మహారాష్ట్ర గవర్నర్ శ్రీ భగత్ సింగ్ కోష్యారీ జీ, ముఖ్యమంత్రి శ్రీ ఉద్ధవ్ థాకరే జీ, ఉప ముఖ్యమంత్రి శ్రీ అజిత్ పవార్ జీ, శ్రీ అశోక్ జీ, ప్రతిపక్ష నాయకుడు శ్రీ దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్ జీ, ఇక్కడ ఉన్న ఇతర ప్రముఖులు, స్త్రీలు మరియు పెద్దమనుషులు! ఈ రోజు వట్ పూర్ణిమతో పాటు సంత్ కబీర్ జన్మదినాన్ని కూడా సూచిస్తుంది. దేశప్రజలందరికీ నా శుభాకాంక్షలు తెలియజేస్తున్నాను.

ఈరోజు మేమంతా కలిసి ఒక గొప్ప ఈవెంట్ కోసం వచ్చాం. స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల కోసం అంకితం చేయబడిన ఈ విప్లవకారుల గ్యాలరీని ప్రారంభించడం నాకు చాలా సంతోషంగా ఉంది.

స్నేహితులారా,

మహారాష్ట్రలోని ఈ రాజ్‌భవన్‌ గత దశాబ్దాలలో అనేక ప్రజాస్వామిక సంఘటనలకు సాక్షిగా ఉంది. రాజ్యాంగం మరియు దేశ ప్రయోజనాల కోసం ఇక్కడ ప్రమాణాల రూపంలో చేసిన తీర్మానాలకు ఇది సాక్షిగా నిలిచింది. ఇప్పుడు ఇక్కడ రాజ్‌భవన్‌లో నిర్మించిన జల్‌భూషణ్ భవన్ మరియు భారతీయ విప్లవకారుల గ్యాలరీని ప్రారంభించారు. గవర్నర్ నివాసం మరియు కార్యాలయంలో జరిగే 'ద్వార పూజ'లో పాల్గొనే అవకాశం కూడా నాకు లభించింది.

ఈ కొత్త భవనం మహారాష్ట్ర ప్రజలందరిలో అలాగే మహారాష్ట్ర పాలనలో కొత్త శక్తిని నింపుతుందని ఆశిస్తున్నాను. ఇది రాజ్‌భవన్‌ కాదని, లోక్‌ భవన్‌ అని గవర్నర్‌ కూడా చెప్పారు. ఇది నిజమైన అర్థంలో ప్రజలకు ఆశాకిరణంగా ఉద్భవించగలదని నేను నమ్ముతున్నాను. మరియు ఈ మహత్తర సందర్భంలో ఇక్కడి మిత్రులందరికీ నా హృదయపూర్వక అభినందనలు తెలియజేస్తున్నాను. చరిత్రకారుడు విక్రమ్ సంపత్ జీ మరియు 'క్రాంతి గాథ' సృష్టిలో అనుబంధం ఉన్న ఇతర మిత్రులందరినీ కూడా నేను అభినందిస్తున్నాను.

స్నేహితులారా,

ఇంతకుముందు చాలాసార్లు రాజ్‌భవన్‌కి వెళ్లాను. నేను చాలాసార్లు అక్కడే ఉండిపోయాను. ఈ భవనం యొక్క అద్భుతమైన కళ మరియు పాత చరిత్రను కాపాడుతూ, మీరు ఆధునికతను కూడా స్వీకరించినందుకు నేను సంతోషిస్తున్నాను . ఇది మహారాష్ట్ర యొక్క గొప్ప సంప్రదాయం ప్రకారం ధైర్యం, విశ్వాసం, ఆధ్యాత్మికత మరియు స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో ఈ ప్రదేశం యొక్క పాత్రను కూడా చూపుతుంది. ఈ ప్రదేశం పూజ్య బాపు క్విట్ ఇండియా ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించిన ప్రదేశానికి చాలా దూరంలో లేదు. స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పుడు బానిసత్వ చిహ్నాన్ని తొలగించి, త్రివర్ణ పతాకాన్ని గర్వంగా ఎగురవేయడాన్ని ఈ భవనం చూసింది. ఇప్పుడు ఇక్కడ కొత్త నిర్మాణం మరియు మన స్వాతంత్ర్య సమరయోధులకు అంకితం చేయబడిన స్థలం దేశభక్తి విలువలను మరింత బలోపేతం చేస్తుంది.

స్నేహితులారా,

దేశం స్వాతంత్ర్యం పొంది 75 ఏళ్లు పూర్తవుతున్నందున నేటి కార్యక్రమం కూడా ముఖ్యమైనది, అంటే 'ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్'. దేశ స్వాతంత్య్రానికి, శ్రేయస్సుకు దోహదపడిన ప్రతి వీర వీరుడిని, ప్రతి యోధుని, ప్రతి గొప్ప వ్యక్తిని స్మరించుకోవాల్సిన సమయం ఇది. మహారాష్ట్ర వివిధ రంగాల్లో దేశానికి స్ఫూర్తినిచ్చింది. సామాజిక విప్లవాల గురించి చెప్పాలంటే, జగత్గురు శ్రీ సంత్ తుకారాం మహారాజ్ మరియు బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్ వంటి సంఘ సంస్కర్తల గొప్ప వారసత్వం ఉంది.

ఇక్కడికి రాకముందు, నేను దేహులో ఉన్నాను, అక్కడ సంత్ తుకారాం శిలా మందిరాన్ని ప్రారంభించే అవకాశం నాకు ఉంది. మహారాష్ట్రలో, సంత్ జ్ఞానేశ్వర్, సంత్ నామ్‌దేవ్, సమర్థ్ రాందాస్, సంత్ చోఖమేలా వంటి సాధువులు దేశానికి స్ఫూర్తినిచ్చారు. మనం స్వరాజ్యం గురించి మాట్లాడినట్లయితే, ఛత్రపతి శివాజీ మహారాజ్ మరియు ఛత్రపతి శంభాజీ మహారాజ్ జీవితం ఇప్పటికీ ప్రతి భారతీయుడిలో దేశభక్తి భావనను బలపరుస్తుంది. స్వాతంత్య్రం విషయానికి వస్తే, స్వాతంత్ర్యం కోసం సర్వస్వం త్యాగం చేసిన అటువంటి వీర యోధులను మహారాష్ట్ర అసంఖ్యాకంగా ఉత్పత్తి చేసింది. ఈ రోజు నేను దర్బార్ హాల్ నుండి ఈ సముద్రపు విస్తీర్ణాన్ని చూడగలను మరియు అది మనకు స్వాతంత్ర్యవీర్ వినాయక్ దామోదర్ సావర్కర్ జీ యొక్క శౌర్యాన్ని గుర్తు చేస్తుంది. అతను ప్రతి హింసను స్వాతంత్ర్య కాంక్షగా మార్చిన విధానం ప్రతి తరానికి స్ఫూర్తినిస్తుంది.

స్నేహితులారా,

మనం భారతదేశ స్వాతంత్ర్యం గురించి మాట్లాడేటప్పుడు, తెలిసి లేదా తెలియక మనం దానిని కొన్ని సంఘటనలకే పరిమితం చేస్తాము, అయితే భారతదేశ స్వాతంత్ర్యం అసంఖ్యాక ప్రజల కృషి మరియు త్యాగాలను కలిగి ఉంది. స్థానిక స్థాయిలో జరిగిన వివిధ సంఘటనలు సామూహిక జాతీయ ప్రభావాన్ని సృష్టించాయి. మార్గాలు వేరుగా ఉన్నాయి కానీ తీర్మానం ఒకటే. లోకమాన్య తిలక్ తన స్వంత పద్ధతిని ఉపయోగించారు, అయితే అతని నుండి ప్రేరణ పొందిన చాపేకర్ సోదరులు తమదైన మార్గంలో స్వేచ్ఛకు బాటలు వేశారు.

వాసుదేవ్ బల్వంత్ ఫడ్కే తన ఉద్యోగాన్ని వదిలి సాయుధ విప్లవ మార్గాన్ని అవలంబించారు, మేడమ్ భిఖాజీ కామా తన సంపన్న జీవితాన్ని త్యాగం చేసి స్వాతంత్ర్య జ్యోతిని వెలిగించారు. మేడమ్ కామా, శ్యామ్‌జీ కృష్ణవర్మ వంటి స్వాతంత్య్ర సమరయోధులు రూపొందించిన జెండాలే మన నేటి త్రివర్ణ పతాకానికి ప్రేరణ. సామాజిక, కుటుంబ మరియు సైద్ధాంతిక పాత్రలతో సంబంధం లేకుండా, దేశంలో లేదా విదేశాలలో ఉద్యమం యొక్క స్థానంతో సంబంధం లేకుండా, లక్ష్యం ఒకటి - భారతదేశానికి సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యం.

స్నేహితులారా,

మన స్వాతంత్య్ర ఉద్యమం స్థానికంగానూ, అంతర్జాతీయంగానూ సాగింది. అలాగే, గదర్ పార్టీ హృదయంలో జాతీయమైనది కానీ ప్రపంచ స్థాయిలో కూడా ఉంది. శ్యామ్‌జీ కృష్ణవర్మ యొక్క ఇండియా హౌస్ లండన్‌లోని భారతీయుల సంస్థ, అయితే మిషన్ భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం. నేతాజీ నాయకత్వంలోని ఆజాద్ హింద్ ప్రభుత్వం భారతీయ ప్రయోజనాలకు అంకితం చేయబడింది, అయితే దాని పరిధి ప్రపంచవ్యాప్తమైంది. భారతదేశ స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం ప్రపంచంలోని అనేక ఇతర దేశాల స్వాతంత్ర్య ఉద్యమాలకు స్ఫూర్తినిచ్చింది.

లోకల్ టు గ్లోబల్ అనే ఈ స్ఫూర్తి మన 'ఆత్మనిర్భర్ భారత్ అభియాన్'కి బలం కూడా. ''ఆత్మనిర్భర్ భారత్ అభియాన్'' ద్వారా భారతదేశంలోని స్థానిక ఉత్పత్తులకు జాతీయ మరియు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు లభిస్తోంది. "భారత విప్లవకారుల గ్యాలరీ" ని సందర్శించే ప్రజలు జాతీయ తీర్మానాలను నెరవేర్చడానికి మరియు దేశం కోసం ఏదైనా చేయాలనే భావనను పెంపొందించడానికి కొత్త స్ఫూర్తిని పొందుతారని నేను ఖచ్చితంగా అనుకుంటున్నాను .

స్నేహితులారా,

గత 7 దశాబ్దాలలో, దేశాభివృద్ధిలో మహారాష్ట్ర ఎల్లప్పుడూ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. ముంబై ఖచ్చితంగా కలల నగరం! అయితే 21వ శతాబ్దంలో దేశానికి అభివృద్ధి కేంద్రాలుగా మారబోతున్న ఇలాంటి నగరాలు మహారాష్ట్రలో చాలానే ఉన్నాయి. ఈ ఆలోచనతో ఒకవైపు ముంబైలోని మౌలిక సదుపాయాలను ఆధునీకరించడంతోపాటు ఇతర నగరాల్లోనూ ఆధునిక సౌకర్యాలను పెంచుతున్నారు.

నేడు, ముంబై లోకల్ రైళ్లలో అసాధారణమైన అభివృద్ధిని చూసినప్పుడు, అనేక నగరాల్లో మెట్రో నెట్‌వర్క్ విస్తరణను చూసినప్పుడు, మహారాష్ట్రలోని ప్రతి మూలను ఆధునిక జాతీయ రహదారితో అనుసంధానించడాన్ని చూసినప్పుడు, మనకు అభివృద్ధి యొక్క సానుకూలతను అనుభూతి చెందుతుంది. అభివృద్ధి పయనంలో వెనుకబడిన గిరిజన జిల్లాల్లో కూడా నేడు కొత్త అభివృద్ధి కాంక్ష మేల్కొన్న వాస్తవాన్ని మనమందరం కూడా చూస్తున్నాం.

స్నేహితులారా,

ఈ 'ఆజాదీ కా అమృత్‌కాల్'లో, మనం చేస్తున్న ప్రతి పని మరియు మన సంబంధిత పాత్రలు మన జాతీయ సంకల్పాన్ని బలోపేతం చేసేలా చూసుకోవాలి. భారతదేశం వేగంగా అభివృద్ధి చెందడానికి ఇదే మార్గం. కాబట్టి, దేశాభివృద్ధిలో 'సబ్కా ప్రయాస్' అనే పిలుపును నేను పునరుద్ఘాటించాలనుకుంటున్నాను. ఒక దేశంగా మనం పరస్పర సహకార స్ఫూర్తితో ముందుకు సాగాలి. ఒకరికొకరు బలాన్ని ఇవ్వాలి. అదే స్ఫూర్తితో, జల్ భూషణ్ భవన్ మరియు భారతీయ విప్లవకారుల గ్యాలరీ కోసం నేను మరోసారి ప్రతి ఒక్కరినీ అభినందిస్తున్నాను.

గత 75 సంవత్సరాలుగా రాజ్ భవన్ కార్యకలాపాలకు కేంద్రంగా ఉందని, అయితే ఏడు దశాబ్దాలుగా దిగువ బంకర్ గురించి ఎవరికీ తెలియదని బహుశా ప్రజలు మనల్ని ఎగతాళి చేస్తారు! అంటే మన స్వంత వారసత్వం పట్ల మనం ఎంత ఉదాసీనంగా ఉంటామో! కానీ ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్ మన చరిత్ర పుటలను తవ్వి అర్థం చేసుకునే దిశలో పయనించడానికి సహాయపడింది.

శ్యామ్‌జీ కృష్ణ వర్మ చిత్రాన్ని కూడా చూశాం. దేశంలో ఒకప్పుడు ఎలాంటి నిర్ణయాలు తీసుకుంటారో తెలిస్తే ఆశ్చర్యపోతారు. లోకమాన్య తిలక్ శ్యామ్‌జీ కృష్ణవర్మకు ఒక లేఖ వ్రాసి - "నేను స్వతంత్ర వీర్ సావర్కర్ వంటి మంచి యువకుడిని పంపుతున్నాను, దయచేసి అతనికి వసతి ఏర్పాటు చేయడంలో సహాయం చేయండి" అని చెప్పారు. శ్యామ్‌జీ కృష్ణవర్మ అలాంటి వ్యక్తిత్వం.

స్వామి వివేకానంద ఆయనతో సత్సంగానికి వెళ్లేవారు. లండన్‌లోని ఇండియా హౌస్ బ్రిటిష్ వారి ముక్కు కింద జాతీయవాద కార్యకలాపాలకు హాట్‌స్పాట్‌గా మారింది. శ్యామ్‌జీ కృష్ణవర్మ జీ 1930లో కన్నుమూశారు. "భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందే వరకు నా అస్థికలను భద్రపరచాలి మరియు స్వేచ్ఛా భారత భూమికి తీసుకెళ్లాలి" అని ఆయన ఆకాంక్షించారు.

ఆ సంఘటన జరిగి దాదాపు 100 సంవత్సరాలు అవుతోంది. 1930 నాటి ఈ సంఘటన వింటే, మీరు కూడా ఉబ్బితబ్బిబ్బవుతున్నారు. కానీ నా దేశం యొక్క దౌర్భాగ్యం చూడండి! 1930లో దేశం కోసం మరణించిన వ్యక్తి, అతని చితాభస్మాన్ని స్వేచ్ఛా భారత భూమికి తీసుకెళ్లాలని, కనీసం అతని అవశేషాలు స్వాతంత్ర్య రుచిని అనుభవించగలవని, అతను జీవించి ఉన్నప్పుడు చేయలేని వ్యక్తి. . అతనికి అంతకుమించిన నిరీక్షణ లేదు. ఈ పని 1947 ఆగస్టు 15వ తేదీ మరుసటి రోజే చేసి ఉండాల్సిందని మీరు అనుకోలేదా? కానీ అది చేయలేదు. మరియు బహుశా అది దేవుని నుండి వచ్చిన సూచన.

2003లో, 73 సంవత్సరాల తర్వాత, ఆ అస్థికలను భారతదేశానికి తీసుకువచ్చే భాగ్యం నాకు లభించింది. మిత్రులారా, భారతమాత కుమారుని అస్థికలు వేచి ఉన్నాయి. నా భుజాలపై మోసే అదృష్టం నాకు లభించింది మరియు నేను బూడిదతో ఇక్కడ ముంబై విమానాశ్రయంలో దిగాను. ఇక ఇక్కడి నుంచి వీరాంజలి యాత్ర చేపట్టి గుజరాత్ వెళ్లాను. మరియు మాండ్వి, కచ్ అతని జన్మస్థలం. అందుకే అక్కడ కూడా ఇలాంటి ఇండియా హౌస్‌ను నిర్మించారు. మరియు వేలాది మంది విద్యార్థులు అక్కడికి వెళ్లి విప్లవకారుల ఈ గాథను అనుభవిస్తారు.

ఈ రోజు ఎవరికీ తెలియని బంకర్, భారతదేశంలోని విప్లవకారులను అంతమొందించడానికి ఉపయోగించే అలాంటి వాటిని ఉంచారు; అదే బంకర్ ఇప్పుడు నా విప్లవకారుల పేర్లు చెక్కబడిన విప్లవకారుల గ్యాలరీగా మార్చబడింది. నా దేశప్రజలు ఈ అనుభూతిని కలిగి ఉండాలి; అప్పుడే దేశంలోని యువ తరం స్ఫూర్తి పొందుతుంది. అందుకే రాజ్‌భవన్‌ చేస్తున్న ఈ ప్రయత్నం అభినందనీయం.

మన విద్యార్థులను అలాంటి ప్రదేశాలకు తీసుకెళ్లాలని విద్యాశాఖ ప్రజలను ప్రత్యేకంగా కోరుతున్నాను. సంవత్సరానికి ఒకటి లేదా రెండుసార్లు పర్యటనలు లేదా పర్యటనలు నిర్వహించినప్పుడు, మేము సాధారణంగా విద్యార్థులను కొన్ని పెద్ద పిక్నిక్ స్పాట్‌లకు తీసుకువెళతాము. వీర్ సావర్కర్ తన యవ్వనమంతా గడిపిన జైలును చూపించడానికి వారిని అండమాన్ మరియు నికోబార్ వంటి ప్రాంతాలకు తీసుకెళ్లడం అలవాటు చేసుకోగలమా? మనం కొన్నిసార్లు వారిని ఈ బంకర్‌కు తీసుకెళ్లి, ఈ ధైర్యవంతులు దేశం కోసం మరియు మన స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడిన అసంఖ్యాక ప్రజల కోసం తమ ప్రాణాలను ఎలా త్యాగం చేశారో వారికి చూపించగలమా? మరియు భారతదేశం వంటి దేశంలో, 1000-1200 సంవత్సరాల వలసరాజ్యాల కాలంలో దేశంలోని ఒక మూలలో లేదా మరొక మూలలో స్వాతంత్ర్యం కోసం కేకలు వేయని ఒక్క రోజు కూడా ఉండదు. 1200 సంవత్సరాలుగా ఈ ఒకే ఆలోచనతో కూడిన మిషన్ ఉంది; ఈ స్ఫూర్తి ఈ దేశ ప్రజలది. అది మనం తెలుసుకోవాలి,

స్నేహితులారా,

అందుకే ఈరోజు సందర్భాన్ని చాలా విషయాల్లో ముఖ్యమైనదిగా భావిస్తున్నాను. ఈ ప్రాంతం నిజమైన అర్థంలో దేశంలోని యువ తరానికి స్ఫూర్తి కేంద్రంగా మారాలని కోరుకుంటున్నాను. ఈ కృషికి ప్రతి ఒక్కరినీ అభినందిస్తున్నాను. మీ అందరికీ ధన్యవాదాలు తెలుపుతూ నా ప్రసంగాన్ని ముగిస్తున్నాను!