প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ অধ্যক্ষতাত কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীসভাই ৰাষ্ট্ৰীয় খাদ্য তেল – তৈলবীজ (NMEO-Oilseeds)ক অনুমোদন জনাইছে, যি ঘৰুৱা তৈলবীজ উৎপাদনক প্ৰসাৰিত কৰিব আৰু খাদ্য তেলত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা (আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত) অৰ্জন কৰাৰ লক্ষ্যৰে এক ঐতিহাসিক পদক্ষেপ। এই অভিযান ১০,১০৩ কোটি টকাৰ আৰ্থিক ব্যয়ৰে ২০২৪-২৫ চনৰ পৰা ২০৩০-৩১ চনলৈ সাত বছৰৰ ভিতৰত কাৰ্যকৰী কৰা হ’ব।

নতুনকৈ অনুমোদিত এনএমইঅ’-তৈলবীজ, ৰেপচিড-সৰিয়হ, বাদাম, ছয়াবিন, সূৰ্যমুখী আৰু তিলৰ দৰে প্ৰধান প্ৰাথমিক তৈলবীজ শস্যৰ উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে কপাহৰ বীজ, ৰাইচ ব্ৰেন আৰু বৃক্ষজনিত তেলৰ দৰে গৌণ উৎসৰ পৰা সংগ্ৰহ আৰু নিষ্কাশনৰ দক্ষতা বৃদ্ধি কৰাৰ ওপৰত মনোযোগ দিব। এই অভিযানৰ লক্ষ্য হৈছে প্ৰাথমিক তৈলবীজৰ উৎপাদন ৩৯ মিলিয়ন টন (২০২২-২৩)ৰ পৰা বৃদ্ধি কৰি ২০৩০-৩১ চনৰ ভিতৰত ৬৯.৭ মিলিয়ন টন কৰা। এনএমইঅ’-অ’পি (তেল পাম)ৰ লগতে মিছনৰ লক্ষ্য ২০৩০-৩১ চনৰ ভিতৰত ঘৰুৱা খাদ্য তেলৰ উৎপাদন ২৫.৪৫ মিলিয়ন টনলৈ বৃদ্ধি কৰা, যাৰ ফলত আমাৰ আনুমানিক ঘৰুৱা প্ৰয়োজনীয়তাৰ প্ৰায় ৭২% পূৰণ হ’ব। ইয়াক উচ্চ উৎপাদনক্ষম আৰু অধিক তেলযুক্ত বীজৰ জাত গ্ৰহণ কৰি, ধান খেতি কৰা মাটিত খেতি সম্প্ৰসাৰণ কৰি আৰু আন্তঃশস্যৰ প্ৰসাৰ ঘটাই এই কাম সম্ভৱ হ’ব। এই অভিযানত জিনম এডিটিঙৰ দৰে অত্যাধুনিক বিশ্বজনীন প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি বৰ্তমান চলি থকা উচ্চমানৰ বীজৰ বিকাশৰ ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব।

গুণগত বীজৰ সময়মতে উপলব্ধতা নিশ্চিত কৰিবলৈ, মিছনে ‘বীজ প্ৰমাণীকৰণ, অনুসন্ধানযোগ্যতা আৰু ব্যাপক তালিকাভুক্তকৰণ (সাথী)’ পৰ্টেলৰ জৰিয়তে ৫ বছৰীয়া অনলাইন বীজ আঁচনি আৰম্ভ কৰিব, যাৰ জৰিয়তে ৰাজ্যসমূহে সমবায় সমিতি, কৃষক উৎপাদক সংগঠন (এফ পি অ’) আৰু চৰকাৰী বা ব্যক্তিগত বীজ নিগমকে ধৰি বীজ উৎপাদনকাৰী সংস্থাসমূহৰ সৈতে আগতীয়াকৈ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিলে সহায়ক হ’ব। বীজ উৎপাদনৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰাৰ বাবে ৰাজহুৱা খণ্ডত ৬৫টা নতুন বীজ কেন্দ্ৰ আৰু ৫০টা বীজ সংৰক্ষণ ইউনিট স্থাপন কৰা হ’ব।

ইয়াৰ উপৰিও, ৩৪৭খন নিৰ্দিষ্ট জিলাত ৬০০ৰো অধিক মূল্য শৃংখল ক্লাষ্টাৰ গঢ়ি তোলা হ’ব, যিয়ে বছৰি ১০ লাখ হেক্টৰতকৈ অধিক অঞ্চল সামৰি ল’ব। এই ক্লাষ্টাৰসমূহৰ পৰিচালনা এফপিঅ’, সমবায় সমিতি আৰু ৰাজহুৱা বা ব্যক্তিগত সংস্থাৰ দৰে মূল্য শৃংখলৰ অংশীদাৰে কৰিব। এই ক্লাষ্টাৰসমূহত কৃষকসকলে উচ্চমানৰ বীজ, ভাল কৃষি পদ্ধতি (জিএপি)ৰ প্ৰশিক্ষণ আৰু জলবায়ু আৰু কীট-পতংগ নিয়ন্ত্ৰণৰ পৰামৰ্শদাতা সেৱা লাভ কৰিব।

এই অভিযানৰ লক্ষ্য হৈছে তৈলবীজৰ খেতিৰ অধীনত অতিৰিক্ত ৪০ লাখ হেক্টৰ ভূমি বৃদ্ধি কৰা, যাৰ বাবে ধান আৰু আলুৰ খেতিৰ মাটিক লক্ষ্য কৰি লোৱা হ’ব, আন্তঃশস্য খেতিক প্ৰসাৰ কৰা হ’ব আৰু শস্যৰ বৈচিত্ৰ্যক উৎসাহিত কৰা হ’ব।

এফপিঅ', সমবায় সমিতি আৰু উদ্যোগ জগতক শস্য চপোৱাৰ পিছৰ ইউনিট স্থাপন বা উন্নীতকৰণৰ বাবে সহায় আগবঢ়োৱা হ'ব, যাৰ ফলত কপাহৰ বীজ, ৰাইচ ব্ৰেন, মাকৈৰ তেল আৰু বৃক্ষজনিত তেল (টিবিঅ')ৰ দৰে উৎসৰ পৰা যোগান বৃদ্ধি পাব।

ইয়াৰ উপৰিও, মিছনে তথ্য, শিক্ষা আৰু যোগাযোগ (আইইচি) অভিযানৰ জৰিয়তে খাদ্য তেলৰ বাবে পৰামৰ্শ দিয়া খাদ্য নিৰ্দেশনাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰিব।

এই অভিযানৰ লক্ষ্য হৈছে ঘৰুৱা তৈলবীজৰ উৎপাদন যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰা আৰু খাদ্য তেলত আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ লক্ষ্য অৰ্জন কৰা, যাৰ ফলত আমদানিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস হ’ব, কৃষকৰ আয় বৃদ্ধি হ’ব আৰু মূল্যৱান বৈদেশিক মুদ্ৰা সংৰক্ষণ হ’ব। এই অভিযানে কম পানীৰ ব্যৱহাৰ, মাটিৰ উন্নত স্বাস্থ্য আৰু শস্যৰ পথাৰ অঞ্চলৰ উৎপাদনশীল ব্যৱহাৰৰ ৰূপত যথেষ্ট পৰিৱেশগত উপকাৰো লাভ কৰিব।

পৃষ্ঠভূমি:

দেশখন আমদানিৰ ওপৰত বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল, যিয়ে খাদ্য তেলৰ ঘৰুৱা চাহিদাৰ ৫৭% পূৰণ কৰে। এই নিৰ্ভৰশীলতা দূৰ কৰিবলৈ আৰু আত্মনিৰ্ভৰতাক প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ, ভাৰত চৰকাৰে খাদ্য তেলৰ ঘৰুৱা উৎপাদন বৃদ্ধিৰ বাবে কেইবাটাও ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছে, য’ত ২০২১ চনত দেশত তৈল পাম খেতিৰ প্ৰসাৰৰ বাবে ১১,০৪০ কোটি টকা ব্যয়েৰে ৰাষ্ট্ৰীয় খাদ্য তেল অভিযান – অইল পাম (এনএমইঅ’-অ’পি)ৰ শুভাৰম্ভ অন্তৰ্ভুক্ত।

তদুপৰি, তৈলবীজ খেতিয়কসকলৰ বাবে লাভজনক মূল্য নিশ্চিত কৰিবলৈ নিৰ্দিষ্ট খাদ্যযোগ্য তৈলবীজৰ বাবে ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য (এমএছপি) যথেষ্ট বৃদ্ধি কৰা হৈছে। প্ৰধানমন্ত্ৰী অন্নদাতা আয় সংৰক্ষন অভিযান (পিএম-আছা)ৰ ধাৰাবাহিকতাই এই কথা সুনিশ্চিত কৰে যে তৈলবীজ খেতিয়কসকলে মূল্য সমৰ্থন আঁচনি আৰু মূল্য অভাৱ পৰিশোধ আঁচনিৰ জৰিয়তে এমএছপি লাভ কৰিব। ইয়াৰ উপৰিও, ঘৰুৱা উৎপাদকসকলক সস্তীয়া আমদানিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ আৰু স্থানীয় কৃষিক উৎসাহিত কৰিবলৈ খাদ্য তেলৰ ওপৰত ২০% আমদানি শুল্ক আৰোপ কৰা হৈছে।

 **********

MJPS/BM