પ્રધાનમંત્રીનું કાર્યાલય
azadi ka amrit mahotsav

જીસીએમએમએફ, અમૂલ ફેડરેશનની સુવર્ણ જયંતી ઉજવણીમાં પ્રધાનમંત્રીના સંબોધનનો મૂળપાઠ

Posted On: 22 FEB 2024 1:26PM by PIB Ahmedabad

ભારત માતા કી જય !

ભારત માતા કી જય !

ગુજરાતના રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજી, ગુજરાતના લોકપ્રિય મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ, કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળમાં મારા સાથી પુરૂષોત્તમ રૂપાલાજી, સંસદમાં મારા સાથીદાર સી.આર. પાટીલ, અમૂલના ચેરમેન શ્રી શ્યામલભાઈ અને અહીં મોટી સંખ્યામાં આવેલા મારા ભાઈઓ અને બહેનો!

50 વર્ષ પહેલા ગુજરાતના ગામડાઓએ એકસાથે જે રોપા વાવ્યા હતા તે આજે એક વિશાળ વટવૃક્ષ બની ગયું છે. અને આજે આ વિશાળ વટવૃક્ષની ડાળીઓ દેશ-વિદેશમાં ફેલાયેલી છે. ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ મિલ્ક માર્કેટિંગ ફેડરેશનની સુવર્ણ જયંતી નિમિત્તે આપ સૌને હાર્દિક શુભકામનાઓ. હું ગુજરાતની દૂધ સમિતિઓ સાથે સંકળાયેલ દરેક વ્યક્તિ, દરેક પુરુષ અને દરેક સ્ત્રીને પણ અભિનંદન આપું છું. અને તેની સાથે અમારી પાસે અન્ય એક ભાગીદાર છે, જે ડેરી સેક્ટરમાં સૌથી મોટો હિસ્સેદાર છે…હું તેમને પણ સલામ કરું છું. આ હિસ્સેદારો, આ ભાગીદારો છે - આપણું પશુધન. આજે હું આ યાત્રાને સફળ બનાવવામાં પશુધનના યોગદાનનું પણ સન્માન કરું છું. હું તેમના પ્રત્યે મારો આદર વ્યક્ત કરું છું. તેમના વિના ડેરી સેક્ટરની કલ્પના કરી શકાતી નથી. તેથી, મારા દેશના પશુધનને પણ પ્રણામ છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

ભારતની આઝાદી પછી, દેશમાં ઘણી બ્રાન્ડ્સ બનાવવામાં આવી હતી પરંતુ અમૂલ જેવી કોઈ નથી. આજે અમૂલ ભારતના પશુપાલકોની શક્તિનું પ્રતીક બની ગયું છે. અમૂલ એટલે વિશ્વાસ. અમૂલ એટલે વિકાસ. અમૂલ એટલે જનભાગીદારી. અમૂલ એટલે ખેડૂતોનું સશક્તીકરણ. અમૂલ એટલે સમય સાથે આધુનિકતાનું એકીકરણ, અમૂલ એટલે આત્મનિર્ભર ભારત માટેની પ્રેરણા, અમૂલ એટલે મોટા સપના, મોટા સંકલ્પો અને મોટી સિદ્ધિઓ. આજે અમૂલ ઉત્પાદનો વિશ્વના 50થી વધુ દેશોમાં નિકાસ થાય છે. 18 હજારથી વધુ દૂધ સહકારી જૂથો, 36 લાખ ખેડૂતોનું નેટવર્ક, દરરોજ સાડા ત્રણ કરોડ લિટરથી વધુ દૂધનું સંગ્રહ, પશુપાલકોને દરરોજ રૂ. 200 કરોડથી વધુનું ઓનલાઈન પેમેન્ટ, આ સરળ નથી. નાના પશુપાલકોનું આ સંગઠન આજે જે મોટા પાયે કામ કરી રહ્યું છે તે સંગઠનની શક્તિ છે, સહકારની શક્તિ છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

અમૂલ એ પણ એક ઉદાહરણ છે કે કેવી રીતે આગળની વિચારસરણી સાથે લીધેલા નિર્ણયો ભવિષ્યની પેઢીઓનું ભાગ્ય બદલી શકે છે. આજના અમૂલનો પાયો ખેડા દૂધ સંઘ તરીકે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલના માર્ગદર્શન હેઠળ નખાયો હતો. સમય જતાં, ગુજરાતમાં ડેરી સહકારી વધુ વ્યાપક બની અને પછી ગુજરાત મિલ્ક માર્કેટિંગ ફેડરેશનની રચના કરવામાં આવી. આજે પણ તે સરકાર અને સહકાર વચ્ચેના સંકલનનું ઉત્તમ મોડેલ છે. આવા પ્રયાસોને કારણે આજે આપણે વિશ્વમાં સૌથી વધુ દૂધ ઉત્પાદક દેશ છીએ. ભારતના ડેરી ક્ષેત્રે 8 કરોડ લોકો સીધા સંકળાયેલા છે. જો હું છેલ્લા 10 વર્ષની વાત કરું તો ભારતમાં દૂધનું ઉત્પાદન લગભગ 60 ટકા વધ્યું છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં માથાદીઠ દૂધની ઉપલબ્ધતામાં પણ લગભગ 40 ટકાનો વધારો થયો છે. વિશ્વમાં ડેરી સેક્ટર માત્ર 2 ટકાના દરે વધી રહ્યું છે, જ્યારે ભારતમાં ડેરી સેક્ટર 6 ટકાના દરે વધી રહ્યું છે.

મિત્રો,

ભારતના ડેરી ક્ષેત્રની એક સૌથી મોટી વિશેષતા છે, જેની બહુ ચર્ચા થતી નથી. આજે, આ ઐતિહાસિક અવસર પર, હું આ વિષય પર વિગતવાર ચર્ચા કરવા માંગુ છું. 10 લાખ કરોડના ટર્નઓવર સાથે ભારતમાં ડેરી સેક્ટરની મુખ્ય ચાલક દેશની મહિલા શક્તિ છે. આપણી માતાઓ છે, આપણી બહેનો છે, આપણી દીકરીઓ છે. જો આજે દેશમાં ડાંગર, ઘઉં અને શેરડીનો સમાવેશ કરવામાં આવે તો પણ આ પાકોનું ટર્નઓવર 10 લાખ કરોડ રૂપિયા નથી. જ્યારે 10 લાખ કરોડનું ટર્નઓવર ધરાવતા ડેરી સેક્ટરમાં 70 ટકા કામ આપણી માતાઓ, બહેનો અને દીકરીઓ કરે છે. ભારતના ડેરી ક્ષેત્રની વાસ્તવિક કરોડરજ્જુ, આ મહિલા શક્તિ છે. અમૂલ આજે સફળતાની જે શિખરે છે તે માત્ર મહિલા શક્તિના કારણે છે. આજે જ્યારે ભારત મહિલા નેતૃત્વ વિકાસના મંત્ર સાથે આગળ વધી રહ્યું છે, ત્યારે ભારતના ડેરી ક્ષેત્રની આ સફળતા તેના માટે મોટી પ્રેરણા છે. હું માનું છું કે ભારતના વિકાસ માટે ભારતની દરેક મહિલાની આર્થિક શક્તિ વધારવી પણ એટલી જ જરૂરી છે. તેથી, આજે અમારી સરકાર પણ મહિલાઓની આર્થિક શક્તિ વધારવા માટે સર્વાંગી કાર્ય કરી રહી છે. મુદ્રા યોજના હેઠળ સરકારે આપેલા 30 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુના લાભાર્થીઓમાં લગભગ 70 ટકા બહેનો અને દીકરીઓ છે. સરકારના પ્રયાસોને કારણે છેલ્લા 10 વર્ષમાં મહિલા સ્વ-સહાય જૂથો સાથે જોડાયેલી મહિલાઓની સંખ્યા 10 કરોડને વટાવી ગઈ છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં ભાજપ સરકારે તેમને 6 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુની આર્થિક મદદ કરી છે. સરકારે PM આવાસ યોજના હેઠળ દેશમાં જે 4 કરોડથી વધુ મકાનો આપ્યા છે તેમાંથી મોટાભાગના ઘર મહિલાઓના નામે છે. આવી અનેક યોજનાઓને કારણે આજે સમાજમાં મહિલાઓની આર્થિક ભાગીદારી વધી છે. તમે નમો ડ્રોન દીદી અભિયાન વિશે સાંભળ્યું જ હશે. આ અભિયાન અંતર્ગત શરૂઆતમાં ગામડાઓના સ્વ-સહાય જૂથોને 15 હજાર આધુનિક ડ્રોન આપવામાં આવી રહ્યા છે. નમો ડ્રોન દીદીઓને પણ આ આધુનિક ડ્રોન ઉડાવવાની તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે. એ દિવસ દૂર નથી જ્યારે નમો ડ્રોન દીદીઓ જંતુનાશકોના છંટકાવથી લઈને ખાતર સુધી દરેક ગામમાં મોખરે હશે.

મિત્રો,

મને આનંદ છે કે અહીં ગુજરાતમાં પણ આપણી ડેરી સહકારી મંડળીઓમાં મહિલાઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. મને યાદ છે, જ્યારે હું ગુજરાતમાં હતો ત્યારે અમે ડેરી ક્ષેત્ર સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓ માટે બીજું મોટું કામ કર્યું હતું. અમે સુનિશ્ચિત કર્યું કે ડેરીના નાણાં સીધા અમારી બહેનો અને દીકરીઓના બેંક ખાતામાં જમા થાય. આજે આ ભાવનાને વિસ્તારવા માટે હું અમૂલની પણ પ્રશંસા કરવા માંગુ છું. દરેક ગામમાં માઈક્રો એટીએમ લગાવવાથી પશુપાલકોને પૈસા ઉપાડવા માટે દૂર સુધી જવું પડશે નહીં. આગામી સમયમાં પશુપાલકોને RuPay ક્રેડિટ કાર્ડ આપવાની પણ યોજના છે. પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે પંચમહાલ અને બનાસકાંઠામાં પણ તેની શરૂઆત કરવામાં આવી છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

ગાંધીજી કહેતા હતા કે ભારતનો આત્મા ગામડાઓમાં વસે છે. વિકસિત ભારતનું નિર્માણ કરવા માટે ભારતના ગ્રામીણ અર્થતંત્રને મજબૂત બનાવવું જરૂરી છે. કેન્દ્રમાં અગાઉની સરકારો ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાની જરૂરિયાતોને ટુકડે-ટુકડે જોતી હતી. ગામના દરેક પાસાને પ્રાધાન્ય આપીને કામમાં અમે આગળ રહ્યા છીએ. અમારું ધ્યાન છે - નાના ખેડૂતોનું જીવન કેવી રીતે સુધારવું. અમારું ધ્યાન છે - પશુપાલનનો વ્યાપ કેવી રીતે વધારવો. અમારું ધ્યાન એ છે કે પ્રાણીઓના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે સુધારવું. અમારું ધ્યાન એ છે કે - ગામમાં પશુપાલન તેમજ માછલી ઉછેર અને મધમાખી ઉછેરને કેવી રીતે પ્રોત્સાહિત કરવું. આને ધ્યાનમાં રાખીને, અમે પ્રથમ વખત પશુપાલકો અને માછીમારોને પણ કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડની સુવિધા પૂરી પાડી છે. અમે ખેડૂતોને આવા આધુનિક બિયારણ આપ્યા છે જે હવામાન પરિવર્તનનો સામનો કરી શકે છે. ભાજપ સરકાર રાષ્ટ્રીય ગોકુલ મિશન જેવા અભિયાનો દ્વારા દૂધાળા પશુઓની જાતિ સુધારવા માટે પણ કામ કરી રહી છે. પગ અને મોઢાના રોગ આપણા પ્રાણીઓ માટે લાંબા સમયથી ભારે તકલીફનું કારણ છે. આ રોગને કારણે દર વર્ષે તમામ પશુપાલકોને હજારો કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થાય છે. તેને રોકવા માટે કેન્દ્ર સરકારે દેશભરમાં મફત રસીકરણ અભિયાન શરૂ કર્યું છે. આ અભિયાન પર 15 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુનો ખર્ચ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ અંતર્ગત 60 કરોડ રસી આપવામાં આવી છે. અમે 2030 સુધીમાં પગ અને મોઢાના રોગને નાબૂદ કરવા માટે કામ કરી રહ્યા છીએ.

મિત્રો,

ગઈકાલે પશુધનની સમૃદ્ધિ માટે કેબિનેટની બેઠક મળી હતી, ગઈકાલે કેબિનેટની બેઠક મોડી રાત્રે હતી અને ગઈકાલે ભાજપ સરકારે કેબિનેટમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લીધા છે. રાષ્ટ્રીય પશુધન મિશનમાં સુધારો કરીને સ્વદેશી પ્રજાતિઓને બચાવવા માટે નવા પગલાંની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. બંજર જમીનનો ગોચર તરીકે ઉપયોગ કરવા માટે આર્થિક સહાય આપવાનો પણ નિર્ણય લેવાયો છે. સરકારે પશુધનનો વીમો લેવા પર ખેડૂતોના ખર્ચને ઘટાડવા માટે પ્રીમિયમની રકમ ઘટાડવાનો પણ નિર્ણય કર્યો છે. આ નિર્ણયો પશુઓની સંખ્યા વધારવા અને પશુપાલકોની આવક વધારવામાં વધુ મદદરૂપ સાબિત થશે.

મિત્રો,

આપણે ગુજરાતના લોકો જાણીએ છીએ કે જળ સંકટ શું છે. સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ, ઉત્તર ગુજરાતમાં આપણે દુષ્કાળ દરમિયાન હજારો પ્રાણીઓને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ માઈલ સુધી ચાલતા જોયા છે. અમે મરતા પ્રાણીઓના ઢગલાઓની તસવીરો પણ જોઈ છે. નર્મદાના પાણી પહોંચ્યા બાદ આવા વિસ્તારોના ભાવિ બદલાયા છે. અમે ભવિષ્યમાં આવા પડકારોનો સામનો ન કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ. સરકારે બનાવેલા 60 હજારથી વધુ અમૃત સરોવર દેશના ગ્રામીણ અર્થતંત્રમાં પણ ઘણી મદદ કરશે. અમારો પ્રયાસ ગામડાઓમાં નાના ખેડૂતોને આધુનિક ટેકનોલોજી સાથે જોડવાનો છે. ગુજરાતમાં તમે જોયું છે કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સૂક્ષ્મ સિંચાઈ અને ટપક સિંચાઈનો વ્યાપ અનેક ગણો વધી ગયો છે. ખેડૂતોને ટપક સિંચાઈ માટે મદદ આપવામાં આવી રહી છે. અમે લાખો કિસાન સમૃદ્ધિ કેન્દ્રોની સ્થાપના કરી છે, જેથી ખેડૂતો તેમના ગામોની નજીક વૈજ્ઞાનિક ઉકેલો મેળવી શકે. ખેડૂતોને જૈવિક ખાતર બનાવવામાં મદદરૂપ થાય તેવી વ્યવસ્થા પણ કરવામાં આવી રહી છે.

મિત્રો,

અમારી સરકારનો ભાર ફૂડ પ્રોવાઈડરને એનર્જી પ્રોવાઈડર તેમજ ફર્ટિલાઈઝર પ્રોવાઈડર બનાવવા પર છે. અમે ખેડૂતોને સોલાર પંપ આપીએ છીએ અને તેમના ખેતરમાં નાના સોલાર પ્લાન્ટ લગાવવામાં મદદ કરીએ છીએ. આ ઉપરાંત ગોબરધન યોજના હેઠળ પશુપાલકો પાસેથી ગાયનું છાણ ખરીદવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. અમારા ડેરી પ્લાન્ટમાં ગાયના છાણમાંથી વીજળી ઉત્પન્ન કરવામાં આવી રહી છે. તેના બદલામાં ઉત્પાદિત ઓર્ગેનિક ખાતર ખેડૂતોને ખૂબ જ ઓછી કિંમતે પરત આપવામાં આવી રહ્યું છે. આનાથી ખેડૂતો અને પશુઓ બંનેને ફાયદો થશે જ, પરંતુ ખેતરોમાં જમીનની તંદુરસ્તી પણ સુધરશે. અમૂલે બનાસકાંઠામાં જે ગોબર ગેસ પ્લાન્ટ સ્થાપ્યો છે તે આ દિશામાં એક મોટું પગલું છે.

મિત્રો,

અમે ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થામાં સહકારનો વ્યાપ મોટા પ્રમાણમાં વિસ્તરી રહ્યા છીએ. આ માટે, અમે પ્રથમ વખત કેન્દ્રમાં એક અલગ સહકાર મંત્રાલય બનાવ્યું છે. આજે દેશના 2 લાખથી વધુ ગામડાઓમાં સહકારી મંડળીઓની રચના થઈ રહી છે. ખેતી હોય, પશુપાલન હોય કે મત્સ્યઉદ્યોગ, આ તમામ ક્ષેત્રોમાં આ સમિતિઓની રચના કરવામાં આવી રહી છે. અમે મેડ ઈન ઈન્ડિયા એટલે કે મેન્યુફેક્ચરિંગમાં સહકારી મંડળીઓને પણ પ્રોત્સાહિત કરી રહ્યા છીએ. તેમના માટે ટેક્સમાં પણ નોંધપાત્ર ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. દેશમાં 10 હજાર ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠનો એટલે કે FPOની રચના થઈ રહી છે. જેમાંથી લગભગ 8 હજાર પહેલા જ બની ચૂક્યા છે. આ નાના ખેડૂતોના મોટા સંગઠનો છે. નાના ખેડૂતોને ઉત્પાદકો તેમજ કૃષિ સાહસિકો અને નિકાસકારો બનાવવાનું આ મિશન છે. આજે ભાજપ સરકાર PACS, FPO અને અન્ય સહકારી મંડળીઓને કરોડો રૂપિયાની સહાય પૂરી પાડી રહી છે. અમે ગામડાઓમાં કૃષિ સંબંધિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે 1 લાખ કરોડ રૂપિયાનું ફંડ પણ બનાવ્યું છે. આ યોજનાનો લાભ ખેડૂતોની સહકારી સંસ્થાઓને પણ મળી રહ્યો છે.

મિત્રો,

અમારી સરકાર પશુપાલન સંબંધિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને આધુનિક બનાવવા માટે પણ રેકોર્ડ રોકાણ કરી રહી છે. આ માટે 30 હજાર કરોડ રૂપિયાનું વિશેષ ફંડ બનાવવામાં આવ્યું છે. જેમાં ડેરી સહકારી સંસ્થાઓને વ્યાજ પર પહેલા કરતા વધુ રિબેટની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. સરકાર મિલ્ક પ્લાન્ટના આધુનિકીકરણ પર પણ હજારો કરોડ રૂપિયા ખર્ચી રહી છે. આ યોજના અંતર્ગત આજે સાબરકાંઠા દૂધ સંઘના બે મોટા પ્રોજેક્ટનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું છે. તેમાં દરરોજ 800 ટન પશુ ચારાનું ઉત્પાદન કરતો આધુનિક પ્લાન્ટ પણ સામેલ છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

જ્યારે હું વિકસિત ભારતની વાત કરું છું, ત્યારે હું દરેકના પ્રયત્નોમાં વિશ્વાસ કરું છું. ભારતે તેની આઝાદીના સોમા વર્ષ સુધી એટલે કે 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારત બનવાનો સંકલ્પ કર્યો છે. ત્યારે અમૂલ એક સંસ્થા તરીકે પણ 75 વર્ષ પૂર્ણ કરશે. તમારે પણ આજે નવા સંકલ્પો સાથે અહીંથી નીકળવાનું છે. ઝડપથી વધી રહેલી વસ્તીની પોષક જરૂરિયાતો પૂરી કરવામાં તમારી તમામની મોટી ભૂમિકા છે. મને એ જાણીને આનંદ થાય છે કે તમે આગામી પાંચ વર્ષમાં તમારા પ્લાન્ટની પ્રોસેસિંગ ક્ષમતા બમણી કરવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. આજે અમૂલ વિશ્વની આઠમી સૌથી મોટી ડેરી કંપની છે. તમારે તેને શક્ય તેટલી વહેલી તકે વિશ્વની સૌથી મોટી ડેરી કંપની બનાવવી પડશે. સરકાર દરેક રીતે તમારી સાથે છે. અને આ મોદીની ગેરંટી છે. 50 વર્ષના આ સીમાચિહ્ન સુધી પહોંચવા બદલ ફરી એકવાર હું તમને બધાને અભિનંદન આપું છું!

ખૂબ ખૂબ આભાર !

AP/GP/JD




(Release ID: 2008029) Visitor Counter : 141