਰੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਰਾਹ ਬਣਾਏਗੀ।

* ਡਰੱਗ ਟੈਰਰ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀ20 ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ: ਇਹ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠੇਗਾ ਅਤੇ ਡਰੱਗ-ਟੈਰਰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਤੋੜੇਗਾ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ "ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਸਾਰ — ਆਫ਼ਤ ਜੋਖਮ ਘਟਾਉਣ ਵੱਲ ਜੀ20 ਦੇ ਯਤਨ; ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ; ਸਿਰਫ਼ ਊਰਜਾ ਤਬਦੀਲੀ; ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ" 'ਤੇ ਇੱਕ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਫ਼ਤ ਜੋਖਮ ਘਟਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਫ਼ਤ ਲਚਕਤਾ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ "ਵਿਕਾਸ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ" ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ "ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ" ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਫ਼ਤ ਲਚਕੀਲੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ ਜਲਵਾਯੂ ਏਜੰਡੇ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੋਟੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੌਰਾਨ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਡੈੱਕਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਜੀ20 ਰੋਡਮੈਪ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂਬੱਧ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਵਾਈ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਆਖਿਆ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਲਮੀ ਸ਼ਾਸਨ ਢਾਂਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਅਫਰੀਕੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਜੀ20 ਦੇ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸੰਮਲਿਤ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜੀ20 ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਇੱਥੇ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ [ਸੈਸ਼ਨ 1; ਸੈਸ਼ਨ 2]

************

ਐੱਮਜੇਪੀਐੱਸ/ਐੱਸਆਰ