પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ​​નવી દિલ્હીમાં ઇકોનોમિક ટાઇમ્સ વર્લ્ડ લીડર્સ ફોરમને સંબોધન કરી હતી. આ પ્રસંગે, પ્રધાનમંત્રીએ વર્લ્ડ લીડર્સ ફોરમમાં હાજર રહેલા તમામ પ્રતિષ્ઠિત મહેમાનોનું સ્વાગત કર્યું. ફોરમના સમયને "અત્યંત અનુકૂળ" ગણાવતા, શ્રી મોદીએ આ સમયસર પહેલ માટે આયોજકોને અભિનંદન આપ્યા હતા. તેમણે ગયા અઠવાડિયે જ લાલ કિલ્લા પરથી આગામી પેઢીના સુધારાઓ વિશે વાત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે આ ફોરમ હવે તે ભાવનાને મજબૂત બનાવી રહ્યું છે તે વાત પર ભાર મૂક્યો હતો.

ફોરમમાં વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓ અને ભૂ-અર્થશાસ્ત્ર પર વ્યાપક ચર્ચા થઈ હતી તે નોંધીને, પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે વૈશ્વિક સંદર્ભમાં જોવામાં આવે ત્યારે ભારતની અર્થવ્યવસ્થાની મજબૂતાઈનો અહેસાસ થાય છે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે ભારત હાલમાં વિશ્વનું સૌથી ઝડપથી વિકસતું મુખ્ય અર્થતંત્ર છે અને ટૂંક સમયમાં, ભારત વૈશ્વિક સ્તરે ત્રીજું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બનવા માટે તૈયાર છે. શ્રી મોદીએ નિષ્ણાતોના અંદાજો ટાંક્યા જે દર્શાવે છે કે નજીકના ભવિષ્યમાં વૈશ્વિક વિકાસમાં ભારતનું યોગદાન લગભગ 20 ટકા સુધી પહોંચવાની અપેક્ષા છે. તેમણે ભારતની વૃદ્ધિ અને આર્થિક સ્થિતિસ્થાપકતા છેલ્લા દાયકામાં પ્રાપ્ત થયેલી મેક્રો ઇકોનોમિક સ્થિરતાને આભારી છે. પ્રધાનમંત્રીએ ધ્યાન દોર્યું કે કોવિડ-19 મહામારીના કારણે ઉભા થયેલા ગંભીર પડકારો છતાં, ભારતની રાજકોષીય ખાધ ઘટીને 4.4 ટકા થવાનો અંદાજ છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે ભારતીય કંપનીઓ મૂડી બજારોમાંથી રેકોર્ડ ભંડોળ એકત્ર કરી રહી છે, ભારતીય બેંકો પહેલા કરતા વધુ મજબૂત છે, ફુગાવો ખૂબ ઓછો છે અને વ્યાજ દરો ઓછા છે. ભારતની ચાલુ ખાતાની ખાધ નિયંત્રણમાં છે અને વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત મજબૂત છે તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ વધુમાં નિર્દેશ કર્યો કે દર મહિને લાખો સ્થાનિક રોકાણકારો સિસ્ટમેટિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાન (SIP) દ્વારા બજારમાં હજારો કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરી રહ્યા છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે જ્યારે કોઈ અર્થતંત્ર મજબૂત પાયા ધરાવે છે, મજબૂત પાયો ધરાવે છે, ત્યારે તેની અસર તમામ ક્ષેત્રોમાં દેખાય છે. તેમણે યાદ કર્યું કે તેમણે 15 ઓગસ્ટના તેમના સંબોધનમાં આ અંગે વિસ્તૃત ચર્ચા કરી હતી, અને ભલે તેઓ તે મુદ્દાઓને પુનરાવર્તિત કરવા માંગતા ન હોય, તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સ્વતંત્રતા દિવસની આસપાસ અને પછીની ઘટનાઓ ભારતની વિકાસગાથાનું ઉદાહરણ છે. શ્રી મોદીએ એ પણ નિર્દેશ કર્યો કે નવીનતમ ડેટા દર્શાવે છે કે ફક્ત જૂન 2025માં જ EPFO ​​ડેટાબેઝમાં 22 લાખ ઔપચારિક નોકરીઓ ઉમેરવામાં આવી હતી - જે કોઈપણ એક મહિના માટે અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ સંખ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતનો છૂટક ફુગાવો 2017 પછીના સૌથી નીચા સ્તરે છે, અને ભારતનો વિદેશી વિનિમય ભંડાર સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો છે. પ્રધાનમંત્રીએ નિર્દેશ કર્યો કે 2014માં, ભારતની સૌર પીવી મોડ્યુલ ઉત્પાદન ક્ષમતા લગભગ 2.5 GW હતી, અને નવીનતમ ડેટા દર્શાવે છે કે આ ક્ષમતા હવે 100 GWના ઐતિહાસિક સીમાચિહ્ન પર પહોંચી ગઈ છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે દિલ્હી એરપોર્ટ વૈશ્વિક એરપોર્ટના વિશિષ્ટ 10 કરોડ+ ક્લબમાં જોડાયું છે, જેમાં વાર્ષિક મુસાફરોની સંખ્યા 10 કરોડથી વધુ છે, જે તેને આ વિશિષ્ટ જૂથમાં વિશ્વભરના ફક્ત છ એરપોર્ટમાંથી એક બનાવે છે.

તાજેતરના એક મહત્વપૂર્ણ વિકાસે ધ્યાન ખેંચ્યું છે - S&P ગ્લોબલ રેટિંગ્સે ભારતનું ક્રેડિટ રેટિંગ અપગ્રેડ કર્યું છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે, "આ પ્રકારનું અપગ્રેડ લગભગ બે દાયકા પછી થયું છે. ભારત તેની દ્રઢતા અને સ્થિતિસ્થાપકતા દ્વારા વૈશ્વિક વિશ્વાસનો સ્ત્રોત રહ્યું છે."

જો તકોનો ઉપયોગ ન કરવામાં આવે તો તે કેવી રીતે છટકી શકે છે તે સમજાવવા માટે સામાન્ય રીતે વપરાતા વાક્ય - "બસ ચૂકી જવું" -નો ઉલ્લેખ કરીને શ્રી મોદીએ કહ્યું કે ભારતમાં અગાઉની સરકારોએ ટેકનોલોજી અને ઉદ્યોગના ક્ષેત્રોમાં આવી ઘણી તકોની બસો ગુમાવી દીધી છે. તેઓ કોઈની ટીકા કરવા માટે નથી એમ જણાવતા, શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો કે લોકશાહીમાં, તુલનાત્મક વિશ્લેષણ ઘણીવાર પરિસ્થિતિને વધુ અસરકારક રીતે સ્પષ્ટ કરવામાં મદદ કરે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે પાછલી સરકારોએ દેશને વોટબેંકની રાજનીતિમાં ફસાવ્યો હતો અને ચૂંટણીઓથી આગળ વિચારવાની દૂરંદેશીનો અભાવ હતો. તેમણે કહ્યું કે તે સરકારો માનતી હતી કે અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી વિકસાવવી એ વિકસિત દેશોનું કામ છે અને ભારત જરૂર પડ્યે સરળતાથી તેની આયાત કરી શકે છે. આ માનસિકતાને કારણે, ભારત વર્ષો સુધી ઘણા દેશોથી પાછળ રહ્યું અને વારંવાર મહત્વપૂર્ણ તકો ગુમાવી દીધું. શ્રી મોદીએ સંદેશાવ્યવહાર ક્ષેત્રનું ઉદાહરણ આપતા કહ્યું કે જ્યારે વૈશ્વિક સ્તરે ઇન્ટરનેટ યુગ શરૂ થયો, ત્યારે તે સમયની સરકાર અનિર્ણાયક હતી. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે 2G યુગ દરમિયાન શું થયું તે બધા જાણે છે અને ભારત પણ તે યુગ ચૂકી ગયું. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ભારત 2G, 3G અને 4G ટેકનોલોજી માટે વિદેશી દેશો પર નિર્ભર રહ્યું. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રશ્ન કર્યો કે આવી પરિસ્થિતિ ક્યાં સુધી ચાલુ રહી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે 2014 પછી, ભારતે પોતાનો અભિગમ બદલ્યો છે અને હવે કોઈ પણ તક ગુમાવવાનો નહીં પરંતુ પોતાની રીતે આગેવાની લઈને આગળ વધવાનો સંકલ્પ કર્યો છે. ભારતે પોતાનો સંપૂર્ણ 5G સ્ટેક સ્થાનિક સ્તરે વિકસાવી લીધો છે તેવી જાહેરાત કરતાં શ્રી મોદીએ ખાતરી આપી કે, "ભારતે માત્ર મેડ-ઇન-ઇન્ડિયા 5G જ નહીં, પણ તેને દેશભરમાં સૌથી ઝડપી ગતિએ લાગુ પણ કર્યું છે. ભારત હવે મેડ-ઇન-ઇન્ડિયા 6G ટેકનોલોજી પર ઝડપથી કામ કરી રહ્યું છે."

ભારત 50-60 વર્ષ પહેલાં સેમિકન્ડક્ટર ઉત્પાદન શરૂ કરી શક્યું હોત તેનો ઉલ્લેખ કરીને, શ્રી મોદીએ કહ્યું કે ભારતે તે તક પણ ગુમાવી દીધી હતી અને ઘણા વર્ષો સુધી આમ કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. તેમણે ખાતરી આપી કે આ પરિસ્થિતિ હવે બદલાઈ ગઈ છે અને ભારતમાં સેમિકન્ડક્ટર સંબંધિત ફેક્ટરીઓ શરૂ થવા લાગી છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું કે આ વર્ષના અંત સુધીમાં, પ્રથમ મેડ-ઇન-ઇન્ડિયા ચિપ બજારમાં ઉપલબ્ધ થશે.

રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ દિવસ નિમિત્તે સૌને શુભેચ્છાઓ પાઠવતા અને ભારતના અવકાશ ક્ષેત્રમાં થઈ રહેલા વિકાસની ચર્ચા કરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે 2014 પહેલા, ભારતના અંતરિક્ષ મિશન સંખ્યા અને અવકાશમાં મર્યાદિત હતા. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે 21મી સદીમાં જ્યારે દરેક મુખ્ય દેશ અવકાશમાં તકો શોધી રહ્યો છે, ત્યારે ભારત પાછળ રહી શકે નહીં. શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો હતો કે અંતરિક્ષ ક્ષેત્રમાં સુધારા કરવામાં આવ્યા હતા અને તે ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી માટે ખુલ્લું મૂકવામાં આવ્યું હતું. તેમણે ધ્યાન દોર્યું હતું કે 1979 થી 2014 સુધી, ભારતે પાંત્રીસ વર્ષમાં ફક્ત બેતાલીસ અવકાશ મિશન હાથ ધર્યા હતા. તેમણે ગર્વથી કહ્યું હતું કે છેલ્લા અગિયાર વર્ષમાં, ભારતે સાઠથી વધુ મિશન પૂર્ણ કર્યા છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે આગામી સમયમાં ઘણા વધુ મિશન પૂર્ણ થવાના છે. તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે ભારતે આ વર્ષે અવકાશ ડોકીંગ ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરી છે અને તેને ભવિષ્યના મિશન માટે એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ ગણાવ્યું હતું. તેમણે વધુમાં કહ્યું હતું કે ભારત ગગનયાન મિશન હેઠળ તેના અંતરિક્ષ યાત્રીઓને અવકાશમાં મોકલવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે, અને સ્વીકાર્યું કે ગ્રુપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લાનો અનુભવ આ પ્રયાસમાં ખૂબ મદદરૂપ સાબિત થશે.

શ્રી મોદીએ કહ્યું, "અંતરિક્ષ ક્ષેત્રમાં નવી ઉર્જાનો સંચાર કરવા માટે, તેને તમામ અવરોધોથી મુક્ત કરવું જરૂરી હતું. પ્રથમ વખત, અવકાશ ક્ષેત્રમાં ખાનગી ભાગીદારી માટે સ્પષ્ટ નિયમો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. સ્પેક્ટ્રમ ફાળવણી પહેલીવાર પારદર્શક બનાવવામાં આવી છે અને અંતરિક્ષ ક્ષેત્રમાં વિદેશી રોકાણને પહેલીવાર ઉદાર બનાવવામાં આવ્યું છે." તેમણે વધુમાં જાહેરાત કરી કે આ વર્ષના બજેટમાં અંતરિક્ષ સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે ₹1,000 કરોડનું સમર્પિત વેન્ચર કેપિટલ ફંડનો સમાવેશ થાય છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, "ભારતનું અવકાશ ક્ષેત્ર હવે હાથ ધરવામાં આવેલા સુધારાઓની સફળતા જોઈ રહ્યું છે. 2014માં ભારતમાં ફક્ત એક જ અવકાશ સ્ટાર્ટઅપ હતું, જ્યારે આજે 300થી વધુ સ્ટાર્ટઅપ્સ છે. તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે ભારતનું ભ્રમણકક્ષામાં પોતાનું અવકાશ મથક હશે."

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું, "ભારત ધીમે ધીમે પરિવર્તનનો ધ્યેય રાખતું નથી, પરંતુ ઝડપી ગતિએ છે. ભારતમાં સુધારા ન તો મજબૂરીથી પ્રેરિત છે કે ન તો કોઈ કટોકટીથી. સુધારા ભારતની પ્રતિબદ્ધતા અને દૃઢતાનું પ્રતિબિંબ છે." સરકાર વિવિધ ક્ષેત્રોની સંપૂર્ણ સમીક્ષા કરીને એક સર્વાંગી અભિગમ અપનાવે છે તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ કહ્યું કે પછી તે ક્ષેત્રોમાં એક પછી એક સુધારા લાગુ કરવામાં આવે છે.

સંસદના તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલા ચોમાસુ સત્રમાં સુધારા ચાલુ રાખવાનો ઉલ્લેખ કરતા, પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે વિપક્ષ દ્વારા અનેક વિક્ષેપો છતાં સરકાર સુધારાઓને આગળ વધારવા માટે સંપૂર્ણપણે પ્રતિબદ્ધ છે. તેમણે જન વિશ્વાસ 2.0 પહેલને વિશ્વાસ-આધારિત અને લોકો-મૈત્રીપૂર્ણ શાસન સંબંધિત એક મુખ્ય સુધારા તરીકે પ્રકાશિત કરી અને યાદ કર્યું કે જન વિશ્વાસ 2.0 પહેલના પ્રથમ સંસ્કરણ હેઠળ, લગભગ 200 નાના ગુનાઓને અપરાધમુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમણે વધુમાં જાહેરાત કરી કે બીજા સંસ્કરણમાં, 300થી વધુ નાના ગુનાઓને હવે અપરાધમુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. શ્રી મોદીએ વધુમાં કહ્યું કે 60 વર્ષથી અપરિવર્તિત રહેલા આવકવેરા કાયદામાં પણ આ સત્રમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે અને હવે તેને નોંધપાત્ર રીતે સરળ બનાવવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે પહેલા કાયદાની ભાષા એવી હતી કે ફક્ત વકીલો અથવા ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ જ તેને યોગ્ય રીતે સમજી શકતા હતા. તેમણે કહ્યું, "હવે આવકવેરા બિલ એવી ભાષામાં તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે જે સામાન્ય કરદાતા સમજી શકે છે. આ નાગરિકોના હિત પ્રત્યે સરકારની ઊંડી સંવેદનશીલતા દર્શાવે છે."

તાજેતરના ચોમાસા સત્રનો ઉલ્લેખ કરીને, જેમાં ખાણકામ સંબંધિત કાયદાઓમાં મહત્વપૂર્ણ સુધારા કરવામાં આવ્યા હતા શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો કે શિપિંગ અને બંદરો સંબંધિત વસાહતી યુગના કાયદાઓમાં પણ સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે આ સુધારાઓ ભારતની વાદળી અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવશે અને બંદર-સંચાલિત વિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે. પ્રધાનમંત્રીએ વધુમાં કહ્યું કે રમતગમત ક્ષેત્રમાં પણ નવા સુધારા રજૂ કરવામાં આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત મુખ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટે તૈયાર થઈ રહ્યું છે અને એક વ્યાપક રમતગમત અર્થતંત્ર ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવામાં આવી રહી છે. તેમણે જાહેરાત કરી કે સરકારે આ દ્રષ્ટિકોણને ટેકો આપવા માટે એક નવી રાષ્ટ્રીય રમતગમત નીતિ - ખેલો ઇન્ડિયા નીતિ - રજૂ કરી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, "પહેલાથી પ્રાપ્ત થયેલા લક્ષ્યોથી સંતુષ્ટ થવું મારા સ્વભાવમાં નથી. સુધારાઓ પર પણ આ જ અભિગમ લાગુ પડે છે અને સરકાર આગળ વધવા માટે કટિબદ્ધ છે. સુધારાઓનો વ્યાપક જથ્થો તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે." તેમણે માહિતી આપી કે આ કાર્યસૂચિને આગળ વધારવા માટે ઘણા મોરચે કામ ચાલી રહ્યું છે. પ્રધાનમંત્રીએ બિનજરૂરી કાયદાઓ રદ કરવા, નિયમો અને પ્રક્રિયાઓને સરળ બનાવવા જેવા મુખ્ય પગલાંનો ઉલ્લેખ કર્યો. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે પ્રક્રિયાઓ અને મંજૂરીઓનું ડિજિટાઇઝેશન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જ્યારે ઘણી જોગવાઈઓને ગુનાહિત જાહેર કરવામાં આવી રહી છે. શ્રી મોદીએ જાહેરાત કરી "GST માળખામાં એક મોટો સુધારો હાથ ધરવામાં આવી રહ્યો છે અને આ પ્રક્રિયા દિવાળી સુધીમાં પૂર્ણ થશે.GST સિસ્ટમ સરળ બનશે અને કિંમતો ઘટશે."

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે આગામી પેઢીના સુધારાઓનો આ જથ્થો સમગ્ર ભારતમાં ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં વિકાસ તરફ દોરી જશે. તેમણે કહ્યું કે બજારમાં માંગ વધશે અને ઉદ્યોગોને નવી ઉર્જા મળશે. શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો કે નવી રોજગારીની તકો ઊભી થશે અને આ સુધારાઓના પરિણામે જીવનનિર્વાહ અને વ્યવસાય કરવાની સરળતા બંનેમાં સુધારો થશે.

2047 સુધીમાં ભારત વિકસિત રાષ્ટ્ર બનવા માટે સંપૂર્ણપણે પ્રતિબદ્ધ છે તેના પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે વિકસિત ભારતનો પાયો આત્મનિર્ભર ભારત છે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે આત્મનિર્ભર ભારતનું મૂલ્યાંકન ત્રણ મુખ્ય પરિમાણો પર થવું જોઈએ: ગતિ, સ્કેલ અને અવકાશ. વૈશ્વિક રોગચાળા દરમિયાન ભારતે ત્રણેય - ગતિ, સ્કેલ અને અવકાશ - દર્શાવ્યા હતા તે યાદ કરીને, શ્રી મોદીએ વાત કરી કે વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાઓ સ્થગિત થઈ ગઈ હોવા છતાં, આવશ્યક ચીજવસ્તુઓની માંગમાં અચાનક વધારો કેવી રીતે થયો. તેમણે કહ્યું કે ભારતે સ્થાનિક સ્તરે આવશ્યક ચીજવસ્તુઓનું ઉત્પાદન કરવા માટે નિર્ણાયક પગલાં લીધાં. પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે ભારતે ઝડપથી મોટી માત્રામાં પરીક્ષણ કીટ અને વેન્ટિલેટરનું ઉત્પાદન કર્યું અને દેશભરની હોસ્પિટલોમાં ઓક્સિજન પ્લાન્ટ સ્થાપ્યા - જે ભારતની ગતિ દર્શાવે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે દેશભરના નાગરિકોને 220 કરોડથી વધુ મેડ-ઇન-ઇન્ડિયા રસીઓ મફતમાં આપવામાં આવી - જે ભારતનો વ્યાપ દર્શાવે છે. શ્રી મોદીએ વધુમાં કહ્યું કે લાખો લોકોને ઝડપથી રસી આપવા માટે, ભારતે CoWIN પ્લેટફોર્મ વિકસાવ્યું છે, જે ભારતના વ્યાપને પ્રતિબિંબિત કરે છે. તેમણે પુષ્ટિ આપી કે CoWIN એ વૈશ્વિક સ્તરે એક અનોખી સિસ્ટમ છે જેણે ભારતને રેકોર્ડ સમયમાં રસીકરણ અભિયાન પૂર્ણ કરવામાં સક્ષમ બનાવ્યું છે.

ભારતની ઊર્જા ક્ષેત્રમાં ગતિ, સ્કેલ અને સંભાવના પર વિશ્વ નજર રાખી રહ્યું છે તેના પર ભાર મૂકતા શ્રી મોદીએ ભાર મૂક્યો કે ભારતે 2030 સુધીમાં તેની કુલ વીજળી ક્ષમતાના 50 ટકા બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણમાંથી ઉત્પન્ન કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કર્યો છે. તેમણે જાહેરાત કરી કે આ લક્ષ્ય 2025માં જ પ્રાપ્ત થઈ ગયું છે - નિર્ધારિત સમય કરતાં પાંચ વર્ષ વહેલું.

અગાઉની નીતિઓ સ્વાર્થી હિતો દ્વારા સંચાલિત આયાત-કેન્દ્રિત હતી તે નોંધીને, પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે આજે, આત્મનિર્ભર ભારત નિકાસમાં નવા માપદંડો સ્થાપિત કરી રહ્યું છે. તેમણે માહિતી આપી કે ગયા વર્ષે, ભારતે ₹4 લાખ કરોડના કૃષિ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી હતી. શ્રી મોદીએ માહિતી આપી કે ગયા વર્ષે વૈશ્વિક સ્તરે ઉત્પાદિત 800 કરોડ રસીના ડોઝમાંથી 400 કરોડ ભારતમાં બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેમણે એ પણ માહિતી આપી કે સ્વતંત્રતા પછીના સાડા છ દાયકામાં, ભારતની ઇલેક્ટ્રોનિક્સ નિકાસ લગભગ ₹35,000 કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે, જ્યારે આજે આ આંકડો લગભગ ₹3.25 લાખ કરોડ સુધી પહોંચી ગયો છે.

શ્રી મોદીએ માહિતી આપી હતી કે 2014 સુધી, ભારતની ઓટોમોબાઈલ નિકાસ વાર્ષિક ₹50,000 કરોડની આસપાસ હતી. આજે ભારત એક વર્ષમાં ₹1.2 લાખ કરોડના ઓટોમોબાઈલ નિકાસ કરે છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે ભારતે હવે મેટ્રો કોચ, રેલ કોચ અને રેલ એન્જિનની નિકાસ પણ શરૂ કરી દીધી છે. પ્રધાનમંત્રીએ એ પણ માહિતી આપી હતી કે ભારત 100 દેશોમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની નિકાસ કરીને વધુ એક સીમાચિહ્ન હાંસલ કરવા માટે તૈયાર છે. તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે આ સિદ્ધિ સંબંધિત એક મોટી ઇવેન્ટ 26 ઓગસ્ટે યોજાશે.

સંશોધન રાષ્ટ્રની પ્રગતિનો મુખ્ય આધારસ્તંભ છે તેના પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે આયાતી સંશોધન અસ્તિત્વ ટકાવી રાખવા માટે પૂરતું હોઈ શકે છે, પરંતુ તે ભારતની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરી શકતું નથી. તેમણે સંશોધન ક્ષેત્રમાં તૈયારી અને કેન્દ્રિત માનસિકતાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો. તેમણે ભાર મૂક્યો કે સરકારે સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઝડપથી કાર્ય કર્યું છે અને જરૂરી નીતિઓ અને પ્લેટફોર્મ સતત વિકસાવ્યા છે. શ્રી મોદીએ માહિતી આપી કે સંશોધન અને વિકાસ પરનો ખર્ચ 2014ની તુલનામાં બમણાથી વધુ થયો છે, જ્યારે 2014થી ફાઇલ કરાયેલ પેટન્ટની સંખ્યા 17 ગણી વધી છે. પ્રધાનમંત્રીએ જાહેરાત કરી કે લગભગ 6,000 ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓમાં સંશોધન અને વિકાસ કોષોની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે 'એક રાષ્ટ્ર, એક સબ્સ્ક્રિપ્શન' પહેલથી વૈશ્વિક સંશોધન જર્નલો વિદ્યાર્થીઓ માટે વધુ સુલભ બન્યા છે. શ્રી મોદીએ વધુમાં કહ્યું કે ₹50,000 કરોડના બજેટ સાથે રાષ્ટ્રીય સંશોધન ફાઉન્ડેશનની સ્થાપના કરવામાં આવી છે અને ₹1 લાખ કરોડના ખર્ચે સંશોધન વિકાસ અને નવીનતા યોજનાને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. તેમણે ખાતરી આપી કે આનો ઉદ્દેશ્ય ખાનગી ક્ષેત્ર દ્વારા, ખાસ કરીને ઉભરતા અને વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં, નવીન સંશોધનને ટેકો આપવાનો છે.

સમિટમાં ઉદ્યોગ જગતના પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓની હાજરીનો સ્વીકાર કરતાં શ્રી મોદીએ કહ્યું કે વર્તમાન સમય ઉદ્યોગ અને ખાનગી ક્ષેત્રની સક્રિય ભાગીદારીની માંગ કરે છે. તેમણે સંશોધન અને રોકાણ વધારવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો, ખાસ કરીને સ્વચ્છ ઉર્જા, ક્વોન્ટમ ટેકનોલોજી, બેટરી સ્ટોરેજ, અદ્યતન સામગ્રી અને બાયોટેકનોલોજી જેવા ક્ષેત્રોમાં. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું, "આવા પ્રયાસો વિકસિત ભારતના વિઝનમાં નવી ઉર્જાનો સંચાર કરશે."

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, "ભારત હવે વિશ્વને ધીમી વૃદ્ધિની જાળમાંથી બહાર નીકળવામાં મદદ કરવાની સ્થિતિમાં છે. ભારત એવો દેશ નથી જે સ્થિર પાણીમાં કાંકરા ફેંકે છે, પરંતુ તે એક એવો દેશ છે જે ઝડપથી વહેતા પ્રવાહોને ફેરવવાની શક્તિ ધરાવે છે." પ્રધાનમંત્રીએ લાલ કિલ્લા પરથી પોતાના ભાષણને યાદ કરીને સમાપન કર્યું અને ભાર મૂક્યો કે ભારત હવે સમયના પ્રવાહને ફરીથી આકાર આપવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.

SM/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com