ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವೆ ಶ್ರೀಮತಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್‌ ಅವರು ಇಂದು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ 2023-24ನೇ ಸಾಲಿನ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌ ಅಮೃತ್‌ ಕಾಲ್‌ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದೆ, ಇದು ಸಶಕ್ತ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ನಾವು ಸಮೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಭಾರತವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಇದರಲ್ಲಿಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಫಲಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಯುವಕರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ರೈತರು, ಒಬಿಸಿಗಳು (ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು), ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಅಮೃತ್‌ ಕಾಲದ - ಸಶಕ್ತ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ಆರ್ಥಿಕತೆ
ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಅಮೃತ್‌ ಕಾಲ್‌ಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಚಾಲಿತ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ ಆಧಾರಿತ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ದೃಢವಾದ ಹಣಕಾಸು ವಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು, ಸಬ್ಕಾ ಸಾಥ್‌ ಸಬ್ಕಾ ಪ್ರಯಾಸ್‌ ಮೂಲಕ ಜನ ಭಾಗೀದಾರಿ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು.

ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯು ಮೂರು ಆದ್ಯತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ:

1. ನಾಗರಿಕರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವಕರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು;
2. ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಬಲವಾದ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು; ಮತ್ತು
3. ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು

India@100 ದೇಶದ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿಈ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು, ಬಜೆಟ್‌ ನಾಲ್ಕು ಪರಿವರ್ತಕ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ:-

1. ಎಸ್‌ಎಚ್‌ಜಿಗಳ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲೀಕರಣ:

ದೀನ್‌ ದಯಾಳ್‌ ಅಂತ್ಯೋದಯ ಯೋಜನೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯ ಅಭಿಯಾನವು ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು 81 ಲಕ್ಷ  ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ (ಎಸ್‌ಎಚ್‌ಜಿಗಳು) ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗಮನಾರ್ಹ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು, ‘‘ಈ ಗುಂಪುಗಳು ದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಮೂಹಿಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕ ಸಬಲೀಕರಣದ ಮುಂದಿನ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪಲು ನಾವು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತೇವೆ. ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ತಮ ವಿನ್ಯಾಸ, ಗುಣಮಟ್ಟ, ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲಾಗುವುದು,’’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಅವರು, ನೀತಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಹಲವಾರು ನವೋದ್ಯಮಗಳು ‘ಯೂನಿಕಾರ್ನ್’ಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವಂತೆಯೇ, ದೊಡ್ಡ ಗ್ರಾಹಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

2. ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕೌಶಾಲ್‌ ಸಮ್ಮಾನ್‌ (ಪಿಎಂ ವಿಕಾಸ್‌):
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳಿಗಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಹೊಸ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತದ ನಿಜವಾದ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ, ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅವರಿಗೆ ಸಹಾಯದ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ಅನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೊಸ ಯೋಜನೆಯು ಹೀಗಿದೆ:
(ಎ) ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ತಲುಪುವಿಕೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಎಂಎಸ್‌ಎಂಇ ಮೌಲ್ಯ ಸರಪಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.
(ಬಿ) ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸುಧಾರಿತ ಕೌಶಲ್ಯ ತರಬೇತಿ, ಆಧುನಿಕ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಸಿರು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಜ್ಞಾನ, ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ ಪ್ರಚಾರ, ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಸಂಪರ್ಕ, ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಪಾವತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
(ಸಿ) ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು, ಒಬಿಸಿಗಳು, ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

3. ಮಿಷನ್‌ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಉತ್ತೇಜನ:
ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ದೇಶವು ನೀಡುವ ಅಪಾರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ‌ವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿದ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು, ಈ ವಲಯವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವಕರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಗೆ ಭಾರಿ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ‌ವಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಕ್ರಿಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ-ಖಾಸಗಿ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ಮಿಷನ್‌ ಮೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಅವರು ಘೋಷಿಸಿದರು.

4. ಹಸಿರು ಬೆಳವಣಿಗೆ:
ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಇಂಗಾಲದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಸಿರು ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಹಸಿರು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮೇಲೆ ಸರ್ಕಾರದ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. ‘‘ಹಸಿರು ಇಂಧನ, ಹಸಿರು ಇಂಧನ, ಹಸಿರು ಕೃಷಿ, ಹಸಿರು ಚಲನಶೀಲತೆ, ಹಸಿರು ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಉಪಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ ನಾವು ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಶಕ್ತಿಯ ಸಮರ್ಥ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತಿದ್ದೇವೆ,’’ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಸಪ್ತರ್ಷಿ: 2023-24ರ ಬಜೆಟ್‌ನ ಏಳು ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಆದ್ಯತೆಗಳು

ಅಮೃತ್‌ ಕಾಲ್‌ನ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್‌ಅನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರಕವಾದ ಏಳು ಆದ್ಯತೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ‘ಸಪ್ತರ್ಷಿ’ಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರು ಘೋಷಿಸಿದರು.

1) ಅಂತರ್ಗತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
2) ಕೊನೆಯ ಮೈಲಿ (ಕೊನೇ ಹಂತ) ತಲುಪುವುದು
3) ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ
4) ಸಾಮರ್ಥ್ಯ‌ದ ಪೂರ್ಣ ಬಳಕೆ
5) ಹಸಿರು ಬೆಳವಣಿಗೆ
6) ಯುವ ಶಕ್ತಿ
7) ಹಣಕಾಸು ವಲಯ

ಸಬ್‌ ಕಾ ಸಾಥ್‌ ಸಬ್‌ ಕಾ ವಿಕಾಸ್‌

2023-24ರ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಅಂತರ್ಗತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸುವುದು. ಶ್ರೀಮತಿ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್‌ ಅವರು ಸಬ್ಕಾ ಸಾಥ್‌ ಸಬ್ಕಾ ವಿಕಾಸ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ತತ್ವವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ, ರೈತರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಯುವಕರು, ಒಬಿಸಿಗಳು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿಗಳು, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳು, ದಿವ್ಯಾಂಗರು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ, ಲಡಾಖ್‌ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ನಿರಂತರ ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಬಜೆಟ್‌ ಆ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.

*****