સશસ્ત્ર દળો સાથે દિવાળી વિતાવવાની તેમની પરંપરાને જાળવી રાખીને, પ્રધાનમંત્રીએ આ દિવાળી કારગિલમાં દળો સાથે વિતાવી હતી.

બહાદુર જવાનોને સંબોધન કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, કારગિલની ધરતી પ્રત્યેનો આદર તેમને હંમેશા સશસ્ત્ર દળોનાં વીર સપૂતો અને દીકરીઓ તરફ આકર્ષે છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "વર્ષોથી, તમે મારા પરિવારનો એક ભાગ રહ્યા છો." પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, જવાનોની હાજરીમાં દિવાળીની મધુરતા વધે છે અને તેમની વચ્ચે હાજર દિવાળીનો પ્રકાશ તેમની ભાવનાને ઉત્સાહિત કરે છે. "એક તરફ રાષ્ટ્રની સાર્વભૌમ સરહદો છે, અને બીજી બાજુ પ્રતિબદ્ધ સૈનિકો છે, એક તરફ આપણને માતૃભૂમિની ધરતીનો પ્રેમ છે, અને બીજી બાજુ, બહાદુર જવાનો છે. હું બીજે ક્યાંય પણ આટલી તીવ્રતાની દિવાળીની અપેક્ષા રાખી શક્યો ન હોત.' પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, ભારત બહાદુરી અને શૌર્યની આ ગાથાઓની ખુશીપૂર્વક ઉજવણી કરે છે, જે આપણી પરંપરાઓ અને સંસ્કૃતિઓનો ભાગ છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આજે કારગિલની વિજયી ભૂમિ પરથી હું ભારત અને દુનિયામાં દરેકને દિવાળીની શુભેચ્છા પાઠવું છું."

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, પાકિસ્તાન સામે એવું એકેય યુદ્ધ થયું નથી જ્યાં કારગીલે તિરંગો લહેરાવ્યો ન હોય. આજની દુનિયામાં ભારતની ઝંખનાનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ઇચ્છા વ્યક્ત કરી હતી કે, પ્રકાશનું પર્વ વર્તમાન ભૂ-રાજકીય પરિદ્રશ્યમાં શાંતિ અને સમૃદ્ધિના માર્ગને પ્રકાશિત કરે. દિવાળીનું મહત્ત્વ સમજાવતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આ આતંકના અંતનો તહેવાર છે." દિવાળીની સરખામણી કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, કારગિલે પણ આવું જ કર્યું હતું અને વિજયની ઉજવણી આજે પણ યાદ કરવામાં આવે છે."

પ્રધાનમંત્રીએ એ વાત પણ યાદ કરી હતી કે, તેઓ કારગિલ યુદ્ધના સાક્ષી હતા અને તેમણે આ યુદ્ધને નજીકથી નિહાળ્યું હતું. તેમણે યુદ્ધ દરમિયાન દુશ્મનોને જડબાતોડ જવાબ આપી રહ્યા હતા ત્યારે જવાનો સાથે સમય પસાર કરવા આવ્યા હતા ત્યારે પ્રધાનમંત્રીની 23 વર્ષ જૂની તસવીરો સાચવવા અને બતાવવા બદલ સત્તાવાળાઓનો આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "એક સામાન્ય નાગરિક તરીકે, મારો કર્તવ્ય માર્ગ મને યુદ્ધનાં મેદાન સુધી દોરી ગયો હતો." પ્રધાનમંત્રીને યાદ આવ્યું કે તેઓ દેશવાસીઓએ ભેગા મળીને રાખેલો સામાન છોડવા આવ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે આ તેમના માટે પૂજાની ક્ષણ હતી. તે સમય દરમિયાનનાં વાતાવરણ પર ટિપ્પણી કરતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, દરેક વ્યક્તિએ મન, તન અને આત્માને આ હેતુ માટે પ્રતિબદ્ધ કરવાની હાકલ કરી હતી અને વિજયના હર્ષોલ્લાસથી આપણી આસપાસની હવા ભરાઈ ગઈ હતી.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આપણે જે ભારતને પૂજીએ છીએ તે માત્ર એક ભૌગોલિક ભૂખંડ જ નથી, પરંતુ એક જીવંત આત્મા છે, નિરંતર ચેતના છે, એક અમર અસ્તિત્વ છે." શ્રી મોદીએ આગળ કહ્યું, "જ્યારે આપણે ભારતની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે ભારતની સંસ્કૃતિનું શાશ્વત ચિત્ર સામે આવે છે, વારસાનું વર્તુળ જાતે જ નિર્માણ કરે છે અને ભારતની શક્તિનું મોડેલ વધવા લાગે છે." તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, ભારત એ પ્રકારનાં શસ્ત્રોનો પ્રવાહ છે, જેની શરૂઆત એક છેડેથી થાય છે, જે આકાશ-ઊંચા હિમાલયથી શરૂ થાય છે અને હિંદ મહાસાગરને આવરી લે છે. પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું હતું કે, ભૂતકાળની અનેક વિકસી રહેલી સભ્યતાઓ રેતીના દાણામાં નાશ પામી હતી, પણ ભારતના સાંસ્કૃતિક પ્રવાહનું અસ્તિત્વ અવિરત રહ્યું હતું. તેમણે સમજાવ્યું હતું કે, જ્યારે દેશનાં બહાદુર સપૂતો અને બેટીઓ તેમની તાકાત અને સંસાધનોમાં સંપૂર્ણ વિશ્વાસ દર્શાવે છે, ત્યારે કોઈ પણ દેશ અમર થઈ જાય છે.

કારગિલની યુદ્ધભૂમિ ભારતીય સૈન્યની હિંમતનો ચમકતો પુરાવો છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "દ્રાસ, બટાલિક અને ટાઇગર હિલ એ વાતનો પુરાવો છે કે પર્વતની ટોચ પર બેઠેલા દુશ્મનો ભારતીય સશસ્ત્ર દળોના સાહસ અને બહાદુરી સામે વામણાં બની ગયા હતા." તેમણે કહ્યું હતું કે, ભારતની સરહદો પર કામ કરતા લોકો ભારતની સુરક્ષાનાં સ્થિતિસ્થાપક આધારસ્તંભ છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, કોઈ પણ દેશ ત્યારે જ સુરક્ષિત છે જ્યારે તેની સરહદો સુરક્ષિત હોય, તેનું અર્થતંત્ર મજબૂત હોય અને સમાજ આત્મવિશ્વાસથી ભરેલો હોય. પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે, જ્યારે આપણે દેશની તાકાત વિશે સમાચાર સાંભળીએ છીએ, ત્યારે સમગ્ર દેશનું મનોબળ વધે છે. દેશવાસીઓમાં એકતાની ભાવનાને ઉજાગર કરતા પ્રધાનમંત્રીએ સ્વચ્છ ભારત મિશન અને વીજળી અને પાણી સાથે પાકાં મકાનોને સમયસર પહોંચાડવાનું ઉદાહરણ આપ્યું હતું અને ટિપ્પણી કરી હતી કે દરેક જવાન તેના પર ગર્વ અનુભવે છે. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે, જ્યારે આ સેવાઓ જવાનોનાં ઘરો સુધી પહોંચે છે, ત્યારે તેમને સંતોષ થાય છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, જ્યારે જવાનને કનેક્ટિવિટીમાં વધારો જોવા મળે છે, ત્યારે તેના માટે ઘરે ફોન કરવો સરળ બને છે અને વેકેશન દરમિયાન ઘરે જવાનું પણ સરળ બને છે. તેમણે 7-8 વર્ષ અગાઉ 10મા ક્રમની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થામાંથી વિશ્વની 5મી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાની ભારતની તાજેતરની સિદ્ધિ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ 80,000થી વધુ સ્ટાર્ટઅપ્સ વિશે પણ વાત કરી હતી, જે ઇનોવેશન મિલને ચાલુ રાખે છે. તેમણે એ વાત પણ યાદ કરી હતી કે, બે દિવસ અગાઉ ઇસરોએ બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટનું વિસ્તરણ કરવા માટે એક સાથે 36 સેટેલાઇટ લૉન્ચ કરીને નવો વિક્રમ સર્જ્યો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ યુક્રેન યુદ્ધ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો જ્યાં ત્રિરંગાએ ભારતીયો માટે રક્ષણાત્મક ઢાલ તરીકે કામ કર્યું હતું.

પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું હતું કે, આ ભારતના બાહ્ય અને આંતરિક એમ બંને પ્રકારનાં દુશ્મનો સામેની લડાઈમાં સફળતાપૂર્વક હાથ ધરવાનું પરિણામ છે. "તમે સરહદ પર ઢાલ તરીકે ઊભા છો જ્યારે દેશની અંદર દુશ્મનો સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે." શ્રી મોદીએ ધ્યાન દોર્યું હતું કે, દેશે આતંકવાદ, નક્સલવાદ અને કટ્ટરવાદને જડમૂળથી ઉખેડી ફેંકવાનો સફળ પ્રયાસ કર્યો છે.

એક સમયે દેશના મોટા ભાગને ઘેરી લેનાર નક્સલવાદ પર બોલતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેનો વ્યાપ સતત ઘટી રહ્યો છે. ભ્રષ્ટાચાર પર બોલતા પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે, ભારત એક નિર્ણાયક યુદ્ધ લડી રહ્યું છે. "ભ્રષ્ટ લોકો ગમે તેટલા શક્તિશાળી કેમ ન હોય, પણ તે કાયદામાંથી છટકી શકે તેમ નથી." તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, ગેરવહીવટે આપણા વિકાસના માર્ગમાં અવરોધો ઊભા કરીને દેશની ક્ષમતાને મર્યાદિત કરી દીધી હતી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "સબ કા સાથ, સબ કા વિકાસ, સબ કા વિશ્વાસ અને સબ કા પ્રયાસના મંત્ર સાથે અમે ઝડપથી એ તમામ જૂની ખામીઓ દૂર કરી રહ્યા છીએ."

આધુનિક યુદ્ધમાં ટેકનોલોજીમાં થયેલી પ્રગતિ પર પ્રકાશ ફેંકતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ભવિષ્યનાં યુદ્ધોની પ્રકૃતિમાં પરિવર્તન થવાનું છે અને આ નવા યુગમાં આપણે નવા પડકારો, નવી પદ્ધતિઓ અને રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણની બદલાતી જરૂરિયાતો અનુસાર દેશની સૈન્ય તાકાત તૈયાર કરી રહ્યા છીએ. સૈન્યમાં મોટા સુધારાઓની જરૂરિયાત પર બોલતા, જેની જરૂરિયાતો દાયકાઓ સુધી અનુભવાઈ હતી, પ્રધાનમંત્રીએ ખાતરી આપી હતી કે, દરેક પડકાર સામે ત્વરિત પગલાં લેવાં માટે આપણા દળો વચ્ચે શ્રેષ્ઠ સંકલન થાય તે માટે તમામ શક્ય પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે. "આ માટે સીડીએસ જેવી સંસ્થા બનાવવામાં આવી છે. સરહદ પર આધુનિક માળખાગત સુવિધાઓનું એક નેટવર્ક ઊભું કરવામાં આવી રહ્યું છે, જેથી આપણા જવાનો તેમની ફરજ બજાવવામાં વધારે આરામદાયક રહે." તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, દેશમાં ઘણી સૈનિક શાળાઓ ખોલવામાં આવી રહી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ આત્મનિર્ભર ભારત પર પ્રકાશ પાડતા જણાવ્યું હતું કે, દેશની સુરક્ષાનું સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ પાસું ભારતીય સેનાઓમાં આધુનિક સ્વદેશી શસ્ત્રો રાખવાનું છે. પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે, સંરક્ષણનાં ત્રણેય વિભાગોએ વિદેશી શસ્ત્રો અને વ્યવસ્થાઓ પરની આપણી નિર્ભરતાને લઘુતમ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે તથા આત્મનિર્ભર બનવાની પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, "હું આપણી ત્રણ સેનાઓની પ્રશંસા કરું છું, જેમણે નિર્ણય લીધો છે કે સંરક્ષણ ઉપકરણોના 400 થી વધુ ભાગો હવે વિદેશથી ખરીદવામાં આવશે નહીં, અને હવે તે ભારતમાં જ બનાવવામાં આવશે." સ્વદેશી શસ્ત્રોના ઉપયોગથી થતા ફાયદાઓ તરફ ધ્યાન દોરતા પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે ભારતના જવાનો દેશમાં નિર્મિત શસ્ત્રો સાથે યુદ્ધ કરશે, ત્યારે તેમનો વિશ્વાસ ચરમસીમાએ હશે અને તેમના હુમલાઓ શત્રુનાં મનોબળને કચડી નાંખવાની સાથે શત્રુ માટે આશ્ચર્યજનક તત્ત્વ સાથે આવશે. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રચંડ – લાઇટ કૉમ્બેટ હૅલિકોપ્ટર્સ, તેજસ ફાઇટર જેટ અને વિશાળ એરક્રાફ્ટ કેરિયર વિક્રાંતનું ઉદાહરણ આપ્યું હતું તથા અરિહંત, પૃથ્વી, આકાશ, ત્રિશૂલ, પિનાક અને અર્જુનમાં ભારતની મિસાઇલ ક્ષમતા પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, આજે ભારત તેની મિસાઇલ સંરક્ષણ પ્રણાલીને મજબૂત કરવાની સાથે સંરક્ષણ ઉપકરણોનો નિકાસકાર દેશ બની ગયો છે અને ડ્રૉન જેવી આધુનિક અને અસરકારક ટેકનોલોજી પર પણ ઝડપથી કામ કરી રહ્યું છે.

શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, "આપણે એવી પરંપરાઓનું પાલન કરીએ છીએ, જેમાં યુદ્ધને છેલ્લો વિકલ્પ ગણવામાં આવે છે." તેમણે કહ્યું કે ભારત હંમેશા વિશ્વ શાંતિના પક્ષમાં છે. શ્રી મોદીએ ઉદ્ગાર કાઢ્યો હતો કે, "આપણે યુદ્ધની વિરુદ્ધમાં છીએ, પણ તાકાત વિના શાંતિ શક્ય નથી." તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, આપણી સેનાઓ પાસે ક્ષમતા અને રણનીતિ છે અને જો કોઈ આપણી સામે જુએ તો આપણી સેનાઓ પણ જાણે છે કે દુશ્મનને તેમની જ ભાષામાં કેવી રીતે જડબાતોડ જવાબ આપવો. ગુલામીની માનસિકતાને નાબૂદ કરવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલા પ્રયાસો પર બોલતા પ્રધાનમંત્રીએ નવા ઉદ્ઘાટન થયેલા કર્તવ્ય પથનું ઉદાહરણ આપ્યું હતું અને કહ્યું હતું કે, આ નવા ભારતના નવા વિશ્વાસને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, "રાષ્ટ્રીય યુદ્ધ સ્મારક હોય કે રાષ્ટ્રીય પોલીસ સ્મારક, આ સ્મારક નવા ભારતની નવી ઓળખ બનાવે છે." પ્રધાનમંત્રીએ ભારતીય નૌકાદળનાં નવાં ચિહ્નને પણ યાદ કર્યું હતું અને કહ્યું હતું કે, "હવે શિવાજીની બહાદુરીની પ્રેરણા નૌકાદળના ધ્વજમાં ઉમેરવામાં આવી છે."

પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, અત્યારે સમગ્ર વિશ્વની નજર ભારત અને તેની વૃદ્ધિની સંભવિતતા પર છે. શ્રી મોદીએ જણાવ્યું હતું કે, આઝાદી કા અમૃત કાલ ભારતની આ તાકાતનો સાચો સાક્ષી બનશે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આમાં તમારી ભૂમિકા બહુ મોટી છે, કારણ કે તમે ભારતનું ગૌરવ છો." તેમણે ભારતીય સશસ્ત્ર દળોના જવાનોને સમર્પિત એક કવિતા પઠન કરીને પોતાનું સંબોધન પૂર્ણ કર્યું હતું.

YP/GP/JD