ਕੇਂਦਰੀ ਕਿਰਤ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ)  ਸੰਤੋਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਗੰਗਵਾਰ ਨੇ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮਾਂ ਲਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਰਾਜ ਬੀਮਾ ਐਕਟ , 1948  ( ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ)  ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਵਰੇਜ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਗਰ ਨਿਗਮ (ਨਿਗਮਾਂ)/ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਪ੍ਰੀਸ਼ਦਾਂ) ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮਾਂ ਦੇ ਕਵਰੇਜ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ  ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਯੁਕਤ ਸਰਕਾਰ (ਸਰਕਾਰਾਂ) ਹੋਣ ਦੇ ਚਲਦੇ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਨਿਗਮ ਨੂੰ ਰਾਜਾਂ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਵਰੇਜ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਕੰਟਰੈਕਚੁਅਲ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ/ ਏਜੰਸੀਆਂ/ ਅਦਾਰਿਆਂ ਤੱਕ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ,  ਜੋ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ  ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ,  1948  ਦੇ ਤਹਿਤ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਕੰਮ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ।

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖੇਤਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲਈ  ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਯੁਕਤ ਸਰਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਚਲਦੇ, ਕਿਰਤ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਦਿੱਲੀ  ਦੇ ਐਨ.ਸੀ.ਟੀ. ਵਿੱਚ ਨਗਰ ਨਿਗਮਾਂ/ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮਾਂ ਦੇ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਵਰੇਜ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 7 ਜੂਨ,  2021 ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਅਧਿਸੂਚਨਾ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ । 

ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼  ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।  ਹਾਲਾਂਕਿ,  ਨਗਰ ਨਿਗਮਾਂ/ ਨਗਰ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮਿਤ ਮੁਲਾਜਮ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ,  ਇਹ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਮਾਜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,  ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਜੋਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਦੇ ਹਲ ਲਈ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ।

ਸ਼੍ਰੀ ਗੰਗਵਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮਾਂ ਦਾ ਈ.ਐਸ. ਆਈ. ਕਵਰੇਜ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਮਜੋਰ ਵਰਗ ਨੂੰ ਸਾਮਾਜਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਵਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੰਬਾ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜਕ ਉੱਨਤੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਵੇਗਾ ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਬੰਧਤ ਰਾਜਾਂ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਕਵਰੇਜ ਲਈ ਅਧਿਸੂਚਨਾ ਜਾਰੀ ਹੋਣ  ਦੇ ਬਾਅਦ,  ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੈਜੁਅਲ ਅਤੇ ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜਮ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਲੱਬਧ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਗ ਮੁਨਾਫ਼ਾ,  ਮਾਤ੍ਰਤਵ ਮੁਨਾਫ਼ਾ,  ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ,  ਆਸ਼ਰਿਤ ਦਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦਾ ਖਰਚ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁਲਾਜਮ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਈ.ਐਸ.ਆਈ. ਸਹੂਲਤਾਂ  ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਯਾਨੀ 160 ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਅਤੇ 1500 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡਿਸ਼ਪੈਂਸਰੀਆਂ ਦੇ ਰਾਹੀ ਚਿਕਿਤਸਾ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੇ ਪਾਤਰ ਹੋਣਗੇ ।
 

****************************

ਐਮਜੇਪੀਐਸ/ਐਮਐਸ/ਜੇਕੇ