କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ଆଜି ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ୧୦୦୮ଟି ସଂସ୍କୃତ ସମ୍ଭାଷଣ ଶିବିରର ଭବ୍ୟ ଉଦଯାପନୀ ସମାରୋହରେ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦିଲ୍ଲୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ରେଖା ଗୁପ୍ତାଙ୍କ ସମେତ ଅନେକ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ।

କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ନିଜର ଅଭିଭାଷଣରେ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ୧୦୦୮ଟି ସଂସ୍କୃତ ସମ୍ଭାଷଣ ଶିବିର ଆୟୋଜନ କରିବାରେ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଏବଂ ସାହସିକ ପଦକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଔପନିବେଶିକ ଶାସନର ପୂର୍ବରୁ ସଂସ୍କୃତର ଅବନତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପାଇଁ ସମୟ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ। ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସଂସ୍କୃତର ପୁନରୁତ୍ଥାନ ପାଇଁ ସାରା ଦେଶରେ ଏକ ଅନୁକୂଳ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସରକାର, ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ସାମୂହିକ ମାନସିକତା ସମସ୍ତେ ସଂସ୍କୃତର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବଂ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ ଦୃଢ ଭାବରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଏବଂ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ୧୯୮୧ ମସିହାରୁ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ସଂସ୍କୃତରେ ଉପଲବ୍ଧ ବ୍ୟାପକ ଜ୍ଞାନକୁ ବିଶ୍ୱ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବା ଏବଂ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ସଂସ୍କୃତ କହିବା ଏବଂ ଶିଖିବା ପାଇଁ ତାଲିମ ଦେବା ଏବଂ ସକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଆସୁଛି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବିଦ୍ୱାନ ସଂସ୍କୃତକୁ ସର୍ବାଧିକ ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ମତ ଭାଷା ଭାବେ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି। ଏକ ଅଗ୍ରଗାମୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତର ଅବକ୍ଷୟର ଇତିହାସ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ, ପ୍ରୟାସ ଏବେ ଏହାର ପୁନରୁତ୍ଥାନ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଉଚିତ। ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସରକାର ସଂସ୍କୃତକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ଅଷ୍ଟାଦଶୀ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ପାଖାପାଖି ୧୮ଟି ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଭାରତ ସରକାର ଦୁର୍ଲଭ ସଂସ୍କୃତ ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକାଶନ, ବୃହତ୍ କ୍ରୟ ଏବଂ ପୁନଃମୁଦ୍ରଣ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି। ଅଧିକନ୍ତୁ, ବିଶିଷ୍ଟ ସଂସ୍କୃତ ବିଦ୍ୱାନମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପାରିଶ୍ରମିକ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ମୋଦୀ ସରକାରଙ୍କ ନୂତନ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି (ଏନଇପି) ଭାରତୀୟ ଜ୍ଞାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛି, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ତମ୍ଭ ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତ। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସଂସ୍କୃତ ସଂସ୍ଥାନକୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଂସ୍କୃତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ସହସ୍ର ଚୂଡ଼ାମଣି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ସରକାର ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ବିଶିଷ୍ଟ ସଂସ୍କୃତ ବିଦ୍ୱାନମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ମୋଦୀ ସରକାରଙ୍କ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଅଭିଯାନ, ଯାହାର ବଜେଟ ପାଖାପାଖି ୫୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା, ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତ ଭାଷାରେ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ସଂଗ୍ରହ କରିବା। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ୫୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ମୌଳିକ ପାଣ୍ଠି ସହିତ ଜ୍ଞାନ ଭାରତମ୍ ମିଶନର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବଜେଟରେ ଯୋଜନା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ୫୨ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ହୋଇସାରିଛି, ପ୍ରାୟ ୩.୫ ଲକ୍ଷ ଡିଜିଟାଇଜେସନ୍ ହୋଇଛି ଏବଂ namami.gov.in ରେ ଅନଲାଇନ୍ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଇଛି। ଏହି ବିଶାଳ ପ୍ରୟାସକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ, ଏହି ବିରଳ ପାଣ୍ଡୁଲିପିର ଅନୁବାଦ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗ ଏବଂ ଭାଷାର ବିଦ୍ୱାନମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ଦଳ ଗଠନ କରାଯାଇଛି।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ୧୯୮୧ ମସିହାରୁ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଅତୁଳନୀୟ। ସଂସ୍କୃତରେ ନିହିତ ଗଭୀର ଜ୍ଞାନର ପୁନରୁଦ୍ଧାର, ପ୍ରଚାର ଏବଂ ସରଳୀକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଆହ୍ୱାନର ସମାଧାନ ମିଳିପାରିବ ବୋଲି ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ଏହାର ଆରମ୍ଭ ପରଠାରୁ ଏକ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ କଥିତ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ସହିତ ପରିଚିତ କରାଇଛି, ଏକ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ସଂସ୍କୃତ ଶିକ୍ଷକଙ୍କୁ ତାଲିମ ଦେଇଛି ଏବଂ ୬୦୦୦ ପରିବାରକୁ ପୋଷଣ କରିଛି ଯେଉଁମାନେ କେବଳ ସଂସ୍କୃତରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତି। ଅଧିକନ୍ତୁ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ୪୦୦୦ ଗ୍ରାମ ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସ୍କୃତରେ ପରିଚାଳିତ ହୁଏ | ଶ୍ରୀ ଶାହ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ୨୬ଟି ଦେଶରେ ୪୫୦୦ଟି କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛି ଏବଂ ୨୦୧୧ରେ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ ସଂସ୍କୃତ ପୁସ୍ତକ ମେଳାର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲା। ଏହା ୨୦୧୩ ରେ ଉଜ୍ଜୟନିରେ ସାହିତ୍ୟ ଉତ୍ସବ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲା । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ପ୍ରୟାସ ସଂସ୍କୃତ ପ୍ରତି ଲୋକଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି ଏବଂ ଏହାର ସ୍ୱୀକୃତି ନିରନ୍ତର ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଦୃଢ଼ତାର ସହ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦିଓ କୌଣସି ଭାଷାକୁ ବିରୋଧ କରାଯାଇନାହିଁ, ତଥାପି କେହି ନିଜ ମାତୃଭାଷାଠାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇପାରିବେ ନାହିଁ-ଏବଂ ସଂସ୍କୃତ ହେଉଛି ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ଭାଷାର ଜନନୀ। ସେ ଏହା କହି ତାଙ୍କର ଅଭିଭାଷଣ ଶେଷ କରିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଯେତେ ଅଧିକ ସମୃଦ୍ଧ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବ, ଏହା ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଷା ଏବଂ ଉପଭାଷାକୁ ସଶକ୍ତ କରିବ।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି ଏଠାରେ ୧୦୦୮ଟି ସଂସ୍କୃତ ସମ୍ଭାଷଣ ଶିବିର ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହି ଶିବିରଗୁଡ଼ିକ ଜରିଆରେ ଏପ୍ରିଲ ୨୩ରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୧୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ୧୭,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀଙ୍କୁ ସଂସ୍କୃତରେ ପରିଚିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ସେମାନେ କଥିତ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷା ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ, ଯାହା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାଷା ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆଗ୍ରହ ଏବଂ ଉତ୍ସାହ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତର ବିଶ୍ୱାସ, ପରମ୍ପରା, ସତ୍ୟ ଏବଂ କାଳଜୟୀକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ। ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଯେ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ଆଲୋକ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ଗଭୀର ଭାବେ ନିହିତ ରହିଛି। ଅଧିକାଂଶ ଭାରତୀୟ ଭାଷାର ଜନନୀ ଭାବେ, ସଂସ୍କୃତର ପ୍ରଚାର କେବଳ ଏହାର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ନୁହେଁ, ବରଂ ଦେଶର ସାମଗ୍ରିକ ପ୍ରଗତିକୁ ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ାଇଥାଏ । ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ବିଭିନ୍ନ ଧାରାରେ ବିଚାରର ମନ୍ଥନ ସଂସ୍କୃତରେ ସଂରକ୍ଷିତ ଜ୍ଞାନର ଭଣ୍ଡାର ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ବିଶାଳ ସମ୍ପଦ ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟାପ୍ତ ଏବଂ ଏହାକୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଯେ ବେଦ, ଉପନିଷଦ ଏବଂ ଅସଂଖ୍ୟ ସଂସ୍କୃତ ପାଣ୍ଡୁଲିପିରେ ଥିବା ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ଆବଶ୍ୟକ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଭାରତୀ ଦ୍ୱାରା ଜାରି ରହିଥିବା ପ୍ରୟାସ ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ କେବଳ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବାଧିକ ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ମତ ଭାଷା ନୁହେଁ, ବରଂ ଏଥିରେ ଏକ ଅଦ୍ୱିତୀୟ ବ୍ୟାକରଣଗତ ଢାଞ୍ଚା ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ମିଟର ଏବଂ ଶବ୍ଦାଂଶର ବ୍ୟବହାରକୁ ପରିମାର୍ଜିତ କରିବାରେ ସଂସ୍କୃତ ହେଉଛି ପ୍ରଥମ ଭାଷା, ଯାହା ଆଜି ମଧ୍ୟ ଏହାର ନିରନ୍ତର ଜୀବନ୍ତତା ଏବଂ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତାରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି।

********

HS