"మరొక వ్యక్తికి ప్రాణం పోయడం కంటే గొప్ప సేవ మానవాళికి మరొకటి ఉండదు" అని కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ మంత్రి డాక్టర్ మన్సుఖ్ మాండవీయ 13వ భారత అవయవ దానం దినోత్సవం (ఐ ఒ డి డి ) సందర్భంగా ఈ రోజు ఢిల్లీ లో జరిగిన కార్యక్రమంలో అన్నారు. కేంద్ర ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ శాఖ సహాయ మంత్రులు డాక్టర్ భారతీ ప్రవీణ్ పవార్, ప్రొఫెసర్ ఎస్ పి సింగ్ బఘేల్, తమిళనాడు ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి శ్రీ మా సుబ్రమణియన్ కూడా ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నారు. తమ ప్రియమైన వారి అవయవాలను దానం చేయడానికి సాహసోపేతమైన నిర్ణయం తీసుకున్నందుకు మరణించిన దాత కుటుంబాలను సత్కరించడానికి, అవయవ దానంపై అవగాహన కల్పించడానికి , అవయవ దానం, మార్పిడి రంగంలో పనిచేస్తున్న వైద్య నిపుణుల కృషిని గుర్తించి వారికి

పురస్కారాలు  ఇవ్వడానికి ఇవ్వడం ద్వారా 13 వ ఐ ఒఓడిడి కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు.

ఈ సందర్భంగా డాక్టర్ మాండవీయ ప్రధానోపన్యాసం చేస్తూ, అవయవ దానాన్ని ప్రోత్సహించే ప్రయత్నంలో భాగస్వాములైన ప్రజలందరి కృషిని గుర్తించి అభినందించడం చాలా ముఖ్యమని పేర్కొన్నారు. 2013లో సుమారు 5 వేల మంది తమ అవయవాలను దానం చేసేందుకు ముందుకు వచ్చారని, అయితే ఇప్పుడు సంవత్సరానికి 15,000 మందికి పైగా అవయవ దాతలు ఉన్నారని కేంద్ర మంత్రి తెలియచేశారు.

దేశంలో అవయవదానం పెంచే దిశగా కేంద్ర ప్రభుత్వం అనేక చర్యలు చేపట్టిందని కేంద్ర మంత్రి తెలిపారు. అవయవదాతల సెలవుల వ్యవధిని 30 రోజుల నుంచి 60 రోజులకు పెంచామని, 65 ఏళ్ల వయోపరిమితిని తొలగించామని, అవయవదానం ప్రక్రియను మరింత క్రమబద్ధీకరించామని తెలిపారు. దేశంలో అవయవదానాన్ని ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చేందుకు మరిన్ని విధానాలు, సంస్కరణలు తీసుకురావడానికి ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉందన్నారు.

అవయవ దాతలు, వారి కుటుంబ సభ్యులు, పౌర సమాజ సభ్యుల కృషిని ప్రశంసించిన డాక్టర్ మాండవీయ,  వారి ప్రేరణ, అంకితభావాన్ని కొనియాడారు. ఈ సందర్భంగా అవయవ గ్రహీతలు ఈ మహోన్నత సేవను ప్రోత్సహించాలని, మానవాళి సేవ కోసం తమ అవయవాలను దానం చేసేలా ఇతరులను ప్రోత్సహించాలని మంత్రి కోరారు.

నేషనల్ ఆర్గాన్ అండ్ టిష్యూ ట్రాన్స్ ప్లాంట్ ఆర్గనైజేషన్ (నోటో) ఇ-న్యూస్ లెటర్;  ట్రాన్స్ ప్లాంట్ మాన్యువల్, నేషనల్ కరిక్యులమ్ ఫర్ ట్రాన్స్ ప్లాంట్ కోఆర్డినేటర్ కోర్సును ఈ సందర్భంగా విడుదల చేశారు. ఈ కార్యక్రమంలో

ఐ సి ఎం ఆర్ కు చెందిన నోవల్ హిమోఫీలియా ఎ ర్యాపిడ్ కార్డ్ టెస్ట్, వాన్ విల్లెబ్రాండ్ డిసీజ్ ర్యాపిడ్ కార్డ్ టెస్ట్, ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన అంతర్జాతీయ ఆరోగ్య విభాగానికి చెందిన ఇ- కేర్ పోర్టల్ (ఆఫ్టర్ లైఫ్ అవశేషాల ఇ-క్లియరెన్స్) వంటి 'మేకిన్ ఇండియా' ఉత్పత్తులను కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రి ప్రారంభించారు.

ఇ- కేర్  పోర్టల్: ఒక వ్యక్తి వేరే దేశంలో మరణించినప్పుడు, చనిపోయిన వ్యక్తి మృతదేహాన్ని భారతదేశానికి తీసుకురావడానికి చాలా పేపర్ వర్క్ ,  ప్రక్రియలకు దారితీస్తుంది, ఇది కుటుంబ సభ్యులను , స్నేహితులను నిరాశకు గురిచేస్తుంది. ఈ సమస్య సున్నితత్వాన్ని అర్థం చేసుకుని, కనీస ప్రభుత్వం - గరిష్ట పాలన సూత్రాన్ని అనుసరించి, భారత ప్రభుత్వ ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ, వివిధ దేశాల నుండి భారతదేశానికి మానవ అవశేషాలను తరలించే ప్రక్రియను క్రమబద్ధీకరించడానికి,  వేగవంతం చేయడానికి ఇ కేర్  (ఆఫ్టర్ లైఫ్ అవశేషాల ఇ-క్లియరెన్స్) పోర్టల్ ను ప్రారంభించింది.

హిమోఫిలియా ఎ , వాన్ విల్లెబ్రాండ్ డిసీజ్ డయాగ్నోస్టిక్ కిట్స్: హీమోఫీలియా ఎ , వాన్ విల్లెబ్రాండ్ డిసీజ్ రెండు అత్యంత సాధారణ జీవితకాల వారసత్వ రక్తస్రావం రుగ్మతలు. సాధారణ క్లినికల్ నిర్ధారణల ప్రకారం కీళ్ళలో రక్తస్రావం వాపు, నొప్పిని, . చర్మం (గాయాలు) లేదా కండరాలు, మృదు కణజాల రక్తస్రావం  కలిగిస్తుంది. ఐ సి ఎంఆర్-నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇమ్యునోహెమటాలజీ (ఐసీఎంఆర్-ఎన్ఐఐహెచ్), ముంబై ప్రపంచంలోనే తొలిసారిగా  హీమోఫీలియా ఎ , వాన్ విల్లెబ్రాండ్ వ్యాధి నిర్ధారణ కోసం  కిట్ ను అభివృద్ధి

చేసింది. ప్రస్తుత కిట్ మన దేశంలోనే కాకుండా రోగనిర్ధారణ సౌకర్యాలు ఆమోదయోగ్యమైన ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేని అనేక ఇతర అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో రక్తస్రావం రుగ్మతల రోగనిర్ధారణ ముఖచిత్రాన్ని మార్చే అవకాశం ఉంది,

ఈ సందర్భంగా అవయవ దాతల కుటుంబాలు, అవయవ మార్పిడి ప్రొఫెషనల్స్,  ట్రాన్స్ ప్లాంట్ కోఆర్డినేటర్లు, వరల్డ్ ట్రాన్స్ ప్లాంట్ గేమ్స్ అథ్లెట్లు, మైగవ్, ఎం ఒ సి ఎ, (మినిస్ట్రీ ఆఫ్ సివిల్ ఏవియేషన్), ఢిల్లీ పోలీసు, ఇండిగో ఎయిర్ లైన్స్  బృందాలను కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రి సన్మానించారు.

నేపథ్యం:

బ్రెయిన్ స్టెమ్ డెత్ , అవయవ దానం గురించి అవగాహన పెంచడానికి, అవయవ దానంతో సంబంధం ఉన్న అపోహలు, అనుమానాలను తొలగించడానికి , మరణించిన తర్వాత అవయవాలు , కణజాలాలను దానం చేసేలా దేశ పౌరులను ప్రేరేపించడానికి,  ప్రోత్సహించడానికి, అలాగే అవయవ దానం విలువలను వారి జీవితంలో అలవర్చుకోవడానికి 2010 నుండి ప్రతి సంవత్సరం భారతీయ అవయవ దానం దినోత్స వాన్ని (ఐఒడిడి)

నిర్వహిస్తున్నారు. అవయవ మార్పిడి ప్రచార కార్యకలాపాలకు డిమాండ్ తగ్గించడానికి,  ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి శ్రేయస్సును కూడా ఇది ప్రోత్సహిస్తుంది.

ఈ ఏడాది ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్ లో భాగంగా అవయవదానం 'అంగ్ దాన్ మహోత్సవ్'పై అవగాహన కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ మంత్రిత్వ శాఖలు, రాష్ట్ర / కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పాలనా యంత్రాంగాలు / ఆసుపత్రులు / సంస్థలు , వైద్య కళాశాలలు, ఎన్ జి ఒ లు ఇతర వాటాదారుల భాగస్వామ్యంతో నగరం నుండి గ్రామ స్థాయి వరకు దేశవ్యాప్తంగా అంగ దాన్ మహోత్సవ్ ను చేపట్టారు. ప్రచారంలో భాగంగా 2023 జూలై నెలను అవయవదాన మాసంగా పాటించారు. అవయవ, కణజాల దానాన్ని ప్రోత్సహించడానికి భారత ప్రభుత్వ డిజిటల్ ప్లాట్ఫామ్ మైగవ్ ద్వారా నేషనల్ వెబినార్, సైక్లోథాన్, వాకథాన్, అవయవ దానం , జాతీయ నినాద పోటీ వంటి వివిధ కార్యకలాపాలను ప్రారంభించారు.

దానం చేసిన ప్రతి అవయవం విలువైనది, ప్రాణరక్షణ , జాతీయ వనరు. ఒక వ్యక్తి మరణించిన తరువాత మూత్రపిండాలు, కాలేయం, ఊపిరితిత్తులు, గుండె, క్లోమం , ప్రేగు వంటి ముఖ్యమైన అవయవాలను దానం చేయడం ద్వారా ఎనిమిది మందికి కొత్త జీవితాన్ని ఇవ్వవచ్చు.  కార్నియా, చర్మం, ఎముక మరియు గుండె వాల్వ్ వంటి కణజాలాలను దానం చేయడం ద్వారా మరింత మంది నాణ్యమైన జీవితాన్ని మెరుగుపరచవచ్చు. అవయవ మార్పిడి కోసం అవయవాలు అవసరమైన వారి సంఖ్యకు, దాతల సంఖ్యకు మధ్య ఉన్న అంతరాన్ని పూడ్చడానికి అవయవాలను దానం చేయడానికి ప్రజలను ప్రేరేపించడానికి 13 వ ఐఒడిడి ఒక అవకాశం. ఒక ఉదాత్తమైన లక్ష్యం కోసం ప్రతిజ్ఞ చేయడానికి , ఈ జాతీయ ప్రయత్నంలో భాగస్వాములు కావడానికి ప్రజలు ముందుకు వచ్చేలా ప్రోత్సహించడం ఐఒడిడి లక్ష్యం.

అవయవదానం, మార్పిడికి సంబంధించి ఏదైనా సమాచారం కోసం నోటో వెబ్ సైట్ www.notto.mohfw.gov.in ను సందర్శించవచ్చు లేదా టోల్ ఫ్రీ హెల్ప్ లైన్ నంబర్ 180114770 కు కాల్ చేయవచ్చు. అలాగే పైన పేర్కొన్న నోటో వెబ్ సైట్ తో పాటు https://pledge.mygov.in/organ-donation/ ఆన్ లైన్ ప్లెడ్జింగ్ సదుపాయం కూడా అందుబాటులో ఉంది.

ఈ కార్యక్రమంలో హెల్త్ సర్వీసెస్ డైరెక్టర్ జనరల్ డాక్టర్ అతుల్ గోయల్, నోటో డైరెక్టర్ డాక్టర్ అనిల్ కుమార్, దాతల కుటుంబాలు, అవయవ గ్రహీతలు, విద్యార్థులు, ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన సీనియర్ అధికారులు కూడా పాల్గొన్నారు.

****