પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ઉત્તર પ્રદેશના મથુરામાં સંત મીરાબાઈની 525મી જન્મજયંતીની ઉજવણીના કાર્યક્રમમાં સંત મીરાબાઈ જન્મોત્સવમાં ભાગ લીધો હતો. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સંત મીરાબાઈના સન્માનમાં એક સ્મારક ટિકિટ અને સિક્કો બહાર પાડ્યો. તેમણે એક પ્રદર્શનની મુલાકાત પણ લીધી અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમના સાક્ષી બન્યા. આ પ્રસંગ સંત મીરાબાઈની સ્મૃતિમાં વર્ષભરના કાર્યક્રમોની ઝલક દર્શાવે છે.

સભાને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ વ્રજ ભૂમિમાં અને વ્રજના લોકો વચ્ચે આવવા બદલ ખુશી અને આભાર વ્યક્ત કર્યો. તેમણે જમીનના દૈવી મહત્વને ભરપૂર શ્રદ્ધાંજલિ આપી. તેણે ભગવાન કૃષ્ણ, રાધા રાણી, મીરા બાઈ અને વ્રજના તમામ સંતોને પ્રણામ કર્યા. પ્રધાનમંત્રીએ મથુરાના સંસદસભ્ય તરીકે શ્રીમતી હેમા માલિનીના પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી અને કહ્યું કે તેઓ ભગવાન કૃષ્ણની ભક્તિમાં સંપૂર્ણ રીતે ડૂબી ગયા છે.

ભગવાન કૃષ્ણ અને મીરાબાઈના ગુજરાત સાથેના જોડાણો પર પ્રકાશ પાડતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે તે તેમની મથુરાની મુલાકાતને વધુ વિશેષ બનાવે છે. "મથુરાના કનૈયા ગુજરાતની મુલાકાત લીધા પછી દ્વારકાધીશમાં પરિવર્તિત થયા", તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સંત મીરાબાઈજી કે જેઓ રાજસ્થાનના વતની હતા અને મથુરાના પ્રાંતને પ્રેમ અને સ્નેહથી ભરી દીધા હતા, તેમણે તેમના અંતિમ દિવસો દ્વારકા, ગુજરાતમાં વિતાવ્યા હતા. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે ગુજરાતના લોકો ઉત્તર પ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં ફેલાયેલા વ્રજની મુલાકાત લેવાની તક મેળવે ત્યારે તેને દ્વારકાધીશનું વરદાન માને છે. શ્રી મોદીએ એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે તેઓ 2014 થી વારાણસીથી સાંસદ બન્યા ત્યારથી હવે તેઓ ઉત્તર પ્રદેશનો ભાગ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે સંત મીરાબાઈની 525મી જન્મજયંતી એ માત્ર જન્મજયંતી નથી પરંતુ "ભારતની સમગ્ર સંસ્કૃતિ અને પ્રેમની પરંપરાની ઉજવણી છે." વિચારની ઉજવણી જે નર અને નારાયણ, જીવ અને શિવ, ભક્ત અને ભગવાનને એક માને છે.”

પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું કે મીરાબાઈ બલિદાન અને બહાદુરીની ભૂમિ રાજસ્થાનમાંથી આવી હતી. તેમણે એ પણ નિર્દેશ કર્યો કે 84 ‘કોસ’ વ્રજ મંડળ ઉત્તર પ્રદેશ અને રાજસ્થાન બંનેનો ભાગ છે. “મીરાબાઈએ ભક્તિ અને આધ્યાત્મિકતા સાથે ભારતની ચેતનાને પોષી. તેમની સ્મૃતિમાં આ પ્રસંગ આપણને ભારતની ભક્તિ પરંપરાની સાથે ભારતના બહાદુરી અને બલિદાનની યાદ અપાવે છે કારણ કે રાજસ્થાનના લોકો ભારતની સંસ્કૃતિ અને ચેતનાનું રક્ષણ કરતી વખતે દિવાલની જેમ અડગ રહ્યા હતા”, એમ તેમણે ઉમેર્યું.

“ભારત યુગોથી નારી શક્તિને સમર્પિત છે”, એમ પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે તે વ્રજવાસીઓ છે જેમણે તેને અન્ય કોઈ કરતાં વધુ સ્વીકાર્યું છે. કનૈયાની ભૂમિમાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, દરેક સ્વાગત, સંબોધન અને અભિવાદન ‘રાધે રાધે’ થી શરૂ થાય છે. "કૃષ્ણનું નામ ત્યારે જ પૂર્ણ થાય છે જ્યારે રાધા સાથે ઉપસર્ગ હોય", એમ શ્રી મોદીએ રેખાંકિત કર્યું. તેમણે આ આદર્શોને રાષ્ટ્રનિર્માણ અને સમાજ માટે આગળનો માર્ગ મોકળો કરવા માટે મહિલાઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા યોગદાનને શ્રેય આપ્યો હતો. મીરાબાઈ એક સંપૂર્ણ ઉદાહરણ છે તે વાતને રેખાંકિત કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ તેમના દ્વારા એક યુગલની કથા સંભળાવી અને તે અંતર્ગત સંદેશ સમજાવ્યો કે આકાશ અને પૃથ્વીની વચ્ચે જે પણ પડે છે તેનો અંત આવશે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે મીરાબાઈએ તે મુશ્કેલ સમયમાં દર્શાવ્યું હતું કે સ્ત્રીની આંતરિક શક્તિ સમગ્ર વિશ્વને માર્ગદર્શન આપવા સક્ષમ છે. સંત રવિદાસ તેમના ગુરુ હતા. સંત મીરાબાઈ એક મહાન સમાજ સુધારક પણ હતા. તેમણે કહ્યું કે અહીં પંક્તિઓ આજે પણ આપણને માર્ગ બતાવે છે. તે આપણને સ્ટીરિયોટાઇપ્સ સાથે બંધાયેલા વિના આપણા મૂલ્યો સાથે જોડાયેલા રહેવાનું શીખવે છે.

પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ભારતની અદમ્ય ભાવનાને ઉજાગર કરવાની તક ઝડપી લીધી અને કહ્યું કે જ્યારે ભારતની ચેતના પર હુમલો થયો હોય અથવા નબળો પડયો હોય ત્યારે દેશના અમુક ભાગમાંથી જાગૃત ઉર્જા સ્ત્રોત હંમેશા માર્ગ તરફ દોરી જાય છે. તેમણે કહ્યું કે કેટલાક દિગ્ગજો યોદ્ધા બન્યા જ્યારે કેટલાક સંત બન્યા. ભક્તિકાલના સંતો જેમ કે અલાવર અને નયનર સંતો અને દક્ષિણ ભારતના આચાર્ય રામાનુજાચાર્ય, ઉત્તર ભારતમાંથી તુસલીદાસ, કબીરદાસ, રવિદાસ અને સૂરદાસ, પંજાબના ગુરુ નાનક દેવ, પૂર્વમાં બંગાળના ચૈતન્ય મહાપ્રભુ, ગુજરાતના નરસિંહ મહેતા અને પશ્ચિમમાં મહારાષ્ટ્રના તુકારામ અને નામદેવના ઉદાહરણો આપ્યા. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે તેઓએ ત્યાગનો માર્ગ બનાવ્યો અને ભારતને પણ ઘડ્યું. તેમની ભાષાઓ અને સંસ્કૃતિઓ એકબીજાથી અલગ હોવા છતાં, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે તેમનો સંદેશ એક જ છે અને તેઓએ તેમની નિષ્ઠા અને જ્ઞાનથી સમગ્ર રાષ્ટ્રને સાંકળ્યું છે.

"મથુરા 'ભક્તિ આંદોલન'ના વિવિધ પ્રવાહોનું સંગમ સ્થળ રહ્યું છે", પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી કે તેમણે મલુક દાસ, ચૈતન્ય મહાપ્રભુ, મહાપ્રભુ વલ્લભાચાર્ય, સ્વામી હરિ દાસ અને સ્વામી હિત હરિવંશ મહાપ્રભુના ઉદાહરણો આપ્યા જેમણે રાષ્ટ્રમાં ચેતના ભગીરથ કાર્ય કર્યું. "આ ભક્તિ યજ્ઞ આજે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના આશીર્વાદથી આગળ ધપી રહ્યો છે", એમ તેમણે ઉમેર્યું.

પ્રધાનમંત્રીએ શોક વ્યક્ત કર્યો કે મથુરા પર તે ધ્યાન આપવામાં આવ્યું ન હતું જે તે લાયક હતું કારણ કે ભારતના ભવ્ય ભૂતકાળની ભાવનાથી વંચિત લોકો પોતાને ગુલામીની માનસિકતામાંથી મુક્ત કરી શક્યા નથી અને વ્રજ ભૂમિને વિકાસથી વંચિત રાખી છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે અમૃતકાળના આ સમયમાં રાષ્ટ્ર પહેલીવાર ગુલામ માનસિકતામાંથી બહાર આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે, લાલ કિલ્લાની કિલ્લા પરથી પંચ પ્રાણની પ્રતિજ્ઞા લેવામાં આવી હતી. સુધારેલ ભવ્ય કાશી વિશ્વનાથ ધામ, કેદારનાથ ધામ, શ્રી રામ મંદિરની આગામી તારીખનો ઉલ્લેખ કરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે "વિકાસની આ દોડમાં મથુરા અને વ્રજ પાછળ રહેશે નહીં." તેમણે ખુશી વ્યક્ત કરી કે વ્રજના વિકાસ માટે ‘ઉત્તર પ્રદેશ વ્રજ તીર્થ વિકાસ પરિષદ’ની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. "આ કાઉન્સિલ ભક્તોની સુવિધા અને યાત્રાધામના વિકાસ માટે ઘણું કામ કરી રહી છે" એમ તેમણે કહ્યું.

શ્રી મોદીએ પુનરોચ્ચાર કર્યો કે સમગ્ર પ્રદેશ કાન્હાની ‘લીલાઓ’ સાથે સંકળાયેલો છે અને મથુરા, વૃંદાવન, ભરતપુર, કરૌલી, આગ્રા, ફિરોઝાબાદ, કાસગંજ, પલવલ, બલ્લભગઢ જેવા વિસ્તારોના ઉદાહરણો આપ્યા જે વિવિધ રાજ્યોમાં આવે છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે ભારત સરકાર વિવિધ રાજ્ય સરકારો સાથે મળીને આ સમગ્ર વિસ્તારના વિકાસ માટે પ્રયાસો કરી રહી છે.

સંબોધનનું સમાપન કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે વ્રજ પ્રદેશ અને દેશમાં થઈ રહેલા પરિવર્તનો અને વિકાસ એ માત્ર વ્યવસ્થામાં પરિવર્તન નથી પરંતુ રાષ્ટ્રની પુનર્જાગરણ ચેતનાના બદલાતા સ્વભાવનું પ્રતીક છે. "મહાભારત એ પુરાવો છે કે જ્યાં પણ ભારતનો પુનર્જન્મ થયો છે, તેની પાછળ ચોક્કસપણે શ્રી કૃષ્ણના આશીર્વાદ છે", તેમણે નિષ્કર્ષ પર ભાર મૂક્યો કે દેશ તેના સંકલ્પોને પૂર્ણ કરશે અને વિક્ષિત ભારતનું નિર્માણ કરશે.

આ પ્રસંગે ઉત્તર પ્રદેશના રાજ્યપાલ શ્રીમતી આનંદીબેન પટેલ, ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શ્રી યોગી આદિત્યનાથ, ઉત્તર પ્રદેશના નાયબ મુખ્યમંત્રીઓ શ્રી કેશવ પ્રસાદ મૌર્ય અને શ્રી બ્રજેશ પાઠક અને મથુરાના સંસદસભ્ય શ્રીમતી હેમા માલિની અને અન્ય મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

YP/GP/NP

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com