కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీ ప్రతాప్ రావు జాధవ్, ఢిల్లీ లేడీ హాడింగ్ వైద్య కళాశాలలో నిన్న  జరిగిన కార్యక్రమంలో ‘పొగాకు-రహిత యువత ప్రచారోద్యమం రెండో ఎడిషన్ ను ప్రారంభించారు. పొగాకు దుష్ప్రభావాల నుండి యువతను కాపాడే ధ్యేయంతో కార్యక్రమం ప్రారంభమయింది. ఈ సందర్భంగా దేశంలోని పలు ఆరోగ్య కేంద్రాల్లో పొగాకు వ్యసన విముక్తి కేంద్రాలను కూడా మంత్రి వీడియో మాథ్యమం ద్వారా ప్రారంభించారు.

“పొగాకు వ్యసనానికి ఏటా 13 లక్షల మంది భారతీయులు బలి అవుతున్నారు. ధూమపానాన్ని ఆధునిక యువత ఫ్యాషన్ గా భావిస్తోంది. ధూమపానం కాన్సర్ వంటి వ్యాధులకు దారి తీస్తుందని, యువత ఈ విషయాన్ని తెలుసుకోవాలి” అని శ్రీ జాధవ్ తెలిపారు.

పొగాకు అలవాటుకన్నా ఆరోగ్యానికే అధిక ప్రాధాన్యతనివ్వాలని యువతకు సూచించిన మంత్రి.. “మంచి ఆరోగ్యంతోనే, మన సంతోషం, కుటుంబ సభ్యుల సంతోషం కూడా ముడిపడి ఉంది” అని పేర్కొన్నారు. ఆరోగ్యవంతమైన యువత దేశాభివృద్ధికి వెన్నెముకవంటిదన్న శ్రీ జాధవ్, పొగాకు జోలికి పోబోమని, ఇప్పటికే అలవాటు పడ్డవారు ఆ అలవాటును మానివేస్తామని ప్రతిజ్ఞ చేయాలని పిలుపునిచ్చారు. తమ ఇంటిలోని కౌమార వయస్కులు పొగాకు దురలవాటు బారిన పడకుండా పెద్దలు జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని సూచించారు. 

ఈ ఏడాది చేపట్టే 60 రోజుల ప్రచారోద్యమంలో అయిదు కీలకాంశాలపై దృష్టి సారిస్తున్నట్లు  మంత్రి పేర్కొన్నారు: 

1. యువత, గ్రామీణ ప్రాంతాల వారిపై ప్రత్యేక దృష్టితో,  పొగాకు వాడకం వల్ల కలిగే దుష్ప్రభావాల గురించి ప్రజల్లో అవగాహన పెంపు.

2. పొగాకు రహిత పాఠశాలలు, కళాశాలలు లక్ష్యంగా ‘టొబాకో ఫ్రీ ఎడ్యుకేషనల్ ఇనిస్టిట్యూషన్స్ (టీఓఎఫ్ఈఐ)’ సవరించిన మార్గదర్శకాల మెరుగైన అమలు దిశగా చర్యలు.

3.    యువతకు పొగాకు అందుబాటులో లేకుండా తీసుకునే జాగ్రత్తల్లో భాగంగా ‘కోట్పా’ (సిగరెట్లు, ఇతర పొగాకు ఉత్పత్తుల చట్టం)-2003, ‘ప్రొహిబిషన్ ఆఫ్ ఎలక్ట్రానిక్ సిగరెట్స్ యాక్ట్ (పిఇసిఎ)-2019’ వంటి పొగాకు నివారణ చట్టాల బలోపేతం, కఠినమైన అమలు.  

4. గ్రామాల్లో పొగాకు వాడకాన్ని పూర్తిగా దూరం పెట్టడం ద్వారా ఆరోగ్యకర సమాజం కోసం పాటుపడే గ్రామాలకు ప్రోత్సాహం.

5. డిజిటల్ వేదికలను వినియోగించి పొగాకు వాడకం కలిగించే దుష్ప్రభావాలని, దురలవాటు మానడం వల్ల కలిగే లాభాలని ప్రభావవంతంగా తెలియచేస్తూ,  సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా ప్రచారాన్ని ముందుకు తీసుకువెళ్లడం.

కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న వారంతా ‘నో టు టొబాకో’ అంటూ పొగాకుకు దూరం ఉంటామని ప్రతిజ్ఞ చేశారు. అనంతరం విద్యార్థులు, సెలెబ్రిటీలు కలిసి ఫోటోలు దిగారు. కార్యక్రమానికి హాజరైన అపరశక్తి ఖురానా, మను భాకర్, నవ్ దీప్ సింగ్, అంకిత్ బయన్ పురియా, గౌరవ్ చౌధరి, జాహ్నవీ సింగ్ వంటి సెలెబ్రిటీలు, క్రీడాకారులు, సామాజిక మాథ్యమ ప్రభావశీలురు పొగాకుకు వ్యతిరేకంగా అభిప్రాయాలను వెల్లడించారు. 

పొగాకు వాడకం వల్ల కలిగే నష్టాలను వివరిస్తూ, విద్యా సంస్థల్లో ప్రదర్శన కోసం ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ఒక వీడియోని విడుదల చేసింది. కార్యక్రమంలో భాగంగా ఆరోగ్య కార్యకర్తలనుద్దేశించిన (హెల్త్ వర్కర్స్ గైడ్) పుస్తకం, పొగాకు-రహిత గ్రామాల కోసం అనుసరించదగ్గ ప్రామాణిక విధివిధానాలు (ఎస్ఓపీస్ ఫర్ విలేజస్ టు బీ టొబాకో ఫ్రీ), 2024-సంవత్సర  పొగాకు నియంత్రణ చట్టాల సమర్ధవంతమైన అమలు దిశగా పాలనా యంత్రాగాలకు సూచనలు (గైడ్ లైన్స్ ఫర్ లా ఎన్ఫోర్సర్స్ ఫర్ ఎఫెక్టివ్ ఇంప్లిమెంటేషన్ ఆఫ్ టొబాకో కంట్రోల్ లాస్ 2024) -   పేరిట మూడు మార్గదర్శక సూత్రాలు విడుదలయ్యాయి. పొగాకు వాడకం వల్ల క్యాన్సర్ బారినపడి కోలుకున్నవారు ‘వాయిస్ ఆఫ్ టొబాకో విక్టిమ్స్’(విఒటివి) పేరిట బృందంగా ఏర్పడి, క్యాన్సర్ పై తమ పోరాట అనుభవాలను పంచుకున్న వీడియోని కూడా కార్యక్రమంలో ప్రదర్శించారు. ప్రచారోద్యమాన్ని ప్రజలకు చేరువ చేసేందుకు ప్రముఖ ద్విచక్ర వాహన బృందాలు – హార్లే ఓనర్స్ గ్రూప్, ఢిల్లీ బైకర్స్ బ్రేక్ ఫాస్ట్ రన్ సభ్యుల ప్రదర్శన కూడా ఏర్పాటయ్యింది.

ప్రచారోద్యమంలో ఆసక్తికలవారందరూ సామాజిక మాధ్యమం ద్వారా ఎప్పటికప్పుడు తాజా సమాచారాన్ని తెలుసుకోవలసిందిగా కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రిత్వశాఖ అధికారులు చేసిన విజ్ఞప్తితో కార్యక్రమం ముగిసింది. కార్యక్రమం గురించి అభిప్రాయాలనూ, తాజా సమాచారాన్నీ ఇతరులతో పంచుకోవాలనీ, పొగాకు వ్యతిరేక సందేశం దేశంలోని అందరికీ చేరువయ్యేలా మద్దతును తెలపాలనీ మంత్రిత్వశాఖ కోరింది.

నేపథ్యం:

గత ఏడాది మే 31న, ప్రపంచ పొగాకు వ్యతిరేక దినోత్సవం నాడు తొలి ‘యువతలో పొగాకు నివారణ’ ప్రచారోద్యమాన్ని కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ  మొదలుపెట్టింది.  పొగాకు వాడకం వల్ల కలిగే దుష్ప్రభావాల పట్ల ప్రజల్లో అవగాహన పెంపు; పొగాకు రహిత విద్యాసంస్థలు లక్ష్యంగా ‘టొబాకో ఫ్రీ ఎడ్యుకేషనల్ ఇనిస్టిట్యూషన్స్ (టీఓఎఫ్ఈఐ)’ అమలు. ‘కోట్పా’ (సిగరెట్లు, ఇతర పొగాకు ఉత్పత్తుల చట్టం)-2003, ‘ప్రొహిబిషన్ ఆఫ్ ఎలక్ట్రానిక్ సిగరెట్స్ యాక్ట్ (పిఇసిఎ)-2019’ వంటి పొగాకు నివారణ చట్టాల బలోపేతం, కఠినమైన అమలు. పొగాకు-రహిత గ్రామాల ఏర్పాటు అనే నాలుగు కీలకమైన వ్యూహాలను ఈ ప్రచారోద్యమం అనుసరించింది. 1,41,184 విద్యా సంస్థలు, 12,000 గ్రామాలు పొగాకు-రహితమని గుర్తించడానికి ఈ ప్రచారోద్యమం ఘనవిజయం సాధించింది. ‘కోట్పా’ (సిగరెట్లు, ఇతర పొగాకు ఉత్పత్తుల చట్టం)-2003 కఠినమైన అమలులో భాగంగా పలు దఫాలు అపరాధ రుసుము వసూలు చేశారు.

ఈ విజయం ఆధారంగా యువతను పొగాకు వాడకానికి దూరంగా ఉంచే లక్ష్యంతో,  కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ ‘పొగాకు-రహిత యువత ప్రచారోద్యమం 2.0’ ను ప్రారంభించింది.  60 రోజులపాటు కొనసాగే ఈ ప్రచారోద్యమం, అవగాహన పెంచే ప్రచార సాహిత్యం;  పొగాకు చట్టాల అమలు కార్యక్రమాలు; ‘ఇన్ఫర్మేషన్-ఎడ్యుకేషన్-కమ్యూనికేషన్ (ఐఇసి)’ పేరిట ప్రత్యేక సమాచార, ప్రచార, చైతన్య కార్యక్రమాలు; పొగాకు-రహిత గ్రామాలు, విద్యాసంస్థల ఏర్పాటుకు  ప్రోత్సాహం. పొగాకు-రహిత జీవన శైలిని అవలంబించేందుకు యువతను ప్రోత్సహించడం వంటి చర్యలను చేపడుతుంది.    

‘సంపూర్ణ పాలనావ్యవస్థ’ విధానం ద్వారా వివిధ మంత్రిత్వశాఖల మధ్య సమన్వయాన్ని నెలకొల్పి, శాఖల భాగస్వామ్యాన్ని పొందాలని ‘పొగాకు-రహిత యువత 2.0 ప్రచారోద్యమం’ భావిస్తోంది. కార్యక్రమంలో కేంద్రానికి చెందిన విద్య, ఎలెక్ట్రానిక్స్, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ, సమాచార/ప్రసార, పంచాయితీ రాజ్, గ్రామీణాభివృద్ధి, యువజనవ్యవహారాలు, క్రీడలు, గిరిజన వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖలు భాగ్యమయ్యాయి.   

ఈ కార్యక్రమంలో 500 మంది నేరుగా పాల్గొనగా, అనేక మంది వీడియో మాధ్యమం ద్వారా ఇందులో పాల్గొన్నారు. కేంద్ర ఆరోగ్య కార్యదర్శి శ్రీ అపూర్వ చంద్ర; ఆరోగ్య కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వశాఖకు చెందిన ఓస్డీ శ్రీమతి పునియ సలిల శ్రీవాస్తవ, ఆరోగయ సేవల విభాగం డైరెక్టర్ జనరల్ శ్రీ అతుల్ గోయల్, ఆరోగ్య కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వశాఖ అదనపు కార్యదర్శి శ్రీమతి వి. హెకాలి జమోని, లేడీ హార్డింగ్ వైద్య కళాశాల డైరెక్టర్ డాక్టర్ సరిత బెరి, ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ భారత ప్రతినిధి డాక్టర్ రొడేరికో ఆఫ్రిన్, కేంద్ర ఆరోగ్య కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వశాఖ సీనియర్ అధికారులు, సెలెబ్రిటీలు, సామాజిక మాధ్యమ ప్రభావశీలులు తదితరులు కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు. సమీపంలోని  పొగాకు–రహితపాఠశాలకు చెందిన 300 మంది విద్యార్థులు, ‘మై భారత్’ పథకానికి చెందిన ‘ఎన్ ఎస్ ఎస్’ స్వచ్ఛంద సేవకులు, పౌర సేవా సంస్థల ప్రతినిధులు కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు. 

కార్యక్రమాన్ని వీక్షించేందుకు కింద లింకును అనుసరించండి: https://youtube.com/live/aosbWe7eNOY?feature=share

పొగాకు రహిత ప్రతిజ్ఞను వీక్షించేందుకు:   https://pledge.mygov.in/say-no-to-tobacco/

***