મત્સ્યપાલન અને મત્સ્યપાલકો તથા અન્ય હિતધારકોનાં પ્રદાન અને સિદ્ધિઓની ઉજવણી કરવા તથા મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રનાં સ્થાયી અને સમાન વિકાસ માટે કટિબદ્ધતાને પ્રતિપાદિત કરવા માટે ભારત સરકારનાં મત્સ્યપાલન વિભાગ દ્વારા વિશ્વ મત્સ્યપાલન દિવસનાં પ્રસંગે વૈશ્વિક મત્સ્યપાલન પરિષદ ઇન્ડિયા 2023નું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. આ બે દિવસીય કાર્યક્રમ 21 અને 22 નવેમ્બર 2023ના રોજ અમદાવાદના ગુજરાત સાયન્સ સિટી ખાતે યોજાશે, જેની થીમ 'મત્સ્યઉદ્યોગ અને એક્વાકલ્ચર વેલ્થ સેલિબ્રેટ કરો' છે. તેમ કેન્દ્રીય મત્સ્યપાલન, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલાએ આજે નવી દિલ્હી ખાતે કર્ટન રેઇઝર પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન જણાવ્યું હતું. આ પત્રકાર પરિષદમાં મત્સ્યોદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી તથા ડેરી તથા માહિતી અને પ્રસારણ રાજ્યમંત્રી ડો.એલ.મુરુગન સહિત મત્સ્યઉદ્યોગ વિભાગના સચિવ ડો.અભિલક્ષ લિખી પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલાએ જણાવ્યું હતું કે, મત્સ્યોદ્યોગ વિભાગે કોન્ફરન્સ માટે વિદેશી મિશનો, નિષ્ણાતો, સરકારી અધિકારીઓ, થિંક-ટેન્ક્સ, શિક્ષણવિદો, આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ, ઉદ્યોગ સંગઠનો અને અન્ય મુખ્ય હિતધારકોને આમંત્રિત કર્યા છે. શ્રી રૂપાલાએ જણાવ્યું હતું કે, વિશ્વ બેંક, એફએઓ અને દેશો જેવી મુખ્ય સંસ્થાઓએ ભાગીદારીની પુષ્ટિ કરી છે અને તેઓ તેમને હોસ્ટ કરવા આતુર છે.

કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલાએ ઝીંગાની ખેતી, મત્સ્યપાલનની માળખાગત સુવિધાઓનો વિકાસ, નાણાકીય સર્વસમાવેશકતા, ઘરેલુ માછલીના વપરાશને પ્રોત્સાહન આપવા અને મત્સ્યપાલનના સાતત્યપૂર્ણ વિકાસ માટે આગળ વધવાના માર્ગ અંગે મીડિયાના પ્રશ્નોનું પણ સંબોધન કર્યું હતું. શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલાએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રએ માછલીનાં આંતરિક ઉત્પાદન, નિકાસ, જળચરઉછેર, ખાસ કરીને આંતરિક મત્સ્યપાલનનાં ક્ષેત્રમાં વૃદ્ધિ કરી છે, જે કેન્દ્ર, રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને તમામ ક્ષેત્રોનાં લાભાર્થીઓનાં સહિયારા પ્રયાસો સાથે મત્સ્ય ઉત્પાદનમાં 70 ટકાથી વધારે હિસ્સો ધરાવે છે. કેન્દ્રીય મંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લાં 9 વર્ષમાં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની વર્તમાન સરકાર દરમિયાન મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રને મહત્ત્વ મળ્યું છે તથા મત્સ્ય ઉત્પાદન અને જળચરઉછેર ક્ષેત્રની દ્રષ્ટિએ નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ હાંસલ કરી છે.

ડો. એલ મુરુગને માહિતી આપી હતી કે મંત્રાલય સ્થાયી વૃદ્ધિ અને ગ્લોબલ ફિશરીઝ કોન્ફરન્સ ઇન્ડિયા 2023 પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે, જે મત્સ્યપાલન, ખેડૂતો, ઉદ્યોગ, દરિયાકાંઠાના સમુદાયો, નિકાસકારો, સંશોધન સંસ્થાઓ, રોકાણકારો, પ્રદર્શકો જેવા તમામ હિતધારકોને એક મંચ પર એકસાથે આવવા અને વિચારો, પ્રસ્તુત તકનીકીઓ પરની માહિતી અને બજાર જોડાણની તકો પર જોડાવા માટે એક મંચ પ્રદાન કરે છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આ સંમેલનમાં સાગર પરિક્રમા, પીએમએમએસવાય, મત્સ્યપાલનનું માળખું વગેરે જેવા મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રમાં હાથ ધરવામાં આવેલાં વિકાસ અને સરકારી પહેલોને પણ પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે.

કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલાએ ભારતીય મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રનું પ્રતીક સમાન ઇવેન્ટ લોગોનું અનાવરણ પણ કર્યું હતું, જે વૈશ્વિક સ્તરે નવી ઊંચાઈઓ હાંસલ કરી રહ્યું છે તથા રાષ્ટ્રનિર્માણમાં મત્સ્યપાલન અને માછીમાર સમુદાયોનું નોંધપાત્ર પ્રદાન છે.

મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રને સૂર્યોદય ક્ષેત્ર તરીકે ગણવામાં આવે છે અને તે સમાજનાં નબળા વર્ગનાં આર્થિક સશક્તીકરણ મારફતે સમાન અને સર્વસમાવેશક વૃદ્ધિ લાવવાની પુષ્કળ સંભવિતતા ધરાવે છે. વૈશ્વિક સ્તરે માછલીના ઉત્પાદનમાં 8 ટકાના હિસ્સા સાથે ભારત ત્રીજો સૌથી મોટો મત્સ્ય ઉત્પાદક દેશ છે, એક્વાકલ્ચરનો બીજો સૌથી મોટો ઉત્પાદક દેશ છે, ઝીંગાનો સૌથી મોટો ઉત્પાદક અને દુનિયાનો ચોથો સૌથી મોટો સીફૂડ નિકાસકાર દેશ છે.

ભારતીય મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રનો સતત વિકાસ થઈ રહ્યો છે અને મત્સ્યપાલન, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રાલય, ભારત સરકારના મત્સ્યપાલન વિભાગ દ્વારા આ પ્રગતિને જાળવી રાખવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે, જેથી પીએમએમએસવાયના 22 એમએમટી માછલી ઉત્પાદનના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરી શકાય એટલું જ નહીં પરંતુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 સુધીમાં રૂ. 1 લાખ કરોડની નિકાસ પણ કરી શકાય. આ ક્ષેત્ર દેશના ૩ કરોડ માછીમારો અને માછલીના ખેડુતોને ટકાઉ આવક અને આજીવિકા પ્રદાન કરવામાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.

CB/GP/JD