કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન (EPFO)એ તેના તમામ હિસ્સેદારો માટે EPFO સેવાઓને ઝડપી, પારદર્શક અને વપરાશકર્તા મૈત્રીપૂર્ણ બનાવવા માટે શ્રેણીબદ્ધ સુધારાઓ હાથ ધર્યા છે. આ પહેલો તેના તમામ હિસ્સેદારોને મુશ્કેલીમુક્ત, સુરક્ષિત અને કાર્યક્ષમ સેવાઓ પૂરી પાડવાની EPFOની પ્રતિબદ્ધતાનો એક ભાગ છે.

EPFOએ તાજેતરના સમયમાં KYC અથવા સભ્ય વિગતો સુધારણાને સરળ બનાવવા અને ટ્રાન્સફર દાવાઓ સબમિટ કરવા, રૂ. 1 લાખ સુધીના એડવાન્સ દાવાઓના ઓટો સેટલમેન્ટ માટે કાર્યક્ષમતા જમાવટ અને પેન્શન વિતરણ પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે સેન્ટ્રલાઇઝ્ડ પેન્શન પેમેન્ટ સિસ્ટમ (CPPS) માટે પરિપત્રો જારી કર્યા છે.

નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં માંદગી, આવાસ, લગ્ન અને શિક્ષણ હેઠળના એડવાન્સ માટે ઓટો ક્લેમ સેટલમેન્ટ સુવિધાની મર્યાદા વધારીને રૂ. 1 લાખ કરવામાં આવી હતી. જેના પરિણામે નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં ઓટો મોડમાં 2.34 કરોડ દાવાઓનું સમાધાન થયું હતું. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં નોકરીદાતાની મંજૂરીની જરૂરિયાતને દૂર કરીને ટ્રાન્સફર દાવાની પ્રક્રિયાને પણ સરળ બનાવવામાં આવી છે.

આધાર પ્રમાણીકરણનો ઉપયોગ કરીને સભ્ય પ્રોફાઇલ સુધારણા માટે પૂરી પાડવામાં આવતી ઓનલાઈન સુવિધાને સરળ બનાવવામાં આવી છે. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, સભ્ય પ્રોફાઇલ સુધારણા માટે નોકરીદાતા અને EPFO પર નિર્ભરતા દૂર થઈ ગઈ છે. ઓનલાઈન ડી-લિંકિંગ સુવિધાથી સભ્યો તેમના UANમાંથી ખોટા સભ્ય IDને અલગ કરી શકે છે અને પરિણામે ફરિયાદોમાં ઘટાડો થયો છે.

UANનું ફાળવણી અને સક્રિયકરણ ફેસ ઓથેન્ટિકેશન ટેકનોલોજી (FAT)નો ઉપયોગ કરીને ઉમંગ એપ દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ સુવિધાનો લાભ લઈને, સભ્ય પાસબુક જોવા, KYC અપડેટ્સ, દાવા સબમિશન વગેરે જેવી EPFO સેવાઓની તાત્કાલિક ઍક્સેસ મેળવે છે.

EPFOએ ઓનલાઈન દાખલ કરેલા દાવાઓના ઝડપી સમાધાન માટે અને દાવાઓના અસ્વીકારને ઘટાડવા માટે ચેક લીફ/પ્રમાણિત બેંક પાસબુકની છબી અપલોડ કરવાની જરૂરિયાત દૂર કરી છે. ઉપરાંત UAN સાથે બેંક ખાતાની વિગતો સીડ કરવા માટે નોકરીદાતાની મંજૂરીની જરૂરિયાત એપ્રિલ 2025થી દૂર કરવામાં આવી છે.

જો કે, એવું જોવા મળ્યું છે કે ઘણાં સાયબર કાફે ઓપરેટરો/ફિનટેક કંપનીઓ EPFO સભ્યો પાસેથી સત્તાવાર રીતે મફત સેવાઓ માટે મોટી રકમ વસૂલ કરી રહી છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં, આ ઓપરેટરો ફક્ત EPFOના ઓનલાઈન ફરિયાદ પોર્ટલનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, જે કોઈપણ સભ્ય પોતાના ઘરેથી મફતમાં કરી શકે છે. હિતધારકોને EPFO-સંબંધિત સેવાઓ માટે તૃતીય-પક્ષ કંપનીઓ અથવા એજન્ટોની મુલાકાત લેવા અથવા તેમની સાથે જોડાવા સામે ચેતવણી આપવામાં આવે છે. કારણ કે આનાથી તેમનો નાણાકીય ડેટા તૃતીય-પક્ષ સંસ્થાઓને મળી શકે છે. આ બાહ્ય સંસ્થાઓ EPFO દ્વારા અધિકૃત નથી અને બિનજરૂરી ફી વસૂલ કરી શકે છે અથવા સભ્યોની વ્યક્તિગત માહિતીની સુરક્ષા સાથે ચેડા કરી શકે છે.

EPFO પાસે એક મજબૂત ફરિયાદ દેખરેખ અને નિવારણ પ્રણાલી છે. જેમાં સભ્યોની ફરિયાદો CPGRAMS અથવા EPFiGMS પોર્ટલ પર નોંધાયેલી હોય છે અને સમયમર્યાદામાં તેમના નિરાકરણ સુધી તેનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં EPFiGMSમાં કુલ 16,01,202 ફરિયાદો અને CPGRAMSમાં 1,74,328 ફરિયાદો પ્રાપ્ત થઈ હતી. આમાંથી, 98% ફરિયાદોનું સમયમર્યાદામાં નિવારણ કરવામાં આવ્યું હતું. EPFO તેના તમામ સભ્યો, નોકરીદાતાઓ અને પેન્શનરોને EPFO પોર્ટલ અને UMANG એપ્લિકેશન દ્વારા ઉપલબ્ધ ઓનલાઈન સેવાઓનો ઉપયોગ કરવાની ભારપૂર્વક સલાહ આપે છે. દાવા ફાઇલિંગ, ટ્રાન્સફર, KYC અપડેટ અને ફરિયાદ પ્રક્રિયા સહિતની તમામ EPFO સેવાઓ સંપૂર્ણપણે મફત છે અને સભ્યોએ સરળતાથી ઓનલાઈન ઍક્સેસ કરી શકાય તેવી સેવાઓ માટે તૃતીય પક્ષ એજન્ટો અથવા સાયબર કાફેને કોઈ ફી ચૂકવવી જોઈએ નહીં. વધુમાં, સભ્યો કોઈપણ સમસ્યાઓ માટે સત્તાવાર વેબસાઇટ (http://www.epfindia.gov.in/) પર સૂચિબદ્ધ પ્રાદેશિક કચેરીઓમાં EPFO હેલ્પડેસ્ક/PROનો સંપર્ક કરી શકે છે.

EPFO ભારતના કાર્યબળને વિશ્વ કક્ષાની, ટેકનોલોજી-સંચાલિત સામાજિક સુરક્ષા સેવાઓ સાથે સશક્ત બનાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.

AP/IJ/GP/JD