గౌరవనీయులైన శ్రీ వెంకయ్య నాయుడు గారి పదవీకాలం ముగుస్తున్న సందర్భంగా సభా ఛైర్మన్ మరియు దేశ ఉపరాష్ట్రపతికి ధన్యవాదాలు తెలిపేందుకు మేము ఇక్కడకు వచ్చాము. ఈ సభకు ఇది చాలా భావోద్వేగ క్షణం. మీ గౌరవప్రదమైన ఉనికితో అనుబంధించబడిన సభలో చాలా చారిత్రక ఘట్టాలు ఉన్నాయి. నేను రాజకీయాల నుండి రిటైర్మెంట్ తీసుకున్నాను కానీ ప్రజా జీవితం నుండి అలసిపోలేదని మీరు చాలా సార్లు చెప్పారు. అందువల్ల, ఈ సభకు నాయకత్వం వహించే మీ బాధ్యత ముగిసిపోవచ్చు, కానీ మీ అనుభవాలు దేశానికి మరియు మాలాంటి అనేక మంది ప్రజా జీవిత కార్యకర్తలకు భవిష్యత్తులో చాలా కాలం పాటు ప్రయోజనం చేకూరుస్తాయి.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

నేడు, స్వాతంత్ర్య అమృత మహోత్సవంలో దేశం తన రాబోయే 25 సంవత్సరాల కొత్త ప్రయాణానికి బయలుదేరినప్పుడు, దేశ నాయకత్వం కూడా ఒక విధంగా కొత్త శకం చేతిలో ఉంది. ఈ సంవత్సరం జరుపుకుంటున్న ఈ ఆగస్టు 15వ తేదీకి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత దేశంలోని రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి, స్పీకర్ మరియు ప్రధానమంత్రి జన్మించారని మరియు ప్రతి ఒక్కరు చాలా సాధారణ నేపథ్యాల నుండి వచ్చిన ప్రత్యేకత అని మనకు తెలుసు. ఇది గొప్ప సంకేత విలువను కలిగి ఉంది మరియు కొత్త శకానికి సంగ్రహావలోకనం కూడా.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

మీరు దేశం యొక్క అటువంటి ఉపరాష్ట్రపతివి, మీ అన్ని విభిన్న సామర్థ్యాలలో ఎల్లప్పుడూ యువత కోసం పనిచేశారు. సభలోని యువ ఎంపీలను మీరు ఎప్పుడూ ప్రోత్సహించారు. యువతతో సంభాషించడానికి మీరు నిరంతరం విశ్వవిద్యాలయాలు మరియు సంస్థలను సందర్శిస్తూనే ఉన్నారు. మీరు కొత్త తరంతో స్థిరమైన అనుబంధాన్ని కలిగి ఉన్నారు మరియు యువత మీ మార్గదర్శకత్వాన్ని పొందారు మరియు వారు మిమ్మల్ని కలవడానికి ఎల్లప్పుడూ ఆసక్తిగా ఉన్నారు. ఈ సంస్థలన్నింటిలో మీ ప్రజాదరణ కూడా చాలా ఎక్కువగా ఉంది. ఉపరాష్ట్రపతి హోదాలో మీరు సభ వెలుపల చేసిన ప్రసంగాల్లో దాదాపు 25 శాతం యువతేనని నాకు చెప్పారు. ఇది కూడా ఒక ముఖ్యమైన విషయం.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

వ్యక్తిగతంగా మిమ్మల్ని విభిన్నమైన పాత్రల్లో చూడడం నా అదృష్టం. మీతో కలిసి పనిచేసే అవకాశం కూడా నాకు లభించింది. పార్టీ కార్యకర్తగా మీ సైద్ధాంతిక నిబద్ధత అయినా, ఎమ్మెల్యేగా మీ పని అయినా, ఎంపీగా సభలో మీ కార్యాచరణ అయినా, భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షుడిగా మీ వ్యక్తిగత నైపుణ్యం మరియు నాయకత్వం అయినా, క్యాబినెట్ మంత్రిగా మీ కృషి అయినా, లేదా మీ ఆవిష్కార ప్రయత్నాలు మరియు ఆ ప్రయత్నాల నుండి పొందిన విజయాలు దేశానికి చాలా ప్రయోజనకరంగా ఉన్నాయి. వైస్ ప్రెసిడెంట్‌గా లేదా హౌస్ చైర్మన్‌గా మీరు మీ విభిన్న బాధ్యతలను దయతో మరియు శ్రద్ధతో నిర్వర్తించడం నేను చూశాను. మీరు ఏ పనిని భారంగా భావించలేదు మరియు ఏ పనికైనా కొత్త జీవితాన్ని అందించడానికి ఎల్లప్పుడూ కృషి చేసారు. మీ అభిరుచి మరియు అంకితభావాన్ని మేము ఎల్లప్పుడూ చూస్తున్నాము. ఈ సభ ద్వారా, సమాజం, దేశం మరియు ప్రజాస్వామ్యం గురించి మీ నుండి చాలా నేర్చుకోవచ్చు అని నేను ప్రతి గౌరవనీయులైన ఎంపీలకు మరియు దేశంలోని ప్రతి యువకులకు చెప్పాలనుకుంటున్నాను. వినడం, నేర్చుకోవడం, నడిపించడం, కనెక్ట్ చేయడం, కమ్యూనికేట్ చేయడం, మార్చడం, ప్రతిబింబించడం మరియు మళ్లీ కనెక్ట్ చేయడం వంటి పుస్తకాలు మీ గురించి చాలా తెలియజేస్తాయి. మీ అనుభవాలు మన యువతకు మార్గనిర్దేశం చేస్తాయి మరియు ప్రజాస్వామ్యాన్ని బలోపేతం చేస్తాయి.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

నేను మీ పుస్తకాలను ప్రస్తావించడానికి కారణం వాటి శీర్షికలు మీకు తెలిసిన పదాల పట్ల మీ నైపుణ్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. మీ వన్-లైనర్లు విట్-లైనర్లు అలాగే విన్-లైనర్లు. అంటే ఆ పంక్తుల తర్వాత ఇంకేమీ చెప్పనవసరం లేదు. మీ ప్రతి మాట వినబడుతుంది, ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది మరియు గౌరవించబడుతుంది మరియు ఎప్పుడూ ఎదురుదాడి చేయబడలేదు. మీ భాషా ప్రావీణ్యం మరియు నైపుణ్యం మరియు సులభంగా పరిస్థితుల దిశను మార్చగల మీ సామర్థ్యానికి నేను మిమ్మల్ని నిజంగా అభినందిస్తున్నాను.

స్నేహితులు,

మనం చెప్పేది ముఖ్యమైనది కానీ మనం ఎలా తెలియజేస్తాము అనేది ముఖ్యం. ఏదైనా డైలాగ్ విజయానికి కొలమానం ఏమిటంటే అది లోతైన ప్రభావాన్ని కలిగి ఉండాలి మరియు ప్రజలు దానిని గుర్తుంచుకోవాలి మరియు మనం చెప్పే దాని గురించి ఆలోచించేలా వారిని బలవంతం చేయాలి. సభతో పాటు సభ వెలుపల కూడా ఈ భావ వ్యక్తీకరణ కళలో వెంకయ్య జీ నైపుణ్యం గురించి దేశ ప్రజలకు బాగా తెలుసు. మీ భావవ్యక్తీకరణ శైలి నిష్కళంకమైనది మరియు ప్రత్యేకమైనది. మీ మాటల్లో లోతుతోపాటు గంభీరత కూడా ఉంది. మీ ప్రసంగంలో తెలివితో పాటు బరువు కూడా ఉంది. వెచ్చదనంతో పాటు జ్ఞానం కూడా ఉంది. మీ కమ్యూనికేషన్ విధానం హృదయాన్ని తాకుతుంది మరియు చెవులకు ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

మీరు దక్షిణాదిలో విద్యార్థి రాజకీయాలతో రాజకీయ జీవితాన్ని ప్రారంభించారు. మీరు ఉన్న సిద్ధాంతాలకు, పార్టీకి సమీప భవిష్యత్తులో దక్షిణాదిలో ఎలాంటి అవకాశాలు లేవని అప్పుడు చెప్పేవారు. కానీ మీరు దక్షిణ భారతదేశానికి చెందిన ఒక సాధారణ విద్యార్థి కార్యకర్త నుండి ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించి, ఆ పార్టీ జాతీయ అధ్యక్షుని అత్యున్నత పదవికి ఎదిగారు. ఇది విధి మరియు పని పట్ల మీ అచంచలమైన భక్తికి చిహ్నం. దేశం పట్ల ప్రేమ, మాట్లాడే కళ, భాషా వైవిధ్యంపై నమ్మకం ఉంటే భాష మనకు ఎప్పటికీ అడ్డుకాదని మీరు నిరూపించారు.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

మీరు ఒకసారి చెప్పినది చాలా మందికి గుర్తుండే ఉంటుంది. నాకు ప్రత్యేకంగా గుర్తుంది. మీరు మాతృభాష పట్ల చాలా పట్టుదలగా, పట్టుదలతో ఉన్నారని నేను ఎప్పుడూ విన్నాను. కానీ మీరు అదే విధంగా కమ్యూనికేట్ చేసే విధానం కూడా చాలా అందంగా ఉంది. మాతృభాష కళ్లలాంటిదని, ఇతర భాషలు చదివే గాజులాంటివని చెప్పినప్పుడు అలాంటి అనుభూతి గుండె లోతుల్లోంచి మాత్రమే వస్తుంది. వెంకయ్య సమక్షంలో సభ జరిగే సమయంలో ప్రతి భారతీయ భాషకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడింది. మీరు సభలో అన్ని భారతీయ భాషల ప్రచారం కోసం పని చేసారు. సభలో గౌరవనీయులైన సభ్యులెవరైనా మా 22 షెడ్యూల్ భాషల్లో దేనినైనా మాట్లాడగలరని మీరు నిర్ధారించారు. మీ ప్రతిభ మరియు విధేయత భవిష్యత్తులో కూడా సభకు మార్గదర్శకంగా ఉపయోగపడుతుంది.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

మీ సమర్థ నాయకత్వం మరియు క్రమశిక్షణ ఈ సభ యొక్క నిబద్ధత మరియు ఉత్పాదకతకు కొత్త ఎత్తులను అందించాయి. మీ హయాంలో రాజ్యసభ ఉత్పాదకత 70% పెరిగింది. సభకు సభ్యుల హాజరు పెరిగింది. ఈ కాలంలో రికార్డు స్థాయిలో 177 బిల్లులు ఆమోదించబడ్డాయి లేదా చర్చించబడ్డాయి. ఆధునిక భారతదేశ భావనను సాకారం చేస్తున్న మీ మార్గదర్శకత్వంలో ఇలాంటి అనేక చట్టాలు రూపొందించబడ్డాయి. మీరు తీసుకున్న అనేక నిర్ణయాలు ఎగువ సభ ఎగువ ప్రయాణానికి గుర్తుండిపోతాయి. సెక్రటేరియట్ పనితీరులో మరింత సమర్థతను నిర్ధారించడానికి మీరు ఒక కమిటీని కూడా ఏర్పాటు చేసారు. అదేవిధంగా, రాజ్యసభ సెక్రటేరియట్‌ను క్రమబద్ధీకరించడం, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీని ప్రోత్సహించడం మరియు కాగిత రహిత పనుల కోసం ఇ-ఆఫీస్ సిస్టమ్‌ను అమలు చేయడం వంటి అనేక కార్యక్రమాలు ఎగువ సభను కొత్త ఎత్తుకు చేర్చడంలో సహాయపడింది.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

ఇది మన గ్రంథాలలో వ్రాయబడింది: न स सभा यत्र न सन्ति वृद्धा न ते वृद्धा ये न वदन्ति धर्मम् !

అంటే అనుభవజ్ఞులు ఉండే సభ, అనుభవజ్ఞులే ధర్మాన్ని అంటే కర్తవ్యాన్ని బోధించే వారు. మీ మార్గదర్శకత్వంలో, రాజ్యసభలో ఈ ప్రమాణాలు అత్యంత నాణ్యతతో నెరవేర్చబడ్డాయి. మీరు గౌరవనీయులైన సభ్యులకు సూచనలను అందించేవారు మరియు మీ అనుభవాల ప్రయోజనాన్ని కూడా వారికి అందించేవారు మరియు క్రమశిక్షణను దృష్టిలో ఉంచుకుని వారిని వెచ్చగా తిట్టేవారు. సభ్యులు ఎవరూ మీ మాటల్లో దేనినీ తీసుకోలేదని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను. మీరు మీ వ్యక్తిగత జీవితంలో ఆ ఆదర్శాలు మరియు ప్రమాణాలను అనుసరించినప్పుడు ఈ రాజధాని సృష్టించబడుతుంది. పరిమితికి మించి పార్లమెంటుకు అంతరాయం కలిగించడం సభను ధిక్కరించినట్లేనని మీరు ఎప్పటినుంచో నొక్కి చెప్పారు. మీరు నిర్దేశించిన ఈ ప్రమాణాలలో ప్రజాస్వామ్య పరిపక్వతను నేను చూస్తున్నాను. ఇంతకుముందు సభలో చర్చ సందర్భంగా ఆటంకాలు ఏర్పడితే సభా కార్యక్రమాలను వాయిదా వేయడం ఆనవాయితీగా భావించేవారు. కానీ మీరు చర్చలు, సంప్రదింపులు మరియు సమన్వయంతో సభను నిర్వహించడమే కాకుండా, దానిని ఉత్పాదకంగా కూడా చేసారు. సభా కార్యకలాపాల సమయంలో సభ్యుల మధ్య వాగ్వాదం ఏర్పడితే, మీరు ఎప్పుడూ ఒక మాట చెబుతారు: “ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించనివ్వండి, ప్రతిపక్షాలు వ్యతిరేకించనివ్వండి మరియు సభను రద్దు చేయనివ్వండి.” ఈ సభకు ఖచ్చితంగా ఇతర సభ నుండి వచ్చిన బిల్లులపై సమ్మతి తెలిపే లేదా అసమ్మతిని గుర్తించే హక్కు ఉంది. ఈ సభ వాటిని ఆమోదించవచ్చు, తిరస్కరించవచ్చు లేదా సవరించవచ్చు. కానీ వాటిని నిలుపుదల చేయడం లేదా అడ్డుకోవడం అనే భావన మన ప్రజాస్వామ్యంలో లేదు.

గౌరవనీయులైన చైర్మన్ సర్,

మా ఒప్పందాలు లేదా భిన్నాభిప్రాయాలు ఉన్నప్పటికీ, ఈరోజు మీకు వీడ్కోలు పలికేందుకు సభలోని సభ్యులందరూ హాజరయ్యారు. ఇది మన ప్రజాస్వామ్యానికి అందం. ఈ సభలో మీ పట్ల ఉన్న గౌరవానికి ఇది ఉదాహరణ. మీ చొరవలు మరియు అనుభవాలు భవిష్యత్తులో సభ్యులందరికీ ఖచ్చితంగా స్ఫూర్తినిస్తాయని నేను ఆశిస్తున్నాను. మీరు మీ ప్రత్యేక పద్ధతిలో సభను నడపడానికి అటువంటి ప్రమాణాలను సెట్ చేసారు, ఇది ఈ పదవిని కలిగి ఉన్నవారికి స్ఫూర్తినిస్తుంది. రాజ్యసభ మీరు స్థాపించిన వారసత్వాన్ని అనుసరిస్తుంది మరియు దేశం పట్ల దాని జవాబుదారీతనం ప్రకారం పని చేస్తుంది. ఈ నమ్మకంతో, నేను, మొత్తం సభ తరపున, మీకు నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను. ప్రతి ఒక్కరి తరపున, నేను మీకు రుణపడి ఉంటాను మరియు దేశం మరియు ఈ సభ కోసం మీరు ఏమి చేసినందుకు ధన్యవాదాలు. చాలా శుభాకాంక్షలు!