చట్ట, న్యాయ మంత్రిత్వ శాఖ
‘పోక్సో’ కోసం ప్రత్యేక ఫాస్ట్ ట్రాక్ కోర్టులు
Posted On:
09 AUG 2024 12:38PM by PIB Hyderabad
నేర విచారణ సవరణ చట్టం-2018 కింద అత్యాచారం, లైంగిక నేరాల నుంచి బాలల రక్షణ (పోక్సో) చట్టం సంబంధిత పెండింగ్ కేసుల సత్వర విచారణ- పరిష్కారం లక్ష్యంగా ప్రత్యేక ‘పోక్సో’ కోర్టులు సహా ఫాస్ట్ ట్రాక్ ప్రత్యేక కోర్టుల ఏర్పాటుకు ప్రభుత్వం 2019 అక్టోబర్ నుంచి కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకం అమలు చేస్తోంది. తొలుత ఈ పథకాన్ని ఏడాదిపాటు అమలు చేయగా, అటుపైన 2023 మార్చి వరకు, తదనంతరం 2026 మార్చి 31దాకా ప్రభుత్వం పొడిగించింది. దీని అమలుకు నిర్భయ నిధి నుంచి రూ.1,952.23 కోట్లు కేటాయించింది. ఇందులో కేంద్ర వాటా రూ.1,207.24 కోట్లుగా ఉంది. ఈ నేపథ్యంలో న్యాయాధికారి, ఏడుగురు సహాయ సిబ్బందికిగాను జీతాలు, రోజువారీ ఖర్చుల కింద ‘ఫ్లెక్సీ గ్రాంట్’గా ‘సీఎస్ఎస్’ పద్ధతిలో (60:40; 90:10) నిష్పత్లిలో కేంద్ర రాష్ట్రాలు నిధులివ్వాల్సి ఉంటుంది. ఫాస్ట్ ట్రాక్ ప్రత్యేక కోర్టుల కింద సంబంధిత రాష్ట్రాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల కార్యనిర్వాహక న్యాయస్థానాల సంఖ్యను బట్టి రీయింబర్స్‌ మెంట్ ప్రాతిపదికన నిధులు విడుదల చేస్తారు. ఈ పథకం మొదలైన నాటినుంచి దీనికింద కేంద్రం ఏటా కేటాయించిన/విడుదల చేసిన నిధుల వివరాలిలా ఉన్నాయి:
(రూ.కోట్లలో)
|
ఆర్థిక సంవత్సరం
|
కేటాయించిన బడ్జెట్
|
నిధులలో కేంద్ర వాటా
|
|
2019-20
|
140.00
|
140.00
|
|
2020-21
|
160.00
|
160.00
|
|
2021-22
|
180.00
|
134.55*
|
|
2022-23
|
200.00
|
200.00
|
|
2023-24
|
200.00
|
200.00
|
|
2024-25
|
200.00
|
82.78 (ఇప్పటిదాకా)
|
|
మొత్తం
|
1080.00
|
917.33
|
|
*కొవిడ్ వల్ల 2021-22 నాటి బడ్జెట్ లో తక్కువ నిధుల విడుదలతో కొత్త ‘పీఎఫ్ఎంఎస్’ వ్యవస్థ ఏర్పాటుకు రాష్ట్రాలు సమయం తీసుకుంటున్నాయి
|
హైకోర్టుల నుంచి అందిన సమాచారం ప్రకారం- 2024 మే వరకు దేశవ్యాప్తంగా 30 రాష్ట్రాలు/కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో 410 ప్రత్యేక పోక్సో (ఇ-పోక్సో) కోర్టులుసహా 755 ఫాస్ట్ ట్రాక్ కోర్టులు విధులు నిర్వర్తిస్తున్నాయి. వీటిద్వారా ఇప్పటిదాకా 2,53,000 కేసులు పరిష్కారమయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో 2024 మే 31 నాటికి పరిష్కృతమైన కేసుల సంఖ్య, రాష్ట్రాలవారీగాగల ఫాస్ట్ ట్రాక్ ప్రత్యేక కోర్టుల వివరాలను కింది అనుబంధంలో చూడవచ్చు.
అనుబంధం
|
క్ర.సం
|
రాష్ట్రం/ కేంద్ర పాలిత ప్రాంతం
|
పనిచేస్తున్న న్యాయస్థానాలు
|
పథకం ప్రారంభం నాటి నుంచి పరిష్కారమైన కేసులు
|
|
|
పోక్సో మాత్రమే ఉన్న ఫాస్ట్ ట్రాక్ కోర్టులు
|
కేవలం పోక్సో
|
ఎఫ్ టీ ఎస్ సీ లు
|
కేవలం పోక్సో
|
మొత్తం
|
|
| |
|
1
|
ఆంధ్రప్రదేశ్
|
16
|
16
|
0
|
4899
|
4899
|
|
|
2
|
అసోం
|
17
|
17
|
0
|
5893
|
5893
|
|
|
3
|
బిహార్
|
46
|
46
|
0
|
11798
|
11798
|
|
|
4
|
ఛండీగఢ్
|
1
|
0
|
265
|
0
|
265
|
|
|
5
|
ఛత్తీస్ ఘడ్
|
15
|
11
|
924
|
4044
|
4968
|
|
|
6
|
దిల్లీ
|
16
|
11
|
555
|
1262
|
1817
|
|
|
7
|
గోవా
|
1
|
0
|
32
|
34
|
66
|
|
|
8
|
గుజరాత్
|
35
|
24
|
2263
|
9793
|
12056
|
|
|
9
|
హరియాణా
|
16
|
12
|
1572
|
4675
|
6247
|
|
|
10
|
హిమాచల్ ప్రదేశ్
|
6
|
3
|
416
|
1126
|
1542
|
|
|
11
|
జమ్ము, కశ్మీర్
|
4
|
2
|
91
|
101
|
192
|
|
|
12
|
జార్ఖండ్
|
22
|
16
|
2279
|
4537
|
6816
|
|
|
13
|
కర్ణాటక
|
31
|
17
|
3740
|
6657
|
10397
|
|
|
14
|
కేరళ
|
55
|
14
|
13530
|
6123
|
19653
|
|
|
15
|
మధ్యప్రదేశ్
|
67
|
57
|
3894
|
22456
|
26350
|
|
|
16
|
మహారాష్ట్ర
|
14
|
7
|
7258
|
11530
|
18788
|
|
|
17
|
మణిపూర్
|
2
|
0
|
146
|
0
|
146
|
|
|
18
|
మేఘాలయా
|
5
|
5
|
0
|
462
|
462
|
|
|
19
|
మిజోరాం
|
3
|
1
|
148
|
55
|
203
|
|
***
(Release ID: 2044187)