"ઓએનડીસીએ નાના વ્યવસાયોને સશક્ત બનાવવા અને ઇ-કોમર્સમાં ક્રાંતિ લાવવામાં ફાળો આપ્યો છે, આમ વૃદ્ધિ અને સમૃદ્ધિને આગળ વધારવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે."

- વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી

પરિચય

ઓપન નેટવર્ક ફોર ડિજિટલ કોમર્સ (ઓએનડીસી) એ ભારત સરકારના વાણિજ્ય મંત્રાલયના ડિપાર્ટમેન્ટ ફોર પ્રમોશન ઓફ ઇન્ડસ્ટ્રી એન્ડ ઇન્ટરનલ ટ્રેડ (ડીપીઆઇઆઇટી) દ્વારા ડિજિટલ કોમર્સનું લોકશાહીકરણ કરવાના ઉદ્દેશથી કરવામાં આવેલી પરિવર્તનકારી પહેલ છે. એપ્રિલ 2022 માં શરૂ કરવામાં આવેલી, ઓએનડીસી એક પહેલ છે જેનો હેતુ  ડિજિટલ અથવા ઇલેક્ટ્રોનિક નેટવર્ક પર ચીજવસ્તુઓ અને સેવાઓના વિનિમયના તમામ પાસાઓ માટે ખુલ્લા નેટવર્કને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. ઓએનડીસી (ONDC) ઓપન-સોર્સ્ડ પદ્ધતિ પર આધારિત છે, જેમાં કોઇ ચોક્કસ પ્લેટફોર્મથી સ્વતંત્ર ખુલ્લા સ્પેસિફિકેશન્સ અને ઓપન નેટવર્ક પ્રોટોકોલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તેમાં ભારતભરના વિક્રેતાઓ, ખરીદદારો અને સેવા પ્રદાતાઓ, ખાસ કરીને નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (એમએસએમઇ) માટે સમાન તક ઊભી કરવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે. તે એકીકૃત પ્લેટફોર્મ તરીકે સેવા આપે છે જ્યાં હિસ્સેદારો વિશિષ્ટ ઇકોસિસ્ટમ્સના અવરોધો વિના મુક્તપણે સંપર્ક કરી શકે છે. ખુલ્લા પ્રોટોકોલને પ્રોત્સાહન આપીને અને એકાધિકારવાદી પ્લેટફોર્મ પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો કરીને, ઓએનડીસીનો હેતુ ડિજિટલ વાણિજ્ય લેન્ડસ્કેપમાં નવીનતા અને સર્વસમાવેશકતાને ઉત્તેજીત કરવાનો છે.

સરકાર દ્વારા સમર્થિત સ્ટાર્ટઅપ માનસિકતા ધરાવતી સંસ્થા બનાવવાની દ્રષ્ટિ સાથે, ઓએનડીસીને બિન-નફાકારક, સેક્શન -8 કંપની તરીકે સામેલ કરવામાં આવી હતી અને ક્વોલિટી કાઉન્સિલ ઓફ ઇન્ડિયામાં ઇન્ક્યુબેટ કરવામાં આવી હતી. QCI પ્રોટિયન સાથે ઓએનડીસીના સમાવેશ માટે સહ-સ્થાપક તરીકે  જોડાયા  હતા. અધિકૃત મૂડી સાથે રૂ. રૂ. 500 કરોડ, કોઈ પણ સરકારી અને ખાનગી બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓએ અત્યાર સુધી ઓએનડીસીમાં ઇક્વિટી પ્રદાન કર્યું છે.

ઓ.એન.ડી.સી.ના રોકાણકારો

ઓ.એન.ડી.સી. પહેલના હેતુઓ

ઓ.એન.ડી.સી. પહેલના કેટલાક મુખ્ય ઉદ્દેશો છે:

વાણિજ્યનું લોકશાહીકરણ: નેટવર્કમાં આંતરકાર્યક્ષમતાને સક્ષમ કરીને મોટા ઇ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મના પ્રભુત્વને તોડો.

1. સર્વસમાવેશકતા: નાના વ્યવસાયો, રિટેલર્સ અને સ્થાનિક કારીગરોને ડિજિટલ માર્કેટપ્લેસ સુધી પહોંચવા માટે સશક્ત બનાવો.
2. ખર્ચની કાર્યક્ષમતાઃ વેચાણકર્તાઓ માટે ગ્રાહક સંપાદન અને ટ્રાન્ઝેક્શન પ્રોસેસિંગનો ખર્ચ ઓછો કરવો.
3. બજારનું વિસ્તરણ: પ્રાદેશિક અને ભાષાકીય અંતરને દૂર કરો, વણખેડાયેલા બજારોને ડિજિટલ વાણિજ્યના પ્રવાહમાં લાવે છે.
4. ગ્રાહક સશક્તિકરણ: વિક્રેતાઓની વ્યાપક શ્રેણીને સુલભતા પ્રદાન કરીને ખરીદદારો માટે વિકલ્પોમાં વધારો કરો.

તે કેવી રીતે કામ કરે છે?

ઓ.એન.ડી.સી  . સહભાગીઓ વચ્ચે સીમલેસ ક્રિયાપ્રતિક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે ખુલ્લા નેટવર્ક પ્રોટોકોલનો ઉપયોગ કરે છે. નેટવર્ક વિવિધ પ્લેટફોર્મના ખરીદદારો અને વેચાણકર્તાઓને પ્રમાણિત એપીઆઈનો ઉપયોગ કરીને એકબીજા સાથે વ્યવહાર કરવા માટે સક્ષમ કરે છે. મુખ્ય ઘટકોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

1. વિકેન્દ્રિત આર્કિટેક્ચર: પરંપરાગત પ્લેટફોર્મથી વિપરીત, ઓએનડીસી ઇ-કોમર્સ સેવાઓની માલિકી ધરાવતું નથી અથવા તેનું સંચાલન કરતું નથી. તે ઇન્ટરકનેક્ટિવિટી માટે સક્ષમ તરીકે કાર્ય કરે છે.
2. ઓપન પ્રોટોકોલ્સઃ ખુલ્લા માપદંડોના આધારે, ઓએનડીસી એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે આ પ્રોટોકોલનું પાલન કરતા કોઈ પણ વિક્રેતા અથવા ખરીદનારનું પ્લેટફોર્મ તેમાં ભાગ લઈ શકે છે.
3. ભૂમિકા અલગીકરણ: સહભાગીઓને બાયર એપ્લિકેશન્સ, સેલર એપ્લિકેશન્સ અને લોજિસ્ટિક્સ પ્રોવાઇડર્સ જેવી ભૂમિકાઓમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે, જે જવાબદારીઓના સ્પષ્ટ ચિત્રણને સુનિશ્ચિત કરે છે.

ONDC નેટવર્ક પર ડોમેઇનો

ઓ.એન.ડી.સી. નેટવર્ક પર ભૂમિકાઓ

સહભાગીઓ કાર્યક્ષમ કામગીરીની ખાતરી કરવા માટે વિવિધ ભૂમિકાઓ ભજવે છે:

1. બાયર એપ્લિકેશન્સ: પ્લેટફોર્મ્સ જે ગ્રાહકોને ઓએનડીસી નેટવર્ક પર વેચાણકર્તાઓ સુધી પહોંચવા માટે સક્ષમ બનાવે છે.
2. સેલર એપ્લિકેશન્સ: વ્યવસાયો માટે તેમની ઓફરની સૂચિ અને સંચાલન માટેના ઇન્ટરફેસ.
3. લોજિસ્ટિક્સ પ્રોવાઇડર્સ: સમગ્ર પ્રદેશોમાં ચીજવસ્તુઓની હેરફેર માટે સહાયકો.
4. ટેકનોલોજી સક્ષમ બનાવનારાઃ આઈટી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ટૂલ્સ પૂરા પાડનારા.

ઓએનડીસીના લાભો

ઓ.એન.ડી.સી.ની અસર

ઓએનડીસીના અમલીકરણની ભારતના અર્થતંત્ર પર ઊંડી અસર પડી રહી છે:

1. માર્કેટ ડેમોક્રેટાઇઝેશન: તમામ કદના વ્યવસાયો ખીલી શકે તે સુનિશ્ચિત કરવું.
2. આર્થિક વૃદ્ધિ: જીડીપીમાં યોગદાન આપતી ડિજિટલ વાણિજ્ય પ્રવૃત્તિમાં વધારો.
3. રોજગારીનું સર્જન: ટેકનોલોજી, લોજિસ્ટિક્સ અને આનુષંગિક સેવાઓમાં તકોનું વિસ્તરણ.
4. ગ્રાહક સશક્તિકરણઃ વિવિધ વિકલ્પો અને સ્પર્ધાત્મક કિંમતની ઓફર કરવી.

સરકારી વિભાગો/મંત્રાલયો સાથે સહયોગ

ઓ.એન.ડી.સી. તેની પહોંચ અને અસરકારકતાને વિસ્તૃત કરવા માટે બહુવિધ સરકારી સંસ્થાઓ સાથે સક્રિયપણે સહયોગ કરે છે:

1. એમએસએમઇ મંત્રાલયઃ લઘુ ઉદ્યોગો અને સ્થાનિક કારીગરોને ઓનબોર્ડ કરવા, તેમની ડિજિટલ હાજરી વધારવા, ઉદાહરણ તરીકે, એમએસએમઇ-ટીમ ઇનિશિયેટિવ.
2. વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય: ઓએનડીસી નેટવર્ક મારફતે નીતિની ગોઠવણી અને આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારને પ્રોત્સાહન આપવા માટે.
3. ડિજિટલ ઇન્ડિયા કાર્યક્રમઃ વ્યાપક સુલભતા સુનિશ્ચિત કરવા ડિજિટલ માળખાગત સુવિધાનો ઉપયોગ કરવો.
4. સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા: ઓએનડીસી ઇકોસિસ્ટમમાં સ્ટાર્ટઅપ્સને સંકલિત કરીને ઉદ્યોગસાહસિકતા અને નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવું.
5. ક્વોલિટી કાઉન્સિલ ઓફ ઇન્ડિયા: ડિજિરેડી સર્ટિફિકેશન (ડીઆરસી) પોર્ટલ, ફેબ્રુઆરી 2024 માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, જેનો ઉદ્દેશ એમએસએમઇ કંપનીઓની ડિજિટલ તત્પરતાનું મૂલ્યાંકન અને પ્રમાણિત કરવાનો છે.
6. મત્સ્યપાલન વિભાગઃ પરંપરાગત માછીમારો, મત્સ્ય ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠન, મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રનાં ઉદ્યોગસાહસિકો સહિત તમામ હિતધારકોને ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરવા અને તેમનાં ઉત્પાદનોનું વેચાણ ઇ-માર્કેટ પ્લેસ એટલે કે ઓએનડીસી મારફતે કરવા સક્ષમ બનાવવા.
7. કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય તથા નાબાર્ડઃ ઓનબોર્ડિંગ ફાર્મર પ્રોડ્યુસર ઓર્ગેનાઈઝેશન્સ (એફપીઓ) અને ખેડૂતોને નેટવર્ક પર લાવવા.

એમએસએમઇ માટે ઓએનડીસી

સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ કદના ઉદ્યોગો (એમએસએમઇ) ભારતના અર્થતંત્રની કરોડરજ્જુ છે. ઓ.એન.ડી.સી. તેમને મર્યાદિત ડિજિટલ પહોંચ અને ઉચ્ચ પ્લેટફોર્મ ખર્ચ જેવા પડકારોને પહોંચી વળવા માટે એક અનન્ય તક પ્રદાન કરે છે. મુખ્ય લાભોમાં સામેલ છેઃ

1. દૃશ્યતામાં વધારો: એમએસએમઇ રાષ્ટ્રવ્યાપી ગ્રાહક આધાર સુધી પહોંચ મેળવે છે.
2. ઘટેલા ખર્ચઃ આંતર-કાર્યક્ષમ પ્રોટોકોલ્સ મોંઘી પ્લેટફોર્મ સેવાઓ પરની નિર્ભરતાને દૂર કરે છે.
3. કૌશલ્ય વિકાસ: એમએસએમઇને ડિજિટલ માધ્યમોથી પરિચિત કરવા તાલીમ કાર્યક્રમો.
4. વાજબી સ્પર્ધાઃ મોટા ખેલાડીઓ સાથે સ્પર્ધા કરવાની સમાન તકો.

ONDC પ્રોટોકોલો સૂચિબદ્ધ, માલ સુચિ સંચાલન, ઓર્ડર મેનેજમેન્ટ અને ઓર્ડર પરિપૂર્ણતા જેવી ક્રિયાઓને પ્રમાણિત કરશે. આમ, નાના વ્યવસાયો ચોક્કસ પ્લેટફોર્મ કેન્દ્રિત નીતિઓ દ્વારા સંચાલિત થવાને બદલે કોઈપણ ઓએનડીસી સુસંગત એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરી શકશે. આ નાના ઉદ્યોગોને નેટવર્ક પર શોધી શકાય તેવા અને વ્યવસાય કરવા માટે બહુવિધ વિકલ્પો પ્રદાન કરશે. તે હાલમાં ડિજિટલ વાણિજ્ય નેટવર્ક પર ન હોય તેવા લોકો દ્વારા ડિજિટલ માધ્યમોને સરળતાથી અપનાવવા માટે પણ પ્રોત્સાહિત કરશે.

એમએસએમઇ મંત્રાલયે એક પેટા-યોજના "એમએસએમઇ ટ્રેડ સક્ષમતા અને માર્કેટિંગ ઇનિશિયેટિવ" (એમએસએમઇ-ટીમ ઇનિશિયેટિવ) શરૂ કરી છે, જેનો ઉદ્દેશ  જાગૃતિ વર્કશોપ મારફતે ઓએનડીસી પ્લેટફોર્મ પર ઓનબોર્ડિંગ કરવા માટે પાંચ લાખ એમએસએમઇને સહાય  કરવાનો છે, જેમાં ઓએનડીસી પર ઓનબોર્ડિંગ માટે હેન્ડ-હોલ્ડિંગ સહાય સામેલ હશે. એમએસએમઇ ટીમ યોજનાનો ઉદ્દેશ સેલર નેટવર્ક સહભાગીઓ મારફતે સૂક્ષ્મ અને લઘુ ઉદ્યોગો (એમએસઈ)ને કેટલોગ તૈયારી, એકાઉન્ટ મેનેજમેન્ટ, લોજિસ્ટિક્સ અને પેકેજિંગ સામગ્રી અને ડિઝાઇન માટે નાણાકીય સહાય પ્રદાન કરવાનો છે. કુલ પાંચ લાખ એમએસઇને લાભ થશે, જેમાંથી અઢી લાખ એમએસઇ મહિલાઓની માલિકીની  હશે. આ યોજના ૨૦૨૪ થી ૨૦૨૭ સુધી માન્ય છે. જોકે, ખાસ કરીને મહિલાઓ અને એસસી/એસટીની માલિકીના એમએસએમઇમાં વધુ પહોંચ મેળવવા માટે ટાયર 2 અને ટિઅર 3 શહેરોમાં તથા એમએસએમઇ ક્લસ્ટર્સમાં  જાગૃતિ વર્કશોપનું આયોજન કરવામાં આવશે.

ઓ.એન.ડી.સી. સ્ટાર્ટઅપ મહોત્સવ

ડિપાર્ટમેન્ટ ફોર પ્રમોશન ઓફ ઇન્ડસ્ટ્રી એન્ડ ઇન્ટરનલ ટ્રેડ (ડીપીઆઇઆઇટી)એ નવી દિલ્હીમાં 17 મે, 2024ના રોજ 'ઓએનડીસી સ્ટાર્ટઅપ મહોત્સવ'નું  આયોજન કર્યું હતું, જે આ પ્રકારનો પ્રથમ કાર્યક્રમ છે. આ કાર્યક્રમ ડીપીઆઈઆઈટીની બે મુખ્ય પહેલો – સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા પહેલ અને ઓએનડીસીની ઉજવણી અને જોડાણનું પ્રતીક હતું. આ ઇવેન્ટમાં  હાઇબ્રિડ મોડમાં આશરે 5,000 સ્ટાર્ટઅપ્સે ભાગ લીધો  હતો.  ઇવેન્ટ દરમિયાન  સ્ટાર્ટ અપ, યુનિકોર્ન અને ઇઝમાયટ્રિપ, લિવસ્પેસ, પ્રિસ્ટિન કેર, કાર્સ24 અને ઝીરોધા જેવા ઉચ્ચ વૃદ્ધિ ધરાવતા વ્યવસાયો સહિત 125 ઇકોસિસ્ટમના હિસ્સેદારોએ લેટર ઓફ ઇન્ટેન્ટ (એલઓઆઇ) પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ એલઓઆઈ ઓ.એન.ડી.સી.ની સંભાવના અને પ્લેટફોર્મ સાથે સહયોગ કરવા માટે દેશના અગ્રણી સ્ટાર્ટઅપ્સની આતુરતાને સૂચવે છે. 'ભારતીય ઇ-કોમર્સના સહયોગી ભવિષ્યનું નિર્માણ', 'ઓએનડીસી - સ્ટાર્ટઅપ સક્સેસ સ્ટોરી' અને 'ઓએનડીસી મારફતે સ્ટાર્ટ અપ ગ્રોથ ચલાવવા' જેવા વિષયો પર ઊંડાણપૂર્વકની પેનલ ચર્ચાઓ પારસ્પરિક સહયોગના ક્ષેત્રો અને સ્ટાર્ટઅપ્સ અને ઉભરતા વ્યવસાયો માટે ઓએનડીસીના નેટવર્કને વિસ્તૃત કરવા અને તેનો ઉપયોગ કરવા માટે પ્રચૂર સંભવિતતા પર કેન્દ્રિત હતી.

નાના ઉદ્યોગો વચ્ચે જાગૃતિ, અનુકૂલન અને તાલીમ વધારવા માટે સરકારની પહેલ

ઓએનડીસીએ ઓએનડીસીના લાભોનો સંપૂર્ણ લાભ લેવા અને ઓએનડીસીનું પાલન કરવા માટે નાના વ્યવસાયો વચ્ચે જાગૃતિ, અનુકૂલન અને તાલીમ વધારવા માટે વિવિધ પહેલ કરી છે. તેમાં સામેલ છેઃ

• ઓ.એન.ડી.સી  . નાના વિક્રેતાઓ અને વ્યવસાયોને ઓ.એન.ડી.સી. અને તેના ફાયદાઓ વિશે શિક્ષિત કરવા માટે દેશભરના વિવિધ ઉદ્યોગ સંગઠનોના સહયોગથી જાગૃતિ વર્કશોપનું આયોજન કરી રહ્યું છે. રાય, પીએચડીસીસીઆઈ, ફિક્કી, નાસ્કોમ અને એફએચઆરએઆઈના સહયોગથી અનેક સંયુક્ત વર્કશોપનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
• ઓએનડીસીએ ખુલ્લા ડિજિટલ સત્રો મારફતે  વર્ચ્યુઅલ તાલીમ અને તકનીકી તાલીમ આપી  છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં સ્ટાર્ટઅપ્સ, વિદ્યાર્થીઓ, બિઝનેસ લીડર્સ, અમલદારો વગેરેએ ભાગ લીધો હતો.
• ઓએનડીસી (ONDC) એ  વેચાણકર્તાઓ (ખાસ કરીને પ્રથમ વખત વેચાણકર્તાઓ)ને 14 ભાષાઓમાં ડિજિટલ વાણિજ્યમાં સફળ થવામાં મદદ કરવા માટે  એક હેન્ડબુક વિકસાવી  છે અને તેનું વ્યાપકપણે વિતરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
• ઓએનડીસી  ભારતીય ભાષાઓમાં એપ્લિકેશન વિકાસ અને ઇ-કોમર્સમાં સુધારો કરવા માટે ભશિની સાથે સહયોગમાં છે.
• ઓએનડીસી (ONDC) એ  ઓએનડીસીના લાભો અને સેલર એપ્લિકેશન્સ દ્વારા વેચાણકર્તાઓને કેવી રીતે જોડાવું, સેલર એપ્લિકેશન્સ દ્વારા વેચાણકર્તાઓને હેન્ડ-હોલ્ડિંગ સપોર્ટ અને ફર્સ્ટ-લેવલ બેઝિક કેટલોગ બનાવવા માટે નેટવર્ક પાર્ટિસિપન્ટ્સ (એનપી)ને ટેકો આપવા માટે ફીટ ઓન સ્ટ્રીટ પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો છે.
• ભારતના દરેક ગામને રાષ્ટ્રીય ડિજિટલ બજાર સાથે જોડવા માટે સીએસસી-કોમન સર્વિસ સેન્ટર્સ ઓએનડીસી પર લાઇવ થયા છે.
• વોટ્સએપ બોટ "ઓએનડીસી સહાયક" 5 ભાષાઓમાં લોન્ચ કરવામાં આવી છે, જે વિક્રેતાઓ અને ખરીદદારોને ઓએનડીસી વિશે માહિતી મેળવવામાં મદદ કરે છે.
• ઓએનડીસીએ એક એકેડેમી શરૂ કરી છે, જે શૈક્ષણિક અને માહિતીપ્રદ લખાણ અને વિડિઓ સામગ્રીનો ભંડાર છે. ઓ.એન.ડી.સી. એકેડેમી ઓ.એન.ડી.સી. નેટવર્કના દરેક અને દરેક સહભાગી માટે સફળ ઇ-કોમર્સ મુસાફરી માટે માર્ગદર્શન અને શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ પ્રદાન કરીને ક્યુરેટેડ લર્નિંગ અનુભવ પ્રદાન કરે છે.

ઓ.એન.ડી.સી.ની ચાવીરૂપ સિદ્ધિઓ

તેની શરૂઆતથી જ, ઓએનડીસીએ નોંધપાત્ર સીમાચિહ્નો નોંધ્યા છે:

1. પાયલોટ પ્રોગ્રામ્સ: બેંગલુરુ અને દિલ્હી જેવા પસંદગીના શહેરોમાં સફળ અમલીકરણ.
2. પ્રથમ ઓ.એન.ડી.સી. વાજબી ભાવની દુકાન: ડિજિટલ ઇન્ડિયાના એક પગલા તરીકે,  ભારત સરકારના ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગે ઓપન નેટવર્ક ડિજિટલ કોમર્સ (ઓએનડીસી) પર હિમાચલ પ્રદેશના ઉના અને હમીરપુર જિલ્લાઓમાં વાજબી ભાવની દુકાનો (એફપીએસ) પર ઓન-બોર્ડ કરવા માટે એક પાઇલટ શરૂ કર્યું  હતું.
3. ઓએનડીસી પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ સેવાઓ અને ઉત્પાદનોનું વિસ્તરણ: ઓએનડીસી નેટવર્કની શરૂઆત બે કેટેગરી (એફએન્ડબી અને કરિયાણા) સાથે થઈ હતી અને તે ગતિશીલતા, ફેશન, સૌંદર્ય અને વ્યક્તિગત સંભાળ, હોમ એન્ડ કિચન, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એન્ડ એપ્લાયન્સીસ, હેલ્થ એન્ડ વેલનેસ અને બી2બી જેવી અન્ય ઘણી કેટેગરીમાં વિસ્તૃત થઈ છે.
4. વ્યાપક ભૌગોલિક કવરેજ: 2 જાન્યુઆરી, 2024 ના રોજ, વિક્રેતાઓ અને સેવા પ્રદાતાઓ 616+ શહેરોમાં ફેલાયેલા છે જે  ઓએનડીસી નેટવર્કના ભૌગોલિક કવરેજને વિસ્તૃત કરે છે.

પુરસ્કારો અને માન્યતા

 

નિષ્કર્ષ

 

ઓએનડીસી ભારતમાં વાજબી, ખુલ્લી અને સર્વસમાવેશક ડિજિટલ વાણિજ્ય પ્રણાલી ઊભી કરવાની દિશામાં એક સાહસિક પગલું રજૂ કરે છે. એકાધિકારવાદી પદ્ધતિઓના પડકારોને પહોંચી વળવા અને નાના ખેલાડીઓને સશક્ત બનાવીને, તે ઇ-કોમર્સ લેન્ડસ્કેપને પરિવર્તિત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ પહેલ માત્ર તકનીકી માળખું જ નથી, પરંતુ વધુ સમાન ડિજિટલ ભાવિ માટેની દ્રષ્ટિ છે.

 

સંદર્ભો:-

 

https://ondc.org/

https://x.com/narendramodi/status/1874668637891781118

https://pib.gov.in/Pressreleaseshare.aspx?PRID=1814143

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1884249

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2020896

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2035082

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2051330

https://pib.gov.in/PressReleseDetailm.aspx?PRID=1984081

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2003348

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2003914

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2007083

https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/1715/AU816.pdf?source=pqals

https://sansad.in/getFile/annex/265/AU531_uRPdIv.pdf?source=pqars

પીડીએફ

AP/IJ/GP/JD

(Release ID: 2090777) Visitor Counter : 9