ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਨਮਸਕਾਰ!

ਮੈਂ ਵਾਇਸ ਆਵ੍ ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਸਮਿਟ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਸਮਿਟ ’ਚ 120 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਦੇਖੀ ਗਈ - ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਰਚੁਅਲ ਇਕੱਠ।

ਇਸ ਸਮਾਪਨ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਪਿਛਲੇ 3 ਸਾਲ ਔਖੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ।

ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਊਰਜਾ, ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਕੀਮਤ ਤੇ ਵਧਦੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਣਾਅ ਨੇ ਸਾਡੀਆਂ ਵਿਕਾਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਾਵੇਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ, ਸਿਹਤਮੰਦ, ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਫ਼ਲ 2023 ਲਈ ਮੁਬਾਰਕਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੈ।

ਭਾਵੇਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਜੋ ਸੰਕਟ ਜਾਂ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।

ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਅਸਮਾਨ ਵੰਡ ਜਾਂ ਅਤਿ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਵੱਲ ਨਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇ।

ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਮਾਨਵਤਾ ਲਈ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਲਿਆਵੇ। ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ‘ਮਾਨਵ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ’ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਅਸੀਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਧਰਤੀ ਕੁਦਰਤੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇ ਵਧਦੇ ਵਿਖੰਡਨ ਕਰਕੇ ਵੀ ਚਿੰਤਿਤ ਹਾਂ।

ਇਹ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਣਾਅ ਵਿਕਾਸ ਤਰਜੀਹਾਂ ਸਾਡਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦੀਆਂ ਹਨ।

ਉਹ ਭੋਜਨ, ਈਂਧਣ, ਖਾਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਖੰਡਨ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਡੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਅਤੇ ਬ੍ਰੈਟਨ ਵੁੱਡਸ ਸੰਸਥਾਨ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਇੱਕ ਮੌਲਿਕ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਅਸਲੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀ20 ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗ‍ਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦੇਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰੇਗੀ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਕਾਸ ਭਾਈਵਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿਚਾਰ–ਚਰਚਾ ਵਾਲਾ, ਨਤੀਜਾਮੁਖੀ, ਮੰਗ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ, ਜਨ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮੇਰਾ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਗ‍ਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ-ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣਾ ਹੈ।

ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ "ਗਲੋਬਲ-ਸਾਊਥ ਸੈਂਟਰ ਆਵ੍ ਐਕਸੀਲੈਂਸ" ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੇਗਾ।

ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਸਾਡੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਸਮਾਧਾਨਾਂ ਜਾਂ ਸਰਬੋਤਮ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ’ਚ ਵਧਾਇਆ ਤੇ ਲਾਗੁ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਭੁਗਤਾਨ, ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ, ਈ–ਗਵਰਨੈਂਸ ਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਡਿਜੀਟਲ ਜਨਤਕ ਸਮਾਨ, ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲਈ 'ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਪਹਿਲ' ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂਗੇ।

ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਭਾਰਤ ਦੀ ‘ਵੈਕਸੀਨ ਮੈਤਰੀ’ ਪਹਿਲ ਨੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ।

ਮੈਂ ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵੇਂ 'ਆਰੋਗਯ ਮਿੱਤਰ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਭਾਰਤ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਲਾਜ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਸਾਡੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਬਿਠਾਉਣ ਲਈ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ 'ਗਲੋਬਲ-ਸਾਊਥ ਯੰਗ ਡਿਪਲੋਮੈਟਸ ਫੋਰਮ' ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ।

ਭਾਰਤ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ 'ਗਲੋਬਲ-ਸਾਊਥ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ' ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ।

ਮਹਾਮਹਿਮ,

ਅੱਜ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਵੇਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ।

ਰਿਗਵੇਦ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ - ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਪਾਠ - ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:

संगच्छध्वं संवदध्वं सं वो मनांसि जानताम्

ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ: ਆਓ ਅਸੀਂ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋ ਕੇ ਆਈਏ, ਨਾਲ ਬੋਲੀਏ ਤੇ ਸਾਡੇ ਮਨ ਸਦਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੋਣ।

ਜਾਂ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਆਖੀਏ, ਤਾਂ 'ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਏਕਤਾ, ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਏਕਤਾ'।

ਇਸ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਸੁਝਾਅ ਸੁਣਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਾਂ।

ਧੰਨਵਾਦ !

*****

ਡੀਐੱਸ/ਐੱਸਟੀ