প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীযুত নৰেন্দ্ৰ মোদীক আজি মহাৰাষ্ট্ৰৰ পুনেত লোকমান্য তিলক ৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা প্ৰদান কৰা হয়। লোকমান্য তিলকৰ উত্তৰাধিকাৰক সন্মান জনাই ১৯৮৩ চনত তিলক স্মাৰক মন্দিৰ ট্ৰাষ্টে এই বঁটা প্ৰদান আৰম্ভ কৰিছিল। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে নগদ ধনৰ পুৰস্কাৰ নমামি গংগা প্ৰকল্পৰ নামত উচৰ্গা কৰে৷

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে সভাস্থলীত উপস্থিত হোৱাৰ পিছতে লোকমান্য তিলকৰ প্ৰতিমূৰ্তিত পুষ্পাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰে। সভাত আগবঢ়োৱা ভাষণত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লোকমান্য তিলকৰ পুণ্য তিথি উপলক্ষে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰি কয় যে এয়া তেওঁৰ বাবে এক বিশেষ দিন। এই উপলক্ষে তেওঁৰ অনুভৱৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে আজি লোকমান্য তিলকৰ পুণ্য তিথি আৰু আন্না ভাউ সাথেৰো জয়ন্তী। “লোকমান্য তিলক জী ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ ‘তিলক’ আছিল”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয়। তেওঁ আন্না ভাউ সাথে সমাজৰ উন্নতিৰ দিশত অসাধাৰণ আৰু অতুলনীয় অৱদানৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ছত্ৰপতি শিৱাজী, চাপেকাৰ ভাতৃদ্বয়, জ্যোতিবা ফুলে আৰু সাবিত্ৰীবাই ফুলেৰ ভূমিলৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰে। ইয়াৰ পূৰ্বে প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে দগদুষেঠ মন্দিৰত আশীৰ্বাদ বিচাৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লোকমান্যৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত স্থান আৰু প্ৰতিষ্ঠানে আজি তেওঁক প্ৰদান কৰা সন্মানক ‘অবিস্মৰণীয়’ বুলি অভিহিত কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কাশী আৰু পুনেৰ মাজত থকা সামঞ্জস্যৰ কথা উল্লেখ কৰে কাৰণ দুয়োখনেই পাণ্ডিত্যৰ কেন্দ্ৰ। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে যেতিয়া কোনোবাই বঁটা লাভ কৰে তেতিয়াহে দায়িত্ববোৰ আহে, বিশেষকৈ যেতিয়া বঁটাৰ লগত লোকমান্য তিলকৰ নাম সংলগ্ন হয়। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ভাৰতৰ ১৪০ কোটি নাগৰিকলৈ লোকমান্য তিলক বঁটা উচৰ্গা কৰে। তেওঁলোকৰ সপোন আৰু আকাংক্ষা পূৰণৰ বাবে চৰকাৰে কোনো ত্ৰুটি নকৰে বুলি আশ্বাস দিয়ে। নগদ ধনৰ পুৰস্কাৰ নমামি গংগা প্ৰকল্পৰ নামত উচৰ্গা কৰাৰ সিদ্ধান্তৰ বিষয়েও প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে অৱগত কৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে ভাৰতৰ স্বাধীনতাত লোকমান্য তিলকৰ অৱদান কেৱল কেইটামান শব্দ বা ঘটনাৰ মাজতে সীমাবদ্ধ থাকিব নোৱাৰে কাৰণ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সকলো নেতা আৰু পৰিঘটনাৰ ওপৰত তেওঁৰ প্ৰভাৱ স্পষ্ট হৈ পৰিছিল। “ব্ৰিটিছসকলেও তেওঁক ‘ভাৰতীয় অস্থিৰতাৰ জনক” আখ্যা দিব লগা হৈছিল বুলি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আঙুলিয়াই দিয়ে। শ্ৰী মোদীয়ে কয় যে লোকমান্য তিলক তেওঁৰ ‘স্বৰাজ মোৰ জন্মগত অধিকাৰ’ দাবীৰে স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ দিশ সলনি কৰিছিল। ভাৰতীয় পৰম্পৰাক পিছপৰা বুলি ব্ৰিটিছে লেবেল লগোৱাটোও ভুল বুলি প্ৰমাণ কৰিলে তিলকে। মহাত্মা গান্ধীয়ে নিজেই তেওঁক আধুনিক ভাৰতৰ স্থপতি বুলি অভিহিত কৰিছিল বুলি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে স্মৰণ কৰে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লোকমান্য তিলকৰ প্ৰতিষ্ঠান নিৰ্মাণৰ সামৰ্থ্যক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰে। লালা লাজপত ৰায় আৰু বিপিন চন্দ্ৰ পালৰ সৈতে তেওঁৰ সহযোগিতা ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ এক সোণালী অধ্যায়। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে তিলকৰ বাতৰি কাকত আৰু সাংবাদিকতাৰ ব্যৱহাৰৰ কথাও মনত পেলালে। কেশৰী আজিও মহাৰাষ্ট্ৰত প্ৰকাশ পায় আৰু পঢ়া হয়। “এই সকলোবোৰে লোকমান্য তিলকৰ শক্তিশালী প্ৰতিষ্ঠান নিৰ্মাণৰ সাক্ষ্য দিয়ে”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লগতে কয়।

প্ৰতিষ্ঠান নিৰ্মাণৰ পৰা স্থানান্তৰিত হৈ প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে তিলকৰ পৰম্পৰাৰ লালন-পালনৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰি ছত্ৰপতি শিৱাজীৰ আদৰ্শ উদযাপনৰ বাবে গণপতি মহোৎসৱ আৰু শিৱ জয়ন্তীৰ আৰম্ভণিৰ কথা উল্লেখ কৰে। “এই অনুষ্ঠানসমূহ ভাৰতক সাংস্কৃতিক এডাল সূতাৰে বান্ধি ৰখাৰ অভিযানৰ লগতে পূৰ্ণ স্বৰাজৰ সম্পূৰ্ণ ধাৰণা দুয়োটা আছিল। এইটো ভাৰতৰ বিশেষত্ব হৈ আহিছে, য’ত নেতাসকলে স্বাধীনতাৰ দৰে ডাঙৰ লক্ষ্যৰ বাবে যুঁজিছিল আৰু সমাজ সংস্কাৰৰ অভিযানো কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিছিল”, তেওঁ কয়।

দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ প্ৰতি লোকমান্য তিলকৰ বিশ্বাসৰ কথা উল্লেখ কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে বীৰ ছাভাৰকাৰক দিয়া মেণ্টৰিং আৰু লণ্ডনত দুটা বৃত্তি চলাই থকা শ্যামজী কৃষ্ণ বৰ্মাক দিয়া পৰামৰ্শ-ছত্ৰপতি শিৱাজী বৃত্তি আৰু মহাৰাণা প্ৰতাপ বৃত্তিৰ কথা স্মৰণ কৰে। পুনেত নিউ ইংৰাজী স্কুল, ফাৰ্গুচন কলেজ আৰু ডেকান এডুকেচন ছ’চাইটি প্ৰতিষ্ঠা কৰাটো সেই দৃষ্টিভংগীৰে অংশ। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয়, ‘ব্যৱস্থা নিৰ্মাণৰ পৰা প্ৰতিষ্ঠান নিৰ্মাণলৈ, প্ৰতিষ্ঠান নিৰ্মাণৰ পৰা ব্যক্তিগত নিৰ্মাণলৈ আৰু ব্যক্তিগত নিৰ্মাণৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ দৃষ্টিভংগী এখন দেশৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে এক ৰোডমেপৰ দৰে আৰু দেশখনে ফলপ্ৰসূভাৱে এই ৰোডমেপ অনুসৰণ কৰিছে”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয়।

লোকমান্য তিলকৰ সৈতে মহাৰাষ্ট্ৰৰ জনসাধাৰণৰ মাজত থকা বিশেষ বান্ধোনৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে গুজৰাটৰ জনসাধাৰণৰ মাজতো তেওঁৰ সৈতে একেধৰণৰ সম্পৰ্ক আছে। তেওঁ লোকমান্য তিলক আহমেদাবাদৰ সবৰমতী কাৰাগাৰত প্ৰায় ডেৰ মাহ কটাবলগীয়া সময়ৰ কথা মনত পেলাই ১৯১৬ চনত চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলকে ধৰি তেওঁক আদৰিবলৈ আৰু তেওঁৰ মতামত শুনিবলৈ ৪০,০০০ৰো অধিক লোক উপস্থিত হোৱাৰ কথা জনাইছিল। তেওঁ লগতে কয় যে ভাষণৰ প্ৰভাৱৰ বাবে চৰ্দাৰ পেটেলে আহমেদাবাদ পৌৰসভাৰ মুৰব্বী হৈ থকাৰ সময়ত আহমেদাবাদত লোকমান্য তিলকৰ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপন কৰিছিল। “চৰ্দাৰ পেটেলত লোকমান্য তিলকৰ লোহাৰ মুঠিৰ পৰিচয় বিচাৰি পাব পাৰি”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে মন্তব্য কৰে। ভিক্টোৰিয়া গাৰ্ডেনত প্ৰতিমূৰ্তিৰ স্থান সন্দৰ্ভত কোৱাৰ সময়ত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ১৮৯৭ চনত ৰাণী ভিক্টোৰিয়াৰ হীৰা জয়ন্তী উদযাপনৰ স্মৃতিত ব্ৰিটিছে এই খেলপথাৰখন গঢ়ি তোলা বুলি অৱগত কৰে আৰু চৰ্দাৰ পেটেলে লোকমান্য তিলকৰ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপনৰ বিপ্লৱী কাৰ্য্যত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ব্ৰিটিছৰ প্ৰতিৰোধৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পিছতো প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে এই প্ৰতিমূৰ্তিটো ১৯২৯ চনত মহাত্মা গান্ধীয়ে উদ্বোধন কৰিছিল। প্ৰতিমূৰ্তিটোৰ বিষয়ে কোৱাৰ সময়ত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে এইটো এটা ভয়ংকৰ প্ৰতিমূৰ্তি য’ত তিলক জীক জিৰণিৰ ভংগীমাত বহি থকা দেখা যায় যদিহে স্বাধীন ভাৰতৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ কথা চিন্তা কৰে। “দাসত্বৰ সময়ছোৱাতো চৰ্দাৰ চাহেবে ভাৰতৰ পুত্ৰক সন্মান জনোৱাৰ বাবে সমগ্ৰ ব্ৰিটিছ শাসনক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল”, প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আজিৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে শোক প্ৰকাশ কৰি মন্তব্য কৰে যেতিয়া চৰকাৰে আনকি বিদেশী আক্ৰমণকাৰীৰ পৰিৱৰ্তে ভাৰতীয় ব্যক্তিত্বৰ একক পথৰ নাম সলনি কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে কিছুমান মানুহৰ কান্দোনৰ ৰোল উঠে৷

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লোকমান্যৰ গীতাৰ প্ৰতি থকা বিশ্বাসৰ কথা উল্লেখ কৰে। সুদূৰ মণ্ডলয়ত বন্দী হৈ থকাৰ সময়তো লোকমান্যই গীতাৰ অধ্যয়ন অব্যাহত ৰাখি গীতা ৰহস্য ৰূপত অমূল্য উপহাৰ দিলে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লোকমান্যৰ সকলোৰে মনত আত্মবিশ্বাস জগাই তোলাৰ ক্ষমতাৰ কথা কয়। তিলকে স্বাধীনতা, ইতিহাস, সংস্কৃতিৰ যুঁজত মানুহৰ আস্থা ঘূৰাই আনিলে। মানুহ, শ্ৰমিক আৰু উদ্যোগীৰ ওপৰত তেওঁৰ বিশ্বাস আছিল। “তিলকে ভাৰতীয়সকলৰ মাজত হীনমন্যতাৰ কাল্পনিক কাহিনী আঁতৰাই তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ সামৰ্থ্য দেখুৱাইছিল”, তেওঁ কয়।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে অনাস্থাৰ পৰিবেশত দেশৰ উন্নয়ন সম্ভৱপৰ নহয়। তেওঁ পুনেৰ এজন ভদ্ৰলোক শ্ৰী মনোজ পোচাট জীয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰীগৰাকীৰ কথা উল্লেখ কৰি ১০ বছৰ পূৰ্বে পুনে ভ্ৰমণৰ কথা সোঁৱৰাই দিয়া এটা টুইট পঢ়ি স্মৰণ কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে তিলক জীয়ে প্ৰতিষ্ঠা কৰা ফাৰ্গুচন কলেজত সেই সময়ত ভাৰতত আস্থা ঘাটিৰ বিষয়ে কোৱাৰ কথা স্মৰণ কৰে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আস্থা ঘাটিৰ বিষয়টো উত্থাপন কৰাৰ বাবে কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰি কয় যে দেশখনে আস্থা ঘাটিৰ পৰা আস্থা ৰাহিলৈ গতি কৰিছে।

বিগত ৯ বছৰত প্ৰভাৱিত হোৱা বৃহৎ পৰিৱৰ্তনসমূহত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে এই আস্থাৰ ৰাহিৰ উদাহৰণ দাঙি ধৰে৷ এই আস্থাৰ ফলস্বৰূপে ভাৰতক পঞ্চম বৃহত্তম অৰ্থনীতি হিচাপে পৰিগণিত হোৱাৰ কথা উল্লেখ কৰে। দেশৰ নিজৰ ওপৰত থকা আস্থাৰ কথাও তেওঁ কয় আৰু মেড ইন ইণ্ডিয়া ক’ৰোনা ভেকচিনৰ দৰে সফলতাৰ কথা উল্লেখ কৰে, যি কৃতিত্বত পুনেই ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছিল। ভাৰতীয়সকলৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু সততাৰ ওপৰত আস্থাৰ চিন স্বৰূপে তেওঁ মুদ্ৰা যোজনাৰ অধীনত বন্ধকীমুক্ত ঋণৰ কথাও কয়। একেদৰে অধিকাংশ সেৱা এতিয়া মোবাইলত উপলব্ধ আৰু মানুহে নিজৰ নথি-পত্ৰ স্ব-প্ৰমাণিত কৰিব পাৰে। এই বাণিজ্যিক ৰাহিৰ বাবেই স্বচ্ছতা অভিযান আৰু বেটি বচাও-বেটি পঢ়াও জন আন্দোলনলৈ পৰিণত হোৱা বুলিও তেওঁ জোৰ দিয়ে। এই সকলোবোৰে দেশত এক ইতিবাচক পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰিছে বুলিও তেওঁ লগতে কয়।

প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে লালকিল্লাৰ পৰা দিয়া ভাষণৰ সময়ত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে গেছৰ ৰাজসাহায্য ত্যাগ কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱা পাছতে লাখ লাখ লোকে গেছৰ ৰাজসাহায্য এৰি দিয়াৰ কথা স্মৰণ কৰি তেওঁ জনায় যে বহু দেশৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ চৰকাৰৰ ওপৰত বিশ্বাস সন্দৰ্ভত এক সমীক্ষা কৰা হৈছিল য’ত ভাৰতে সৰ্বাধিক লাভ কৰিছে বুলি জানিব পৰা গৈছে। শ্ৰী মোদীয়ে সজোৰে কয় যে জনবিশ্বাস বৃদ্ধি ভাৰতবাসীৰ বাবে প্ৰগতিৰ মাধ্যম হৈ পৰিছে।

ভাষণৰ সামৰণিত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আলোকপাত কৰে যে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰৰ পাছত দেশে অমৃত কালক কৰ্তব্য কাল হিচাপে প্ৰত্যক্ষ কৰিছে, য’ত প্ৰতিজন নাগৰিকে দেশৰ সপোন আৰু সংকল্পক মনত ৰাখি নিজৰ পৰ্য্যায়ৰ পৰা কাম কৰি আছে। সেইবাবেই প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে আজি বিশ্বই ভাৰততো ভৱিষ্যতৰ সাক্ষী হৈ আছে, কিয়নো আজিৰ আমাৰ প্ৰচেষ্টা সমগ্ৰ মানৱতাৰ বাবে আশ্বাস হৈ পৰিছে। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে লোকমান্য তিলকৰ চিন্তা আৰু আশীৰ্বাদৰ শক্তিৰে নাগৰিকে নিশ্চিতভাৱে এখন শক্তিশালী আৰু সমৃদ্ধিশালী ভাৰতৰ সপোন বাস্তৱত পৰিণত কৰিব। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আস্থা প্ৰকাশ কৰে যে হিন্দ স্বৰাজ্য সংঘই লোকমান্য তিলকৰ আদৰ্শৰ সৈতে মানুহক সংযোগ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি যাব।

এই উপলক্ষে অনু্ষ্ঠানত মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰাজ্যপাল শ্ৰীযুত ৰমেশ বাইছ, মহাৰাষ্ট্ৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী শ্ৰী একনাথ শিণ্ডে, , মহাৰাষ্ট্ৰৰ উপ-মুখ্যমন্ত্ৰী শ্ৰী দেৱেন্দ্ৰ ফাডনৱীছ আৰু সাংসদ শ্ৰী অজিত পাৱাৰ, তিলক স্মাৰক ট্ৰাষ্টৰ সভাপতি শ্ৰী শাৰদচন্দ্ৰ পাৱাৰ, উপাধ্যক্ষ ড০ দীপক তিলক তিলক স্মাৰক ট্ৰাষ্টৰ উপ-সভাপতি ড° ৰোহিত তিলক আৰু তিলক স্মাৰক ট্ৰাষ্টৰ ন্যাসৰক্ষী শ্ৰী সুশীলকুমাৰ সিণ্ডেকে ধৰি অন্যান্য ব্যক্তিসকল উপস্থিত থাকে৷

পটভূমি

১৯৮৩ চনত তিলক স্মাৰক মন্দিৰ ট্ৰাষ্টে, লোকমান্য তিলকৰ উত্তৰাধিকাৰক সন্মান জনাই এই বঁটাটো প্ৰদান কাম আৰম্ভ কৰিছিল। দেশৰ প্ৰগতি আৰু বিকাশৰ বাবে কাম কৰা আৰু যিসকলৰ অৱদানক উল্লেখযোগ্য আৰু অসাধাৰণ বুলিহে চাব পাৰি তেওঁলোকক এই বঁটা প্ৰদান কৰা হয়। প্ৰতি বছৰে ১ আগষ্টত লোকমান্য তিলকৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকীত এই বঁটা প্ৰদান কৰা হয়।

প্ৰধানমন্ত্ৰী হ’ব ৪১সংখ্যক বঁটা প্ৰাপক। ইয়াৰ পূৰ্বে ড° শংকৰ দয়াল শৰ্মা, শ্ৰী প্ৰণৱ মুখাৰ্জী, শ্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ী, শ্ৰীমতী ইন্দিৰা গান্ধী, ড° মনমোহন সিং, শ্ৰী এন আৰ নাৰায়ণ মূৰ্তি, ড° ই শ্ৰীধৰণ আদিৰ দৰে বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলক এই বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে। 

Speaking at the Lokmanya Tilak National Award Ceremony in Pune. https://t.co/DOk5yilFkg

— Narendra Modi (@narendramodi) August 1, 2023

***