ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ରାଜ୍ୟପାଳ ଶ୍ରୀ ରମେଶ ବୈଶ ଜୀ, ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେ ଜୀ, ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରେ ମୋର  ସହଯୋଗୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣଜୀ, ଭାଗବତ କରାଡ ଜୀ, ପଙ୍କଜ ଚୌଧୁରୀ ଜୀ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଜୀ, ଅଜିତ ଜୀ, ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଜୀ, ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ଅଧିକାରୀ, ଅନ୍ୟ ମାନ୍ୟଗଣ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି, ମହିଳା ଏବଂ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତିମାନେ,

ଆଜି ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏକ ଐତିହାସିକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଆରବିଆଇ ୯୦ ବର୍ଷ ପୂରଣ କରିଛି । ଏକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବରେ ଆରବିଆଇ ଉଭୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟର ସାକ୍ଷୀ ରହିଆସିଛି । ଆଜି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଆରବିଆଇର ପରିଚୟ ଏହାର ବୃତ୍ତିଗତତା ଏବଂ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା କାରଣରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠାର ୯୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବାରୁ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ, ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି ।

ଏବଂ ଯେଉଁମାନେ ଆରବିଆଇ ସହ ଜଡିତ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ମୁଁ ବହୁତ ଭାଗ୍ୟବାନ ମନେ କରୁଛି । ଆଜି ଆପଣ ଯେଉଁ ପଲିସି କରିବେ, ଯେଉଁ କାମ କରିବେ, ତାହା ହିଁ ଆରବିଆଇର ଆଗାମୀ ଦଶନ୍ଧିର ଦିଗ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବ। ଏହି ଦଶନ୍ଧି ହେଉଛି ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନକୁ ଏହାର ଶତବାର୍ଷିକୀ ବର୍ଷକୁ ନେବାର ଦଶନ୍ଧି । ଏବଂ ଏହି ଦଶନ୍ଧି ଏକ ବିକଶିତ ଭାରତର ସଂକଳ୍ପ ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଭାବରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ମନ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ- ଆରବିଆଇର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବା ସହିତ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ଉପରେ ସମାନ ଭାବରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ପଡିବ । ମୁଁ ଆରବିଆଇକୁ ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ସଂକଳ୍ପ ପାଇଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଉଛି ।

ସାଥୀମାନେ

ଆପଣମାନେ ସମସ୍ତେ ଆପଣଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଅଟନ୍ତି । ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି, ଆମର ଜିଡିପି ମୁଖ୍ୟତଃ ମୁଦ୍ରା ଏବଂ ବିତ୍ତୀୟ ନୀତିର ସମନ୍ୱୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ମୋର ମନେ ଅଛି, ୨୦୧୪ରେ ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର '୮୦ତମ' ବର୍ଷର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଆସିଥିଲି, ସେତେବେଳେ ପରିସ୍ଥିତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଥିଲା। ଭାରତର ସମଗ୍ର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ କ୍ଷେତ୍ର ସମସ୍ୟା ଓ ଆହ୍ଵାନ ସହ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିଲା। ଏନପିଏକୁ ନେଇ ଭାରତର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଏହାର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ନେଇ ସମସ୍ତେ ଚିନ୍ତିତ ଥିଲେ । ସ୍ଥିତି ଏତେ ଖରାପ ଥିଲା ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ଦେଶର ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଗତିକୁ ଆବଶ୍ୟକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇପାରିନଥିଲେ। ଆମେ ସମସ୍ତେ ସେଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲୁ। ଆଜି ଦେଖନ୍ତୁ, ଆଜି ଭାରତର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଏକଦା ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିବା ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ  ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବେ ଲାଭରେ ଆସିଯାଇଛି ଏବଂ ଋଣରେ ରେକର୍ଡ ମାତ୍ରାରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଉଛି।

ସାଥିମାନେ,

ଆପଣ ମାନେ ମଧ୍ୟ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ମାତ୍ର ୧୦ ବର୍ଷ ରେ ଏତେ ବଡ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ସହଜ ନଥିଲା । ଆମର ନୀତି, ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ସ୍ପଷ୍ଟତା ଥିବାରୁ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଛି। ଆମ ପ୍ରୟାସରେ ନିଷ୍ଠା ଓ ଆନ୍ତରିକତା ଥିବାରୁ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି। ଆଜି ଦେଶ ଦେଖୁଛି, ଯେତେବେଳେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଠିକ୍, ନୀତି ଠିକ୍। ନୀତି ଠିକ୍ ହେଲେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଠିକ୍ ହୋଇଥାଏ। ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଠିକ୍ ହୋଇଥାଏ, ଫଳାଫଳ ମଧ୍ୟ ସଠିକ୍ ହୋଇଥାଏ । ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ ଏହା ହିଁ ମୁଁ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛି - ଯଦି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଠିକ୍, ତେବେ ଫଳାଫଳ ଠିକ୍ ।

ଦେଶର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ କିଭଳି ପରିବର୍ତନ ଆସିଲା, ତାହା ନିଜେ ଏକ ଅଧ୍ୟୟନର ବିଷୟ। ଆମର କୌଣସି ଅନ୍ତ ନଥିଲା ଯେ ଆମେ ଏମିତି ଚାଲିଯାଇଥିଲୁ । ଆମ ସରକାର 'ସ୍ୱୀକୃତି', 'ସଂକଳ୍ପ' ଏବଂ 'ପୁନଃପୁଞ୍ଜିକରଣ'ର ରଣନୀତି ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥିତିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ସରକାର ପ୍ରାୟ ସାଢ଼େ ୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ କରିବା ସହ ଶାସନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅନେକ ସଂସ୍କାର ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। କେବଳ  ଏନସଲଲେନ୍ଚି ଆଣ୍ଡ ବ୍ୟାଙ୍କରପନ୍ସି କୋଡ୍ ର ନୂଆ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାୟ ସାଢେ ୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଋଣ ସମାଧାନ ହୋଇଛି।

ଆଉ ଗୋଟିଏ ସଂଖ୍ୟା  ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଜାଣିବା ନିଶ୍ଚିତ ଦରକାର । ଆଇବିସିରେ ନାମ ଲେଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଏଭଳି ୨୭ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଆବେଦନ, ଯେଉଁଥିରେ ୯ ଲକ୍ଷ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ଡିଫଲ୍ଟ ରହିଥିଲା, ତାହାର ସମାଧାନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଏହି ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ କେତେ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ୨୦୧୮ରେ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ମୋଟ ଏନ୍ ପିଏ ପ୍ରାୟ ୧୧.୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୩ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୩ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍ ହୋଇଯାଇଥିଲା।

ଆଜି ଟ୍ୱିନ୍ ବାଲାନ୍ସ ସିଟ୍ ସମସ୍ୟା ଅତୀତର ଅଂଶ ପାଲଟିଯାଇଛି। ଆଜି ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକର ଋଣ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ୧୫ ପ୍ରତିଶତକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏବଂ ଏହି ସବୁ ସଫଳତାରେ ଆରବିଆଇର ସହଭାଗିଦାରୀ ଏବଂ ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି ଏବଂ ସେମାନେ ଅଭିନନ୍ଦନର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ।

ସାଥୀମାନେ,

ଆରବିଆଇ ଭଳି ଅନୁଷ୍ଠାନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ପ୍ରାୟତଃ ଆର୍ଥିକ ସଂଜ୍ଞା ଏବଂ କଠିନ ଶବ୍ଦରେ ସୀମିତ ରହିଯାଇଥାଏ । ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ଯେତିକି ଜଟିଳ, ତାହା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଭାବିକ। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କରୁଥିବା କାମ ସିଧାସଳଖ ଦେଶର ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ବିଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ, ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ଶେଷ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଏହି ସଂଯୋଗଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଛୁ। ଗରିବଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଆଜି ଏହାର ଏକ ବଡ଼ ଉଦାହରଣ। ଆଜି ଦେଶରେ ୫୨ କୋଟି ଜନଧନ ଆକାଉଣ୍ଟ ରହିଛି। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୫୫ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଆକାଉଣ୍ଟ ମହିଳାଙ୍କ ନାମରେ ରହିଛି। କୃଷି ଓ ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣର ପ୍ରଭାବ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ।

ଏବେ ୭ କୋଟିରୁ ଅଧିକ କୃଷକ, ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ ଓ ଗୋପାଳକଙ୍କ ପାଖରେ କିଷାନ କ୍ରେଡିଟ୍ କାର୍ଡ ରହିଛି। ଏହା ଆମ ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଏକ ବଡ଼ ଧକ୍କା ଦେଇଛି। ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସମବାୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିଛି। ସମବାୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ସମବାୟରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ତଦାରଖର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟ ଅଟନ୍ତି । ୟୁପିଆଇ ଆଜି ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି । ଏଥିରେ ପ୍ରତି ମାସରେ ୧୨୦୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ କାରବାର ହେଉଛି।

ବର୍ତ୍ତମାନ ଆପଣ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଡିଜିଟାଲ କରେନ୍ସି ଉପରେ ମଧ୍ୟ କାମ କରୁଛନ୍ତି । ଅର୍ଥାତ୍ ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ ପରିବର୍ତନ ଘଟିଛି ତାହାର ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଚିତ୍ର। ଏକ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ, ଆମେ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନୂତନ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଏକ ନୂତନ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ଏକ ନୂତନ ମୁଦ୍ରା ଅଭିଜ୍ଞତା ରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛୁ । ଏବଂ ଯେପରି ମୁଁ ପୂର୍ବରୁ କହିଥିଲି, ଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଯାହା ଘଟିଛି ତାହା କେବଳ ଏକ ଟ୍ରେଲର । ଆହୁରି ବହୁତ କିଛି କରିବାର ଅଛି, ଆମକୁ ଏବେ ବି ଦେଶକୁ ଆହୁରି ବହୁ ଆଗକୁ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ।

ସାଥୀମାନେ

ଆଗାମୀ ୧୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଆମର ସ୍ପଷ୍ଟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଆଗାମୀ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମକୁ ଡିଜିଟାଲ କାରବାରର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। କ୍ୟାସଲେସ୍ ଅର୍ଥନୀତିରୁ ଆସୁଥିବା ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ନଜର ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମକୁ ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ସଶକ୍ତୀକରଣ ପ୍ରୟାସରେ ମଧ୍ୟ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାକୁ ପଡିବ ।

ସାଥୀମାନେ

ଏତେ ବଡ଼ ଜନସଂଖ୍ୟାର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ। ଅନେକ ଲୋକ ଫିଜିକାଲ ବ୍ରାଞ୍ଚ ମଡେଲକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି, ଅନେକ ଲୋକ ଡିଜିଟାଲ ଡେଲିଭରିକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି । ଦେଶରେ ଏଭଳି ନୀତି ପ୍ରଣୟନ କରିବା ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଇଜ୍ ଅଫ୍ ଡୁଇଂ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ଭଲ ହୋଇପାରିବ ଏବଂ ସମସ୍ତେ ନିଜ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ କ୍ରେଡିଟ୍ ଆକସେସ୍ ପାଇପାରିବେ । ଡିପିଆଇ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତକୁ ଅଗ୍ରଣୀ କରିବାକୁ ହେଲେ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ, ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂର ସହାୟତା ନେବା ଦରକାର। ଭାରତର ପ୍ରଗତି ଯେପରି ଦ୍ରୁତ, ସମାବେଶୀ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ହେବ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ନିରନ୍ତର ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏକ ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଭାବରେ ଆରବିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କିଂ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିୟମ ଭିତ୍ତିକ ଶୃଙ୍ଖଳା ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବିଚକ୍ଷଣ ଅଭ୍ୟାସସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛି ।

କିନ୍ତୁ ଏହା ସହିତ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରର ଭବିଷ୍ୟତ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆକଳନ କରିବା ସହ ଏବେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା, ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ମଧ୍ୟ ଜରୁରୀ। ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଉଛି ଯେ ସରକାର ଆପଣଙ୍କ ସହିତ ଅଛନ୍ତି । ଆପଣଙ୍କୁ ମନେ ଥିବ ଯେ ୧୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ସେହି ସମୟର ଆର୍ଥିକ ନୀତିରେ ଦୁଇ ଅଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ମୁକାବିଲା କରିବାର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉନଥିଲା । ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆମ ସରକାର ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଲକ୍ଷ୍ୟର ଅଧିକାର ଦେଇଛନ୍ତି। ମୁଦ୍ରାନୀତି କମିଟି ମଧ୍ୟ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଉପରେ ବହୁତ ଭଲ କାମ କରିଛି। ଏଥିସହିତ ସରକାର ଆକ୍ଟିଭ ପ୍ରାଇସ୍ ମନିଟରିଂ ଏବଂ ଫିସ୍କାଲ କନସୋଲିଡେସନ୍ ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ତେଣୁ କରୋନା ସଙ୍କଟ ହେଉ, ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ଥିତି ହେଉ, ଭାରତରେ ଚାପ, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ମଧ୍ୟମ ସ୍ତରରେ ରହିଛି।

ସାଥୀମାନେ,

ଯେଉଁ ଦେଶର ପ୍ରାଥମିକତା ସ୍ପଷ୍ଟ, ତାକୁ ପ୍ରଗତିରୁ କେହି ଅଟକାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ। କରୋନା ସମୟରେ ଆର୍ଥିକ ସଚେତନତାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଆମେ ଚିନ୍ତିତ ଥିଲୁ ଏବଂ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ଜୀବନକୁ ମଧ୍ୟ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଥିଲୁ। ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତର ଗରିବ, ଭାରତର ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ବର୍ଗ ଏବେ ସେହି ବିପର୍ଯ୍ୟୟରୁ ମୁକୁଳି ଅର୍ଥନୀତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରୁଛନ୍ତି। ବିଶ୍ୱର ବଡ଼ ବଡ଼ ଦେଶ ଏବେ ବି ସେହି ଝଟକାରୁ ମୁକୁଳିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା ବେଳେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ନୂଆ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ଆରବିଆଇ ଭାରତର ଏହି ସଫଳତାକୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚାଇପାରିବ ।

ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ବଜାୟ ରଖିବା ଯେ କୌଣସି ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶର ଏକ ଅନନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା | ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ଉପକରଣ କ'ଣ ହୋଇପାରେ ସେ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ । ଆରବିଆଇ ଏଥିପାଇଁ ଏକ ମଡେଲ ହୋଇ ଗ୍ଲୋବାଲ ଲିଡରସିପ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ । ଏବଂ ମୁଁ ୧୦ ବର୍ଷର ଅଭିଜ୍ଞତା ପରେ ଏହା କହୁଛି | ଏବଂ ଦୁନିଆକୁ ନିକଟରୁ ଜାଣିବା ପରେ ମୁଁ ଏହା କହୁଛି । ଏବଂ ଏହା ସମଗ୍ର ଗ୍ଲୋବାଲ ସାଉଥକୁ ବଡ଼ ଧରଣର ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବ ।

ବନ୍ଧୁଗଣ,

ଆଗାମୀ ୧୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ବେଳେ ଆମକୁ ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା ମନେ ରଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏହା ହେଉଛି ଭାରତର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ଆକାଂକ୍ଷା । ଭାରତ ଆଜି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ କନିଷ୍ଠ ଦେଶ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ଯୁବ ଆକାଂକ୍ଷାପୂରଣ କରିବାରେ ଆରବିଆଇର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିଛି । ବିଗତ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସରକାରଙ୍କ ନୀତି ଯୋଗୁଁ ନୂଆ ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦେଶର ଯୁବବର୍ଗଙ୍କୁ ନୂଆ ସୁଯୋଗ ମିଳୁଛି। ଆପଣ ଦେଖୁଛନ୍ତି, ଆଜି ସବୁଜ ଶକ୍ତି ଭଳି ଉଦୀୟମାନ କ୍ଷେତ୍ର ବିସ୍ତାର ହେଉଛି ।

ସରକାର ସୌର ଶକ୍ତି ଏବଂ ସବୁଜ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଉଛନ୍ତି । ଆଜି ଦେଶରେ ଇଥାନଲ ମିଶ୍ରଣ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। ଆଜି ଭାରତ ଡିଜିଟାଲ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଖେଳାଳି ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଛି। ଆମେ ସ୍ୱଦେଶୀ ୫ଜି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଉପରେ କାମ କରିଛୁ । ଆମେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ବଡ଼ ରପ୍ତାନିକାରୀ ଭୂମିକାରେ ଆସୁଛୁ ।

ଏମଏସଏମଇ ସମଗ୍ର ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ରର ମେରୁଦଣ୍ଡ ପରି । ଏହିପରି ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରଣର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କରୋନା ସମୟରେ ଏମଏସଏମଇ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଆମେ ଯେଉଁ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ସ୍କିମ୍ ତିଆରି କରିଥିଲୁ ତାହା ଏହି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ବହୁତ ଶକ୍ତି ଦେଇଥିଲା । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ମଧ୍ୟ ଆଗକୁ ଆଉଟ୍ ଅଫ୍ ଦି ବକ୍ସ ପଲିସି ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏବଂ ମୁଁ ଦେଖିଛି ଯେ ଆମର ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଜୀ ଆଉଟ ଅଫ ଦି ବାକ୍ସ ବାହାରେ ଚିନ୍ତା କରିବାରେ ମାହିରୀ ଅଛନ୍ତି । ଏବଂ ମୁଁ ଖୁସି ଯେ ପ୍ରଶଂସା ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଆସିଥିଲା । ବିଶେଷକରି ନୂତନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମର ଯୁବପିଢ଼ିଯେପରି ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣର ଋଣ ପାଇପାରିବେ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।

ସାଥୀମାନେ,

ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଉଦ୍ଭାବନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଉଦ୍ଭାବନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସରକାର ରେକର୍ଡ ନିବେଶ କରୁଛନ୍ତି। ଆପଣ ଦେଖିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ଅନ୍ତରୀଣ ବଜେଟ୍ ଦେଇଛୁ ଯେଉଁଥିରେ ଆମେ ଉଦ୍ଭାବନ ପାଇଁ ୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏକ ଗବେଷଣା ପାଣ୍ଠି ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛୁ । ଯେଉଁ ପ୍ରସ୍ତାବ 'ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ'ରେ ଆସିବ, ଯେଉଁମାନେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାମ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆମେ କିପରି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇପାରିବା ସେ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ। ଏବଂ ଆରବିଆଇ ବର୍ତ୍ତମାନଠାରୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ ଯେ ଏହା ସେମାନଙ୍କୁ କିପରି ସାହାଯ୍ୟ କରିବ | ଆମକୁ ଏଭଳି ଲୋକଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ, ଆମକୁ ଏଭଳି ଟିମ୍ ଗଠନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମକୁ ପାରମ୍ପରିକ ବ୍ୟବସାୟ ଉପରେ ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କରିବା ଉଚିତ, ଯାହା ଆଗାମୀ ବିଷୟ ଅଟେ ।

ସେହିଭଳି ମହାକାଶ କ୍ଷେତ୍ର ଖୋଲାଯାଉଛି, ଏଥିରେ ନୂଆ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଆସୁଛି। ତେଣୁ ଋଣ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ କି ପ୍ରକାର ର ସହାୟତା ଦରକାର, ତାହା ଦେଖିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସେହିଭଳି ଭାରତରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କ୍ଷେତ୍ର ହେଉଛି ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ର। ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଭାରତ ଆସିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ଭାରତକୁ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଭାରତକୁ ବୁଝିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି । ମୁଁ କେଉଁଠି ପଢ଼ିଥିଲି ଯେ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ସେହି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଅଯୋଧ୍ୟା ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଧାର୍ମିକ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ରାଜଧାନୀ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଆମକୁ ଦେଖିବାକୁ ପଡିବ ଯେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଆମର ପ୍ରସ୍ତୁତି କ'ଣ? ଦେଶରେ ଯେଉଁ ନୂତନ କ୍ଷେତ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ସେଥିରେ ଆମର ବିଶେଷଜ୍ଞତା ବିକଶିତ ହେବା ଦରକାର ଏବଂ ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ କିପରି ସମର୍ଥନ କରିବୁ, ଏହା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆଗୁଆ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।

ମୁଁ ୧୦୦ ଦିନ ଧରି ନିର୍ବାଚନରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଅଛି, ତେଣୁ ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ବହୁତ ସମୟ ଅଛି । ଆପଣ ଏହାକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖନ୍ତୁ, କାରଣ ଶପଥ ନେବାର ପରଦିନ କାମ କରିବାକୁ ଯାଉଛି ।

ସାଥୀମାନେ

ଆମେ ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଉପରେ ବହୁତ କାମ କରିଛୁ, ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟ ଉପରେ ବହୁତ କାମ କରିଛୁ। ଏହି କାରଣରୁ ଆମର କ୍ଷୁଦ୍ର ବ୍ୟବସାୟୀ ଏବଂ ରାସ୍ତାକଡ଼ ବିକ୍ରେତାଙ୍କ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତା ଏବେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାବରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛି, ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମକୁ ଏହି ସୂଚନା ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ଭାବେ ସଶକ୍ତ କରିବାକୁ ପଡିବ |

ସାଥୀମାନେ,

ଆଗାମୀ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମକୁ ଏକାଠି ହୋଇ ଆଉ ଏକ ବଡ଼ କାମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମକୁ ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବାକୁ ହେବ ଯେ ବିଶ୍ୱର ସଙ୍କଟ ଦ୍ୱାରା ଆମ ର ଅର୍ଥନୀତି ସର୍ବନିମ୍ନ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ । ଆଜି ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରି ବିଶ୍ୱ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଇଞ୍ଜିନ୍ ପାଲଟିଛି। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଆମ ଟଙ୍କାକୁ ଅଧିକ ସୁଲଭ ଓ ଗ୍ରହଣୀୟ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବା ଦରକାର।

ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ଅନ୍ୟ ଏକ ଧାରା ହେଉଛି - ବହୁତ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ ବଢୁଥିବା ଋଣ । ଅନେକ ଦେଶର ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଋଣ ସେମାନଙ୍କ ଜିଡିପି ର ଦୁଇଗୁଣରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଅନେକ ଦେଶର ଋଣ ସ୍ତର ସେହି ଦେଶ ତଥା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ମଧ୍ୟ ଏ ନେଇ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଦରକାର।

ଭାରତର ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଅନେକ ଆଶା ଏବଂ ସମ୍ଭାବନାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଆଧୁନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ କେତେ ଋଣ ଉପଲବ୍ଧ ହେବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏହାକୁ କିପରି ସ୍ଥାୟୀ ଉପାୟରେ ପରିଚାଳନା କରାଯିବ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ।

ସାଥୀମାନେ

ଦେଶ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ଆମ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ଶିଳ୍ପ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ। ଆଉ ଏହି ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ୟରେ ଆଜି ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏଆଇ ଏବଂ ବ୍ଲକ ଚେନ୍ ଭଳି ନୂତନ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍ କରିବାର ଶୈଳୀକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛି। ପୂରା ଆଭିମୁଖ୍ୟ ବଦଳିଯାଇଛି। ବଢୁଥିବା ଡିଜିଟାଲ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷାର ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପଡିଛି । ଫିନଟେକ୍ ରେ ନୂତନ ଉଦ୍ଭାବନ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗର ନୂତନ ଉପାୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଯାଉଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦେଶର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ କ୍ଷେତ୍ରର ଢାଞ୍ଚାରେ କ'ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ ତାହା ଆମକୁ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମକୁ ନୂତନ ଆର୍ଥିକ, ଅପରେଟିଂ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟ ମଡେଲ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିୟନଙ୍କ ଋଣ ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଭେଣ୍ଡର, ଅତ୍ୟାଧୁନିକ କ୍ଷେତ୍ରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପାରମ୍ପରିକ କ୍ଷେତ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିୟନଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିପାରିବା, ଏକ ବିକଶିତ ଭାରତ ପାଇଁ ଏହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।

ବିକଶିତ ଭାରତର ଏହି ସମଗ୍ର ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ  ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ପାଇଁ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅନୁଷ୍ଠାନ। ୨୦୪୭ର ବିକଶିତ ଭାରତ ଗଠନ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କର ଏହି ପ୍ରୟାସ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ।

ପୁଣି ଥରେ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମୋର ବହୁତ ବହୁତ ଶୁଭକାମନା ।

ଧନ୍ୟବାଦ!

*****

NS/SLP