କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ମଣିପୁରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ କରିବା ଲାଗି ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଏକ ବୈଧାନିକ ସଙ୍କଳ୍ପ ଆଗତ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ଉଚ୍ଚ ସଦନ ଦ୍ୱାରା ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଗୃହୀତ ହୋଇଥିଲା।

ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପସ୍ଥାପନ କରି କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିପୁର ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅବିଶ୍ୱାସ ଅଣାଯାଇ ନଥିଲା କାରଣ ବିରୋଧୀଙ୍କ ପାଖରେ ଏପରି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଦସ୍ୟ ନଥିଲେ। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଦଳର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ବିଜେପିର ୩୭ ଜଣ, ଏନପିପିର ୬ ଜଣ, ଏନପିଏଫର ୫ ଜଣ, ଜେଡିୟୁର ୧ ଜଣ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସର ୫ ଜଣ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ଅଧିକାଂଶ ସଦସ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ସେମାନେ ସରକାର ଗଠନ କରିବା ସ୍ଥିତିରେ ନାହାଁନ୍ତି, ସେତେବେଳେ କ୍ୟାବିନେଟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ୨୦୨୫ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୧୩ ତାରିଖରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ କି ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ ପରଠାରୁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଣିପୁରରେ କୌଣସି ହିଂସା ହୋଇନାହିଁ। ଏଭଳି ଭୁଲ ଧାରଣା ବିସ୍ତାର କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ବୋଲି ସେ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ ଯଦି ଆମେ ସାତ ବର୍ଷ ପୂର୍ବର ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା, ଯେତେବେଳେ ମଣିପୁରରେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ସରକାର କ୍ଷମତାରେ ଥିଲା, ସେତେବେଳେ ରାଜ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରେ ହାରାହାରି ୨୦୦ ଦିନର ଧର୍ମଘଟ, ଅବରୋଧ ଏବଂ କର୍ଫ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏନକାଉଣ୍ଟରରେ ୧୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ସେହି ସମୟରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମଣିପୁର ଗସ୍ତ କରିନଥିଲେ।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଜାତିଗତ ହିଂସା ଏବଂ ନକ୍ସଲବାଦ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଦୁଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ହିଂସା ଘଟିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଏହାର ମୁକାବିଲା କରିବାର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ସରକାର ତଥା ଦେଶର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ନକ୍ସଲମାନଙ୍କ ସହ ମୁକାବିଲା କରିବା ଠାରୁ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଏହି ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ହିଂସା ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏବଂ ଏହା ଉପରେ ରାଜନୀତି କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ସେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ ବଙ୍ଗଳାରେ ସନ୍ଦେଶଖାଲି ଭଳି ଅଞ୍ଚଳରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଶହ ଶହ ବର୍ଷ ଧରି ଦୁର୍ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବିରୋଧୀମାନେ କିଛି କରିନଥିଲେ, ଏବଂ ସେହିପରି ଆରଜି କର ମାମଲାରେ ମଧ୍ୟ କିଛି କରାଯାଇ ନଥିଲା। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଦ୍ୱୈତ ମାନଦଣ୍ଡ ଅଧିକ ଦିନ ତିଷ୍ଠି ରହିପାରିବ ନାହିଁ। ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିପୁରରେ ଜାତିଗତ ହିଂସାରେ ୨୬୦ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି, କିନ୍ତୁ କେବଳ ବଙ୍ଗଳାରେ ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ହିଂସାରେ ପ୍ରାୟ ୨୫୦ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଦୁଇଟି ଆସନ ଜିତି ସେମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ଗତ ତିନୋଟି ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ବିରୋଧୀ ଦଳକୁ ନିରନ୍ତର ଶିକ୍ଷା ଦେଇଛନ୍ତି।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ୨୦୦୪ରୁ ୨୦୧୪ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବରେ ୧୧,୩୨୭ଟି ହିଂସାତ୍ମକ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ମୋଦୀ ସରକାରଙ୍କ ଦଶ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଘଟଣା ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇ ୩୪୨୮ରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ସେ ଆହୁରି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀର ମୃତ୍ୟୁରେ ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ଘଟିଛି ଏବଂ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁରେ ୮୫ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ଘଟିଛି। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ମୋଦୀ ସରକାର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବରେ ୨୦ଟି ଶାନ୍ତି ରାଜିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ୧୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଯୁବକ ସେମାନଙ୍କ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସମର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିପୁରରେ ଜାତିଗତ ହିଂସାରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୨୬୦ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି ଏବଂ ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ମୃତ୍ୟୁ ପ୍ରଥମ ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଘଟିଛି। ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଯେ ମଣିପୁରରେ ଜାତିଗତ ହିଂସା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ହୋଇନାହିଁ। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଗୃହକୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ୧୯୯୩ ରୁ ୧୯୯୮ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ମଣିପୁରରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଧରି ନାଗା-କୁକି ସଂଘର୍ଷ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ୭୫୦ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ବିକ୍ଷିପ୍ତ ଘଟଣା ଜାରି ରହିଥିଲା। ସେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସେହି ସମୟରେ ରାଜ୍ୟ ଗସ୍ତ କରିନଥିଲେ। ୧୯୯୭-୯୮ ରେ, କୁକି-ପାଇଟ୍ ବିବାଦ ଘଟିଥିଲା, ଯାହା ୫୦ ରୁ ଅଧିକ ଗ୍ରାମ ଧ୍ୱଂସ, ୧୩ ହଜାର ଲୋକ ବିସ୍ଥାପିତ, ୩୫୨ ମୃତ୍ୟୁ, ଶହ ଶହ ଆହତ ଏବଂ ୫୦୦୦ ଘର ଜାଳି ଦେଇଥିଲା | ଶ୍ରୀ ଶାହ ଆହୁରି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ଛଅ ମାସ ଧରି ଚାଲିଥିବା ମୈତେଇ-ପଙ୍ଗଲ ସଂଘର୍ଷରେ ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ। ଏପରିକି ଏହି ହିଂସାତ୍ମକ ଘଟଣା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମଣିପୁର ଗସ୍ତ କରିନଥିଲେ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ଦଳ ସେହି ସମୟରେ ହିଂସାକୁ ରାଜନୀତିକରଣ କରିନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଜି ବିରୋଧୀମାନେ ରାଜନୀତିକରଣ କରି ମଣିପୁରର କ୍ଷତକୁ ବୃଦ୍ଧି କରୁଛନ୍ତି।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ମଣିପୁର ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପୂର୍ବରୁ ମଣିପୁରରେ ସାତ ବର୍ଷର ଶାସନ କାଳରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟ ଧର୍ମଘଟ କିମ୍ବା କର୍ଫ୍ୟୁ ହୋଇନଥିଲା ଏବଂ କୌଣସି ହିଂସା ଘଟି ନଥିଲା। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ମଣିପୁରରେ ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଅଣ-ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଜାତିଗତ ହିଂସା ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି କାରଣରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ହିଂସା ସରକାରଙ୍କ ବିଫଳତା କିମ୍ବା ଆତଙ୍କବାଦ କିମ୍ବା ଧାର୍ମିକ ସଂଘର୍ଷ ନୁହେଁ, ବରଂ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିର ବ୍ୟାଖ୍ୟା କାରଣରୁ ଦୁଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାପିଥିବା ଅସୁରକ୍ଷାର ଭାବନାରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଜାତିଗତ ହିଂସା। ସେ ଆହୁରି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ପରଦିନ ହିଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ଆଦେଶକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଥିଲେ କାରଣ ଏହା ଅସାମ୍ବିଧାନିକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଥିଲା।

କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ମଣିପୁରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ କାହାକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ କିମ୍ବା ଅବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରସ୍ତାବ କାରଣରୁ ଲାଗୁ କରାଯାଇନାହିଁ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ ହେବା ପରେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଗୃହ ସଚିବ ଥିବା ଶ୍ରୀ ଅଜୟ କୁମାର ଭଲ୍ଲାଙ୍କୁ ମଣିପୁରର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏବେ ରାଜ୍ୟରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଛି। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଗୃହକୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ବୈଠକ ହୋଇସାରିଛି, ଏବଂ ଗୃହର ଅଧିବେଶନ କାଳରେ ମଧ୍ୟ ଦୁଇଟି ବୈଠକ ହୋଇଛି। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ଉଭୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଆଉ ଏକ ବୈଠକ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଉଭୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବୁଝିବେ ଏବଂ ଆଲୋଚନାର ମାର୍ଗ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ସ୍ୱରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱାସ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିପୁରରେ ପରିସ୍ଥିତି ସ୍ୱାଭାବିକ ହେବା ମାତ୍ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ତୁରନ୍ତ ଉଠାଇ ଦିଆଯିବ, କାରଣ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ବଳବତ୍ତର ରଖିବା ତାଙ୍କ ଦଳର ନୀତି ନୁହେଁ।

HS