Ka tnat ki kad lieng, ki kam lieng bad ki lynti lyngba ki jaka shong um
Iakut ka India bad Japan ban iatreilang kham jan ha ki kam duriaw
Pynlong u Myntri Sorkar Pdeng Sarbananda Sonowal ia ka jingiakren bad u Vice Minister jong ka Japan, Terada Yoshimichi ha Oslo, Norway
Iakren ka India bad Japan ban kyntiew ia ka jingiatreilang ha ka kam shna jhad, ki kad lieng, ki Smart Island bad ki jingai jinghikai ha ki kam kiba iadei bad ka duriaw na ka bynta ka lawei kaba iaineh ia ka pyrthei
“La iakren shaphang ka jingkwah ka Japan ban iatrei lang ha ki kam duriaw, ka jingshna jhad bad ka jingai jinghikai ia kito kiba leit sha ki duriaw”: Vice Minister Terada Yoshimichi
“Ka India bad Japan kin iaid shakhmat ban iatrei lang kham bha ha ki kam kiba iadei bad ka duriaw na ka bynta ka lawei kaba iaineh bad kaba ai jingmyntoi ia baroh artylli ki ri:” Sarbananda Sonowal
Posted On:
02 JUN 2025 5:36PM by PIB Shillong
U Myntri ka tnad Ports, Shipping & Waterways, Sarbananda Sonowal u la iashim bynta ha ka jingiakynduh bad u Terada Yoshimichi uba dei u Vice Minister for International Affairs, bad ka tnad Land, Infrastructure, Transport & Tourism (MLITT) jong ka Japan ha Oslo mynta ka sngi. Da ka thong ban kyntiew ïa ka jingïadei ha ki kam duriaw hapdeng ki ar tylli ki ri, ka jingïalang ka la kynthup ïa ki jingïakren halor ki bynta bapher bapher kynthup ïa ka jingbei tyngka da ki jaka shna lieng jong ka Japan, ka jingïatreilang ha ka jingpynkylla ïa ki kad lieng bad ki jingthmu na ka bynta ki kad lieng ki bym pynmih jaboh, ka jingkyntiew ïa ka jingïatreilang ha ka R&D, ka jingpyntbit ïa ki briew, ka jingai kam ïa ki nongleit sha ki duriaw jong ka ri India ha Japan bad kiwei kiwei.
Baroh arngut ki myntri ki la iakren ruh shaphang ka jingpyndonkam ia ki teknoloji kiba lah ban iaineh, ki jingtei kiba lah ban ialeh pyrshah ia ki jingjia ba sngewsih, bad ka jingpynbha ia ka jingpyniasoh khnang ban pynlah ban pynkylla ia ki ïew Andaman Nicobar bad ki ïew Lakswadeep sha ki Smart Island. Haba ai khublei ïa ka jingtbit jong ka Japan ha kaba pynroi ïa ki jaka ba don ha ki ïew, u Sarbananda Sonowal u la ong, “Ka jingtbit jong ka Japan ha kane ka bynta ka long kaba kordor bha. Ngi iohi ia ka lad ban iatrei lang ha ki dewlynnong Andaman & Nicobar bad Lakshwadweep, khamtam ha ka jingpyniaid ia ka bording kaba lah ban pynthymmai, ki lad ka leit ka wan bad ki jingdon jingem digital. Kine ki sienjam kin kyntiew ia ka jingaiti jong ngi baroh ar liang ha ka jingsumar ïa ka mariang bad ka jingshngain ha ki duriaw ha ka thaiñ.”
Ha kane ka jingïalang la ïakren ruh halor ka jingpynheh ïa ka jingïatreilang hapdeng ki karkhana shna lieng jong ka India bad Japan kynthup ïa ka jingbei tyngka thymmai kum ka Imabari Shipbuilding ha Andhra Pradesh bad kiwei kiwei. La peit ruh ia ki lad ban pynroi lang ia ki kad lieng bad ki kynhun karkhana ha ki kam duriaw kum ki jaka pynmih bor ding kiba khuid na ka bynta ka jingiatreilang. U Sonowal u la pynpaw ïa ka jingsngewtynnat jong ka India ia ki kompeni shna lieng ba pawkhmat jong ka Japan kum ka Imabari Shipbuilding, JMUC, Kanagawa Dockyard, bad ka Mitsubishi Heavy Industries ban peit ïa ki jingtreilang bad ki jaka shna lieng jong ka ri India.
“Ka jingtbit jong ka Japan ha ka jingshna lieng bad maramot lieng ka long kaba la paw bha, bad nga ïohi ïa ka lad kaba khraw ban ïatreilang ha kane ka bynta. Ngi khot sngewbha ruh ïa ki lai tylli ki kompeni jong ka Japan kiba trei ha ki kam duriaw—ka NYK Line, ka MOL, bad ka K Line—ban peit ïa ki lad jingïatreilang bad ki lad ban bei tyngka ha ka kam duriaw jong ka India kaba dang kiew. Da ka jingiadei kaba khlain jong ngi hapdeng ki arliang mamla, ka kam shna lieng jong ka India kaba nangroi ka ai ka lad kaba kyrpang ia ki karkhana shna lieng jong ka Japan ban bei tyngka ha India ha ka kam shna lieng. Ka jingïatreilang halor ka jingpynkylla ïa ki kad lieng bad ki jingthmu ban don ki kad lieng ki bym pynmih jaboh kan nang pynkhlaiñ shuh shuh ïa ka jinglah ban pynneh pynsah ïa ka rynsan logistic jong ngi ha ki duriaw,” ong u Myntri ka tnat Shipping jong ka ri India, u Sarbananda Sonowal.
Haba kren ha kane ka sngi, u myntri ka sorkar pdeng u la ong, “Ka jingiadei hapdeng ka India bad ka Japan ka don ia ka histori kaba jrong bha kaba don tynrai ha ka jingiajan ha ki jingngeit bad ka jingiadei kaba khlain ha ka kolshor bad ka imlang sahlang. Ka jingiatreilang jong ngi hapoh ka phang pdeng jong ka QUAD bad ka India-Japan-Australia Supply Chain Resilience Initiative (SCRI) ka pyni ia ka jingkular lang jong ngi ban pynkhlain ia ka jingshngain ha ki duriaw ha ka thain bad ka jingpyniasoh ia ka ioh ka kot. Ka India ka sngewnguh ïa ka jinglong nongïalam jong ka Japan ha ki jingthmu ba kongsan kum ka International Solar Alliance (ISA), Coalition for Disaster Resilient Infrastructure (CDRI), and the Leadership Group for Industry Transition (LeadIT). Katba ka India ka nang iaid shakhmat ban pynkylla ia ka tnad kam duriaw jong ka hapoh ka jingialam ba don jingthmu jong u Myntri Rangbahduh ba donburom u Narendra Modi ji, ka India ka nang pynroi ia ki jingtei ha ki kad lieng, ka jingshalan lieng kaba khuid, ka jingshna lieng, bad ka jingpynlong digital hapoh ka ‘Maritime India Vision 2030’ bad ‘Maritime Amrit Kaal Vision 2047’. Ka India ka kwah ïa ka jingïashim bynta jong ka Japan ha kine ki jingthmu kiba wanrah jingkylla.”
U Vice Minister ka Land, Infrastructure, Transport & Tourism (MLIT) jong ka Japan Terada Yoshimichi u la pynpaw ba ka India bad ka Japan ki don ka jingiadei kaba jan bha. Ka Japan ka la ïashim bynta ha ka jingpynroi ïa ki kam rel bad ka India hynrei mynta ‘ka kwah bha ban iatrei lang ha ka kam duriaw’. La iakren bad pyrkhat bha ia ki jingiatreilang ha kaba shna lieng bad ai jinghikai ia ki nongleit jingleit lyngba ki duriaw. U la pynpaw ia ka jingsngewkmen halor katei ka jingialang.
Da kaba ban jur halor ka jingdonkam ban pynkhlain ia ka jingiadei hapdeng ki arliang mamla ha ka jinghikai bad jingpynroi ia ki kam duriaw, kumjuh ruh ka jingiatreilang ha ka jingwad bniah bad jingpynroi, baroh arliang mamla ki la mynjur ban pynkhlain shuh shuh ia ka jingiatreilang ha ka kam duriaw, khamtam eh ha ki buit stad duriaw kiba lah ban iaineh bad ka jingshna ia ki lieng thymmai. U Sonowal u la pyni ia ka jingkwah jong ka India ban don ka MoU na ka bynta ka rukom treikam ban shim ia ki lad ki lynti kiba don na ka bynta ka jingiatreilang bad ka Cochin Shipyard Limited (CSL) ki skulbah jong ka India, bad ki tnad treikam paidbah.
Ha ka bynta jong ka jingpyntbit bad jingpyntreikam ïa ki briew jong ka ri India, u Sarbananda Sonowal u la ong, “Ka India mynta ka don palat 154,000 ngut ki nongtrei ha ki kam duriaw kiba la ioh jinghikai kaba lah ban kyrshan bad pyndap ïa ki nongtrei ha ki kam duriaw jong ka Japan. Khnang ban tei ïa ka bor da ka jingtip kaba riewspah shaphang ka kam duriaw jong ka Japan, ngi ïohi ïa ka lad kaba khraw na ka bynta ki nongïalam ha ki kam duriaw jong ka Japan ha kaba ai jinghikai, pyntbit, bad pyntreikam ïa ki nongleit jingleit lyngba ka duriaw na India, kaba pynskhem ïa u mawjam jong ka jingïatreilang jong ngi ha ka kam duriaw. Ka India ka long kaba la pynkhreh bad kwah eh ban pynsuk ïa ka jingdon jingmut jong kito kiba trei ha ki kam duriaw jong ka Japan ban hikai ïa ki enjiniar bad ki nongtrei jong ka ri India lyngba ki prokram ba la buh ryntih.”
Ka India ka dang kyntiew ia ka National Maritime Heritage Museum (NMHC) kaba don ha Lothal ha Gujarat. Ka thmu ban pyni ia ka histori bad ka pateng kaba riewspah jong ka India ha ki kam kiba iadei bad ka duriaw. Ka long ruh kum ka jaka ba pawnam ha ka pyrthei na ka bynta ka jingleit jngohkai pyrthei, ka jinghikai, bad ka jingwad bniah ha ki kam kiba iadei bad ka duriaw. U Sarbananda Sonowal u la pynpaw ia ka jingkhmih lynti jong ka India ban don ïa ka Japan kum ka paralok na ka bynta kane ka projek. U Myntri u la kyrmen ba shen yn sa lah ban pyndep noh ïa ka MoU ha kaba ïadei bad kane ka bynta. U la khot sngewbha ïa u Myntri Terada Yoshimichi ban ïashim bynta ha ka India Maritime Week, 2025 ha Mumbai hapdeng ka 27 bad 31 tarik Risaw mynta u snem. Kane ka jingïalang kaba kongsan kan pynïasoh lang ïa ki nongïashim bynta ba kongsan ha ki kam duriaw ban ïakren bad pynsuk ïa ka jingpeit ïa ki lad ki lynti na ka bynta ka jingbei tyngka, ka jingïatreilang, ka jingpynmih jingmut thymmai, bad ka jingroi ha ka kam duriaw.
Hadien ka jingïalang, u Sarbananda Sonowal u la ong, “Ka jingïadei kaba khlaiñ bad kaba jylliew hapdeng ka India bad Japan ka don tynrai ha ka jingshaniah markylliang bad ki jingiasyriem ha ki jingngeit — ka synshar paidbah, ka jinglaitluid, bad ka jingïadei ha ka imlang sahlang. Ngi kheiñ kor bha ïa kane ka jingïadei. Hapoh ka jingïalam jong u Myntri Rangbah Duh Narendra Modi, ka India ka thmu ban kiew sha ki kyrdan kiba thymmai da ka thong ban bei tyngka haduh san trillion yen (T.3.2 lak klur) ha ki jingbei tyngka bad ka Japan haduh u snem 2027. Ka India kan ïatreilang bad ka Japan na ka bynta ka lawei kaba neh, kaba la ïalam da ka jingthmu lang na ka bynta ka jingiatreilang ha ki kam duriaw kaba noh synniang sha ka jingkiew shaphrang jong ka pyrthei bad ka jingmyntoi lang na ka bynta baroh ar tylli ki ri.”
Ha kane ka jingïalang la ïadonlang ruh u Onishi Yasushi, Maritime Bureau, MLIT, u Hioki Miki, Maritime Bureau, MLIT, Ihara Takumar, First Secretary, Embassy of Japan ha Norway & Kimura Hiroko ryngkat u Terada Yoshimichi. Ia u myntri ka sorkar pdeng la synran lang da u Dr Acquino Vimal, u Ambassador jong ka Ri India ha Norway, u Venkatesapathy S, Joint secretary (Shipping), ka MoPSW; U Mandeep Singh Randhawa, Director (MA&MT), u Puneet Agarwal, Additional Secretary & Financial Advisor ka MoPSW, u Madhu S Nair, CMD ka Cochin Shipyard Limited, u Amit Kumar, IAS, Private Secretary ka MoPSW bad kiwei kiwei ki heh sorkar.




***
(Release ID: 2133637)