નમસ્તે!

આ કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત વિવિધ રાજ્યોના રાજ્યપાલો, વિવિધ રાજ્યોમાં ઉપસ્થિત સાથી મુખ્યમંત્રીઓ, મારા કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળના સભ્યો, રાજ્યોના મંત્રીઓ, સાંસદો, ધારાસભ્યો, અન્ય જનપ્રતિનિધિઓ અને મારા પરિવારના સભ્યો,

દેશમાં આધુનિક કનેક્ટિવિટીનો વિસ્તાર કરવાની આ અભૂતપૂર્વ તક છે. ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટની આ ઝડપ અને સ્કેલ 140 કરોડ ભારતીયોની આકાંક્ષાઓ સાથે બરાબર મેળ ખાય છે. અને આજનું ભારત આ જ ઈચ્છે છે. આ યુવાનો, ઉદ્યોગસાહસિકો, મહિલાઓ, વ્યાવસાયિકો, ઉદ્યોગપતિઓ અને નવા ભારત સાથે જોડાયેલા લોકોની આકાંક્ષાઓ છે. આજે એક સાથે 9 વંદે ભારત ટ્રેનની શરૂઆત પણ તેનું ઉદાહરણ છે. આજે રાજસ્થાન, ગુજરાત, બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, ઓડિશા, તમિલનાડુ, આંધ્રપ્રદેશ, તેલંગાણા, કર્ણાટક અને કેરળના લોકોને વંદે ભારત એક્સપ્રેસની સુવિધા મળી છે. આજે શરૂ થયેલી ટ્રેનો પહેલા કરતા વધુ આધુનિક અને આરામદાયક છે. આ વંદે ભારત ટ્રેનો નવા ભારતના નવા જોશ, નવા જોશ અને નવા જોશનું પ્રતિક છે. મને એ વાતની પણ ખુશી છે કે વંદે ભારતનો ક્રેઝ સતત વધી રહ્યો છે. અત્યાર સુધીમાં 1 કરોડ 11 લાખથી વધુ મુસાફરોએ મુસાફરી કરી છે અને આ સંખ્યા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે.

મિત્રો,

અત્યાર સુધી દેશના વિવિધ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના લોકોને 25 વંદે ભારત ટ્રેનની સુવિધા મળતી હતી. હવે તેમાં વધુ 9 વંદે ભારત એક્સપ્રેસ ઉમેરવામાં આવશે. એ દિવસ દૂર નથી જ્યારે વંદે ભારત દેશના દરેક ભાગને જોડશે. મને ખુશી છે કે વંદે ભારત એક્સપ્રેસ તેના ઉદ્દેશ્યને ખૂબ સારી રીતે પૂર્ણ કરી રહી છે. જે લોકો મુસાફરીનો સમય ઓછામાં ઓછો રાખવા માંગે છે તેમના માટે આ ટ્રેન ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે. જે લોકો બીજા શહેરમાં થોડા કલાકો માટે પોતાનું કામ પૂરું કરીને તે જ દિવસે પાછા ફરવા માગે છે તેમના માટે આ ટ્રેન ખૂબ જ જરૂરી બની ગઈ છે. વંદે ભારત ટ્રેનોએ પ્રવાસન અને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓને પણ વેગ આપ્યો છે. જ્યાં વંદે ભારત એક્સપ્રેસ ઉપલબ્ધ છે ત્યાં પ્રવાસીઓની સંખ્યા વધી રહી છે. પ્રવાસીઓની સંખ્યામાં વધારો એટલે ત્યાંના વેપારીઓ અને દુકાનદારોની આવકમાં વધારો. જેના કારણે ત્યાં રોજગારીની નવી તકો પણ ઉભી થઈ રહી છે.

મારા પરિવારના સભ્યો,

ભારતમાં આજે જે ઉત્સાહ અને આત્મવિશ્વાસનું વાતાવરણ સર્જાયું છે તે છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં સર્જાયું ન હતું. આજે દરેક ભારતીયને તેના નવા ભારતની સિદ્ધિઓ પર ગર્વ છે. ચંદ્રયાન-3ની સફળતાએ સામાન્ય માનવીની અપેક્ષાઓ આસમાને પહોંચી છે. આદિત્ય એલ-1ના લોન્ચિંગે પ્રોત્સાહન આપ્યું છે કે જો ઈરાદા મજબૂત હોય તો સૌથી મુશ્કેલ લક્ષ્યો પણ હાંસલ કરી શકાય છે. G-20 સમિટની સફળતાએ વિશ્વાસ અપાવ્યો છે કે ભારતમાં લોકશાહી, વસ્તી અને વિવિધતાની અદભૂત તાકાત છે. આજે સમગ્ર વિશ્વમાં ભારતની રાજદ્વારી કુશળતાની ચર્ચા થઈ રહી છે. મહિલાઓના નેતૃત્વમાં વિકાસના અમારા વિઝનની વિશ્વએ પ્રશંસા કરી છે. આ વિઝન પર આગળ વધીને સરકારે સંસદમાં 'નારી શક્તિ વંદન એક્ટ' રજૂ કર્યો હતો. નારી શક્તિ વંદન અધિનિયમની રજૂઆત બાદ દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓના યોગદાન અને તેમની વધતી ભૂમિકાની ચર્ચા થઈ રહી છે. આજે ઘણા રેલ્વે સ્ટેશનો પણ સંપૂર્ણ રીતે મહિલા કર્મચારીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. હું આવા પ્રયાસો માટે રેલવેની પ્રશંસા કરું છું અને નારી શક્તિ વંદન કાયદા માટે દેશની તમામ મહિલાઓને અભિનંદન આપું છું.

મિત્રો,

આત્મવિશ્વાસથી ભરેલા આ વાતાવરણ વચ્ચે, અમૃતકાલનું ભારત તેની વર્તમાન અને ભવિષ્યની જરૂરિયાતો પર સાથે મળીને કામ કરી રહ્યું છે. ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્લાનિંગથી લઈને અમલીકરણ સુધી દરેક હિતધારકો વચ્ચે સંકલન સુનિશ્ચિત કરવા માટે પીએમ ગતિશક્તિ રાષ્ટ્રીય માસ્ટર પ્લાન તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. દેશમાં પરિવહન ખર્ચ ઘટાડવા અને આપણી નિકાસની કિંમત ઘટાડવા માટે નવી લોજિસ્ટિક્સ નીતિ લાગુ કરવામાં આવી છે. દેશમાં મલ્ટિ-મોડલ કનેક્ટિવિટી પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે જેથી ટ્રાન્સપોર્ટનો એક મોડ બીજાને સપોર્ટ કરે. આ તમામ પ્રયાસોનો મુખ્ય ધ્યેય ભારતના નાગરિકો માટે મુસાફરીની સરળતા વધારવાનો અને તેમનો કિંમતી સમય બચાવવાનો છે. આ વંદે ભારત ટ્રેનો આ ભાવનાનું પ્રતિબિંબ છે.

મિત્રો,

ભારતીય રેલ્વે દેશના ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગ માટે સૌથી ભરોસાપાત્ર સાથી છે. એક દિવસમાં ટ્રેનમાં મુસાફરી કરનારા લોકોની સંખ્યા ઘણા દેશોની વસ્તી જેટલી નથી. તે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે અગાઉ ભારતીય રેલ્વેના આધુનિકીકરણ પર વધુ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું ન હતું. પરંતુ હવે અમારી સરકાર ભારતીય રેલ્વેના કાયાકલ્પમાં વ્યસ્ત છે. સરકારે રેલવે બજેટમાં અભૂતપૂર્વ વધારો કર્યો છે. આ વર્ષે રેલવેને 2014ની સરખામણીએ 8 ગણું વધુ બજેટ આપવામાં આવ્યું છે. રેલ્વે લાઈનોનું બમણું કરવું હોય, વિદ્યુતીકરણ હોય, નવી ટ્રેનો દોડાવવાની હોય, નવા રૂટનું નિર્માણ હોય, આ બધા પર કામ ઝડપી ગતિએ ચાલી રહ્યું છે.

મિત્રો,

જો ભારતીય રેલ્વેમાં મુસાફરો માટે ટ્રેનો મોબાઈલ ઘરો જેવી છે, તો આપણા રેલ્વે સ્ટેશનો પણ તેમના અસ્થાયી ઘરો જેવા છે. તમે અને હું જાણીએ છીએ કે આપણી પાસે હજારો રેલ્વે સ્ટેશનો છે જે ગુલામીના યુગના છે, જેમાં આઝાદીના 75 વર્ષ પછી પણ બહુ બદલાવ આવ્યો નથી. વિકાસશીલ ભારતે હવે તેના રેલ્વે સ્ટેશનોનું પણ આધુનિકરણ કરવું પડશે. આ વિચારને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતમાં પ્રથમ વખત રેલવે સ્ટેશનોના વિકાસ અને આધુનિકીકરણની ઝુંબેશ શરૂ કરવામાં આવી છે. આજે, રેલ્વે મુસાફરોની સુવિધા માટે દેશમાં રેકોર્ડ સંખ્યામાં ફૂટ ઓવર બ્રિજ, લિફ્ટ અને એસ્કેલેટર બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. થોડા દિવસો પહેલા જ દેશના 500 થી વધુ મોટા સ્ટેશનોના પુનઃવિકાસનું કામ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. અમૃતના સમયગાળામાં બનેલા આ નવા સ્ટેશનોને અમૃત ભારત સ્ટેશન કહેવામાં આવશે. આ સ્ટેશનો આવનારા દિવસોમાં નવા ભારતની ઓળખ બનશે.

મારા પરિવારના સભ્યો,

રેલવે સ્ટેશન ગમે તે હોય, તેનો સ્થાપના દિવસ અને જન્મદિવસ ચોક્કસ હોય છે. મને ખુશી છે કે હવે રેલ્વેએ જન્મજયંતિ એટલે કે રેલ્વે સ્ટેશનોના સ્થાપના દિવસની ઉજવણી શરૂ કરી છે. તાજેતરમાં, તમિલનાડુના કોઈમ્બતુર, મુંબઈમાં છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ, પુણે સહિત ઘણા સ્ટેશનોનો સ્થાપના દિવસ ઉજવવામાં આવ્યો હતો. કોઈમ્બતુર રેલ્વે સ્ટેશને મુસાફરોની સેવાના 150 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે. ત્યાંના લોકોને આવી સિદ્ધિઓ પર ગર્વ થાય તે સ્વાભાવિક છે. હવે રેલ્વે સ્ટેશનો પર જન્મદિવસ ઉજવવાની આ પરંપરાને વધુ વિસ્તારવામાં આવશે, વધુને વધુ લોકો તેની સાથે જોડાશે.

મારા પરિવારના સભ્યો,

અમૃત કાલમાં દેશે એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારતના સંકલ્પને સંકલ્પ દ્વારા સિદ્ધિનું સાધન બનાવ્યું છે. 2047 માં, જ્યારે દેશ આઝાદીના 100 વર્ષની ઉજવણી કરશે, ત્યારે 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારતના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવા માટે દરેક રાજ્ય અને દરેક રાજ્યના લોકોનો વિકાસ એટલો જ મહત્વપૂર્ણ છે. અગાઉની સરકારોમાં જ્યારે કેબિનેટની રચના થતી ત્યારે સૌથી મોટી ચર્ચા રેલ્વે મંત્રાલય કોને મળશે તે અંગે થતી હતી. એવું માનવામાં આવતું હતું કે રેલ્વે મંત્રી જે પણ રાજ્યના હશે, તે રાજ્યમાં વધુ ટ્રેનો દોડશે. અને એમાં પણ એવું થયું કે નવી ટ્રેનોની જાહેરાત કરવામાં આવી પણ બહુ ઓછી ટ્રેનો પાટા પર આવી ગઈ. આ સ્વાર્થી વિચારસરણીએ માત્ર રેલવેને જ નહીં પરંતુ દેશને પણ ભારે નુકસાન પહોંચાડ્યું. દેશના લોકોને નુકસાન પહોંચાડ્યું. હવે દેશ કોઈપણ રાજ્યને પાછળ છોડવાનું જોખમ લઈ શકે નહીં. આપણે સબકા સાથ સબકા વિકાસના વિઝન સાથે આગળ વધવાનું છે.

મારા પરિવારના સભ્યો,

આજે હું રેલવેના અમારા મહેનતુ કર્મચારીઓને પણ એક વાત કહેવા માંગુ છું. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ બીજા શહેર અથવા દૂરના સ્થળે પ્રવાસેથી પરત આવે છે, ત્યારે તેને સૌથી પહેલા પૂછવામાં આવે છે કે મુસાફરી કેવી રહી. તે વ્યક્તિ ફક્ત તેના પ્રવાસના અનુભવો જ નથી કહેતી, તે ઘર છોડવાથી લઈને ગંતવ્ય સ્થાન સુધી પહોંચવા સુધીની આખી સફરની પણ વાત કરે છે. તે જણાવે છે કે રેલવે સ્ટેશનો કેટલા બદલાઈ ગયા છે, તે જણાવે છે કે ટ્રેનોનું સંચાલન કેટલું વ્યવસ્થિત થઈ ગયું છે. તેમના અનુભવોમાં ટીટીનું વર્તન, કાગળને બદલે હાથમાં ટેબલેટ, સુરક્ષા વ્યવસ્થા, ખોરાકની ગુણવત્તા, તમામ પ્રકારની બાબતોનો સમાવેશ થાય છે. તેથી, તમારે, રેલવેના દરેક કર્મચારીએ, મુસાફરીની સરળતા અને મુસાફરોને સારો અનુભવ પ્રદાન કરવા માટે સતત સંવેદનશીલ રહેવું પડશે. અને આજકાલ જ્યારે આ વાતો સાંભળીએ છીએ ત્યારે આટલું સારું હતું, આટલું સારું હતું, આટલું સારું હતું, ત્યારે મન ખુશ થઈ જાય છે. અને તેથી જ હું તે પ્રતિબદ્ધ કર્મચારીઓને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન આપું છું.

મારા પરિવારના સભ્યો,

ભારતીય રેલ્વેએ સ્વચ્છતા અંગે જે નવો દાખલો બનાવ્યો છે તે દરેક દેશવાસીએ પણ નોંધ્યું છે. હવે અમારા સ્ટેશનો અને અમારી ટ્રેનો પહેલા કરતા વધુ સ્વચ્છ છે. તમે જાણો છો કે ગાંધી જયંતિ દૂર નથી. ગાંધીજીના સ્વચ્છતાના આગ્રહને પણ આપણે જાણીએ છીએ. સ્વચ્છતા માટે કરવામાં આવેલ દરેક પ્રયાસ એ ગાંધીજીને સાચી શ્રદ્ધાંજલિ છે. આ ભાવનામાં હવેથી થોડા દિવસો પહેલા 1 ઓક્ટોબરના રોજ સવારે 10 કલાકે સ્વચ્છતા અંગે એક વિશાળ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવનાર છે. દેશના ખૂણે ખૂણે થઈ રહ્યું છે અને દેશવાસીઓના નેતૃત્વમાં થઈ રહ્યું છે. હું તમને વિનંતી કરું છું, હું તમને ભારપૂર્વક વિનંતી કરું છું, તમે પણ આ સ્વચ્છતા અભિયાનમાં જોડાઓ. 1લી તારીખ, સવારે 10 વાગ્યાનો સમય અને કૃપા કરીને અત્યારે જ તેની પુષ્ટિ કરો. ગાંધી જયંતિ પર દરેક દેશવાસીએ પણ ખાદી અને સ્વદેશી ઉત્પાદનો ખરીદવાનો મંત્ર જાપ કરવો જોઈએ. 2જી ઓક્ટોબર ગાંધી જયંતિ છે, 31મી ઓક્ટોબરે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની જન્મજયંતિ છે. એક રીતે જોઈએ તો આખો મહિનો આપણે ખાદી ખરીદવા, હેન્ડલૂમ ખરીદવા, હસ્તકલા ખરીદવાના પ્રયત્નો કરીએ છીએ. આપણે સ્થાનિક માટે વધુને વધુ અવાજ ઉઠાવવો પડશે.

મિત્રો,

મને વિશ્વાસ છે કે ભારતીય રેલ્વે અને સમાજમાં દરેક સ્તરે થઈ રહેલા પરિવર્તનો વિકસિત ભારત તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે. હું ફરી એકવાર નવી વંદે ભારત ટ્રેનો માટે દેશના લોકોને મારી શુભકામનાઓ આપું છું.

ખૂબ ખૂબ આભાર.

CB/GP/JD