કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે મધ્યપ્રદેશના ઇન્દોરથી રાજ્યના તમામ 55 જિલ્લાઓમાં પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઓફ એક્સલન્સનું ઉદઘાટન કર્યું હતું. આ પ્રસંગે મધ્યપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી ડૉ. મોહન યાદવ અને કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રીમતી સાવિત્રી ઠાકુર સહિત અનેક મહાનુભવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

ઉદઘાટન કાર્યક્રમને સંબોધતા કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ એવા ભારતનું નિર્માણ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે કે, જ્યારે આપણે વર્ષ 2047માં આપણી આઝાદીના 100 વર્ષ પૂર્ણ કરીએ, ત્યારે ભારત દુનિયામાં દરેક ક્ષેત્રમાં ટોચનું સ્થાન ધરાવતું હોવું જોઈએ. તેમણે કહ્યું હતું કે જો આવું ભારત બનાવવું હોય તો શિક્ષણનો પાયો મજબૂત કર્યા વિના તે થઈ શકે નહીં, તેથી તેમની દૂરંદેશીને અનુરૂપ મોદીજીએ વર્ષ 2020માં નવી શિક્ષણ નીતિ રજૂ કરી હતી. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે, નવી શિક્ષણ નીતિ આગામી 25 વર્ષ માટે આપણી જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતોની કલ્પના કરીને લાવવામાં આવી છે. નવી શિક્ષણ નીતિ આપણા વિદ્યાર્થીઓને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધા કરવા માટે સક્ષમ વાતાવરણ પ્રદાન કરશે અને સાથે સાથે આપણી પ્રાચીન સંસ્કૃતિ અને ભાષાઓ સાથે પણ જોડાયેલા રહેશે.

કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી શ્રી અમિત શાહે મધ્યપ્રદેશ સરકારને અભિનંદન આપતાં કહ્યું હતું કે, નવી શિક્ષણ નીતિનો અમલ કરનારું પ્રથમ રાજ્ય બનવાનું સન્માન સાંસદને મળ્યું છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, ભૂતકાળમાં પણ સમગ્ર દેશમાં મધ્ય પ્રદેશ એકમાત્ર એવું રાજ્ય રહ્યું છે કે, જેણે એન્જિનિયરિંગ અને મેડિકલ સાયન્સનાં અભ્યાસક્રમને આપણી માતૃભાષામાં પરિવર્તિત કરવાની પહેલ કરી છે. આનાથી ઘણા ગરીબ બાળકોને તેમની માતૃભાષામાં ઉચ્ચ શિક્ષણ તરીકે તબીબી વિજ્ઞાન અને ઇજનેરી મેળવવાનો લાભ મળ્યો છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઑફ એક્સેલન્સનો શુભારંભ એટલે માત્ર આ કોલેજોનું નામ બદલવાનું જ નહીં. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઑફ એક્સેલન્સની માન્યતા મેળવવા માટે લાયક બનવા માટે લાયકાત મેળવવા માટે કોલેજો માટે નિર્ધારિત માપદંડો અને માપદંડોને અનુરૂપ કરવા માટે કોલેજોને અપગ્રેડ કરવા માટે રૂ. 486 કરોડનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આ કોલેજોમાં કોઈ વિભાગીય શિક્ષણ નહીં હોય. જો કોઈ વિદ્યાર્થી બી.એ. કરવા માંગે છે અને વિજ્ઞાનના વિષયમાં પણ રસ ધરાવે છે, તો તે અથવા તેણી એક સાથે તે વિષયમાં ડિપ્લોમા મેળવી શકે છે. ગૃહ મંત્રીએ ઉદાહરણ આપ્યું હતું કે, વાણિજ્યનો વિદ્યાર્થી કલા અથવા ભાષામાં રસ ધરાવતો હોય તે એક સાથે આ વિષયોનો અભ્યાસ કરી શકે છે. જો કોઈ કોમર્સનો વિદ્યાર્થી હોય અને તેને ટેકનોલોજીમાં રસ હોય તો પણ તે પોતાની રુચિ મુજબ ડિપ્લોમા કોર્સ કરી શકે છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, મધ્યપ્રદેશે નવી શિક્ષણ નીતિમાં આજે તેને સાકાર કરીને એક મહત્વપૂર્ણ પ્રકરણની પટકથા લખી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, શિક્ષણનો હેતુ વિદ્યાર્થીમાં રહેલી તમામ શક્તિઓને બહાર લાવવાનો છે, તેમને એક મંચ પ્રદાન કરવાનો અને વૃદ્ધિની તક આપવાનો છે. શ્રી શાહે ઉમેર્યું હતું કે, વિષયો અને અભ્યાસક્રમને યાદ રાખીને પરીક્ષામાં ગુણ મેળવવાનું સરળ છે, પરંતુ આંતરિક શક્તિઓ અને પ્રતિભાઓને ઉત્પાદક રીતે વિકસાવવી ખૂબ જ મુશ્કેલ છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, આજે જે 55 પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઑફ એક્સેલન્સનું ઉદઘાટન થયું છે, તે વિદ્યાર્થીઓને બાયોટેકનોલોજી, કમ્પ્યુટર સાયન્સ, કલ્ચર, આર્ટ્સ વગેરે જેવા અનેક વિષયોમાં તેમની રુચિ મુજબ અભ્યાસ કરવાની તક પ્રદાન કરશે. બી.એડ અને બી.એસસી એગ્રિકલ્ચર જેવા અભ્યાસક્રમો પણ શરૂ કરવામાં આવ્યા છે. બીએસસી એગ્રીકલ્ચર જેવા કોર્ષથી યુવાનોને કૃષિ સાથે જોડવામાં આવશે અને સ્વરોજગારી માટે અનેક નવી તકો ઉભી થશે. તેમણે કહ્યું કે આઈઆઈટી દિલ્હી અને અન્ય ઘણી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓ સાથે ઘણા બધા ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમો અને પ્રમાણપત્ર અભ્યાસક્રમોને જોડવાનું કામ કરવામાં આવ્યું છે. તમામ ૫૫ કોલેજોમાં મધ્યપ્રદેશ હિન્દી ગ્રંથ એકેડેમીના પુસ્તકોનું કેન્દ્ર પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, આજે જે 55 પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઑફ એક્સેલન્સનું ઉદઘાટન થયું છે, તે વિદ્યાર્થીઓને બાયોટેકનોલોજી, કમ્પ્યુટર સાયન્સ, કલ્ચર, આર્ટ્સ વગેરે જેવા અનેક વિષયોમાં તેમની રુચિ મુજબ અભ્યાસ કરવાની તક પ્રદાન કરશે. બી.એડ અને બી.એસસી એગ્રિકલ્ચર જેવા અભ્યાસક્રમો પણ શરૂ કરવામાં આવ્યા છે. બીએસસી એગ્રીકલ્ચર જેવા કોર્ષથી યુવાનોને કૃષિ સાથે જોડવામાં આવશે અને સ્વરોજગારી માટે અનેક નવી તકો ઉભી થશે. તેમણે કહ્યું કે આઈઆઈટી દિલ્હી અને અન્ય ઘણી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓ સાથે ઘણા બધા ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમો અને પ્રમાણપત્ર અભ્યાસક્રમોને જોડવાનું કામ કરવામાં આવ્યું છે. તમામ ૫૫ કોલેજોમાં મધ્યપ્રદેશ હિન્દી ગ્રંથ એકેડેમીના પુસ્તકોનું કેન્દ્ર પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ કહ્યું કે, ઈન્દોરને અત્યાર સુધી કોટન હબ અને સ્વચ્છતાનું કેન્દ્ર માનવામાં આવતું હતું, પરંતુ હવે તે એજ્યુકેશન હબ બનવા તરફ પણ આગળ વધી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે, ઈન્દોર ફાર્મા, ઓટોમોબાઈલ, ટેક્સટાઈલ, ફૂડ પ્રોસેસિંગ સેક્ટરમાં આગળ વધી રહ્યું છે.

શ્રી અમિત શાહે જણાવ્યું હતું કે, મધ્યપ્રદેશમાં નવી શિક્ષણ નીતિ અંતર્ગત ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે ઘણી પહેલો હાથ ધરવામાં આવી છે. ઘણા નવા અભ્યાસક્રમો શરૂ કરવામાં આવ્યા છે; ઘણી યુનિવર્સિટીઓ પણ બનાવવામાં આવી છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ યુવાનોનાં ભવિષ્યને આકાર આપવા નવી શિક્ષણ નીતિની રચના કરી છે. નવી શિક્ષણ નીતિ અંતર્ગત બાળકોને 'શિક્ષણનો અભ્યાસક્રમ' તેમજ 'જીવનનો અભ્યાસક્રમ' શીખવવામાં આવશે. નવી શિક્ષણ નીતિ દ્વારા વિદ્યાર્થીઓમાં 'રૂઢિચુસ્ત વિચારસરણી'ને બદલે 'આઉટ ઓફ ધ બોક્સ' વિચારવાની ટેવ પાડવા માટે નવી શિક્ષણ નીતિમાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે અને નવી શિક્ષણ નીતિમાં ઘણાં પગલાં લેવામાં આવ્યાં છે. નવી શિક્ષણ નીતિમાં યુવાનોને વ્યાવસાયિક અને કૌશલ્ય તાલીમ આપીને ઉદ્યોગ અને શિક્ષણવિદો વચ્ચેના અંતરને દૂર કરવાનો પણ પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે.

કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને સહકારિતા મંત્રીએ કહ્યું કે નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ આપણી શિક્ષણ પ્રણાલી 21મી સદીના વૈશ્વિક ધોરણોની સમકક્ષ આવશે. તેમણે ઉમેર્યું કે નવી શિક્ષણ પ્રણાલી પુસ્તકો યાદ રાખવા કરતાં વિચાર પેદા કરવા પર ભાર મૂકશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, વિદ્યાર્થીઓને માત્ર ડિગ્રી એનાયત કરવાને બદલે 360 ડિગ્રીના વિકાસ પર ભાર મૂકવામાં આવશે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી શ્રી અમિત શાહે યુવાનોને અપીલ કરી હતી કે તેઓ પોતાના માટે લક્ષ્યાંકો નક્કી કરવાનું મહત્ત્વ શીખે. તેમણે કહ્યું કે સમય એક લક્ષ્યવિહીન જીવનને ડ્રેઇન કરે છે અને લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં નિષ્ફળ થવું એ સમયનો સંપૂર્ણ વ્યય કરવા જેવું છે. તેમણે વિદ્યાર્થીઓને જણાવ્યું હતું કે સખત મહેનતનો કોઈ વિકલ્પ નથી અને હવે સમય આવી ગયો છે કે આપણા દેશના યુવાનો પોતાના માટે એક લક્ષ્ય નક્કી કરે અને તેને પ્રાપ્ત કરવા માટે સખત મહેનત કરે. તેમણે કહ્યું હતું કે, ભાગ્ય માત્ર એ લોકો પર જ હસે છે જેઓ સખત મહેનતથી સફળતાનો પાયો તૈયાર કરે છે. શ્રી શાહે વિદ્યાર્થીઓને અપીલ કરી હતી કે, તેઓ આજથી જ તેમના જીવનનાં લક્ષ્યાંકો નિર્ધારિત કરે અને સખત મહેનત કરે.

કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આજની પેઢી ઇન્ટરનેટ, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને ડેટા એનાલિટિક્સનું સર્જન છે અને એટલે જ નવી શિક્ષણ નીતિમાં પ્રેક્ટિકલ્સ, કૌશલ્ય વિકાસ અને વ્યાવસાયિક તાલીમ જેવી જોગવાઈઓ છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, વર્ષ 2047માં ભારત ચોક્કસપણે દુનિયામાં પ્રથમ સ્થાને રહેશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આપણાં માટે આઝાદીની શતાબ્દીનો લક્ષ્યાંક નિર્ધારિત કર્યો છે.

શ્રી અમિત શાહે વિદ્યાર્થીઓને જણાવ્યું હતું કે, આ લક્ષ્યાંક અહિં ઉપસ્થિત યુવાન છોકરા-છોકરીઓ માટે છે, જે યુવાનો આવતીકાલના નાગરિક હશે તેમના માટે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, યુવાનો એ દિવસને જોશે જ્યારે ભારત સમગ્ર વિશ્વમાં દરેક ક્ષેત્રમાં મહાન બનશે અને આપણી નવી શિક્ષણ નીતિ અને આજની પ્રધાનમંત્રી કોલેજ ઓફ એક્સેલન્સ એ લક્ષ્યનો પાયો નાખે છે.

AP/GP/JD