పార్ట్-ఎ సారాంశం

ఆర్థిక, కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రి శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్ ఈ రోజు పార్లమెంటులో 2024-2025 మధ్యంతర కేంద్ర బడ్జెట్ ను ప్రవేశపెడుతూ, వచ్చే సంవత్సరానికి మూలధన వ్యయ వ్యయాన్ని 11.1 శాతం పెంచి రూ .11,11,111 కోట్లకు పెంచుతున్నట్లు ప్రకటించారు, ఇది జిడిపిలో 3.4 శాతం.

గత నాలుగేళ్లలో మూలధన వ్యయ వ్యయాన్ని భారీగా పెంచడం వల్ల ఆర్థిక వృద్ధి, ఉపాధి కల్పనపై భారీ ప్రభావం పడిందని ఆమె అన్నారు.

ఆర్థిక మంత్రి ప్రసంగంతో పాటు సమర్పించిన 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరం జాతీయాదాయం యొక్క మొదటి ముందస్తు అంచనాల ప్రకారం, భారతదేశ వాస్తవ జిడిపి 7.3 శాతంగా ఉంటుందని అంచనా. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఆర్బీఐ (డిసెంబర్ 2023 మానిటరీ పాలసీ కమిటీ సమావేశంలో) వృద్ధి అంచనాలను 6.5 శాతం నుంచి 7 శాతానికి పెంచడం, 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరం రెండో త్రైమాసికంలో బలమైన వృద్ధికి ప్రేరేపించింది.

ప్రపంచ ఆర్థిక సవాళ్లు ఉన్నప్పటికీ భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థితిస్థాపకతను ప్రదర్శించింది మరియు ఆరోగ్యకరమైన స్థూల ఆర్థిక మూలాలను నిర్వహించింది. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (ఐఎంఎఫ్) అక్టోబర్ 2023 లో తన వరల్డ్ ఎకనామిక్ అవుట్లుక్ (డబ్ల్యూఈఓ) లో 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి భారతదేశ వృద్ధి అంచనాను 2023 జూలైలో అంచనా వేసిన 6.1 శాతం నుండి 6.3 శాతానికి సవరించింది. 2023 సంవత్సరానికి ప్రపంచ వృద్ధి అంచనా 3 శాతంగా ఉన్న సమయంలో భారత ఆర్థిక శక్తిపై ప్రపంచ విశ్వాసం పెరగడాన్ని ఇది ప్రతిబింబిస్తుంది.

ఐఎంఎఫ్ ప్రకారం, భారతదేశం 2027 లో మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా (మార్కెట్ మారకం రేటు ప్రకారం యుఎస్డిలో) మారే అవకాశం ఉంది మరియు 5 సంవత్సరాలలో ప్రపంచ వృద్ధికి భారతదేశం సహకారం 200 బేసిస్ పాయింట్లు పెరుగుతుందని అంచనా వేసింది. 2024-25లో భారత్ వరుసగా 6.4 శాతం, 6.3 శాతం, 6.1 శాతం, 6.7 శాతం మధ్య వృద్ధి చెందుతుందని ప్రపంచ బ్యాంకు, ఐఎంఎఫ్, ఓఈసీడీ, ఏడీబీ వంటి వివిధ అంతర్జాతీయ సంస్థలు అంచనా వేశాయి.

ఆర్థిక కార్యకలాపాల్లో బలమైన వృద్ధి రెవెన్యూ వసూళ్లకు ఊతమిచ్చిందని, 2023 డిసెంబర్లో జీఎస్టీ వసూళ్లు రూ .1.65 లక్షల కోట్లుగా ఉన్నాయని ఆర్థిక మంత్రి పేర్కొన్నారు.

2024-25 సంవత్సరానికి సంబంధించి అప్పులు, మొత్తం ఖర్చులు మినహా మొత్తం రాబడులు వరుసగా రూ.30.80, రూ.47.66 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేశారు. పన్ను రాబడులు రూ.26.02 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేశారు.   

మూలధన వ్యయం కోసం రాష్ట్రాలకు యాభై ఏళ్ల వడ్డీ లేని రుణం పథకాన్ని ఈ ఏడాది రూ.1.3 లక్షల కోట్లతో కొనసాగిస్తామని ఆర్థిక మంత్రి ఒక ప్రధాన ప్రకటనలో తెలిపారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు వికసిత్ భారత్ లో మైలురాయితో ముడిపడిన సంస్కరణలకు మద్దతుగా ఈ ఏడాది యాభై ఏళ్ల వడ్డీ లేని రుణంగా డెబ్బై ఐదు వేల కోట్ల రూపాయలను ప్రతిపాదించారు.

2025-26 నాటికి ద్రవ్యలోటును 4.5 శాతం కంటే తక్కువకు తగ్గించడానికి 2021-22 బడ్జెట్ ప్రసంగంలో ప్రకటించిన ద్రవ్య స్థిరీకరణను ప్రస్తావిస్తూ నిర్మలా సీతారామన్ అన్నారు.
2024-25 జీడీపీలో 5.1 శాతంగా ఉంటుందని అంచనా వేసింది.

అదేవిధంగా, 2024-25 లో డేటెడ్ సెక్యూరిటీల ద్వారా స్థూల మరియు నికర మార్కెట్ రుణాలు వరుసగా రూ .14.13 మరియు 11.75 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేయబడ్డాయి మరియు రెండూ 2023-24 కంటే తక్కువగా ఉంటాయి.

రుణాలు కాకుండా ఇతర రాబడుల సవరించిన అంచనా రూ.27.56 లక్షల కోట్లు కాగా, ఇందులో పన్ను రాబడులు రూ.23.24 లక్షల కోట్లు అని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. మొత్తం వ్యయం సవరించిన అంచనా రూ.44.90 లక్షల కోట్లు.  రూ.30.03 లక్షల కోట్ల రెవెన్యూ రాబడులు బడ్జెట్ అంచనా కంటే ఎక్కువగా ఉంటాయని, ఇది ఆర్థిక వ్యవస్థలో బలమైన వృద్ధి వేగాన్ని, క్రమబద్ధీకరణను ప్రతిబింబిస్తుందని అంచనా.

2024-25లో డేటెడ్ సెక్యూరిటీల ద్వారా స్థూల, నికర మార్కెట్ రుణాలు వరుసగా రూ .14.13 మరియు 11.75 లక్షల కోట్లుగా అంచనా వేయబడ్డాయి మరియు రెండూ 2023-24 లో కంటే తక్కువగా ఉంటాయని నిర్మలా సీతారామన్ పేర్కొన్నారు.

2014-23లో ఎఫ్ డీఐల ప్రవాహం 596 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉందని, ఇది స్వర్ణయుగమని, ఇది 2005-14తో పోలిస్తే రెట్టింపు అని ఆమె ప్రకటించారు. 
స్థిరమైన విదేశీ పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించడానికి, 'మొదటి భారతదేశ అభివృద్ధి' అనే స్ఫూర్తితో మా విదేశీ భాగస్వాములతో ద్వైపాక్షిక పెట్టుబడి ఒప్పందాలపై చర్చలు జరుపుతున్నామని ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు.

శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్ మాట్లాడుతూ, ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ నాలుగు ప్రధాన కులాలపై దృఢంగా విశ్వసిస్తున్నారు మరియు దృష్టి సారించారు. అవి, 'గరీబ్' (పేదలు), 'మహిలా' (మహిళలు), 'యువా' (యువత) మరియు  'అన్నదాత'(రైతు). వారి అవసరాలు, ఆకాంక్షలు, వారి సంక్షేమానికి ప్రభుత్వం అత్యంత ప్రాధాన్యమిస్తుందని, ఎందుకంటే వారు పురోగమించినప్పుడే దేశం పురోగమిస్తుందని ఆమె అన్నారు.

అభివృద్ధి పట్ల ఈ ప్రభుత్వం అనుసరిస్తున్న మానవీయ, సమ్మిళిత విధానం గతంలో ఉన్న 'గ్రామస్థాయిని ఏర్పాటు చేయడం' అనే విధానానికి భిన్నంగా ఉందని నిర్మలా సీతారామన్ వివరించారు. గత పదేళ్లలో 'అందరికీ ఇళ్లు' ద్వారా ప్రతి ఇంటికీ, వ్యక్తికీ అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టామన్నారు. 'హర్ఘర్జల్'అందరికీ విద్యుత్, అందరికీ వంటగ్యాస్, అందరికీ బ్యాంకు ఖాతాలు, ఆర్థిక సేవలు రికార్డు సమయంలో అందుతున్నాయన్నారు.

సర్వతోముఖమైన, సర్వవ్యాప్తమైన, సమ్మిళితమైన అభివృద్ధి దృక్పథంతో ఈ ప్రభుత్వం పనిచేస్తోందని ఆర్థిక మంత్రి నొక్కిచెప్పారు.(सर्वांगीण, सर्वस्पर्शी और सर्वसमावेशी). ఇది అన్ని కులాలు మరియు అన్ని స్థాయిల ప్రజలను కవర్ చేస్తుంది. భారత్ ను అగ్రగామిగా మార్చేందుకు కృషి చేస్తున్నామని చెప్పారు. 'వికసిత్ భారత్' 2047 నాటికి.. ఆ లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి, మేము ప్రజల సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచాలి మరియు వారిని శక్తివంతం చేయాలి ".

గతంలో సామాజిక న్యాయం అనేది ఎక్కువగా రాజకీయ నినాదంగా ఉండేదన్నారు. మా ప్రభుత్వానికి, సామాజిక న్యాయం ఒక సమర్థవంతమైన మరియు అవసరమైన పాలనా నమూనా".

 గత పదేళ్లలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ చాలా సానుకూల మార్పును చవిచూసిందని, భారత ప్రజలు భవిష్యత్తు కోసం ఆశతో, ఆశావాదంతో ఎదురు చూస్తున్నారని పార్లమెంట్ టేబుల్స్ చప్పట్ల మధ్య ఆర్థిక మంత్రి ప్రకటించారు. ఉపాధి, ఔత్సాహిక పారిశ్రామికవేత్తలకు మరిన్ని అవకాశాలు కల్పించే పరిస్థితులు ఏర్పడ్డాయన్నారు. ఆర్థిక వ్యవస్థకు కొత్త ఊపు వచ్చింది. అభివృద్ధి ఫలాలు పెద్ద ఎత్తున ప్రజలకు చేరడం ప్రారంభమైంది. దేశానికి ఒక కొత్త ఉద్దేశ్యం మరియు ఆశ లభించింది ".

ఈ పదేళ్లలో 'సబ్కాకా సాథ్' సాధనతో 25 కోట్ల మంది ప్రజలు బహుముఖ పేదరికం నుంచి విముక్తి పొందేందుకు ప్రభుత్వం సహాయపడిందని, అలాంటి సాధికారత కలిగిన వ్యక్తుల శక్తి, అభిరుచితో ప్రభుత్వ ప్రయత్నాలు ఇప్పుడు సమన్వయం అవుతున్నాయని ఆర్థిక మంత్రి తెలియజేశారు.

 ఔత్సాహిక పారిశ్రామిక వేత్తల ఆకాంక్షల కోసం పీఎం ముద్ర యోజన రూ.22.5 లక్షల కోట్ల విలువైన 43 కోట్ల రుణాలను మంజూరు చేసిందని ఆమె తెలిపారు. మహిళా పారిశ్రామికవేత్తలకు ముప్పై కోట్ల ముద్రా యోజన రుణాలు ఇచ్చిన విషయం తెలిసిందే.

2047 నాటికి భారతదేశాన్ని వికసిత్ భారత్ గా తీర్చిదిద్దే దిశలు, అభివృద్ధి విధానాన్ని సూచించే పలు ప్రకటనలు, వ్యూహాలను మధ్యంతర బడ్జెట్ లో పొందుపరిచారు.

తూర్పు భారతాన్ని, అక్కడి ప్రజలను భారతదేశ వృద్ధికి శక్తివంతమైన చోదకశక్తిగా మార్చడానికి ప్రభుత్వం అత్యంత శ్రద్ధ చూపుతుందని, పిఎం ఆవాస్ యోజన (గ్రామీణ్) మూడు కోట్ల గృహాల లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడానికి దగ్గరగా ఉందని, కుటుంబాల సంఖ్య పెరగడం వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే అవసరాన్ని తీర్చడానికి వచ్చే ఐదేళ్లలో మరో రెండు కోట్ల గృహాలను చేపడతామని శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్ తెలిపారు.  అదేవిధంగా రూఫ్ టాప్ సోలారైజేషన్ ద్వారా కోటి కుటుంబాలకు నెలకు 300 యూనిట్ల వరకు ఉచిత విద్యుత్ ను పొందే వీలు కలుగుతుంది.

ప్రధాన మంత్రి కిసాన్ సంపద యోజన ద్వారా 38 లక్షల మంది రైతులకు లబ్ధి చేకూరగా, 10 లక్షల మందికి ఉపాధి లభించింది. ప్రధాన మంత్రి మైక్రో ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఎంటర్ప్రైజెస్ యోజన ద్వారా 2.4 లక్షల స్వయం సహాయక బృందాలు, అరవై వేల మందికి రుణ లింకేజీలు లభించాయి.

సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఉన్న మన యువతకు ఇదొక స్వర్ణయుగమని, లక్ష కోట్ల రూపాయల కార్పస్ ను ఏర్పాటు చేస్తామని నిర్మలా సీతారామన్ ప్రకటించారు.

యాభై ఏళ్ల వడ్డీ లేని రుణం. ఈ కార్పస్ దీర్ఘకాలిక ఫైనాన్సింగ్ లేదా రీఫైనాన్సింగ్ను దీర్ఘకాలిక కాలపరిమితి మరియు తక్కువ లేదా సున్నా వడ్డీ రేట్లతో అందిస్తుంది. సన్ రైజ్ డొమైన్ లలో పరిశోధన, ఆవిష్కరణలను గణనీయంగా పెంచడానికి ఇది ప్రైవేట్ రంగాన్ని ప్రోత్సహిస్తుందని ఆమె అన్నారు.

ఇంధనం, ఖనిజ, సిమెంట్ కారిడార్లు, పోర్టు కనెక్టివిటీ కారిడార్లు, హై ట్రాఫిక్ డెన్సిటీ కారిడార్లు అనే మూడు ప్రధాన ఎకనామిక్ రైల్వే కారిడార్ కార్యక్రమాలు అమలు చేయనున్నారు. అంతేకాక, ప్రయాణీకుల భద్రత, సౌలభ్యం మరియు సౌకర్యాన్ని పెంచడానికి నలభై వేల సాధారణ రైలు బోగీలను వందే భారత్ ప్రమాణాలకు మార్చనున్నారు.

విమానయాన రంగంలో, విమానాశ్రయాల సంఖ్య రెట్టింపు అయ్యింది మరియు నేడు ఐదు వందల పదిహేడు కొత్త మార్గాలు 1.3 కోట్ల ప్రయాణీకులను తీసుకువెళుతున్నాయి. భారత విమానయాన సంస్థలు 1000 కొత్త విమానాలకు ఆర్డర్లు ఇచ్చాయి.

వేగవంతమైన జనాభా పెరుగుదల, జనాభా మార్పుల వల్ల తలెత్తే సవాళ్లను విస్తృతంగా పరిశీలించడానికి ప్రభుత్వం ఒక ఉన్నత స్థాయి కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తుందని, 'వికసిత్ భారత్' లక్ష్యానికి సంబంధించి ఈ సవాళ్లను సమగ్రంగా పరిష్కరించడానికి సిఫార్సులు చేయడానికి కమిటీని నియమిస్తామని శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్ ప్రకటించారు.

మన గణతంత్ర 75వ సంవత్సరంలో దేశాన్ని ఉద్దేశించి చేసిన స్వాతంత్య్ర దినోత్సవ ప్రసంగంలో ప్రధానమంత్రి, “కొత్త స్ఫూర్తితో, కొత్త స్పృహతో, కొత్త తీర్మానాలతో దేశాభివృద్ధికి కట్టుబడి ఉన్నామని ఆర్థిక మంత్రి సూచించారు. అపారమైన అవకాశాలు మరియు అవకాశాలు." అది మన ‘కర్తవ్యకాలం’. "2014కు ముందు కాలంలోని ప్రతి సవాళ్లను మా ఆర్థిక నిర్వహణ మరియు మా పాలన ద్వారా అధిగమించాం మరియు ఇవి దేశాన్ని స్థిరమైన అధిక వృద్ధికి నిశ్చయమైన మార్గంలో ఉంచాయి" అని ఆమె అన్నారు.

మన సరైన విధానాలు, నిజమైన ఉద్దేశాలు, తగిన నిర్ణయాల ద్వారా ఇది సాధ్యమైందని నిర్మలా సీతారామన్ ఉద్ఘాటించారు. జులైలో జరిగే పూర్తి బడ్జెట్ లో మన ప్రభుత్వం 'వికసిత్ భారత్' సాధనకు సవివరమైన రోడ్ మ్యాప్ ను ప్రవేశపెడుతుంది.

పార్ట్-బి సారాంశం

మధ్యంతర బడ్జెట్లో పన్నులకు సంబంధించి ఎలాంటి మార్పును ప్రతిపాదించలేదు. దిగుమతి సుంకాలు సహా ప్రత్యక్ష పన్నులు, పరోక్ష పన్నులకు అదే రేట్లను యథాతథంగా కొనసాగించారు. ఏదేమైనా, పన్నుల కొనసాగింపును అందించడానికి, స్టార్టప్లకు కొన్ని పన్ను ప్రయోజనాలు మరియు సార్వభౌమ సంపద లేదా పెన్షన్ ఫండ్లు చేసే పెట్టుబడులతో పాటు కొన్ని ఐఎఫ్సి యూనిట్ల కొన్ని ఆదాయంపై పన్ను మినహాయింపులను 2025 మార్చి 31 వరకు ఒక సంవత్సరం పొడిగించారు.

ప్రత్యక్ష పన్ను ఉపసంహరణ డిమాండ్లు

జీవన సౌలభ్యం, సులభతర వాణిజ్యాన్ని మెరుగుపరచాలన్న ప్రభుత్వ దార్శనికతకు అనుగుణంగా పన్ను చెల్లింపుదారుల సేవలను మెరుగుపరుస్తామని నిర్మలా సీతారామన్ ప్రకటించారు. పెద్ద సంఖ్యలో చిన్న, ధృవీకరించని, రాజీపడని లేదా వివాదాస్పదమైన ప్రత్యక్ష పన్ను డిమాండ్లు ఉన్నాయి, వాటిలో చాలా 1962 సంవత్సరానికి చెందినవి, అవి ఇప్పటికీ పుస్తకాలలో ఉన్నాయి, ఇది నిజాయితీగా పన్ను చెల్లింపుదారులకు ఆందోళన కలిగిస్తుంది మరియు తరువాతి సంవత్సరాల రిఫండ్లకు ఆటంకం కలిగిస్తుంది. 2009-10 ఆర్థిక సంవత్సరం వరకు రూ.25,000 వరకు, 2010-11 నుంచి 2014-15 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.10,000/- వరకు ఉన్న ప్రత్యక్ష పన్ను డిమాండ్లను ఉపసంహరించుకోవాలని మధ్యంతర బడ్జెట్ ప్రతిపాదించింది. దీనివల్ల సుమారు కోటి మంది పన్ను చెల్లింపుదారులకు ప్రయోజనం చేకూరనుంది.

మూడింతలు పెరిగిన ప్రత్యక్ష పన్నుల వసూళ్లు

గత పదేళ్లలో ప్రత్యక్ష పన్ను వసూళ్లు మూడు రెట్లు పెరిగాయని, రిటర్నులు దాఖలు చేసే వారి సంఖ్య 2.4 రెట్లు పెరిగిందని నిర్మలా సీతారామన్ తెలిపారు. ప్రభుత్వం పన్ను రేట్లను తగ్గించి హేతుబద్ధీకరించిందని, కొత్త పన్ను విధానంలో రూ.7 లక్షల లోపు ఆదాయం ఉన్న పన్ను చెల్లింపుదారులకు పన్ను భారం లేదని ఆమె వివరించారు. రిటైల్ వ్యాపారాలు, వృత్తి నిపుణులకు ఊహాజనిత పన్నుల పరిమితిని పెంచడం గురించి కూడా ఆమె ప్రస్తావించారు. ప్రస్తుత దేశీయ కంపెనీలకు కార్పొరేట్ పన్ను రేట్లను 30 శాతం నుంచి 22 శాతానికి, కొన్ని కొత్త తయారీ కంపెనీలకు 15 శాతానికి తగ్గించిన విషయాన్ని మంత్రి ప్రస్తావించారు. గత 5 సంవత్సరాలలో పన్ను చెల్లింపుదారుల సేవలను మెరుగుపరచడంపై ప్రభుత్వం దృష్టి సారించిందని, ఇది పురాతన న్యాయపరిధి ఆధారిత మదింపు వ్యవస్థను మార్చడానికి దారితీసిందని, పన్ను రిటర్నుల దాఖలును సులభతరం చేసిందని మంత్రి తన మధ్యంతర బడ్జెట్ ప్రసంగంలో తెలిపారు. రిటర్నుల సగటు ప్రాసెసింగ్ సమయాన్ని 2013-14 సంవత్సరంలో 93 రోజుల నుంచి ఈ ఏడాది కేవలం పది రోజులకు కుదించామని, తద్వారా రీఫండ్లు వేగవంతమయ్యాయని తెలిపారు.

తగ్గిన జీఎస్టీ కాంప్లయన్స్ భారం

పరోక్ష పన్నులపై కేంద్ర ఆర్థిక, కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రి శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్ మాట్లాడుతూ, భారతదేశంలో అత్యంత విచ్ఛిన్నమైన పరోక్ష పన్నుల వ్యవస్థను ఏకీకృతం చేయడం ద్వారా వాణిజ్యం మరియు పరిశ్రమలపై సమ్మతి భారాన్ని జిఎస్టి తగ్గించిందని అన్నారు. ఇటీవల ఓ ప్రముఖ కన్సల్టింగ్ సంస్థ నిర్వహించిన సర్వే గురించి ప్రస్తావిస్తూ 94 శాతం మంది ఇండస్ట్రీ లీడర్లు జీఎస్టీకి మారడం చాలా వరకు సానుకూలంగా ఉందని అభిప్రాయపడ్డారు. జీఎస్టీ పన్ను బేస్ రెట్టింపు అయిందని, సగటు నెలవారీ స్థూల జీఎస్టీ వసూళ్లు ఈ ఏడాది దాదాపు రెట్టింపై రూ.1.66 లక్షల కోట్లకు చేరుకున్నాయని మంత్రి తన మధ్యంతర బడ్జెట్ ప్రసంగంలో పేర్కొన్నారు. రాష్ట్రాలు కూడా లాభపడ్డాయి. 2017-18 నుంచి 2022-23 వరకు జీఎస్టీ అనంతర కాలంలో రాష్ట్రాలకు విడుదల చేసిన పరిహారంతో సహా రాష్ట్రాల ఎస్జీఎస్టీ ఆదాయం 1.22 శాతం పెరిగింది. లాజిస్టిక్స్ వ్యయం, పన్నులు తగ్గడం వల్ల చాలా వస్తువులు, సేవల ధరలు తగ్గడంతో వినియోగదారులే ఎక్కువగా లబ్ధి పొందుతున్నారని మంత్రి తెలిపారు. అంతర్జాతీయ వాణిజ్యాన్ని సులభతరం చేయడానికి కస్టమ్స్లో తీసుకున్న అనేక చర్యల గురించి ప్రస్తావిస్తూ, 2019 నుండి గత నాలుగేళ్లలో దిగుమతి విడుదల సమయం ఇన్లాండ్ కంటైనర్ డిపోలలో 47 శాతం నుండి 71 గంటలకు, ఎయిర్ కార్గో కాంప్లెక్స్లలో 28 శాతం నుండి 44 గంటలకు, సముద్ర ఓడరేవులలో 27 శాతం నుండి 85 గంటలకు తగ్గిందని నిర్మలా సీతారామన్ చెప్పారు.

శ్వేతపత్రం విడుదల

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థితిగతులపై కేంద్ర మంత్రి మాట్లాడుతూ, 2014లో ఆర్థిక వ్యవస్థను దశలవారీగా చక్కదిద్దడం, పాలనా వ్యవస్థలను క్రమబద్ధీకరించాల్సిన బాధ్యత అపారమైనదని, 'నేషన్-ఫస్ట్' అనే బలమైన నమ్మకాన్ని అనుసరించి ప్రభుత్వం విజయవంతంగా ఈ పని చేసిందని ఆమె అన్నారు. ఆ సంవత్సరాల సంక్షోభాన్ని అధిగమించామని, సర్వతోముఖాభివృద్ధితో ఆర్థిక వ్యవస్థను అధిక సుస్థిర వృద్ధి పథంలో బలంగా ఉంచామని ఆమె హామీ ఇచ్చారు. 2014 వరకు మనం ఎక్కడ ఉన్నాం, ఇప్పుడు ఎక్కడ ఉన్నాం అనే అంశంపై శ్వేతపత్రం విడుదల చేస్తామని, ఆ సంవత్సరాల దుర్వినియోగం నుంచి పాఠాలు నేర్చుకోవాలనే ఉద్దేశంతోనే ప్రభుత్వం శ్వేతపత్రం విడుదల చేస్తుందని ఆమె ప్రకటించారు.

****