ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಇಂದು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನೆ - ಗ್ರಾಮೀಣ (PMAY-G) ಯ 8 ನೇ ವರ್ಷಾಚರಣೆಯಾದ 'ಆವಾಸ್ ದಿವಸ್ 2024' ಅನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ. ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಆವಾಸ್ ಯೋಜನೆ-ಗ್ರಾಮೀಣ (PMAY-G) ಅನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು 20 ನವೆಂಬರ್ 2016 ರಂದು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಆಗ್ರಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಯು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ವಸತಿ ಒದಗಿಸುವ ಸರ್ಕಾರದ ಅಚಲ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಪಿಎಂಎವೈ-ಜಿ ಯ ಮುಖ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳು

• ಪಿಎಂಎವೈ-ಜಿ ಯ ಗುರಿಯು 2029ರ ಮಾರ್ಚ್ ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಅರ್ಹ ನಿರಾಶ್ರಿತ ಕುಟುಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಕಚ್ಚಾ ಅಥವಾ ಶಿಥಿಲವಾದ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಮನೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 2024-29ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು 3,06,137 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಮತ್ತು 2024-25ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 54,500 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಹಂಚಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ 2 ಕೋಟಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಸತಿಗಳನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ.
• 2.95 ಕೋಟಿ ಮನೆಗಳನ್ನು 2023-24 ರ ವೇಳೆಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಈಗ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ 2 ಕೋಟಿ ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಗ್ರಾಮೀಣ ವಸತಿ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ. ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಹೊರಗಿಡುವ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು 13 ರಿಂದ 10 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ದೋಣಿ ಅಥವಾ ಮೋಟಾರು ಚಾಲಿತ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನದ ಮಾಲೀಕತ್ವದಂತಹ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆದಾಯದ ಮಿತಿಯನ್ನು ತಿಂಗಳಿಗೆ ₹ 15,000 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಅಡುಗೆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಕನಿಷ್ಠ ಮನೆಯ ಗಾತ್ರವನ್ನು 25 ಚದರ ಮೀಟರ್ ಎಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ₹ 1.20 ಲಕ್ಷ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ₹ 1.30 ಲಕ್ಷ ಸಹಾಯಧನ ನಿಗಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡೈರೆಕ್ಟ್ ಬೆನಿಫಿಟ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ (ಡಿಬಿಟಿ) ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ  ಮಾನ್ಯ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯವರ ಒಂದೇ ಕ್ಲಿಕ್ ಮೂಲಕ 10 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಮೊದಲ ಕಂತು ಪಾವತಿ ನಡೆಯಿತು.
• ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು SECC 2011 ಮತ್ತು Awas + ( 2018 ) ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ , ಇವುಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಮ ಸಭೆಗಳು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತವೆ .​ ​​​ ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ SECC 2011 ಖಾಯಂ ಕಾಯುವ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 20 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜ್ಯಗಳ ವಸತಿ + 2018 ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ . 2024 ರ ನವೆಂಬರ್ 30 ರೊಳಗೆ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್ 31 , 2024 ರೊಳಗೆ ಅರ್ಹ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡುವಂತೆ ಸಚಿವಾಲಯವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದೆ, ಉದ್ದೇಶಿತ  ಮನೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷದೊಳಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬೇಕು . 
• ತಾಂತ್ರಿಕ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (CBRI) ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ Awaas + 2024 ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಧಾರ್ ಆಧಾರಿತ ಮುಖ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು 3D ಮನೆ ವಿನ್ಯಾಸಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕ ಫಲಾನುಭವಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಸೂಕ್ತವಾದ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು.
• ಯೋಜನೆಯು ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ನೀಡಿದ್ದು, ಅನುಮೋದಿಸಲಾದ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ 74% ಮನೆಗಳ ಮಾಲಿಕತ್ವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಥವಾ ಸಹ-ಮಾಲಿಕತ್ವ ಮಹಿಳೆಯರ ಹೆಸರಿಗೆ ಇದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಈಗ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ 100% ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ನೀಡಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ.  ಕೌಶಲ್ಯಪೂರ್ಣ ಉದ್ಯೋಗವೂ ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸರಿಸುಮಾರು 3 ಲಕ್ಷ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮೇಸ್ತ್ರಿಗಳಿಗೆ ವಿಪತ್ತು ನಿರೋಧಕ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಅವರ ಉದ್ಯೋಗ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
• ಪಿಎಂಎವೈ-ಜಿ ಯೋಜನೆಯು ಎಂ ಜಿ ಎನ್ ಆರ್ ಇ ಜಿ ಎ, ಎಸ್ ಬಿ ಎಂ-ಜಿ, ಜಲ್ ಜೀವನ್ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯ ಘರ್‌ನಂತಹ ಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಗ್ಗೂಡುತ್ತವೆ. ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ನೀರು, ಶೌಚಾಲಯಗಳು, LPG, ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಸೌರಶಕ್ತಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಭೂರಹಿತ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ, ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ 2.88 ಲಕ್ಷ ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ SC / ST ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ 60 % ಗುರಿಯನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲಾಗಿದೆ , ಇದರಲ್ಲಿ 59.58 ಲಕ್ಷ SC ಕುಟುಂಬಗಳು ಮತ್ತು 58.57 ಲಕ್ಷ ST ಕುಟುಂಬಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ .​ ​ ಗುರಿಯ 5 % ದಿವ್ಯಾಂಗ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇತರ 5 % ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ ಫನಿ ಚಂಡಮಾರುತದಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳಿಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ವಸತಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಧರಾಟಿಆಬಾ ಆದಿವಾಸಿ ಗ್ರಾಮ ಉತ್ಕರ್ಷ ಅಭಿಯಾನ, "ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮನೆ" ಗುರಿಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಲು ಇನ್ನೊಂದು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಆದಿವಾಸಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನವು 30 ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 63,843 ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, 5 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಆದಿವಾಸಿ ಜನರಿಗೆ ಲಾಭ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಮನೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಜೀವನೋಪಾಯಗಳಲ್ಲಿನ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಅಂತರಗಳನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ 72.31 ಲಕ್ಷ ಆದಿವಾಸಿ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಲಾಭ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.

PMAY-G ಕೇವಲ ವಸತಿ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲ, ಇದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತವನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಉನ್ನತೀಕರಿಸುವ ಚಳವಳಿಯಾಗಿದೆ. ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಬಲಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರತಿರೋಧಾತ್ಮಕ ಜೀವನಗಳನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಸಮೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕುತ್ತಲೇ ಇದೆ.

*****