ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ୟାପାର ସଂକ୍ରାନ୍ତ କ୍ୟାବିନେଟ୍ କମିଟି ଉତ୍ତର କୋଏଲ ଜଳଭଣ୍ଡାର ପ୍ରକଳ୍ପର ଅବଶିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ୨,୪୩୦.୭୬ କୋଟି ଟଙ୍କା (କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଂଶ : ୧,୮୩୬.୪୧ କୋଟି ଟଙ୍କା) ରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ପାଇଁ ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଜଳ ସମ୍ପଦ, ନଦୀ ବିକାଶ ଏବଂ ଗଙ୍ଗା ପୁନରୁଦ୍ଧାର ବିଭାଗର ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହା ପାଇଁ ୨୦୧୭ ଅଗଷ୍ଟରେ ୬୨୨.୨୭ କୋଟି (କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଂଶ : ୧,୩୭୮.୬୦ କୋଟି ଟଙ୍କା) ମଞ୍ଜୁର ହୋଇଥିଲା ।

ଅବଶିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ ହେବା ପରେ,  ପ୍ରକଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଓ ବିହାରର ୪ଟି ମରୁଡ଼ି ପ୍ରବଣ ଜିଲ୍ଲାରେ ୪୨,୩୦୧ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ ଅତିରିକ୍ତ ବାର୍ଷିକ ଜଳ ସେଚନ ନିମନ୍ତେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ।

ଉତ୍ତର କୋଏଲ ଜଳଭଣ୍ଡାର ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ବୃହତ୍ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଯାହାର ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଅଞ୍ଚଳ ଉଭୟ ବିହାର ଏବଂ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ କୁଟକୁ ଗ୍ରାମ (ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଲାତେହାର ଜିଲ୍ଲା) ନିକଟରେ ଉତ୍ତର କୋଏଲ ନଦୀ ଉପରେ ଏକ ବନ୍ଧ, ଡ୍ୟାମର ୯୬ କିଲୋମିଟର ତଳ ମୁଣ୍ଡରେ ଏକ ବ୍ୟାରେଜ୍ (ମହମ୍ମଦଗଞ୍ଜ, ପଲାମୁ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ), ଡାହାଣ ମୁଖ୍ୟ କେନାଲ (ଆରଏମସି) ଏବଂ ବାମ ମୁଖ୍ୟ କେନାଲ (ଏଲଏମସି) ରହିଛି । 

୧୯୭୨ ମସିହାରେ ବିହାର ସରକାର ନିଜସ୍ୱ ସମ୍ବଳରୁ ଡ୍ୟାମ୍ ନିର୍ମାଣ ଓ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ୧୯୯୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା ଏବଂ ସେହି ବର୍ଷ ବିହାର ସରକାରଙ୍କ ବନ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା । ଡ୍ୟାମରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ପାଣି ବେଟ୍‌ଲା ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ ଓ ପାଲାମୁ ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଥିବାରୁ ଡ୍ୟାମ୍ କାମ ଅଟକି ରହିଥିଲା । କାମ ବନ୍ଦ ହେବା ପରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ୭୧,୭୨୦ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ ବାର୍ଷିକ ଜଳସେଚନ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଥିଲା । ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୦ ରେ ବିହାର ବିଭାଜନ ହେବା ପରେ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାମ ହେଉଛି ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ଥିବା ଡ୍ୟାମ୍ ଆଣ୍ଡ ବ୍ୟାରେଜ୍ । ସେହିପରି ମହମ୍ମଦଗଞ୍ଜ ବ୍ୟାରେଜ ଠାରୁ ୧୧.୮୯ କିଲୋମିଟର ବାମ ମୁଖ୍ୟ କେନାଲ (ଏଲଏମସି) ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ରହିଛି ।

ତେବେ , ଡାହାଣ ମୁଖ୍ୟ କେନାଲ (ଆରଏମସି)ର ୧୧୦.୪୪ କିଲୋମିଟର ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ ୩୧.୪୦ କିଲୋମିଟର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ଏବଂ ବାକି ୭୯.୦୪ କିଲୋମିଟର ବିହାରରେ ରହିଛି । ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ଭାରତ ସରକାର ପରିକଳ୍ପିତ ଲାଭ ନିମନ୍ତେ ଉତ୍ତର କୋଏଲ ଜଳଭଣ୍ଡାର ପ୍ରକଳ୍ପର ଅବଶିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିବା ପାଇଁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା । ପାଲାମୁ ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ଜଳଭଣ୍ଡାରର ସ୍ତର ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା । ୧୬୨୨.୨୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ ଅଟକଳରେ ପ୍ରକଳ୍ପର ବାକି କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ୨୦୧୭ ଅଗଷ୍ଟରେ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲେ ।

ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଉଭୟ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଉପାଦାନକୁ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା । ପରିକଳ୍ପିତ ଜଳସେଚନ କ୍ଷମତା ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ବୈଷୟିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଆର୍‌ଏମ୍‌ସି ଏବଂ ଏଲ୍‌ଏମ୍‌ସିର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଇନିଂ ମଧ୍ୟ ଜରୁରୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଭଳି ଭାବେ ଗୟା ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର କାର୍ଯ୍ୟ, ଆରଏମସି ଓ ଏଲଏମସିର ଲାଇନିଂ, ପ୍ରବେଶ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ପୁନଃନିର୍ମାଣ, କିଛି ନୂତନ ଢାଞ୍ଚା ନିର୍ମାଣ ଏବଂ  ପ୍ରକଳ୍ପ ପ୍ରଭାବିତ ପରିବାର (ପିଏଏଫ)ର ଗବେଷଣା ଓ ଗବେଷଣା (ଆର୍ ଆଣ୍ଡ ଆର୍‌) ପାଇଁ ଏକକାଳୀନ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ୟାକେଜ୍ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବାର ଥିଲା । ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରକଳ୍ପର ସଂଶୋଧିତ ଖର୍ଚ୍ଚ ଆକଳନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । ବାକି ଥିବା ୨୪୩୦.୭୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ ମଧ୍ୟରୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ୧୮୩୬.୪୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରିବେ ।

*****

SSP