23-24 મે દરમિયાન યોજાયેલી રાઇઝિંગ નોર્થ ઇસ્ટ ઇન્વેસ્ટર્સ સમિટ 2025, શનિવાર (24 મે)ના રોજ પ્રથમ દિવસે મહત્વપૂર્ણ રોકાણ જાહેરાતો સાથે પૂર્ણ થઈ. પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 23 મેના રોજ સમિટનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. તેમના સમાપન સંબોધનમાં કેન્દ્રીય સંદેશાવ્યવહાર અને ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્ર (MDoNER)ના વિકાસ મંત્રી શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય એમ. સિંધિયાએ જણાવ્યું હતું કે પૂર્વોત્તર વૈશ્વિક ભાગીદારી અને પરસ્પર હિતના કેન્દ્ર તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. મંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે રાઇઝિંગ નોર્થ ઇસ્ટ ઇન્વેસ્ટર્સ સમિટ 2025માં અભૂતપૂર્વ રૂ. 4.3 લાખ કરોડનું રોકાણ આકર્ષાયું છે, જેનાથી ઉત્તરપૂર્વ ક્ષેત્ર (NER) ભારતના આગામી આર્થિક પાવરહાઉસ બનવા માટેનો માર્ગ મોકળો થયો છે.

મંત્રીશ્રીએ કહ્યું હતું, "અમે 80થી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિમંડળોનું સ્વાગત કર્યું હતું. જેમાં જાપાનથી યુરોપ,  આસિયાન રાષ્ટ્રોની એક સર્વસંમતિની લાગણી હતી કે ભારતનું ભવિષ્ય ઉત્તરપૂર્વમાં રહેલું છે."

શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય એમ. સિંધિયાએ પ્રધાનમંત્રી શ્રી મોદીની પ્રશંસા કરી કે તેમણે ફક્ત પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રની વિશાળ સંભાવનાઓને ઓળખી જ નહીં, પણ તેને સ્વીકારી પણ લીધી. તેમણે કહ્યું, "પ્રધાનમંત્રી શ્રી મોદીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકારની પ્રતિબદ્ધતા અને આ ક્ષેત્ર સાથેના તેમના ઊંડા, હૃદયસ્પર્શી જોડાણ વિના આ કંઈ પણ શક્ય ન હોત. સ્વતંત્રતા પછીના છ દાયકાઓ સુધી, ક્રમિક સરકારો આ ભૂમિની વિશાળ સંભાવનાઓને ઓળખવામાં નિષ્ફળ રહી - એક એવી ભૂમિ જે એક સમયે ભારતના GDPમાં લગભગ 20% યોગદાન આપતી હતી. પરંતુ પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આ સંભાવનાને માત્ર ઓળખી જ નહીં, પણ તેને સ્વીકારી પણ લીધી."

પ્રધાનમંત્રી શ્રી મોદીના નેતૃત્વ હેઠળ, અમે "સંપૂર્ણ સરકાર" અભિગમ અપનાવ્યો, એમ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું. ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્ર ( DoNER )ના વિકાસ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે મંત્રાલયે મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં આઠ ઉચ્ચ-સ્તરીય ટાસ્ક ફોર્સ બનાવ્યા છે: કૃષિ, રમતગમત, રોકાણ પ્રોત્સાહન, પર્યટન, આર્થિક કોરિડોર, માળખાગત સુવિધા, કાપડ અને હસ્તકલા અને પશુપાલન, જે દરેક રાજ્યને પોતાનો રોડમેપ બનાવવાની મંજૂરી આપે છે.

MDoNER રોકાણકારો, વિદેશી રાજદ્વારીઓ, રાજદૂતો સહિત વિવિધ હિસ્સેદારો સાથે ચર્ચા કરી રહ્યું છે અને તેમને પૂર્વોત્તર રાજ્યોમાં રોકાણની તકો શોધવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી રહ્યું છે. છેલ્લા એક વર્ષમાં, મંત્રાલયે આ દિશામાં વ્યાપક રાષ્ટ્રવ્યાપી અને આંતરરાષ્ટ્રીય જોડાણ પ્રયાસોનું નેતૃત્વ કર્યું છે. આ મુખ્ય પહેલોમાં મુખ્ય ભારતીય શહેરોમાં નવ સ્થાનિક રોડ શો, 95 થી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિઓ સાથે રાજદૂતોની બેઠકો, છ રાજ્ય રાઉન્ડ ટેબલ, છ ક્ષેત્ર-વિશિષ્ટ ઉદ્યોગ વાર્તાલાપ અને PSU, ઉદ્યોગ ચેમ્બર અને કોર્પોરેટ્સ સાથે અસંખ્ય પરામર્શનો સમાવેશ થાય છે.

શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ કહ્યું, "આ ચર્ચાઓનું વાસ્તવિક ફળ મળ્યું છે અને રૂ. 4.30 લાખ કરોડના રોકાણ પ્રસ્તાવો મળ્યા છે."

રાઇઝિંગ નોર્થ ઇસ્ટ સમિટ 2025 પર ટિપ્પણી કરતા મંત્રીશ્રીએ કહ્યું કે MDoNER ની સ્થાપના પછી આ પહેલી વાર છે જ્યારે આટલા મોટા પાયે રોકાણ સમિટનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. શુક્રવારે, રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના ચેરમેન મુકેશ અંબાણી, અદાણી ગ્રુપના ચેરમેન ગૌતમ અદાણી અને વેદાંતના ચેરમેન અનિલ અગ્રવાલ સહિતના ઉદ્યોગ નેતાઓએ ઇવેન્ટના ઉદ્ઘાટન સમારોહ દરમિયાન ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં તકો શોધવા માટે રૂ. 1,55,000 કરોડથી વધુના રોકાણની જાહેરાત કરી.

શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા, રાજ્યમંત્રી શ્રી સુકાંત મજુમદાર, શ્રી પબિત્રા માર્ગેરિટા, વિદેશ રાજ્ય મંત્રી, શ્રીમતી સાંતના ચકમા, ઉદ્યોગ અને વાણિજ્ય મંત્રી, ત્રિપુરા સરકાર, આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. શ્રી ચંચલ કુમાર, MDoNER સેક્રેટરી, શ્રી અંગશુમન ડે, જોઈન્ટ સેક્રેટરી MDoNER, શ્રી ધર્મવીર ઝા, DoNER મંત્રાલયના આંકડાકીય સલાહકાર અને અન્ય અધિકારીઓ ઉપસ્થિત હતા.

શુક્રવારે, મુકેશ અંબાણીએ કૃષિ, ટેલિકોમ્યુનિકેશન, ડિજિટલ સેવાઓ અને સ્થાનિક ઉદ્યોગ વિકાસને લક્ષ્ય બનાવતા આગામી પાંચ વર્ષમાં રૂ. 75,000 કરોડનું વચન આપ્યું હતું, અદાણી ગ્રુપના અધ્યક્ષ ગૌતમ અદાણીએ પણ આગામી દાયકામાં રૂ. 50,000 કરોડના વધારાના રોકાણની જાહેરાત કરી હતી, અને વેદાંત ગ્રુપના અધ્યક્ષ અનિલ અગ્રવાલે ઉત્તરપૂર્વમાં રૂ. 30,000 કરોડથી વધુના રોકાણની જાહેરાત કરી હતી.

વિદેશ રાજ્યમંત્રી શ્રી પબિત્રા માર્ગેરિટાએ જણાવ્યું હતું કે, "માનનીય પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીજીના દૂરંદેશી નેતૃત્વ હેઠળ છેલ્લા દાયકામાં ઉત્તર પૂર્વમાં થયેલા નોંધપાત્ર પરિવર્તનનો સાક્ષી બનવું મને ખૂબ ગર્વ અને આનંદથી ભરી દે છે."

કેન્દ્રીય મંત્રીઓ માટે દરેક પૂર્વોત્તર રાજ્યની પખવાડિયામાં ફરજિયાત મુલાકાતો વિશે વાત કરતા મંત્રીએ કહ્યું કે અત્યાર સુધીમાં આવી 700થી વધુ મુલાકાતો થઈ છે. જે આપણા શાસન મોડેલને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જે વધુ સક્રિય, પરિણામલક્ષી અને ખરેખર લોક-કેન્દ્રિત છે.

શ્રી સુકાંત મજુમદારે ઉત્તર પૂર્વ સમિટને શાનદાર સફળ બનાવવા બદલ આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું, "છેલ્લા બે દિવસમાં, ભારત મંડપમ એક રાષ્ટ્રીય મંચમાં પરિવર્તિત થયું છે, જે ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રના અવાજ, દ્રષ્ટિ અને વિશાળ સંભાવનાને વિસ્તૃત કરે છે."

"ગુવાહાટીથી મુંબઈ, હૈદરાબાદથી કોલકાતા, નવ રોકાણકારોના રોડ શો, બે રાજદૂત બેઠકો અને 131થી વધુ રોકાણકારો અને 24 ઉદ્યોગ સભ્યો સાથેની વાતચીતથી ઉત્તર પૂર્વના વિકાસના ગાથાને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરતી ગતિ આવી છે," તેમણે ઉમેર્યું હતું. તાજેતરના વર્ષોમાં ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રમાં જોવા મળેલી પ્રગતિ વિશે માહિતી આપતા મંત્રીએ કહ્યું હતું, "આ ક્ષેત્રમાં રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો 2014માં 10,905 કિલોમીટરથી વધીને 2024 સુધીમાં 16,207 કિલોમીટર થયા છે. કુલ 694.5 મેગાવોટ વીજ ઉત્પાદન ક્ષમતા અને 10,000 સર્કિટ કિલોમીટરથી વધુ ટ્રાન્સમિશન અને વિતરણ લાઇન ઉમેરવામાં આવી છે. છત્રીસ મુખ્ય ઉડ્ડયન પ્રોજેક્ટ્સ પૂર્ણ થયા છે અને 2014 અને 2024 વચ્ચે એરપોર્ટ્સ 9 થી બમણા થઈને 17 થયા છે."

શ્રી ચંચલ કુમારે જણાવ્યું હતું કે પૂર્વોત્તર રાજ્યો ફક્ત તેમના કુદરતી સૌંદર્ય માટે જ જાણીતા નથી, પરંતુ કુદરતી સંસાધનો, પર્યટન, રમતગમત અને સંગીતના ક્ષેત્રોમાં પણ અપાર સંભાવનાઓ ધરાવે છે. આ બધા પરિબળોને જોતાં, એવું કહી શકાય કે ભવિષ્ય પૂર્વોત્તર રાજ્યોનું છે. અમે NER માં રોકાણ ઇકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આઠ રાજ્યોના વિવિધ શહેરોમાં રોડ શો, એમ્બેસેડર રાઉન્ડ ટેબલ અને સ્ટેટ રાઉન્ડ ટેબલનું આયોજન કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે ગયા મહિને આયોજિત રાજદૂતોની મીટમાં લગભગ 76 દેશોના પ્રતિનિધિઓએ ભાગ લીધો હતો અને મંત્રાલયને 4 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુના રોકાણ પ્રસ્તાવો પ્રાપ્ત થયા છે.

શ્રી ધર્મવીર ઝાએ NERમાં રોકાણ રસ દાખવવા બદલ રોકાણકારોનો આભાર માન્યો અને કહ્યું, “આજે, આપણે રાઇઝિંગ નોર્થ ઇસ્ટ સમિટના રૂપમાં આપણી મહેનતના પરાકાષ્ઠાએ છીએ.” MDoNERના આંકડાકીય સલાહકારે જણાવ્યું હતું કે અત્યાર સુધીમાં રૂ. 4.30 લાખ કરોડના રોકાણ દરખાસ્તો પ્રાપ્ત થઈ છે.

ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રના વિકાસ મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત આ શિખર રોકાણ સમિટમાં મંત્રી સ્તરના સત્રો, વ્યવસાય-થી-સરકાર સત્રો, વ્યવસાય-થી-વ્યવસાય બેઠકો, સ્ટાર્ટઅપ્સ અને રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રીય મંત્રાલયો દ્વારા રોકાણ પ્રોત્સાહન માટે લેવામાં આવેલી નીતિ અને સંબંધિત પહેલોના પ્રદર્શનોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ સમિટ વિવિધ પૂર્વ-સમિટ પ્રવૃત્તિઓનું પરાકાષ્ઠા છે, જેમ કે રોડ શો અને રાજ્યોની રાઉન્ડ ટેબલની શ્રેણી, જેમાં એમ્બેસેડરની મીટ અને દ્વિપક્ષીય ચેમ્બર્સ મીટનો સમાવેશ થાય છે. જે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્રની રાજ્ય સરકારોના સક્રિય સમર્થન સાથે આયોજિત કરવામાં આવે છે.

શુક્રવારે આયોજિત સમિટના ઉદ્ઘાટન સમારોહમાં, પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો કે છેલ્લા દાયકામાં, પૂર્વોત્તરના શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં રૂ. 21,000 કરોડનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. તેમણે 800થી વધુ નવી શાળાઓ, પ્રદેશની પ્રથમ AIIMS, નવ નવી મેડિકલ કોલેજો અને બે નવી IIITs ની સ્થાપના સહિતના મુખ્ય વિકાસનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ ખાતરી આપી કે ઉત્તરપૂર્વ હવે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉચ્ચ સ્તરની પ્રતિભાઓ પ્રદાન કરે છે, જે ઉદ્યોગો અને રોકાણકારોને પ્રદેશની અપાર સંભાવનાનો લાભ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે.

"અમે B2G અને B2B સંવાદો ચાલુ રાખીશું, જ્યાં MDoNER રોકાણકારો અને રાજ્ય સરકારો વચ્ચે સેતુ તરીકે કામ કરશે - જેથી ખાતરી કરી શકાય કે દરેક મંજૂર પ્રોજેક્ટ ઝડપથી વાસ્તવિકતામાં પરિવર્તિત થાય. આજે અહીં ઉભા રહીને, હું અમારા વચનનો પુનરોચ્ચાર કરું છું: અહીં ચર્ચા કરાયેલ દરેક MoU, દરેક દરખાસ્તને અવિરતપણે અનુસરવામાં આવશે. ઉત્તરપૂર્વ ક્ષેત્ર, આપણો NER, હવે નવી આર્થિક ક્રાંતિ, એક નવા આર્થિક પુનરુત્થાનની સફર શરૂ કરે છે - જ્યાં તે દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના ભારતના આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવેશદ્વાર તરીકે ઉભરી આવશે," એમ DoNERના કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ શનિવારે તેમના સમાપન ભાષણમાં જણાવ્યું હતું.

AP/IJ/GP/JD