U Myntri Sorkar Pdeng ba dei khmih ia ki tnat Kam Pohiing bad Cooperation, u Amit Shah u la plié paidbah ia ka National Mega Conclave halor ka FPO ha ki kam cooperative bad u la pyllait paidbah ia ka jingpynkhreh kam na ka bynta ka jingseng ia 1100 tylli ki FPO ba thymmai da ka PACS ha New Delhi mynta ka sngi. Ha kane ka sngi, u Myntri Sorkar Pdeng ba dei khmih ia ka tnat ka rep ka riang, u Narendra Singh Tomar, u Myntri Khynnah ka tnat Cooperation, u BL Verma, Secretary, ka tnat Cooperation, u Gyanesh Kumar bad Secretary, ka tnat Kam Rep, u Manoj Ahuja ki la iadon lang ha ryngkat ki heh ki hain.

Ha ka jingai jingkren jong u, u Amit Shah u la ong ba u Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi u la shim ia ka rai ban seng ia ka tnat Cooperation ba kyrpang ba don ka jingthmu kaba pher. U la ong ba ki kam cooperative ha kane ka ri ki dei kiba la slem bha, hynrei hadien 75 snem ka jingioh jinglaitluid, lada ngi phaikhmat biang, ka i kumba ki kam cooperative ha ka ri ki dei kiba lah ban phiah ha lai bynta – ki jylla ha kaba ki kam cooperative ki la lah ban kyntiew bad pynkhlain ialade, ki jylla ha kaba ki kam cooperative ki dang iaid bad ki jylla ha kaba ki kam cooperative ki la jan duh jait. U Shah u la ong ba ha kane ka ri kaba iar, ha kaba kumba 65 klur ngut ki briew ki trei ha ki kam rep, ka long kaba donkam bha ban khyllie im ia ki kam cooperative, pynthymmai ia ki, bad wanrah jingshai ha ki bad ban thew ia ki kliar kiba thymmai. U la ong ba ha ki kam rep bad ki kam ka roi ka par ha ki jaka nongkyndong, ka dei tang lyngba ki cooperative ba lah ban pynriewspah ia baroh. U la ong ba kam pher lada ki briew ki don ne em ia ka bai seng lada u briew u don ka jingshlur ban trei shitom bad ka buit ban kyntiew ialade, ki kam cooperative ki dei ka lad kaba biang bha ban pynkylla riewspah ia kum kine ki briew ki bym don bai seng. U la ong ba ki kam cooperative ki lah ban don ka bynta kaba heh ha ka jingpynkhlain ia ki 65 klur ngut ki briew kiba trei ha ki kam rep bad pynriewspah ia ki da kaba lum lang ia ki bai seng barit baria jong ki lyngba ki cooperative bad pynkylla ia kine sha ka bai seng kaba heh.

U myntri ka tnat Cooperation u la ong ba hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi, ka tnat Cooperation ka la shim shibun ki sienjam ha kine ki ar snem ba la dep. U la ong ba hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi, u myntri ka tnat ka rep ka riang, u Narendra Singh Tomar, la shim ia ka rai ban sdang ia ki FPO ha ka ri. U la ong ruh ba hadien ba u la shimti ia ka kam kum u Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi u la shim shibun ki sienjam ban pynkhlain ia ki kam rep bad ban pynriewspah ia ki nongrep bad kawei na kine ka dei ki FPO. Ki nongrep ki la ioh jingmyntoi bha na kine hynrei ha ki kam cooperative, ki FPO bad ki jingmyntoi ki la poi sha tang katto katne ngut ki briew bad ba kane ka la jia namar ba ngi khlem buh ia ki thong. U Shah u la ong ba lada ki PACS ki kylla sha ki FPO, ki jingmyntoi jong ka FPO kin poi sha baroh ki nongrep kiba don ha ka PACS. U la ong ba ki FPO kiba seng lyngba ki PACS ki don ka lad kaba bun tam ban pynriewspah ia ki nongrep. Ha kine ki sngi ban wan, ka tnat ka rep ka riang bad ka tnat Cooperation kin iatrei lang ia ka roi ka par bad ka ioh ka kot ha ki jaka nongkyndong kaba don lai bynta lyngba ki PACS, FPO bad SHG. U la ong ba lada ki PACS ki kwah ban long FPO, ka NCDC kan iarap ia ki bad ba ym don u pud na ka bynta kane bad kane ka conclave kan pynstet shuh shuh ia ki kam cooperative ha ka ri.

U Amit Shah u la ong ba ki kam ka ioh ka kot kiba don nongrim ha ki kam rep, ki kam ri jingri bad ri dohkha ki dei ka jingkhlain jong ka ioh ka kot jong ka India, hynrei ym pat iakren shaphang kine ha ka ri. U la ong ba mynta kine lai jait ki kam ki don ka bynta kaba 18% jong ka GDP jong ka India. U Shah u la ong ba ha kawei ka rukom, ki kam rep, kam ri jingri, ri dohkha ki dei u budlum jong ka ioh ka kot jong ka ri bad ba ka jingpynkhlain ia ki ka dei ka jingpynkhlain ia ka ioh ka kot jong ka ri. U la ong ba lada ka GDP ka kiew na ka jingpynmih tiar, ki lad ioh kam kim kiew haduh kata hynrei lada pynkhlain ia ki kam rep, kam ri jingri bad ri dohkha lyngba ki cooperative, ki lad ioh kam ki kham kiew ha ryngkat ka GDP.

U myntri Sorkar Pdeng ba dei khmih ia ki tnat Kam Pohiing bad Cooperation u la ong ba kumba 65% jong ki briew ha ka ri ki trei ha ki kam rep bad ki kam kiba iadei bad kane bad kumba 55% ki briew kiba treikam mynta ki don bynta ha kine ki kam. U la ong ba kiwei kiwei ki kam ruh ki shaniah ha ki kam rep bad ki jaka nongkyndong. U Shah u la ong ba mynta 86% jong ki nongrep ka ri ki dei kiba trei ha ki jaka barit baria kiba don hapoh 1 hectare ka jaka. U la ong ba ka dei tang ka India ka bym la shah ia kine ki nongrep ba kin long ki nongbylla bad ba ki long trai ia ka jaka jong ki. U la ong ba khnang ban pynthymmai ia ki kam rep, ban ioh ia ki dor kiba biang na ka bynta ki mar rep bad ban wanrah ia ka jingiohnong na ki kam rep, ngi dei ban kyntait ia ki rukom ba rim bad ngi dei ban pdiang ia ki rukom treikam katkum ka juk mynta bad ba ki PACS kum ki FPO ki dei ka jingsdang kaba thymmai ha kane.

U Amit Shah u la ong ba kadei ka jingbahkhlieh jong ka sorkar bad ki kam ba iadei bad ka Cooperative ban pynthikna ba ka jingim jong baroh kito kiba don bynta bad ka kam rep kilong kiba bit ba biang kumba long ki briew kiba trei ha ki kam ai jingshakri. U la ong ba la sdang ia ka FPO ha u snem 2003 da ka Yogendra Alag Committee ha ka por ba long Myntri Rangbah duh u Atal Bihari Vajpayee. U la ong ba haba u Narendra Modi u la long u Myntri Rangbah duh jong ka ri, u la rai ban pyntreikam ia ka jingai jingmut ba iadei bad ka FPO. U Shah u la ong ba ka jingiar jong kane ka sienjam kalong ba mynta ki don 11,770 tylli ki FPO kiba trei ha ka ri bad lyngba kine, da ki lak ki nongrep jong ka ri ki la lah ban kyntiew ia ka kamai kajih jong ki. U la ong ba la pynbna ha ka mang tyngka ban plie 10,000 tylli ki FPO bad ka thong kalong ban kot sha kane hashuwa u snem 2027. U la ong hapoh ka jingialam jong u Modi, ka sorkar India ka la mang T. 6900 klur ban kot sha kane ka thong. U Shah u la ong ba u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi u la wanrah ia kum kane ka rukom treikam naduh ka jingthung haduh ka jingpyndonkam ia ki mar, naduh ka jingshna ia ki mar bam bad ka jingpynbeit ryntih bad naduh ka jingsong ia ki mar haduh ka jingpyniaid iew bad ka jingbuh, kane kalong ka rukom treikam baroh naduh ka jingpynmih ia ki mar rep haduh ka jingpyniaid iew kadei ban long hapoh ka FPO. U Shah u la ong ba ka jingthied ia ki mar, ka jingtip shaphang ka iew, ka jingai jingtip shaphang ka teknoloji bad ka jingsaindur thymmai, ka jinglum ia ki jingtip na ka bynta ka jingpynmih ia ki mar rep, ki lad ban buh ia ki mar rep, ka jingpyntyrkhong, ka jingpynkhuid bad jingpynbeit kidei kiba la leh da ki FPO. Ki FPO ki la pynbeit ruh a ka jingbuh kyrteng kumjuh ruh ka jingsong ia ki mar, bad ka jingpynryntih, ka jingpeit ia ka jingbha, ka jingioh dor kham bun ki nongrep da kaba iasoh bad ki nongthied bad ki kompani. Ki FPO ki la long ruh ka lad na ka bynta ka jingsam jingtip shaphang ki skhim da kaba ai jingtip ia ki nongrep shaphang ki skhim baroh jong ka sorkar.

U Myntri Sorkar Pdeng ba dei khmih ia ki Tnat kam Pohiing bad Cooperation u la kyntu ia baroh ki FPO jong ka ri ban bteng ia ka jingtreikam ha kajuh ka rukom, hynrei ban iai pyniasoh ruh bad ki PACS. U la ong ba dei ban saindur ia ka rukom treikam ba thymmai khnang ban don ka rukom sam jingtip kaba kham iar, ka jingsam ia ka jingiohnong bad ka jingpyniaid iew katkum ka jingpynbeit hapdeng ki PACS bad ka FPO. U Shah u la ong ba ka sorkar hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah duh u Narendra Modi ka la ai ram palat T. 127 klur sha ki FPO haduh mynta, kaba long shuh shuh haduh T. 6,900 klur. Ha ki distrik rilum, la thaw 922 tylli ki FPO na ka bynta ka kam ba iadei bad ki mar khlaw. Kane ka pyni ia ka rukom treikam ba sani ha kaba ka sorkar Modi bad u Myntri ba dei khmih ia ka Tnat ka rep ka riang, u Narendra Singh Tomar, ki la iaid shaphrang. U la ong ba ki jylla jong ka Gujarat, Maharashtra, Uttar Pradesh, Rajasthan bad Punjab ki la leh ia ka kam kaba khraw ha kaba iadei bad ki FPO.

U Shah u la ong ngi hap ban pynsngewthuh hapdeng ki samla ba ka kam rep kadei ka kam kaba iohnong, bad ka donkam ia ka jingtreikam kaba katkum ka juk ba mynta ryngkat bad ka rukom pyniaid iew kaba biang. U la ong ba lada ngi lah ban wanrah ia kane ka jingsngewskhem ha ki 12 klur ki nongrep jong ka ri, kumta ym tang ka jingpynmih ia ki mar rep kan kiew hynrei ka jingnohsynniang ka kam rep sha ka GDO ruh kan kiew. Kane ym tangba kan pynlah ia ki 12 klur ki nongrep ban kyrshan ialade hynrei ka ri ruh kan long kaba lah ban kyrshan dalade. U Shah u la ong ba u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi u la shim shibun ki sienjam halor kane bad mynta lyngba ka kam cooperative- FPO, ka sorkar Modi kan iaid shaphrang ha ka lynti ban pynlong ia ki nongrep sha ki nongkhaii bad ki nongseng kam lajong.

U Myntri ka Tnat Cooperation u la ong ba ha ka samoi jong u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi, ka jingmang tyngka na ka bynta ka kam rep ka la kiew da 5.6 shah. U la ong katba ha u snem 2013-14, ka jingmang tyngka na ka bynta ka kam rep kalong T. 21,000 klur, hapoh ka jingialam jong u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi, la pynkiew sha ka T. 1.15 lak klur ha u snem 2023-24. U la ong mynshuwa ka jingmang tyngka lang kalong T. 21,000 klur. Hynrei mynta ka jingmang tyngka tang jong ka Tnat ka rep ka riang kalong T. 1.15 lak klur. Kane ka pyni ia ka jingphaikhmat kyrpang jong u Myntri Rangbah duh bad ka sorkar sha ka kam rep.

U Amit Shah u la ong ba ka ri ka pynmih 265 million ton ki mar bam ha u snem 2013-14 bad 324 million ton ha u 2022-23. U la ong ba ki don katto katne ki nongrep kiba kwah ban kren shaphang ka MSP bad ka sorkar ka kloi ban iakren ia kane. U Shah u la ong ba ka don ka jingkiew kaba 55% ha ka MSP jong u kba bad 51% ka MSP jong u kew ha ki 10 snem. U la ong ba ka sorkar ba mynta hapoh ka jingialam jong u Modi kadei ka sorkar ba nyngkong hadien ba la ioh ia ka jinglaitluid kaba la buh kumba 50% ka jingiohnong na ka jinglut jingsep jong ki nongrep. U la ong ba ka sorkar Modi ka la pynkiew ka jingthied kba da 88% kaba long jan arshah ka jingthied khaw bad ka jingthied kew ka la kiew kumba ar na ka lai shah, kata kalong 72%. U la ong ia ka kam ban thied 251 lak metric ton u kew la leh da ka sorkar Modi bad ka jingdon ki nongioh jingmyntoi ka la kiew jan arshah. U la ong ba kane ka pyni kumno ka sorkar Modi ka la trei na ka bynta ka bha ka miat jong ki nongrep. Nalor kane, la kyntiew ruh ia ka rukom rep organic, 60 lak ki nongrep ki don hapoh ki kam ai um kiba rit ha ki jaka rep kiba haduh 72 hectare, la wanrah ia ka micro irrigation fund, National Edible Oil Mission, agricultural infrastructure fund kaba T. 24000 klur, la wanrah ia ka jingbei tyngka na ka bynta ka jingpyndonkam ia ki kor ha ki kam rep bad la sdang ruh ia ka kam ban pyniasoh kumba 1260 tylli ki mandi lyngba ka e-NAM da ka sorkar hapoh ka jingialam u Myntri Rangbah duh, u Narendra Modi.

U Myntri sorkar pdeng ba dei khmih ia ki Tnat kam Pohiing bad Cooperation, u la ong ba ka la don ka jingkylla ha ka kam rep ha ka samoi jong ka sorkar Modi bad mynta la thaw ia ka Tnat Cooperation khnang ba ki jingmyntoi jong ka, ki poi sha ki nongrep. U la ong katkum ka mantra jong ka cooperative, ka jingiohnong ka leit sha kito kiba trei shitom ha ka kam bad ia kane la pynthikna da ka Tnat Cooperation.

U Amit Shah u la ong ba ka sorkar Modi ka la leh shibun ki kam ha kaba iadei bad ka cooperative. La pynkhreh ia ki Bylaws jong ki PACS ia kaba la pdiang da 26 tylli ki jylla. Mynta, ki PACS kin lah ban treikam kum ka Dairy and fishermen committee, kin lah ban pyniaid ruh ia ki petrol pump, gas agency, CSC, ki dukan die dawai ba kham duna dor bad ki dukan die mar bam ba kham duna dor, kin trei ia ka kam ba iadei bad ka jingbuh ia ki mar. Ym tang kane, ki PACS kin lah ruh ban leh ia ki kam ba iadei bad ki kam khaii kiba iadei bad ka um hapoh ka Har GHar Jal Committee jong ka shnong. U Shah u la ong ba ka sorkar Modi ka la rai ban pyniasoh 22 tylli ki kam bad ki PACS. U la ong ba tang haba ki PACS kilong kiba khlain, ki APACS kin nym lah ban long kiba khlain. Lada ki FPO, PACS bad ki Self Help Group ki lah ban iarap iwei ia iwei, kumta ka por ba thymmai jong ka roi ka par ha ki jaka nongkyndong bad ka jingkiew ki kam rep kin sdang ha ki sngi ban wan.

****