ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ) ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਖੇਤਰ ਵਿਕਾਸ  (ਡੋਨਰ),  ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ,  ਪਰਸੋਨਲ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ ,  ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿਭਾਗ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡਾ.  ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ  ਨੇ ਅੱਜ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅਸਥਾਈ ਪੈਨਸ਼ਨ  ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦਾ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡੀਏਆਰਪੀਜੀ ਵਿਭਾਗ  ਦੇ ਉੱਤਮ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ,  ਸ਼੍ਰੀ ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ  ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸਥਾਈ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਪੈਨਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਉਦਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਪੇਅ ਐਂਡ ਐਕਾਉਂਟਸ ਆਫਿਸ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੰਤਜਾਰ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ,  ਪਰਿਵਾਰ  ਦੇ ਪਾਤਰ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਮੌਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਈ ਦਾਅਵਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ।

ਡਾ.  ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ  ਨੇ ਕਿਹਾ ,  ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਐੱਨਪੀਐੱਸ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਤ ਮੁਆਵਜੇ ਦਾ ਲਾਭ ਦੇਣ  ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ,ਅਗਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਊਟੀ  ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਅਸਮਰੱਥਾ  ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  ਸੀਸੀਐੱਸ (ਈਓਪੀ) ਨਿਯਮਾਂ  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ,  ਅਗਰ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਡਿਊਟੀ  ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਚੋਟ ਜਾਂ ਰੋਗ  ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ  ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰਕਾਰੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ,  ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਏਵਜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਤੱਤ ਲਈ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਤ ਮੁਆਵਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ  ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ,  01. 01. 2006 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਹਰ ਸਨ ,  ਦਸ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਪੈਨਸ਼ਨ  ਦੇ ਕੇਵਲ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਤੱਤ ਦਾ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਉਹ ਵੀ 01 . 01 . 2006 ਨੂੰ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਪੈਨਸ਼ਨ  ਦੇ ਸੇਵਾ ਤੱਤ ਲਈ ਪਾਤਰ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਲਾਭ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਤੱਤ  ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ,  ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ  ਦੇ ਲਈ ,  ਜਿੱਥੇ ਪੀਪੀਓ  ( ਪੈਨਸ਼ਨ ਭੁਗਤਾਨ ਆਦੇਸ਼ )  ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ,  ਲੇਕਿਨ ਸੀਪੀਏਓ ਜਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਲੌਕਡਾਉਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।  ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤਰਕ ਅਤੇ ਮਹਾਲੇਖਾਕਾਰ  ( ਸੀਜੀਏ )   ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ - 19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਅਭੂਤਪੂਰਵ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕ ਮਾਧਿਅਮ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ  ਦੇ ਸੀਪੀਏਓ ਅਤੇ ਸੀਪੀਪੀਸੀਐੱਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ,  ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਸਥਿਤੀ ਬਹਾਲ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਵੇ।

ਕੁੱਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ,  ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ  ਦੇ ਕਾਗਜਾਤ ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।  ਅਜਿਹੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ  ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ  ਨੂੰ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ  ਦੇ ਲਈ ,  ਪੈਨਸ਼ਨ ਭੁਗਤਾਨ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨ  ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ।  ਅਜਿਹੇ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਬਾਕੀ ਰਾਸ਼ੀ  ( ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਹੋਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ )  ਲਈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਪਰਿਵਾਰ  ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇਣ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ।

ਡਾ.  ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ  ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਵਿੱਸ਼ਯ 8.0 ਨੂੰ ਅਗਸਤ ,  2020 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਫੀਚਰ ਨੇ ਸਥਾਈ ਰਿਕਾਰਡ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀ ਲਾਕਰ ਵਿੱਚ ਈਪੀਪੀਓ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ।  ਪੁਸ਼ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਡਿਜੀਲਾਕਰ ਆਈਡੀ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਵਿੱਸ਼ਯ ਆਪਣੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਡਾਕ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਬੈਂਕ  (ਆਈਪੀਪੀਬੀ)  ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਪਣੇ 1, 89, 000 ਡਾਕ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਡਾਕ ਸੇਵਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਡੀਐੱਲਸੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ  ਦੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ।  ਲਗਭਗ 1 , 48 , 325 ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ  ਦੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਭੋਗੀਆਂ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਸੁਵਿਧਾ ਦਾ ਲਾਭ  ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।

ਡੀਓਪੀਪੀਡਬਲਿਊ ਨੇ 12 ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ  ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ,  ਜੋ ਦੇਸ਼  ਦੇ 100 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ “ਡੋਰ ਸਟੇਪ ਬੈਂਕਿੰਗ” ਯਾਨੀ ਘਰ ਤੋ ਬੈਂਕਿੰਗ ਦੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ,  ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ।

ਡੀਓਪੀਪੀਡਬਲਿਊ ਨੇ ਸਾਰੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਪੈਨਸ਼ਨ ਭੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਸੁਵਿਧਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਅਧਾਰਿਤ ਗ੍ਰਾਹਕ ਪਹਿਚਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ  (ਵੀ-ਸੀਆਈਪੀ)  ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ।  ਯੂਕੋ ਬੈਂਕ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਗੂ ਬੈਂਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

<><><>

ਐੱਸਐੱਨਸੀ