প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আজি ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতি (এনইপি) ২০২০ ৰ ৰূপায়ণৰ পৰ্যালোচনা কৰে। তেওঁ লক্ষ্য কৰে যে এনইপি ২০২০ আৰম্ভ হোৱাৰ দুবছৰৰ ভিতৰত আঁচনিখনৰ অধীনত নিৰ্ধাৰিত প্ৰৱেশাধিকাৰ, অংশগ্ৰহণ, অন্তৰ্ভুক্তি আৰু মানদণ্ডৰ উদ্দেশ্য প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে কেইবাটাও পদক্ষেপ লোৱা হৈছে। বিদ্যালয়ৰ শিশুসকলক বিচাৰি উলিওৱা আৰু তেওঁলোকক মূলসুঁতিলৈ ঘূৰাই অনাৰ বিশেষ প্ৰচেষ্টাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি উচ্চ শিক্ষাত একাধিক প্ৰৱেশ আৰু প্ৰস্থানৰ প্ৰৱৰ্তনলৈকে, কেইবাটাও পৰিৱৰ্তনশীল সংস্কাৰ আৰম্ভ কৰা হৈছে যি দেশৰ প্ৰগতিক সংজ্ঞায়িত আৰু নিশ্চিত কৰিব, যিহেতু আমি 'অমৃতকাল'ত প্ৰৱেশ কৰিম।

বিদ্যালয়ৰ শিক্ষা

প্ৰধানমন্ত্ৰীক জনোৱা হয় যে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিচালনা সমিতিৰ নিৰ্দেশনাত ৰাষ্ট্ৰীয় পাঠ্যক্ৰম প্ৰস্তুত কৰাৰ কাম চলি আছে। বিদ্যালয় শিক্ষাত, শিশুসকলৰ শিক্ষাদান আৰু সামগ্ৰিক বিকাশৰ উন্নত ফলাফলৰ বাবে, বালৱতিকাত গুণগত মানদণ্ডৰ প্ৰাৰম্ভিক শৈশৱ যত্ন আৰু শিক্ষা (ইচিচিই), নিপুন ভাৰত, বিদ্যা প্ৰবেশ, পৰীক্ষা সংস্কাৰ আৰু কলা সম্পৰ্কীয় শিক্ষা, পুতলা-আধাৰিত শিক্ষাবিদ্যাৰ দৰে অভিনৱ শিক্ষণ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে। তেওঁ কয় যে বিদ্যালয়লৈ যোৱা শিশুসকলক প্ৰযুক্তিৰ অত্যাধিক সংস্পৰ্শৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে অনলাইন আৰু অফলাইন শিক্ষাৰ এক হাইব্ৰিড প্ৰণালী বিকশিত কৰিব লাগে।

অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰৰ দ্বাৰা ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা ডাটাবেচ বিদ্যালয়ৰ ডাটাবেছৰ সৈতে নিৰ্বিঘ্নে সংযুক্ত কৰিব লাগে যিহেতু শিশুসকল অংগনৱাড়ীৰ পৰা বিদ্যালয়লৈ যায়। বিদ্যালয়ত প্ৰযুক্তিৰ সহায়ত শিশুৰ স্বাস্থ্যৰ নিয়মীয়া পৰীক্ষা আৰু স্ক্ৰীণিং কৰিব লাগে। শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ধাৰণাগত দক্ষতা বিকাশৰ বাবে থলুৱাভাৱে বিকশিত পুতলাৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগে। তেওঁ লগতে পৰামৰ্শ দিছিল যে বিজ্ঞান পৰীক্ষাগাৰথকা মাধ্যমিক বিদ্যালয়সমূহে মাটিৰ স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টি কৰিবলৈ মাটি পৰীক্ষা কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ অঞ্চলৰ কৃষকসকলৰ সৈতে জড়িত হ'ব লাগে।

উচ্চ শিক্ষাত বহুমুখীতা

প্ৰধানমন্ত্ৰীক লগতে জনোৱা হয় যে নমনীয়তা আৰু জীৱনজোৰা শিক্ষাৰ বাবে একাধিক প্ৰৱেশ-প্ৰস্থানৰ নিৰ্দেশনাৰ লগতে ডিজিলকাৰ প্লেটফৰ্মত একাডেমিক বেংক অৱ ক্ৰেডিট মুকলি কৰিলে এতিয়া শিক্ষাৰ্থীসকলে তেওঁলোকৰ সুবিধা আৰু পছন্দ অনুসৰি অধ্যয়ন কৰাটো সম্ভৱ হ'ব। জীৱনজোৰা শিক্ষাদানৰ বাবে নতুন সম্ভাৱনা সৃষ্টি কৰাৰ বাবে আৰু প্ৰাথমিকভাৱে শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু আন্তঃশাখামূলক চিন্তাধাৰা অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে, বিশ্ববিদ্যালয় অনুদান আয়োগে নিৰ্দেশনা প্ৰকাশ কৰিছে, যাৰ অনুসৰি শিক্ষাৰ্থীসকলে একেলগে দুটা শৈক্ষিক পাঠ্যক্ৰম সম্পূৰ্ণ কৰিব পাৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় উচ্চশিক্ষা অৰ্হতা কাৰ্যসূচীও প্ৰস্তুতিৰ এক উন্নত পৰ্যায়ত আছে। UGC য়ে NHEQF ৰ সৈতে সংগতি ৰাখি বিদ্যমান "পাঠ্যক্ৰমৰ পৰিকাঠামো আৰু স্নাতক কাৰ্যসূচীৰ বাবে ঋণ প্ৰণালী" সংশোধন কৰি আছে।

মাল্টি-মডেল শিক্ষা

বিদ্যালয় আৰু উচ্চ শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠান দুয়োৰে দ্বাৰা অনলাইন, মুক্ত আৰু বহুমুখী শিক্ষাৰ উচ্চ প্ৰচাৰ কৰা হৈছে। এই উদ্যোগটোৱে চিঅ'ভিআইডি-১৯ মহামাৰীৰ ফলত শিক্ষাদানৰ পৰিশোধ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিছে আৰু দেশৰ দূৰৱৰ্তী আৰু দুৰ্গম অংশলৈ শিক্ষাৰ সম্প্ৰসাৰণত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাব। স্বয়ম, দীক্ষা, স্বয়ংপ্ৰভা, ভাৰ্চুৱেল লেব আৰু অন্যান্য অনলাইন সম্পদ পৰ্টেল সকলোৱে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ পঞ্জীয়নত তীব্ৰ বৃদ্ধি দেখিছে। এই পৰ্টেলবোৰে দৃষ্টিহীনসকলৰ বাবে সাংকেতিক ভাষা আৰু অডিঅ' ফৰ্মেটকে ধৰি কেইবাটাও ভাৰতীয় ভাষাত অধ্যয়ন সামগ্ৰী প্ৰদান কৰি আছে।

ওপৰোক্ত বোৰৰ উপৰিও, ইউজিচিয়ে মুকলি আৰু দূৰত্ব শিক্ষণ (অ'ডিএল) আৰু অনলাইন পাঠ্যক্ৰমৰ নিয়মাৱলী জাননী দিছে যাৰ অধীনত ৫৯ খন উচ্চ শিক্ষানুষ্ঠানে ৩৫১ টা সম্পূৰ্ণ অনলাইন পাঠ্যক্ৰম প্ৰদান কৰিছে আৰু ৮৬ খন উচ্চ শিক্ষানুষ্ঠানে ১০৮১ খন অ'ডিএল পাঠ্যক্ৰম প্ৰদান কৰিছে। এটা কাৰ্যসূচীত অনলাইন সমলৰ অনুমোদিত সীমাও ৪০ শতাংশলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে।

উদ্ভাৱন আৰু ষ্টাৰ্ট-আপ

ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু উদ্ভাৱনৰ পৰিৱেশ-প্ৰণালীক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে, ২৮ খন ৰাজ্য আৰু ৬ খন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ উচ্চ শিক্ষানুষ্ঠানত ২,৭৭৪ খন প্ৰতিষ্ঠানৰ এক উদ্ভাৱন পৰিষদ স্থাপন কৰা হৈছে। গৱেষণা, ইনকিউবেচন আৰু ষ্টাৰ্ট-আপৰ সংস্কৃতি সৃষ্টি কৰাৰ বাবে নেপৰ সৈতে সমন্বয় ৰাখি, ডিচেম্বৰ ২০২১-ত উদ্ভাৱন প্ৰাপ্তিৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ অটল ৰেংকিং (এআৰআইআইএ) আৰম্ভ কৰা হৈছে। ১৪৩৮ টা প্ৰতিষ্ঠানে এআৰআইআইএত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। ১০০ টা প্ৰতিষ্ঠানক সৰ্বভাৰতীয় কাৰিকৰী শিক্ষা পৰিষদে (এ.আই.চি.টি.ই.) পুঁজি যোগান ধৰিছে আৰু শিকাৰ পৰিৱৰ্তে আইডিয়া বিকাশ, মূল্যাঙ্কন আৰু এপ্লিকেচন (আই.ডি.আই.এ.) পৰীক্ষাগাৰৰ বাবে পৰীক্ষামূলক শিক্ষণৰ বাবে উদ্যোগৰ অংশগ্ৰহণৰ সৈতে পুঁজি যোগান ধৰিছে।

ভাৰতীয় ভাষাৰ প্ৰচাৰ

ইংৰাজীৰ জ্ঞানৰ অভাৱ যাতে কোনো শিক্ষাৰ্থীৰ শিক্ষা প্ৰাপ্তিত বাধা নিদিয়ে তাৰ বাবে শিক্ষা আৰু পৰীক্ষাত বহুভাষিকতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। এই উদ্দেশ্যৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ৰাজ্যসমূহে তৃণমূল পৰ্যায়ত দ্বিভাষিক/ত্ৰিভাষিক পাঠ্যপুথি প্ৰকাশ কৰি আছে আৰু দীক্ষা মঞ্চৰ সামগ্ৰী ৩৩ টা ভাৰতীয় ভাষাত উপলব্ধ কৰা হৈছে। NIOS-এ গৌণ পৰ্যায়ত ভাৰতীয় সাংকেতিক ভাষা (ISL) ভাষাৰ বিষয় হিচাপে প্ৰৱৰ্তন কৰিছে।

ৰাষ্ট্ৰীয় পৰীক্ষা সংস্থাই (এনটিএ) ১৩ টা ভাষাত JEE পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত কৰিছে। AICTE-য়ে এটা কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা-আধাৰিত অনুবাদ এপ বিকশিত কৰিছে আৰু অধ্যয়ন সামগ্ৰীটো ভাৰতীয় ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে। হিন্দী, মাৰাঠী, বঙালী, তামিল, তেলেগু আৰু কানাড়া ভাষাত কাৰিকৰী কিতাপ লিখা হৈছে। ২০২১-২২ বৰ্ষলৈ, ১০ খন ৰাজ্যৰ ১৯ খন অভিযান্ত্ৰিক মহাবিদ্যালয়ত ৬ টা ভাৰতীয় ভাষাৰ অভিযান্ত্ৰিক পাঠ্যক্ৰম চলি আছে। আইচিটিইয়ে আঞ্চলিক ভাষাত অতিৰিক্ত ৩০/৬০ খন অতিৰিক্ত আসন আৰু আঞ্চলিক ভাষাত অনুমোদিত নামভৰ্তিৰ ৫০ শতাংশলৈকে প্ৰদান কৰিছে।

NEP ২০২০ ৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি ভাৰতীয় জ্ঞান প্ৰণালীৰ প্ৰচাৰ কৰা হৈছে। এ.আই.চি.টি.ই.-ত এটা ভাৰতীয় জ্ঞান প্ৰণালী (IKS) কোষ স্থাপন কৰা হৈছে আৰু সমগ্ৰ দেশতে ১৩ টা IKS কেন্দ্ৰ খোলা হৈছে।

বৈঠকত শিক্ষা আৰু দক্ষতা বিকাশ আৰু উদ্যোগবিভাগৰ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী শ্ৰী ৰাজীৱ চন্দ্ৰশেখৰ, দক্ষতা বিকাশ আৰু উদ্যোগ মন্ত্ৰালয়ৰ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী শ্ৰী ৰাজীৱ চন্দ্ৰশেখৰ, শিক্ষা আৰু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী শ্ৰীমতী অন্নপূৰ্ণা দেৱী, প্ৰধানমন্ত্ৰী, কেবিনেট অনুদান, প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ প্ৰধান সচিব শ্ৰী ৰাজকুমাৰ ৰঞ্জন সিঙে অংশগ্ৰহণ কৰে।  সৰ্বভাৰতীয় কাৰিকৰী শিক্ষা পৰিষদৰ অধ্যক্ষ, ৰাষ্ট্ৰীয় বৃত্তিমূলক শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদৰ (এনচিভিইটি) অধ্যক্ষ, ৰাষ্ট্ৰীয় শৈক্ষিক গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ পৰিষদৰ (এনচিইআৰটি) সঞ্চালক আৰু শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ অন্যান্য জ্যেষ্ঠ বিষয়াসকল উপস্থিত আছিল।

***

DS/SH/RD