ଗୁଜରାଟର ଆନନ୍ଦ ଠାରେ ଜାତୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ଉନ୍ନୟନ ବୋର୍ଡ (ଏନଡିଡିବି)ର ହୀରକ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ଅବସରରେ କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ଆଜି ୩୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଅନେକ କୃଷକ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଯୋଜନାର ଉଦଘାଟନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଅବସରରେ କେନ୍ଦ୍ର ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ, ମତ୍ସ୍ୟ, ପଶୁପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜୀବ ରଞ୍ଜନ ସିଂହଙ୍କ ସମେତ ବହୁ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ।

ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ନିକଟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଶ୍ୱେତ ବିପ୍ଳବ ୨.୦ ପାଇଁ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଅପରେଟିଂ ପ୍ରୋସିଜିଓର (ଏସଓପି) ଜାରି କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରମୁଖ କୃଷକ ଅନୁକୂଳ ପଏଣ୍ଟକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ର ଏକ ଲକ୍ଷ ନୂତନ ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ରହିଥିବା ଡାଏରୀଗୁଡିକୁ ସଶକ୍ତ କରିବ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ୱେତ ବିପ୍ଳବ ଦୁଗ୍ଧ ପାଇଁ ମାର୍ଗକୁ ବିସ୍ତାର କରିବ ।

ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ତ୍ରିଭୁବନ ଦାସ ଜୀ ଜଣେ ଏଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କର କଠିନ ପରିଶ୍ରମପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା କଷ୍ଟକର । ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ବାଦ୍ ଦେଇ ଶ୍ରୀ ତ୍ରିଭୁବନଦାସ ପଟେଲ ଦେଶର ଗରିବ କୃଷକଙ୍କ ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ ଏକ ନିଆରା ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ନେଇ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ନିଜର ଖୁସିକୁ ତ୍ୟାଗ କରି ଦେଶର ଗରିବ କୃଷକ ମାନଙ୍କର ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଜୀବନ ସାରା ତ୍ରିଭୁବନଦାସ ଜୀ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଲାଭରୁ ନିଜକୁ ଦୂରେଇ ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ଦେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ କୃଷକଙ୍କୁ ସହଯୋଗର ପ୍ରକୃତ ଭାବନା ସହିତ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ପ୍ରୟାସକୁ ସମର୍ପିତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରୟାସରେ ବଡ଼ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ତ୍ରିଭୁବନ ଦାସଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ଦେଶର ୫ କୋଟି ଗୋପାଳକ ଶାନ୍ତିରେ ଶୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଆଜି ଦେଶର କୋଟି କୋଟି କୃଷକ, ବିଶେଷ କରି ମହିଳାମାନେ ସମୃଦ୍ଧ ହେଉଛନ୍ତି । ତ୍ରିଭୁବନ ଦାସ ଜୀ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ସମବାୟ ସମିତି ଗଠନ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଜି ଦେଶର ୨ କୋଟି କୃଷକଙ୍କୁ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହଜାର ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ କରୁଛି ।

କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଅମୂଲ ଡାଏରୀ ପରିଦର୍ଶନ କରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ଯେ କେବଳ ଗୁଜରାଟ ନୁହେଁ ସମଗ୍ର ଦେଶର ପଶୁସମ୍ପଦ ମାଲିକମାନେ ଏହି ସଫଳ ମଡେଲରୁ ଉପକୃତ ହେବା ଉଚିତ୍ । ଏହାପରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀ ଏନଡିଡିବି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ୬୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏନଡିଡିବି କେବଳ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ର, କୃଷକ ଏବଂ ମା' ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ ଓ ସଂଗଠିତ କରିନାହିଁ, ବରଂ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛି ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ । ସମବାୟ ମାଧ୍ୟମରେ ପଶୁପାଳନ କରାଗଲେ ଏହା କେବଳ କୃଷକଙ୍କ ପାଇଁ ସମୃଦ୍ଧି ଆଣିନଥାଏ ବରଂ ଦେଶର ପୁଷ୍ଟିହୀନ ପିଲାଙ୍କ ସମସ୍ୟାର ମଧ୍ୟ ସମାଧାନ କରିଥାଏ ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ଅମୂଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଗଠିତ ଏହି ବିଶ୍ୱାସ କେବଳ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିନାହିଁ ବରଂ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ପୁଷ୍ଟି ଯୋଗାଇ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ନାଗରିକ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିପ୍ରସ୍ତର ସ୍ଥାପନ କରିଛି ।

ଏନଡିଡିବି ଗ୍ରାମୀଣ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଦେଶର ବିକାଶକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ସହ କୃଷିକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିଛି ବୋଲି ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ତ୍ରିଭୁବନ ଜୀ ଏନଡିଡିବିର ଭିତ୍ତିପ୍ରସ୍ତର ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ , ଯାହା ଆଜି କେବଳ ଦେଶରେ ନୁହେଁ ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ବହୁତ ବଡ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ୧୯୮୭ରେ ଏନଡିଡିବି ଏକ ସରକାରୀ ଅନୁଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୭୦ ରୁ ୧୯୯୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ଅପରେସନ ଫ୍ଲଡ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍ ବିକଶିତ ତଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲା, ଯାହା ଶ୍ୱେତ ବିପ୍ଳବର କାରଣ ହୋଇଥିଲା ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଳେଖ କରିଥିଲେ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଅମୂଲ ଆଜି ୬୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବାର୍ଷିକ ବ୍ୟବସାୟ କରୁଛି ଯାହା ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଭାବରେ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଅତି ଅଳ୍ପ ଅଂଶଧନ ପୁଞ୍ଜିରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜୀ ଏନଡିଡିବି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ କେହି ଜାଣି ନଥିଲେ ଯେ ଏହା ଦିନେ ଏକ ବିଶାଳ ବଟ ବୃକ୍ଷରେ ପରିଣତ ହେଉଥିବା ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ମଞ୍ଜି ପରି ବଢିବ । ଏନଡିଡିବିର ଦୁଗ୍ଧ ବିକ୍ରି ଦୈନିକ ୪୨୭ ଲକ୍ଷ ଲିଟରରେ ପହଞ୍ଚିଥିବା ବେଳେ ଦୈନିକ ୫୮୯ ଲକ୍ଷ ଲିଟର ଦୁଗ୍ଧ କ୍ରୟ ହେଉଛି । ଏହାର ରାଜସ୍ୱ ୩୪୪ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ୪୨୬ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ଏବଂ ଶୁଦ୍ଧ ଲାଭ ୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି ।

କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏନଡିଡିବି ପନିପରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଆରମ୍ଭ କରିଛି, ଆମର କୃଷକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦିତ ପନିପରିବାକୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ସୁଯୋଗ ଦେଇଛି ଏବଂ ଏହାର ଲାଭ ସମବାୟ ମଡେଲ ଅଧୀନରେ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ଯୋଜନା ଆମ ଜମିର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ଅମଳ ବୃଦ୍ଧି, ଉନ୍ନତ କୃଷକ ସମୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଗୋବରରୁ ଗ୍ୟାସ ଓ ସାର ଉତ୍ପାଦନ ହେଉଛି ଏବଂ କାର୍ବନ କ୍ରେଡିଟ୍ ଦେୟ ଆମ ମା' ଓ ଭଉଣୀଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚୁଛି । ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ଯୋଜନାକୁ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି । ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏନଡିଡିବି ୧୦,୦୦୦ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ସଂଗଠନ (ଏଫପିଓ) ପଞ୍ଜିକରଣ କରିଛି ।

ଏନଡିଡିବିର ପଦକ୍ଷେପ ପରେ ଏବେ ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ଭାରତରେ ଦୁଗ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରର ସମସ୍ତ କାରଖାନା ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ ବୋଲି ଶ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଥିଲେ । ଆଜି ୨୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ମଦର ଡାଏରୀ ଫଳ ଓ ପନିପରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟର ଶିଳାନ୍ୟାସ କରାଯାଇଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବଦ୍ରି ଘିଅ ଏବଂ ମଦର ଡାଏରୀର ଗିର ଘିଅ ବ୍ରାଣ୍ଡକୁ ମଧ୍ୟ ଆଜି ଉନ୍ମୋଚନ କରାଯାଇଛି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମବାୟ ସାମଗ୍ରୀର ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ କରିବା ଏବଂ କର୍ପୋରେଟ୍ ସାମଗ୍ରୀ ସହିତ ବଜାରରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ହେଉଛି ସଫଳତାର ଚାବିକାଠି । ଆଜି ଆମର ଅମୂଲ ବ୍ରାଣ୍ଡ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି, ଯାହା କି ଆମ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଲବ୍ଧି । ଲଦାଖରେ ଆପ୍ରିକଟ, ହିମାଚଳରେ ସେଓ ଏବଂ ମେଘାଳୟରେ ସପୁରୀ ଚାଷ କରୁଥିବା କୃଷକମାନେ ଆଜି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ଉପକୃତ ହେବେ ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ।

କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ତଥା ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତିନୋଟି ନୂତନ ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ସମବାୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଛି । ନେତୃତ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରକୃତରେ କୃଷକଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରାଯାଏ, ସେତେବେଳେ ଏଭଳି ନୂଆ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇପାରିବ । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ଏବଂ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରାୟ ୨୨ଟି ରାଜ୍ୟ ମହାସଂଘ ଓ ୨୩୧ଟି ଜିଲ୍ଲା ମହାସଂଘ ସମେତ ୨୮ଟି ମାର୍କେଟିଂ ଡାଏରୀ ଓ ୨୧ଟି ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।

ମୋଦୀ ସରକାର ୨ ଲକ୍ଷ ନୂତନ ପ୍ରାଥମିକ କୃଷି ଋଣ ସମିତି (ପ୍ୟାକ୍ସ) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି, ଯାହା ଆମର ସମବାୟ ଢାଞ୍ଚାକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ସୁଦୃଢ଼ କରିବ ବୋଲି ସେ ମତ ଦେଇଥିଲେ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମସ୍ତ ସଂସ୍ଥାର ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବ । ୨୩୧ ନିୟୁତ ଟନ୍ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ସହ ଭାରତ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାକୁ ପଛରେ ପକାଇ ବିଶ୍ୱରେ ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ବୋଲି ସେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଆମର ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୬% ଥିବା ବେଳେ ବିଶ୍ୱ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ମାତ୍ର ୨% ରହିଛି । ଆଜି ୮ କୋଟି ଗ୍ରାମୀଣ ପରିବାର ଦୈନିକ କ୍ଷୀର ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ବେଳେ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ମାତ୍ର ଦେଢ଼ କୋଟି ଲୋକ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହାର ଅର୍ଥ ବାକି ୬.୫ କୋଟି ପରିବାର ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ପାଉନାହାନ୍ତି ଏବଂ ଶୋଷଣର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି । ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ନିୟୋଜିତ ସମସ୍ତ ୮ କୋଟି କୃଷକ ପରିବାର ଯେପରି କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ପାଇଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷତିପୂରଣ ପାଇବେ ଏବଂ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇପାରିବେ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସରକାରଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେବ ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଦୃଢ଼ୋକ୍ତି ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ଏବଂ ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମବାୟ ସମୃଦ୍ଧି ଅଭିଯାନର ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଦେଶରେ କ୍ଷୀରର ଉପଲବ୍ଧତା ଯାହା ୧୯୭୦ ରେ ବ୍ୟକ୍ତି ପିଛା ୪୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଥିଲା, ୨୦୧୧ରେ ଏହା ୧୦୩ କିଲୋଗ୍ରାମକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଏବଂ ୨୦୨୩ରେ ଏହା ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ବ୍ୟକ୍ତି ପିଛା ୧୬୭ କିଲୋଗ୍ରାମରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶପିଛା ହାରାହାରି ଦୁଗ୍ଧ ଉପଲବ୍ଧତା ହେଉଛି ୧୧୭ କିଲୋଗ୍ରାମ୍ ।

*****

SSP