સર્વ આદરણીય મહેમાનો, મારા મંત્રીમંડળના સાથીઓ, ઉદ્યોગના નેતાઓ, આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિનિધિઓ અને મારા સાથીઓ, નમસ્કાર.

આજે અને આગામી 2 દિવસમાં, આપણે ભારતના ઉભરતા ક્ષેત્ર, સ્ટીલ ક્ષેત્રની સંભાવનાઓ અને સંભાવનાઓ પર વ્યાપક ચર્ચા કરીશું. એક એવું ક્ષેત્ર જે ભારતની પ્રગતિનો પાયો છે, જે વિકસિત ભારતનો મજબૂત પાયો છે, અને જે ભારતમાં મોટા ફેરફારોની નવી ગાથા લખી રહ્યું છે. હું આપ સૌનું ઇન્ડિયા સ્ટીલ 2025માં સ્વાગત કરું છું. મને વિશ્વાસ છે કે આ ઇવેન્ટ નવા વિચારો શેર કરવા, નવી ભાગીદારી બનાવવા અને નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક નવા લોન્ચ પેડ તરીકે કામ કરશે. આ સ્ટીલ ક્ષેત્રમાં એક નવા અધ્યાયની શરૂઆતનો પાયો બનાવશે.

મિત્રો,

વિશ્વના આધુનિક અર્થતંત્રોમાં સ્ટીલે કરોડરજ્જુ જેવી ભૂમિકા ભજવી છે. ભલે તે ગગનચુંબી ઇમારતો હોય કે શિપિંગ, હાઇવે હોય કે હાઇ-સ્પીડ રેલ, સ્માર્ટ સિટી હોય કે ઔદ્યોગિક કોરિડોર, દરેક સફળતાની વાર્તા પાછળ સ્ટીલ શક્તિ છે. આજે ભારત 5 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થાના સંકલ્પને પૂર્ણ કરવામાં વ્યસ્ત છે. આ લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવામાં સ્ટીલ ક્ષેત્રની ભૂમિકા પણ ઓછી નથી. અમને ગર્વ છે કે આજે ભારત વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો સ્ટીલ ઉત્પાદક દેશ બન્યો છે. અમે રાષ્ટ્રીય સ્ટીલ નીતિ હેઠળ 2030 સુધીમાં 300 મિલિયન ટન સ્ટીલનું ઉત્પાદન કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. આજે આપણો માથાદીઠ સ્ટીલનો વપરાશ લગભગ અઠ્ઠાણુ કિલોગ્રામ છે, અને તે પણ 2030 સુધીમાં વધીને એકસો સાઠ કિલોગ્રામ થવાની સંભાવના છે. સ્ટીલનો આ વધતો વપરાશ દેશના માળખાગત સુવિધાઓ અને અર્થતંત્ર માટે ગોલ્ડન સ્ટાન્ડર્ડ તરીકે કાર્ય કરે છે. આ દેશની દિશા અને સરકારની કાર્યક્ષમતા અને અસરકારકતાની પણ કસોટી છે.

મિત્રો,

આજે આપણો સ્ટીલ ઉદ્યોગ તેના ભવિષ્ય વિશે નવા આત્મવિશ્વાસથી ભરેલો છે. કારણ કે, આજે દેશ પાસે પીએમ-ગતિશક્તિ રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાન જેવો આધાર છે. પીએમ-ગતિશક્તિ દ્વારા વિવિધ ઉપયોગિતા સેવાઓ અને લોજિસ્ટિક્સ મોડ્સને એકીકૃત કરવામાં આવી રહ્યા છે. દેશના ખાણ વિસ્તારો અને સ્ટીલ એકમોને વધુ સારી મલ્ટી-મોડલ કનેક્ટિવિટી માટે મેપ કરવામાં આવી રહ્યા છે. દેશના પૂર્વ ભાગમાં, જ્યાં મોટાભાગનું સ્ટીલ ક્ષેત્ર આવેલું છે, ત્યાં મહત્વપૂર્ણ માળખાગત સુવિધાઓને અપગ્રેડ કરવા માટે નવા પ્રોજેક્ટ્સ શરૂ કરવામાં આવી રહ્યા છે. અમે 1.3 ટ્રિલિયન ડોલરની રાષ્ટ્રીય માળખાગત પાઇપલાઇન સાથે પણ આગળ વધી રહ્યા છીએ. આજે દેશના શહેરોને સ્માર્ટ સિટી બનાવવા માટે મોટા પાયે કામ ચાલી રહ્યું છે. રસ્તાઓ, રેલ્વે, એરપોર્ટ, બંદરો અને પાઇપલાઇન્સના વિકાસની આ અભૂતપૂર્વ ગતિ સ્ટીલ ક્ષેત્ર માટે નવી શક્યતાઓ ઊભી કરી રહી છે. આજે, દેશમાં પીએમ આવાસ યોજના હેઠળ કરોડો ઘરોનું નિર્માણ થઈ રહ્યું છે. દરેક ગામમાં જળ જીવન મિશનનું આટલું વિશાળ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. આપણા દેશમાં ઘણીવાર આવી યોજનાઓને ફક્ત કલ્યાણના દ્રષ્ટિકોણથી જ જોવામાં આવે છે. પરંતુ, ગરીબ કલ્યાણ માટેની આ યોજનાઓ સ્ટીલ ઉદ્યોગને પણ નવી તાકાત આપી રહી છે. અમે એ પણ નક્કી કર્યું છે કે સરકારી પ્રોજેક્ટ્સમાં ફક્ત 'મેડ ઇન ઇન્ડિયા' સ્ટીલનો ઉપયોગ થવો જોઈએ. આ પ્રયાસોના પરિણામે, મકાન બાંધકામ અને માળખાગત સુવિધાઓમાં સ્ટીલના વપરાશમાં સરકારી પહેલનો હિસ્સો સૌથી મોટો છે.

મિત્રો,

ઘણા ક્ષેત્રોમાં સ્ટીલ વિકાસનો મુખ્ય ઘટક છે. તેથી, સ્ટીલ ઉદ્યોગ માટેની સરકારી નીતિઓ ભારતના અન્ય ઘણા ઉદ્યોગોને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે. આપણું ઉત્પાદન ક્ષેત્ર, બાંધકામ, મશીનરી અને ઓટોમોટિવ ક્ષેત્ર, આજે આ બધાને ભારતીય સ્ટીલ ઉદ્યોગમાંથી શક્તિ મળી રહી છે. આ વખતે બજેટમાં, અમારી સરકારે 'મેક ઇન ઇન્ડિયા'ને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન મિશનની પણ જાહેરાત કરી છે. આ મિશન નાના, મધ્યમ અને મોટા બધા ઉદ્યોગો માટે છે. રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન મિશન આપણા સ્ટીલ ઉદ્યોગ માટે નવી તકો પણ ખોલશે.

મિત્રો,

ભારત લાંબા સમયથી ઉચ્ચ-ગ્રેડ સ્ટીલ માટે આયાત પર નિર્ભર રહ્યું છે. સંરક્ષણ અને વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રો માટે આ પરિસ્થિતિમાં ફેરફાર કરવો જરૂરી હતો. આજે આપણને ગર્વ છે કે ભારતના પ્રથમ સ્વદેશી વિમાનવાહક જહાજના નિર્માણમાં વપરાયેલ સ્ટીલ ભારતમાં બનેલું છે. ભારતીય સ્ટીલની તાકાત આપણા ઐતિહાસિક ચંદ્રયાન મિશનની સફળતા સાથે જોડાયેલી છે. ક્ષમતા અને આત્મવિશ્વાસ, હવે આપણી પાસે બંને છે. આ બસ આ રીતે બન્યું નહીં. પીએલઆઈ યોજના હેઠળ, ઉચ્ચ-ગ્રેડ સ્ટીલના ઉત્પાદન માટે હજારો કરોડ રૂપિયા પૂરા પાડવામાં આવી રહ્યા છે. અને આ તો માત્ર શરૂઆત છે, આપણે હજી ઘણી લાંબી મજલ કાપવાની છે. દેશમાં આવા ઘણા મેગા-પ્રોજેક્ટ્સ શરૂ થઈ રહ્યા છે, જેમાં ઉચ્ચ-ગ્રેડ સ્ટીલની માંગ વધુ વધવાની છે. આ વખતે બજેટમાં, અમે 'જહાજ નિર્માણ' ને માળખાગત સુવિધા તરીકે સામેલ કર્યું છે. અમે દેશમાં આધુનિક અને મોટા જહાજો બનાવવાનું લક્ષ્ય રાખીએ છીએ. અમારું લક્ષ્ય એ છે કે વિશ્વના અન્ય દેશો પણ ભારતમાં બનેલા જહાજો ખરીદે. તેવી જ રીતે, દેશમાં પાઇપલાઇન ગ્રેડ સ્ટીલ અને કાટ પ્રતિરોધક એલોયની માંગ પણ વધી રહી છે.

આજે, દેશમાં રેલ માળખાગત સુવિધા પણ અભૂતપૂર્વ ગતિએ વિસ્તરી રહી છે. આવી બધી જરૂરિયાતોનું લક્ષ્ય હોવું જોઈએ - 'શૂન્ય આયાત' અને ચોખ્ખી નિકાસ! હાલમાં અમે 25 મિલિયન ટન સ્ટીલની નિકાસ કરવાનું લક્ષ્ય રાખીએ છીએ. અમે 2047 સુધીમાં અમારી ક્ષમતા 500 મિલિયન ટન સુધી વધારવા માટે પણ કામ કરી રહ્યા છીએ. પરંતુ આ માટે જરૂરી છે કે આપણું સ્ટીલ ક્ષેત્ર નવી પ્રક્રિયાઓ, નવા ગ્રેડ અને નવા સ્કેલ માટે તૈયાર રહે. આપણે ભવિષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને વિસ્તરણ અને અપગ્રેડ કરવું પડશે. આપણે હવેથી ભવિષ્ય માટે તૈયાર બનવું પડશે. સ્ટીલ ઉદ્યોગની આ વૃદ્ધિ સંભાવનામાં રોજગાર સર્જન અને રોજગારની તકોની અનંત શક્યતાઓ છે. હું ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્ર બંનેને નવા વિચારો વિકસાવવા, તેમને પોષવા અને શેર કરવા અપીલ કરું છું. આપણે ઉત્પાદન, સંશોધન અને વિકાસ, ટેકનોલોજી અપગ્રેડમાં સાથે મળીને આગળ વધવું પડશે. દેશના યુવાનો માટે વધુને વધુ રોજગારની તકો ઉભી કરવી પડશે.

મિત્રો,

સ્ટીલ ઉદ્યોગની વિકાસ યાત્રામાં કેટલાક પડકારો છે અને આગળ વધવા માટે તેમને ઉકેલવા જરૂરી છે. કાચા માલની સુરક્ષા એક મોટી ચિંતાનો વિષય છે. આપણે હજુ પણ નિકલ, કોકિંગ કોલ અને મેંગેનીઝ માટે આયાત પર નિર્ભર છીએ. અને તેથી, આપણે વૈશ્વિક ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવી પડશે, સપ્લાય ચેઇનને સુરક્ષિત બનાવવી પડશે અને ટેકનોલોજીને અપગ્રેડ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું પડશે. આપણે ઉર્જા-કાર્યક્ષમ, ઓછું ઉત્સર્જન કરતી અને ડિજિટલી અદ્યતન ટેકનોલોજી તરફ ઝડપથી આગળ વધવું પડશે. AI, ઓટોમેશન, રિસાયક્લિંગ અને બાય-પ્રોડક્ટ ઉપયોગ સ્ટીલ ઉદ્યોગનું ભવિષ્ય નક્કી કરશે. તેથી, આપણે આમાં નવીનતા માટે આપણા પ્રયાસો વધારવા પડશે. જો આપણા વૈશ્વિક ભાગીદારો અને ભારતીય કંપનીઓ આ દિશામાં સાથે મળીને કામ કરે, તો આ પડકારોનો ઝડપથી ઉકેલ આવશે.

મિત્રો,

જેમ તમે બધા જાણો છો, કોલસાની આયાત, ખાસ કરીને કોકિંગ કોલસાની આયાત, ખર્ચ અને અર્થતંત્ર બંનેને અસર કરે છે. આપણે તેના વિકલ્પો શોધવા પડશે. આજે DRI રૂટ અને અન્ય આધુનિક ટેકનોલોજી ઉપલબ્ધ છે. અમે આને વધુ પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ. આ માટે આપણે કોલસાના ગેસિફિકેશનનો પણ ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ. કોલસા ગેસિફિકેશન દ્વારા, આપણે દેશના કોલસા સંસાધનોનો વધુ સારી રીતે ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ અને આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડી શકીએ છીએ. હું ઈચ્છું છું કે સ્ટીલ ઉદ્યોગના તમામ ખેલાડીઓ આ પ્રયાસનો ભાગ બને અને આ દિશામાં જરૂરી પગલાં લે.

મિત્રો,

બીજો મહત્વનો મુદ્દો બિનઉપયોગી ગ્રીનફિલ્ડ ખાણોનો છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં દેશે ઘણા ખાણકામ સુધારાઓ હાથ ધર્યા છે. આયર્ન ઓરની ઉપલબ્ધતા સરળ બની ગઈ છે. હવે આ ફાળવેલ ખાણો, દેશના આ સંસાધનોનો યોગ્ય રીતે અને સમયસર ઉપયોગ કરવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આમાં જેટલો વિલંબ થશે, તેટલું જ દેશને નુકસાન થશે અને ઉદ્યોગને પણ નુકસાન થશે. તેથી, હું ઈચ્છું છું કે ગ્રીન-ફિલ્ડ માઇનિંગ ઝડપી બને.

મિત્રો,

આજનું ભારત ફક્ત સ્થાનિક વિકાસ વિશે જ વિચારી રહ્યું નથી, પરંતુ વૈશ્વિક નેતૃત્વ માટે પણ તૈયારી કરી રહ્યું છે. આજે દુનિયા આપણને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા સ્ટીલના વિશ્વસનીય સપ્લાયર તરીકે જુએ છે. જેમ મેં કહ્યું, આપણે સ્ટીલના વિશ્વ કક્ષાના ધોરણો જાળવી રાખવા પડશે, પોતાને અપગ્રેડ કરતા રહેવું પડશે. લોજિસ્ટિક્સમાં સુધારો, મલ્ટી-મોડલ ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્કનો વિકાસ અને ખર્ચ ઘટાડવાથી ભારતને ગ્લોબલ સ્ટીલ હબ બનાવવામાં મદદ મળશે.

મિત્રો,

ઇન્ડિયા સ્ટીલનું આ પ્લેટફોર્મ અમારા માટે એક તક છે, જ્યાંથી અમે અમારી ક્ષમતાઓનો વિસ્તાર કરીશું, જ્યાંથી અમે અમારા વિચારોને વાસ્તવિકતામાં લાવવાનો માર્ગ બનાવીશું. આ પ્રસંગે હું તમને સૌને શુભકામનાઓ પાઠવું છું. ચાલો સાથે મળીને એક સ્થિતિસ્થાપક, ક્રાંતિકારી અને સ્ટીલ-મજબૂત ભારતનું નિર્માણ કરીએ. આભાર.

AP/IJ/GP/JD